Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Pols…
2023-12-19, 08:30 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł/dok.

109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Polskich

Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
109 lat temu, 19 grudnia 1914 roku, utworzono I Brygadę Legionów Polskich, nad którą dowództwo objął Józef Piłsudski. Jednostkę tworzyły głównie polskie kompanie uczestniczące w I wojnie światowej, walczące w Armii Austro-Węgierskiej przeciwko Rosjanom. Najstarszą z nich była I Kompania Kadrowa - pododdział piechoty sformowany przez Piłsudskiego 3 sierpnia 1914 roku. 19 grudnia 1914 powołano również II Brygadę
Jej dowódcą do lipca 1916 był pułkownik Ferdynand Küttner, a następnie - pułkownik Józef Haller. III Brygada powstała pół roku później. Dowodzili nią kolejno: Wiktor Grzesicki, Stanisław Szeptycki, Zygmunt Zieliński i Bolesław Roja.

Legiony Polskie były pierwszą polską formacją wojskową w XX wieku. Skupiły między innymi oddziały Związku Strzeleckiego, Polskie Drużyny Strzeleckie, a także sekcje Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" oraz inne polskie organizacje paramilitarne działające przed I wojną światową. Swoim wysiłkiem zbrojnym podczas wojny, przyczyniły się do odzyskania niepodległości w 1918 roku.

W szczytowym okresie - jesienią 1915 roku - w Legionach Polskich służyło ponad 16 tysięcy żołnierzy. Według różnych szacunków, przez cały okres istnienia formacji przeszło przez nią od 35 do 40 tysięcy żołnierzy. Poległo około 3 tysięcy.

Żołnierze Legionów rekrutowali się z różnych stanów społecznych. Byli wśród nich studenci, robotnicy, inteligenci, chłopi, rzemieślnicy różnych zawodów. W I Brygadzie istniał Żeński Oddział Wywiadowczy, choć oficjalnie przyjmowanie kobiet było zabronione.

I Brygada Legionów Polskich została utworzona po bitwie pod Krzywopłotami. Walczyła w wielu krwawych starciach I wojny światowej, w tym w bitwie pod Łowczówkiem, pod Konarami, prowadziła pościg za armią rosyjską, biorąc udział między innymi w starciu pod Raśną, a także obsadzała front wołyński. W czasie najcięższej ofensywy armii rosyjskiej przeciwko wojskom państw centralnych - ofensywy Brusiłowa, I Brygada toczyła krwawe walki obronne pod Kostiuchnówką, gdzie w lipcu 1916 roku pięć i pół tysiąca polskich żołnierzy, w tym kilkuset ułanów, przez trzy dni stawiało czoła 13 tysiącom Rosjan.

Od września 1916 roku I Brygada wchodziła w skład Polskiego Korpusu Posiłkowego, utworzonego przez Austro-Węgry z Legionów Polskich, stając się tym samym podstawą tworzenia Wojska Polskiego.

I Brygada Legionów Polskich została rozwiązana w następstwie kryzysu przysięgowego. Powstał on, gdy Józef Piłsudski zakazał legionistom składania przysięgi na wierność armii niemieckiej, czego zażądały władze pruskie, gdy Austria przekazała Prusom zwierzchnictwo nad polskimi jednostkami. W lipcu 1917 roku I Brygadę rozwiązano, żołnierzy internowano, a Piłsudski został aresztowany i osadzony w Magdeburgu. Taki sam los spotkał III Brygadę Legionów Polskich. Natomiast większość żołnierzy II Brygady Józefa Hallera złożyła przysięgę i uniknęła internowania.

Zobacz także

2024-01-23, godz. 09:00 Toomas Hendrik Ilves laureatem Medalu Kuriera z Warszawy Były prezydent Estonii Toomas Hendrik Ilves został laureatem Medalu Kuriera z Warszawy. Wyróżnienie wręczono podczas uroczystej gali w Muzeum Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-01-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 stycznia » więcej 2024-01-22, godz. 14:00 15 lat temu zmarł gen. Stanisław Karolkiewicz "Szczęsny", żołnierz AK i Zrzeszenia WiN 15 lat temu, 22 stycznia 2009 roku, zmarł Stanisław Karolkiewicz, pseudonim "Szczęsny", generał, żołnierz Armii Krajowej. Po wojnie działał w antykomunistycznym… » więcej 2024-01-22, godz. 12:32 Uroczystości z okazji 161. rocznicy wybuchu powstania styczniowego Dziś 161. rocznica wybuchu powstania styczniowego - skierowane przeciwko Rosji największego i najdłuższego zrywu narodowowyzwoleńczego Polaków. » więcej 2024-01-22, godz. 12:00 81 lat temu utworzono Kedyw - Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii 81 lat temu - 22 stycznia 1943 roku - w okupowanej Polsce utworzono Kedyw, czyli Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Oficjalny rozkaz o utworzeniu… » więcej 2024-01-22, godz. 10:00 Prezydenci Polski i Litwy upamiętnili 161. rocznicę Powstania Styczniowego (21.01) Prezydent Andrzej Duda powiedział, że Polaków i Litwinów łączy żywa pamięć o wielkim wspólnym dziedzictwie wolności i wspaniała tradycja walk o samostanowienie… » więcej 2024-01-22, godz. 09:00 161 lat temu wybuchło Powstanie Styczniowe 161 lat temu, 22 stycznia 1863 roku, wybuchło Powstanie Styczniowe, skierowane przeciwko Rosji, największy zryw narodowowyzwoleńczy Polaków XIX wieku i najdłużej… » więcej 2024-01-22, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 22 stycznia » więcej 2024-01-21, godz. 11:00 35 lat temu zginął ksiądz Stefan Niedzielak, opiekun Rodzin Katyńskich 35 lat temu, w nocy z 20 na 21 stycznia 1989 roku, zginął ksiądz Stefan Niedzielak, proboszcz parafii św. Karola Boromeusza na Powązkach, współzałożyciel… » więcej 2024-01-21, godz. 09:00 150. rocznica urodzin Wincentego Witosa 150 lat temu - 21 stycznia 1874 roku - urodził się Wincenty Witos, działacz ludowy, przywódca ruchu chłopskiego, jeden z najaktywniejszych polityków w 20-leciu… » więcej
8788899091
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »