Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Pols…
2023-12-19, 08:30 Autor: IAR/E.Porycka/B.Falkowska/K.Koziełł/dok.

109 lat temu utworzono I Brygadę Legionów Polskich

Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
Ułani I szwadronu I Brygady Legionów Polskich, 18 grudnia 1914 [fot. wikipedia/domena publiczna]
109 lat temu, 19 grudnia 1914 roku, utworzono I Brygadę Legionów Polskich, nad którą dowództwo objął Józef Piłsudski. Jednostkę tworzyły głównie polskie kompanie uczestniczące w I wojnie światowej, walczące w Armii Austro-Węgierskiej przeciwko Rosjanom. Najstarszą z nich była I Kompania Kadrowa - pododdział piechoty sformowany przez Piłsudskiego 3 sierpnia 1914 roku. 19 grudnia 1914 powołano również II Brygadę
Jej dowódcą do lipca 1916 był pułkownik Ferdynand Küttner, a następnie - pułkownik Józef Haller. III Brygada powstała pół roku później. Dowodzili nią kolejno: Wiktor Grzesicki, Stanisław Szeptycki, Zygmunt Zieliński i Bolesław Roja.

Legiony Polskie były pierwszą polską formacją wojskową w XX wieku. Skupiły między innymi oddziały Związku Strzeleckiego, Polskie Drużyny Strzeleckie, a także sekcje Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" oraz inne polskie organizacje paramilitarne działające przed I wojną światową. Swoim wysiłkiem zbrojnym podczas wojny, przyczyniły się do odzyskania niepodległości w 1918 roku.

W szczytowym okresie - jesienią 1915 roku - w Legionach Polskich służyło ponad 16 tysięcy żołnierzy. Według różnych szacunków, przez cały okres istnienia formacji przeszło przez nią od 35 do 40 tysięcy żołnierzy. Poległo około 3 tysięcy.

Żołnierze Legionów rekrutowali się z różnych stanów społecznych. Byli wśród nich studenci, robotnicy, inteligenci, chłopi, rzemieślnicy różnych zawodów. W I Brygadzie istniał Żeński Oddział Wywiadowczy, choć oficjalnie przyjmowanie kobiet było zabronione.

I Brygada Legionów Polskich została utworzona po bitwie pod Krzywopłotami. Walczyła w wielu krwawych starciach I wojny światowej, w tym w bitwie pod Łowczówkiem, pod Konarami, prowadziła pościg za armią rosyjską, biorąc udział między innymi w starciu pod Raśną, a także obsadzała front wołyński. W czasie najcięższej ofensywy armii rosyjskiej przeciwko wojskom państw centralnych - ofensywy Brusiłowa, I Brygada toczyła krwawe walki obronne pod Kostiuchnówką, gdzie w lipcu 1916 roku pięć i pół tysiąca polskich żołnierzy, w tym kilkuset ułanów, przez trzy dni stawiało czoła 13 tysiącom Rosjan.

Od września 1916 roku I Brygada wchodziła w skład Polskiego Korpusu Posiłkowego, utworzonego przez Austro-Węgry z Legionów Polskich, stając się tym samym podstawą tworzenia Wojska Polskiego.

I Brygada Legionów Polskich została rozwiązana w następstwie kryzysu przysięgowego. Powstał on, gdy Józef Piłsudski zakazał legionistom składania przysięgi na wierność armii niemieckiej, czego zażądały władze pruskie, gdy Austria przekazała Prusom zwierzchnictwo nad polskimi jednostkami. W lipcu 1917 roku I Brygadę rozwiązano, żołnierzy internowano, a Piłsudski został aresztowany i osadzony w Magdeburgu. Taki sam los spotkał III Brygadę Legionów Polskich. Natomiast większość żołnierzy II Brygady Józefa Hallera złożyła przysięgę i uniknęła internowania.

Zobacz także

2024-01-25, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 25 stycznia » więcej 2024-01-24, godz. 16:45 Uroczystości upamiętniające strajk w Stoczni Szczecińskiej To był pierwszy przypadek w bloku komunistycznym, gdy pierwszy sekretarz partii przyjeżdża do strajkujących robotników negocjować porozumienie. W styczniu… » więcej 2024-01-24, godz. 15:00 „Papierowa amunicja” – wystawa wydawnictw drugiego obiegu PRL Blisko sto tytułów prasy i książek wydanych w PRL poza cenzurą pokazano na wystawie „Papierowa amunicja”, otwartej we wtorek w bibliotece Uniwersytetu… » więcej 2024-01-24, godz. 13:00 Polska koprodukcja "Strefa interesów" z szansą na Oscara dla najlepszego filmu Brytyjsko-polsko-amerykańska koprodukcja "Strefa interesów" ma szansę na Oscara dla najlepszego filmu. Obraz w reżyserii Jonathana Glazera to opowieść o… » więcej 2024-01-24, godz. 12:00 W Londynie premiera gry edukacyjne IPN "Lotnicy - Wojna w przestworzach" Gra "Lotnicy - Wojna w przestworzach" to kolejna produkcja Instytutu Pamięci Narodowej, która dzięki wirtualnym narzędziom pozwoli wcielić się w bohaterów… » więcej 2024-01-24, godz. 10:00 103 lata temu urodził się Tadeusz Zawadzki "Zośka", harcmistrz, podporucznik AK 103 lata temu, 24 stycznia 1921 roku, urodził się Tadeusz Zawadzki, pseudonim "Zośka", harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, dowódca warszawskich Grup Szturmowych… » więcej 2024-01-24, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 24 stycznia » więcej 2024-01-23, godz. 15:00 Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu przygotowuje ekspozycję Garnki, dzbanki, fragmenty infrastruktury oraz inne przedmioty związane z działalnością dawnego Gimnazjum Piastowskiego w Brzegu zostaną udostępnione zwiedzającym… » więcej 2024-01-23, godz. 13:00 135 lat temu zmarł Ignacy Domeyko, geolog i mineralog, badacz Ameryki Południowej 135 lat temu, 23 stycznia 1889 roku, w Chile zmarł Ignacy Domeyko, geolog i mineralog, przyjaciel Adama Mickiewicza, badacz Ameryki Południowej. W latach 1867-1883… » więcej 2024-01-23, godz. 11:00 Polacy oddali hołd Powstańcom Styczniowym [DŹWIĘK] Powstanie objęło tereny zaboru rosyjskiego i miało charakter wojny partyzanckiej. Stoczono podczas jego trwania około 1200 potyczek. Największe z nich to… » więcej
8687888990
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »