Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 120 lat temu urodził się kardynał Bolesław K…
2023-12-23, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

120 lat temu urodził się kardynał Bolesław Kominek

Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski w Krakowie. Przemawia ks. arcybiskup Bolesław Kominek. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski w Krakowie. Przemawia ks. arcybiskup Bolesław Kominek. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
120 lat temu, 23 grudnia 1903 roku, urodził się Bolesław Kominek, metropolita wrocławski, dyplomata i mąż stanu, uczestnik Soboru Watykańskiego II. Był inicjatorem i głównym autorem listu, znanego jako "Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich" z 1965 roku. To w nim padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie". List do Episkopatu Niemiec był jednym z pism wysłanych do 56 krajów z zaproszeniem do uczestnictwa w obchodach Milenium Chrztu Polski.
Kardynał Bolesław Kominek przez lata działał na rzecz uznania przez RFN granicy na Odrze i Nysie, co uważał za polską rację stanu. Przyczynił się do unormowania stosunków dyplomatycznych między Polską a Niemcami i ustalenia granic diecezji zachodnich.

Wielokrotnie powtarzał: "Dialog powinien być stale na nowo inicjowany". Zmarł w 1974 roku.
Podczas II wojny światowej przebywał w Lublinie i na Górnym Śląsku. Niemcy wcielili jego brata do Wehrmachtu, a jego samego wpisali na Volkslistę trzeciej kategorii.

Ksiądz Kominek był kapelanem Armii Krajowej na Śląsku i pełnomocnikiem rządu na emigracji do spraw kościelno-społecznych. Prowadził działalność charytatywną i duszpasterską, pomagał jeńcom wojennym i więźniom obozów koncentracyjnych. W 1945 roku został administratorem apostolskim Śląska Opolskiego. W 1951 roku papież Pius XII nominował go na biskupa wrocławskiego. Jednak wobec sprzeciwu władz PRL, na Dolny Śląsk przyjechał dopiero w 1956-tym.

Wcześniej, potajemnie przyjął sakrę biskupią w Przemyślu. List biskupów polskich z 1965 roku, którego głównym autorem był biskup Kominek, został wystosowany na zakończenie Soboru Watykańskiego II. Dokument podpisali polscy hierarchowie, wśród nich kardynał Stefan Wyszyński i biskup Karol Wojtyła. Dokument stanowił pierwszą po wojnie inicjatywę, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami. Jego treść była jednak sprzeczna z polityką komunistycznych władz, które podkreślały zagrożenie płynące ze strony Niemiec Zachodnich. Wskutek tego w kraju rozpoczęła się ostra kampania przeciw episkopatowi. List określono jako "zdradę narodową", organizowano między innymi propagandowe wiece, na których potępiano biskupów.

Biskup Kominek został pełnoprawnym arcybiskupem metropolitą wrocławskim, pierwszym od śmierci Adolfa Bertrama w 1945 roku, dopiero 28 czerwca 1972 roku, gdy na mocy bulli Pawła VI "Episcoporum Poloniae coetus" nastąpiło unormowania granic diecezji zachodnich. W latach 1971-1974 biskup (od 1973 - kardynał) Kominek pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Rady Konferencji Episkopatów Europy. Zmarł 10 marca 1974 roku we Wrocławiu.

W uroczystościach pogrzebowych pod przewodnictwem prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego wzięli udział między innymi przedstawiciele Episkopatu Niemiec, a także tysiące wiernych. Kardynał Bolesław Kominek został pochowany w podziemiach archikatedry wrocławskiej, w kaplicy św. Kazimierza.

(więcej)

Urodził się 23 grudnia 1903 roku w Radlinie, obecnie dzielnicy Wodzisławia Śląskiego. Był najstarszym z dziewięciorga dzieci Franciszka i Katarzyny Kozielskiej. Jako jeden z dwóch pierwszych polskich maturzystów ukończył Państwowe Gimnazjum w Rybniku. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz w Instytucie Katolickim w Paryżu, gdzie uzyskał licencjat z nauk społecznych i doktorat z filozofii. Święcenia kapłańskie przyjął w 1927 roku w Katowicach. W okresie studiów paryskich pełnił posługę duszpasterską wśród polskich emigrantów.

Od 1930 roku pracował w diecezji katowickiej, był między innymi sekretarzem Akcji Katolickiej. W latach 1945-1951 był administratorem apostolskim Opola, do czasu, gdy wraz z pięcioma innymi administratorami apostolskimi, został zmuszony przez władze do opuszczenia urzędu. Przebywał w Krakowie oraz w Sierczy koło Wieliczki.

W 1954 roku potajemnie przyjął sakrę biskupią. Oficjalnie swój urząd objął na fali odwilży w październiku 1956 roku. W marcu 1962 roku został podniesiony do godności arcybiskupa tytularnego Eucaity. Biskup Kominek, którego cechowała przenikliwość i umiejętność trafnej oceny sytuacji polityczno-społecznej, w 1962 roku na zamkniętym spotkaniu dla działaczy katolickich mówił: "Nie zamierzam się włączyć do histerycznej kampanii anty-NRFowskiej w Polsce. Zresztą kampania ta ma swój specyficzny posmak. Kierownicy partii wiedzą dobrze, że Polacy rzeczywiście nienawidzą tylko Rosjan. U nas jest zwierzęca nienawiść do Związku Radzieckiego (...) i dlatego komuniści chcą nienawiść skierować w inną stronę, w stronę Niemców. Poza tym kampania ta odgrywa jeszcze jedną rolę - trzymając Polaków w strachu przed Niemcami, związuje się ich ze Związkiem Radzieckim i komunistami".

W latach 1962-1965 biskup Kominek uczestniczył w obradach Soboru Watykańskiego II. Zasiadał między innymi w Komisji do spraw Apostolstwa Świeckich oraz Komisji do spraw Prasy i Widowisk. Został powołany na członka papieskiej komisji "Justitia et Pax" oraz Sekretariatu do spraw Niewierzących. Brał też udział w II sesji zwykłej Światowego Synodu Biskupów w Watykanie. W późniejszych latach przewodniczył Komisji Episkopatu Polski do spraw Kościoła na Ziemiach Zachodnich i Północnych, a także Komisji Duszpasterstwa Ogólnego.

W 1973 papież Paweł VI mianował arcybiskupa Bolesława Kominka kardynałem.

W 2005 roku, z okazji 40. rocznicy listu biskupów polskich do biskupów niemieckich, na wyspie Piasek we Wrocławiu został odsłonięty pomnik kardynała Kominka. Hierarcha jest też patronem szkół i ulic w kilku miastach Polski, między innymi w Opolu, Katowicach i Wrocławiu.

Zobacz także

2023-12-19, godz. 08:30 109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Polskich 109 lat temu, 19 grudnia 1914 roku, utworzono I Brygadę Legionów Polskich, nad którą dowództwo objął Józef Piłsudski. Jednostkę tworzyły głównie polskie… » więcej 2023-12-19, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 19 grudnia » więcej 2023-12-18, godz. 20:58 25 lat temu Sejm przyjął ustawę o Instytucie Pamięci Narodowej 18 grudnia 2023 w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach, w 25. rocznicę uchwalenia ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej, odbył się… » więcej 2023-12-18, godz. 13:00 12 lat temu zmarł Vaclav Havel, pisarz, pierwszy prezydent Republiki Czeskiej 12 lat temu, 18 grudnia 2011 roku, zmarł Vaclav Havel, dramatopisarz, dziewiąty i ostatni prezydent Czechosłowacji oraz pierwszy prezydent Czech. Działacz… » więcej 2023-12-18, godz. 11:00 Dzisiaj (18.12) nocne zwiedzanie dawnego komunistycznego więzienia przy ul. Rakowieckiej 37 w Warszawie. Zwiedzanie odbędzie się w czterech osobnych turach (jedna tura może liczyć maksymalnie 16 osób). Wstęp wyłącznie dla osób pełnoletnich ! » więcej 2023-12-18, godz. 09:00 Kalendarium Grudnia ’70 14 grudnia 1970 r. w Stoczni Gdańskiej wybuchł strajk wywołany ogłoszonymi podwyżkami na artykuły pierwszej potrzeby, zwłaszcza na żywność. Rozpoczął… » więcej 2023-12-18, godz. 08:00 Rzecznik IPN o masakrze robotników w Gdyni 1970 r. "Czarny czwartek" przeszedł do historii jako jedno z najdramatyczniejszych wydarzeń w powojennej historii Polski" - mówi rzecznik Instytutu Pamięci Narodowej… » więcej 2023-12-18, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 18 grudnia » więcej 2023-12-17, godz. 11:00 42 lata temu powstał Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności 42 lata temu, 17 grudnia 1981 roku, powstał Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Kilka dni po wprowadzeniu przez komunistyczne… » więcej 2023-12-17, godz. 09:00 53. rocznica masakry robotników w Gdyni 53 lata temu, 17 grudnia 1970 roku, podczas protestów na Wybrzeżu doszło do masakry robotników w Gdyni. W tzw. czarny czwartek wojsko i milicja otworzyły… » więcej
9192939495
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »