Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 120 lat temu urodził się kardynał Bolesław K…
2023-12-23, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

120 lat temu urodził się kardynał Bolesław Kominek

Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski w Krakowie. Przemawia ks. arcybiskup Bolesław Kominek. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski w Krakowie. Przemawia ks. arcybiskup Bolesław Kominek. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
120 lat temu, 23 grudnia 1903 roku, urodził się Bolesław Kominek, metropolita wrocławski, dyplomata i mąż stanu, uczestnik Soboru Watykańskiego II. Był inicjatorem i głównym autorem listu, znanego jako "Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich" z 1965 roku. To w nim padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie". List do Episkopatu Niemiec był jednym z pism wysłanych do 56 krajów z zaproszeniem do uczestnictwa w obchodach Milenium Chrztu Polski.
Kardynał Bolesław Kominek przez lata działał na rzecz uznania przez RFN granicy na Odrze i Nysie, co uważał za polską rację stanu. Przyczynił się do unormowania stosunków dyplomatycznych między Polską a Niemcami i ustalenia granic diecezji zachodnich.

Wielokrotnie powtarzał: "Dialog powinien być stale na nowo inicjowany". Zmarł w 1974 roku.
Podczas II wojny światowej przebywał w Lublinie i na Górnym Śląsku. Niemcy wcielili jego brata do Wehrmachtu, a jego samego wpisali na Volkslistę trzeciej kategorii.

Ksiądz Kominek był kapelanem Armii Krajowej na Śląsku i pełnomocnikiem rządu na emigracji do spraw kościelno-społecznych. Prowadził działalność charytatywną i duszpasterską, pomagał jeńcom wojennym i więźniom obozów koncentracyjnych. W 1945 roku został administratorem apostolskim Śląska Opolskiego. W 1951 roku papież Pius XII nominował go na biskupa wrocławskiego. Jednak wobec sprzeciwu władz PRL, na Dolny Śląsk przyjechał dopiero w 1956-tym.

Wcześniej, potajemnie przyjął sakrę biskupią w Przemyślu. List biskupów polskich z 1965 roku, którego głównym autorem był biskup Kominek, został wystosowany na zakończenie Soboru Watykańskiego II. Dokument podpisali polscy hierarchowie, wśród nich kardynał Stefan Wyszyński i biskup Karol Wojtyła. Dokument stanowił pierwszą po wojnie inicjatywę, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami. Jego treść była jednak sprzeczna z polityką komunistycznych władz, które podkreślały zagrożenie płynące ze strony Niemiec Zachodnich. Wskutek tego w kraju rozpoczęła się ostra kampania przeciw episkopatowi. List określono jako "zdradę narodową", organizowano między innymi propagandowe wiece, na których potępiano biskupów.

Biskup Kominek został pełnoprawnym arcybiskupem metropolitą wrocławskim, pierwszym od śmierci Adolfa Bertrama w 1945 roku, dopiero 28 czerwca 1972 roku, gdy na mocy bulli Pawła VI "Episcoporum Poloniae coetus" nastąpiło unormowania granic diecezji zachodnich. W latach 1971-1974 biskup (od 1973 - kardynał) Kominek pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Rady Konferencji Episkopatów Europy. Zmarł 10 marca 1974 roku we Wrocławiu.

W uroczystościach pogrzebowych pod przewodnictwem prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego wzięli udział między innymi przedstawiciele Episkopatu Niemiec, a także tysiące wiernych. Kardynał Bolesław Kominek został pochowany w podziemiach archikatedry wrocławskiej, w kaplicy św. Kazimierza.

(więcej)

Urodził się 23 grudnia 1903 roku w Radlinie, obecnie dzielnicy Wodzisławia Śląskiego. Był najstarszym z dziewięciorga dzieci Franciszka i Katarzyny Kozielskiej. Jako jeden z dwóch pierwszych polskich maturzystów ukończył Państwowe Gimnazjum w Rybniku. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz w Instytucie Katolickim w Paryżu, gdzie uzyskał licencjat z nauk społecznych i doktorat z filozofii. Święcenia kapłańskie przyjął w 1927 roku w Katowicach. W okresie studiów paryskich pełnił posługę duszpasterską wśród polskich emigrantów.

Od 1930 roku pracował w diecezji katowickiej, był między innymi sekretarzem Akcji Katolickiej. W latach 1945-1951 był administratorem apostolskim Opola, do czasu, gdy wraz z pięcioma innymi administratorami apostolskimi, został zmuszony przez władze do opuszczenia urzędu. Przebywał w Krakowie oraz w Sierczy koło Wieliczki.

W 1954 roku potajemnie przyjął sakrę biskupią. Oficjalnie swój urząd objął na fali odwilży w październiku 1956 roku. W marcu 1962 roku został podniesiony do godności arcybiskupa tytularnego Eucaity. Biskup Kominek, którego cechowała przenikliwość i umiejętność trafnej oceny sytuacji polityczno-społecznej, w 1962 roku na zamkniętym spotkaniu dla działaczy katolickich mówił: "Nie zamierzam się włączyć do histerycznej kampanii anty-NRFowskiej w Polsce. Zresztą kampania ta ma swój specyficzny posmak. Kierownicy partii wiedzą dobrze, że Polacy rzeczywiście nienawidzą tylko Rosjan. U nas jest zwierzęca nienawiść do Związku Radzieckiego (...) i dlatego komuniści chcą nienawiść skierować w inną stronę, w stronę Niemców. Poza tym kampania ta odgrywa jeszcze jedną rolę - trzymając Polaków w strachu przed Niemcami, związuje się ich ze Związkiem Radzieckim i komunistami".

W latach 1962-1965 biskup Kominek uczestniczył w obradach Soboru Watykańskiego II. Zasiadał między innymi w Komisji do spraw Apostolstwa Świeckich oraz Komisji do spraw Prasy i Widowisk. Został powołany na członka papieskiej komisji "Justitia et Pax" oraz Sekretariatu do spraw Niewierzących. Brał też udział w II sesji zwykłej Światowego Synodu Biskupów w Watykanie. W późniejszych latach przewodniczył Komisji Episkopatu Polski do spraw Kościoła na Ziemiach Zachodnich i Północnych, a także Komisji Duszpasterstwa Ogólnego.

W 1973 papież Paweł VI mianował arcybiskupa Bolesława Kominka kardynałem.

W 2005 roku, z okazji 40. rocznicy listu biskupów polskich do biskupów niemieckich, na wyspie Piasek we Wrocławiu został odsłonięty pomnik kardynała Kominka. Hierarcha jest też patronem szkół i ulic w kilku miastach Polski, między innymi w Opolu, Katowicach i Wrocławiu.

Zobacz także

2023-12-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 grudnia » więcej 2023-12-22, godz. 15:00 Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego zachęca do składania świątecznych życzeń powstańcom Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski, zachęca wszystkich, którzy mają wśród swoich znajomych powstańców warszawskich, do złożenia im… » więcej 2023-12-22, godz. 13:00 Nowe znaleziska zabytków archeologicznych ze Ślipcza O nowych znaleziskach zabytków archeologicznych ze Ślipcza w gminie Hrubieszów poinformował lubelski wojewódzki konserwator zabytków. To między innymi srebrna… » więcej 2023-12-22, godz. 11:00 Mijają 33 lata od przekazania insygniów prezydenta Rzeczpospolitej 33 lata temu, 22 grudnia 1990 roku, na Zamku Królewskim w Warszawie ostatni prezydent Rzeczypospolitej na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski przekazał insygnia… » więcej 2023-12-22, godz. 09:00 110 lat temu urodził się Józef Rzepka, żołnierz AK i antykomunistycznego podziemia 110 lat temu, 22 grudnia 1913 roku, urodził się Józef Rzepka, jeden z dowódców podziemia niepodległościowego oraz antykomunistycznego. Po wybuchu II wojny… » więcej 2023-12-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 grudnia » więcej 2023-12-21, godz. 13:00 Zabytkowe dyplomy w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej Po półrocznych pracach konserwatorskich w Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie zaprezentowano 34 odrestaurowane dyplomy. Najstarszy z nich pochodzi… » więcej 2023-12-21, godz. 11:00 84 lata temu zginął prezydent Warszawy Stefan Starzyński 84 lata temu - pomiędzy 21 a 23 grudnia 1939 roku - został rozstrzelany przez Niemców Stefan Starzyński, prezydent Warszawy, który podczas wojny obronnej… » więcej 2023-12-21, godz. 10:00 Nowa wystawa główna w Muzeum Auschwitz-Birkenau Dziennik regionalny "Gazeta Krakowska" informuje, że jeszcze w tym roku rozpoczną się prace związane z nową wystawą główną w Muzeum Auschwitz-Birkenau… » więcej
8990919293
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »