Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Kat…
2023-12-23, 11:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/dok.

42 lata temu zakończył się strajk w Hucie Katowice

Huta. [fot. IPN]
Huta. [fot. IPN]
42 lata temu, 23 grudnia 1981 roku, zakończył się strajk okupacyjny w Hucie Katowice. Jej pracownicy przez 11 dni protestowali przeciwko wprowadzeniu (13 grudnia 1981) stanu wojennego. Był to drugi, najdłuższy strajk tego okresu, po dwutygodniowym oporze stawianym pod ziemią przez górników z kopalni "Piast" w Bieruniu.
23 grudnia rano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Hucie Katowice podjął decyzję o swoim rozwiązaniu i zakończeniu strajku. Mimo że uczestnicy protestu spokojnie opuszczali teren kombinatu, władze przeprowadziły kilkugodzinną wojskowo-milicyjną operację "odblokowania" huty, używając pojazdów pancernych, armatek wodnych i śmigłowców.

Strajk w Hucie Katowice, która była sztandarowym zakładem pracy dla komunistów, rozpoczął się 13 grudnia 1981 roku. Wzięło w nim udział od trzech do pięciu tysięcy osób. Następnego dnia (14 grudnia) na teren huty weszły milicja i wojsko z czołgami, przejmując centralę telefoniczną i radiowęzeł. Strajkujący znaleźli się w stanie oblężenia. Tego dnia aresztowano około stu osób.

W kombinacie utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, do którego dołączyli przedstawiciele załóg innych zakładów. Komunistyczna władza wszelkimi sposobami próbowała przerwać protest, wywierając presję i stosując realne groźby. Propaganda rozpowszechniała informację, że element antysocjalistyczny chce wysadzić w powietrze tlenownię i wygasić wielki piec. Wobec wieści o pacyfikacji kopalni Wujek, podczas której zginęło dziewięciu górników, MKS w Hucie Katowice zdecydował o zakończeniu protestu. 23 grudnia strajkujący zaczęli opuszczać hutę, a oddziały zbrojne spacyfikowały zakład. Według kierującego akcją podpułkownika Kazimierza Kudybki, w działaniach wzięło udział 4250 funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i blisko dwa tysiące żołnierzy. Byli wyposażeni w broń palną i mieli do dyspozycji między innymi 240 wozów pancernych, czołgi, bojowe wozy piechoty i trzy śmigłowce.

(więcej)

Wobec strajkujących w Hucie Katowice władza zastosowała represje, między innymi masowe zwolnienia z pracy. Kilkanaście osób, w tym przywódcy protestu i redaktorzy wydawanego "Wolnego Związkowca", zostało skazanych na kary więzienia od trzech i pół roku do siedmiu lat. Redaktor naczelny gazety - Zbigniew Kupisiewicz dostał pięć i pół roku więzienia za rzekome nawoływanie w piśmie do mordowania członków PZPR. Później internowano kolejnych 51 pracowników, inni musieli opuścić terytorium PRL w trybie natychmiastowym. Dwaj uczestnicy strajku - Włodzimierz Jagodziński i Ryszard Kowalski zginęli w niewyjaśnionych okolicznościach. Ciało pierwszego znaleziono 13 października 1982 roku w Dąbrowie Górniczej, obok słupa wysokiego napięcia. Zwłoki drugiego wyłowiono z Wisły pod Krakowem, 30 marca 1983 roku. Prowadzący śledztwa uznali, że były to samobójstwa. Po wprowadzeniu stanu wojennego, na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim do strajków przystąpiło ponad 50 zakładów pracy, w tym 25 kopalń. W większości protesty były długotrwałe. Najdłużej, bo dwa tygodnie, strajkowali górnicy z kopalni "Piast". Przebywali pod ziemią od 14 do 28 grudnia.

Akcja internowania przywódców "Solidarności" osiągnęła w tym regionie niezwykłe rozmiary. Pod koniec grudnia 1981 roku w siedmiu ośrodkach odosobnienia przebywało 1041 osób z województwa katowickiego.

Tylko w województwie katowickim siły milicyjno-wojskowe posunęły się do użycia broni palnej. Najpierw w kopalni "Manifest Lipcowy" (15 grudnia), w której raniły czterech górników, a dzień później w kopalni "Wujek", gdzie śmierć poniosło dziewięciu górników, a rannych zostało ponad 20-tu.

Po pacyfikacji strajków komunistyczne władze kontynuowały represje. Za udział w protestach w województwie katowickim zatrzymano 979 osób, spośród których 121 zostało skazanych na mocy wyroków sądowych. Według danych Służby Bezpieczeństwa, z pracy zwolniono 1445 osób.

Zobacz także

2023-12-05, godz. 13:00 98 lat temu zmarł Władysław Reymont 98 lat temu - 5 grudnia 1925 roku - zmarł Władysław Reymont, pisarz, autor powieści "Ziemia obiecana", "Komediantka" oraz "Chłopi", za którą w 1924 roku… » więcej 2023-12-05, godz. 11:00 Otwarcie wystawy o Grupie Ładosia w Instytucie Pileckiego W berlińskim oddziale Instytutu Pileckiego zostanie otwarta wystawa poświęcona Grupie Ładosia, która udzielała pomocy Żydom zagrożonym przez hitlerowskie… » więcej 2023-12-05, godz. 09:00 156 lat temu urodził się Józef Piłsudski, marszałek Polski 156 lat temu, 5 grudnia 1867 roku, urodził się Józef Piłsudski, marszałek Polski, Naczelnik Państwa i Wódz Naczelny Wojska Polskiego. Mąż stanu, polityk… » więcej 2023-12-05, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 5 grudnia » więcej 2023-12-04, godz. 15:00 99 lat kończy major Jakub Tomasz Nowakowski pseudonim "Tomek" 99 lat kończy - 4 grudnia - urodzony w 1924 roku major Jakub Tomasz Nowakowski, pseudonim "Tomek", w czasie II wojny światowej żołnierz legendarnego batalionu… » więcej 2023-12-04, godz. 13:28 81 lat temu powstała Rada Pomocy Żydom Żegota 81 lat temu, 4 grudnia 1942 roku, powołano Radę Pomocy Żydom, pod konspiracyjnym kryptonimem "Żegota". Była to jedyna w okupowanej przez nazistów Europie… » więcej 2023-12-04, godz. 11:00 Wystawa fotografii ze strajku Kopalni Wujek Opór strajkujących górników i sylwetki zamordowanych przez komunistów prezentuje wystawa "Kopalnia strajkuje... - strajk i pacyfikacja Kopalni "Wujek" 13-16… » więcej 2023-12-04, godz. 07:30 Instytut Pileckiego upamiętnił Anielę Nizioł W Łańcucie Instytut Pileckiego upamiętnił Anielę Nizioł zamordowaną przez Niemców za pomoc Żydom. Odsłonięcie tablicy jest częścią projektu prowadzonego… » więcej 2023-12-04, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 4 grudnia » więcej 2023-12-03, godz. 11:21 56 lat temu przeprowadzono pierwszy na świecie udany przeszczep serca 56 lat temu, 3 grudnia 1967 roku, zespół pod kierunkiem doktora Christiaana Barnarda przeprowadził pierwszą na świecie udaną transplantację serca ludzkiego… » więcej
100101102103104
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »