Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Pols…
2023-12-19, 08:30 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł/dok.

109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Polskich

Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
109 lat temu, 19 grudnia 1914 roku, utworzono I Brygadę Legionów Polskich, nad którą dowództwo objął Józef Piłsudski. Jednostkę tworzyły głównie polskie kompanie uczestniczące w I wojnie światowej, walczące w Armii Austro-Węgierskiej przeciwko Rosjanom. Najstarszą z nich była I Kompania Kadrowa - pododdział piechoty sformowany przez Piłsudskiego 3 sierpnia 1914 roku. 19 grudnia 1914 powołano również II Brygadę
Jej dowódcą do lipca 1916 był pułkownik Ferdynand Küttner, a następnie - pułkownik Józef Haller. III Brygada powstała pół roku później. Dowodzili nią kolejno: Wiktor Grzesicki, Stanisław Szeptycki, Zygmunt Zieliński i Bolesław Roja.

Legiony Polskie były pierwszą polską formacją wojskową w XX wieku. Skupiły między innymi oddziały Związku Strzeleckiego, Polskie Drużyny Strzeleckie, a także sekcje Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" oraz inne polskie organizacje paramilitarne działające przed I wojną światową. Swoim wysiłkiem zbrojnym podczas wojny, przyczyniły się do odzyskania niepodległości w 1918 roku.

W szczytowym okresie - jesienią 1915 roku - w Legionach Polskich służyło ponad 16 tysięcy żołnierzy. Według różnych szacunków, przez cały okres istnienia formacji przeszło przez nią od 35 do 40 tysięcy żołnierzy. Poległo około 3 tysięcy.

Żołnierze Legionów rekrutowali się z różnych stanów społecznych. Byli wśród nich studenci, robotnicy, inteligenci, chłopi, rzemieślnicy różnych zawodów. W I Brygadzie istniał Żeński Oddział Wywiadowczy, choć oficjalnie przyjmowanie kobiet było zabronione.

I Brygada Legionów Polskich została utworzona po bitwie pod Krzywopłotami. Walczyła w wielu krwawych starciach I wojny światowej, w tym w bitwie pod Łowczówkiem, pod Konarami, prowadziła pościg za armią rosyjską, biorąc udział między innymi w starciu pod Raśną, a także obsadzała front wołyński. W czasie najcięższej ofensywy armii rosyjskiej przeciwko wojskom państw centralnych - ofensywy Brusiłowa, I Brygada toczyła krwawe walki obronne pod Kostiuchnówką, gdzie w lipcu 1916 roku pięć i pół tysiąca polskich żołnierzy, w tym kilkuset ułanów, przez trzy dni stawiało czoła 13 tysiącom Rosjan.

Od września 1916 roku I Brygada wchodziła w skład Polskiego Korpusu Posiłkowego, utworzonego przez Austro-Węgry z Legionów Polskich, stając się tym samym podstawą tworzenia Wojska Polskiego.

I Brygada Legionów Polskich została rozwiązana w następstwie kryzysu przysięgowego. Powstał on, gdy Józef Piłsudski zakazał legionistom składania przysięgi na wierność armii niemieckiej, czego zażądały władze pruskie, gdy Austria przekazała Prusom zwierzchnictwo nad polskimi jednostkami. W lipcu 1917 roku I Brygadę rozwiązano, żołnierzy internowano, a Piłsudski został aresztowany i osadzony w Magdeburgu. Taki sam los spotkał III Brygadę Legionów Polskich. Natomiast większość żołnierzy II Brygady Józefa Hallera złożyła przysięgę i uniknęła internowania.

Zobacz także

2023-12-18, godz. 08:00 Rzecznik IPN o masakrze robotników w Gdyni 1970 r. "Czarny czwartek" przeszedł do historii jako jedno z najdramatyczniejszych wydarzeń w powojennej historii Polski" - mówi rzecznik Instytutu Pamięci Narodowej… » więcej 2023-12-18, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 18 grudnia » więcej 2023-12-17, godz. 11:00 42 lata temu powstał Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności 42 lata temu, 17 grudnia 1981 roku, powstał Prymasowski Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Kilka dni po wprowadzeniu przez komunistyczne… » więcej 2023-12-17, godz. 09:00 53. rocznica masakry robotników w Gdyni 53 lata temu, 17 grudnia 1970 roku, podczas protestów na Wybrzeżu doszło do masakry robotników w Gdyni. W tzw. czarny czwartek wojsko i milicja otworzyły… » więcej 2023-12-17, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 17 grudnia » więcej 2023-12-16, godz. 13:15 Syreny alarmowe w 42. rocznicę pacyfikacji kopalni Wujek O godzinie 11 w Katowicach rozległ się dźwięk syren alarmowych – w ten sposób uczczono pamięć o dziewięciu górnikach z kopalni Wujek, zastrzelonych… » więcej 2023-12-16, godz. 13:00 42 lata temu podczas pacyfikacji kopalni Wujek zginęło 9 górników 42 lata temu, 16 grudnia 1981 roku, podczas pacyfikacji kopalni Wujek w Katowicach od kul plutonu specjalnego ZOMO zginęło 9 górników, a ponad 20 zostało… » więcej 2023-12-16, godz. 11:00 Wręczono Nagrody Semper Fidelis przyznawane przez IPN Lubelska Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy, Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, Kresowe Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze… » więcej 2023-12-16, godz. 09:00 (16.12) 101 lat temu został zastrzelony prezydent Gabriel Narutowicz 101 lat temu, 16 grudnia 1922 roku, został zastrzelony Gabriel Narutowicz, pierwszy prezydent odrodzonej Polski. Najwyższy urząd w państwie piastował pięć… » więcej 2023-12-16, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 16 grudnia » więcej
9192939495
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »