Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-18, 07:30 Autor: szuk/ skp/

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
18 grudnia
1423 – Zbigniew Oleśnicki otrzymał święcenia kapłańskie, a następnego dnia został mianowany biskupem krakowskim.

1529 - W Piotrkowie sejm koronny wybrał 9-letniego królewicza Zygmunta Augusta jako przyszłego króla Polski. Bezprecedensowa elekcja "vivente rege" (za życia poprzednika - Zygmunta I Starego) wywołała protesty.

1575 - Zmarł Marcin Bielski, kronikarz, poeta, autor "Kroniki wszystkiego świata".

1601 - Wojska polskie pod dowództwem hetmana Jana Zamoyskiego zdobyły Wolmar (obecnie Valmiera na Łotwie) podczas wojny polsko-szwedzkiej.

1765 – Tadeusz Kościuszko wstąpił do Korpusu Kadetów Szkoły Rycerskiej w Warszawie.

1820 - W Taganrogu urodził się Sokrates Starynkiewicz, rosyjski generał, prezydent Warszawy w latach 1875-1892; zasłużony dla rozwoju miasta m.in. budową nowoczesnych wodociągów i kanalizacji.

1830 - Powstanie Listopadowe: Sejm przyjął uchwałę o narodowym charakterze powstania.

1878 - W Gori w Gruzji urodził się Józef Stalin, właściwie Iosif Dżugaszwili, przywódca totalitarnego państwa sowieckiego, zbrodniarz odpowiedzialny za prześladowania i śmierć milionów ludzi; wśród jego ofiar były setki tysięcy Polaków.

1896 - W Petersburgu urodził się Stanisław Mackiewicz, ps. Cat, konserwatysta, pisarz, publicysta, założyciel i redaktor wileńskiego "Słowa"; poseł na Sejm II RP z list BBWR; więzień Berezy Kartuskiej; po wybuchu II wojny światowej członek Rady Narodowej (1940-1941); w latach 1954-1955 premier rządu RP na emigracji.

1913 - W Rzymie zmarł Teodor Rygier, rzeźbiarz, autor pomnika Adama Mickiewicza na krakowskim Rynku Głównym.

1916 - I wojna światowa: Zakończyła się trwająca ponad dziewięć miesięcy bitwa pod Verdun we Francji; w jej wyniku walczący ze sobą Niemcy i Francuzi stracili ogółem ponad 700 tys. zabitych żołnierzy.

1921 - Polska reprezentacja piłkarska rozegrała w Budapeszcie swój pierwszy oficjalny mecz międzypaństwowy, przegrywając z Węgrami 0:1.

1925 - W Pabianicach urodził się Stanisław Staszewski, poeta, bard.

1929 - W Inowrocławiu urodził się Józef Glemp, w latach 1967-1979 osobisty sekretarz prymasa Stefana Wyszyńskiego, biskup warmiński od 1979 r.; po śmierci Prymasa Tysiąclecia w 1981 r. wyniesiony przez papieża Jana Pawła II do godności arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego i warszawskiego oraz prymasa Polski (1981-2009); kardynał; przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski (1981-2004).

1933 – Działacz Komunistycznej Partii Polski Bolesław Bierut został skazany na karę 7 lat pozbawienia wolności za współpracę z wywiadem ZSRS.

1937 - We Lwowie urodził się Janusz Onyszkiewicz, polityk, matematyk, alpinista; w 1980 r. członek prezydium MKZ NSZZ "Solidarność", następnie Zarządu Regionu Mazowsze; w 1981 r. rzecznik prasowy Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "S"; internowany po wprowadzeniu stanu wojennego; członek Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ "S" (1988-1990); uczestnik obrad Okrągłego Stołu; od 1989 do 2001 r. poseł na Sejm (OKP, UD, UW); minister obrony narodowej (1992-1993 i 1997-2000); w 2004 r. wybrany z list UW posłem do Parlamentu Europejskiego, w latach 2004-2007 wiceprzewodniczący PE; przewodniczący Partii Demokratycznej (2006-2009); w latach 2001-2016 prezes Polskiego Związku Alpinizmu.

1939 - W odwecie za atak na posterunek policji niemieckiej w Bochni, dokonany 16 grudnia 1939 r. przez dwóch członków konspiracyjnej Organizacji Orła Białego (powieszonych następnego dnia), Niemcy rozstrzelali 52 Polaków; egzekucji dokonano na bocheńskim wzgórzu Uzbornia.

1941 - W nocy z 17 na 18 grudnia w Katowicach gestapo dokonało masowych aresztowań wśród członków Katowickiego Inspektoratu ZWZ.

1941 - W Drogomyślu w pow. cieszyńskim urodził się Jan Kowalczyk, jeździec, złoty medalista igrzysk olimpijskich w Moskwie w indywidualnym konkursie skoków przez przeszkody.

1942 - Prezydent RP na uchodźstwie Władysław Raczkiewicz wystosował list do papieża Piusa XII, prosząc o interwencję w obronie mordowanych Polaków i Żydów.

1944 – W nocy z 18 na 19 grudnia 236 samolotów RAF dokonało nalotu bombowego na bazę Kriegsmarine w Gdyni, niszcząc całą jej infrastrukturę.

1952 - W Starachowicach urodziła się Krystyna Janda, aktorka, reżyserka; laureatka Złotej Palmy za rolę w "Przesłuchaniu" Ryszarda Bugajskiego, wystąpiła również w filmach Andrzeja Wajdy "Człowiek z marmuru", "Człowiek z żelaza", "Tatarak", a także "Wróżby kumaka", "Pestka" i w serialu "Modrzejewska"; w 2004 r. założyła Fundację Krystyny Jandy Na Rzecz Kultury, rok później otworzyła w Warszawie Teatr Polonia, a w 2010 r. Och-Teatr.

1954 - W Łodzi urodził się Tomasz Mędrzak, aktor, reżyser teatralny; wystąpił m.in. w filmach "W pustyni i w puszczy" Władysława Ślesickiego oraz serialu "Dom" Jana Łomnickiego.

1959 - Rządy ZSRS, Polski i NRD podpisały umowę o budowie rurociągu naftowego "Przyjaźń".

1964 - Premiera filmu "Panienka z okienka" w reżyserii Marii Kaniewskiej.

1968 - W Krakowie zmarł Stanisław Pigoń, historyk literatury, edytor.

1970 - Grudzień '70: Większość Biura Politycznego KC PZPR opowiedziała się za politycznym rozwiązaniem konfliktu na Wybrzeżu; decyzja ta była zgodna z sugestią przekazaną premierowi Józefowi Cyrankiewiczowi przez Leonida Breżniewa i oznaczała klęskę Władysława Gomułki; w tym czasie robotnicze protesty trwały jeszcze w Elblągu oraz w Szczecinie, gdzie ostatecznie 22 grudnia przerwano strajk.

1978 - Na Wawelu ogłoszono powstanie Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

1979 - Wolne Związki Zawodowe i Ruch Młodej Polski zorganizowały w Gdańsku kilkutysięczną manifestację w rocznicę krwawej pacyfikacji robotniczych protestów w grudniu 1970 r.; przed bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej przemawiał Lech Wałęsa.

1979 - Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet.

1988 - W Warszawie został utworzony Komitet Obywatelski przy Przewodniczącym NSZZ "Solidarność" Lechu Wałęsie; sekretarzem Komitetu został Henryk Wujec; dodatkowo powołano 15 komisji, które miały zajmować się przygotowaniem stanowiska opozycji na obrady Okrągłego Stołu.

1992 - W Warszawie zmarł Józef Nalberczak, aktor, wystąpił w filmach "Trudna miłość", "Kaprysy Łazarza", "Awans", "Co mi zrobisz jak mnie złapiesz", "Oko proroka", "Warszawskie gołębie", a także w serialach "Czterej pancerni i pies" oraz "Droga".

1998 - Sejm odrzucił weto prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego do ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej.

2002 - W Warszawie zmarł Jan Łomnicki, reżyser i scenarzysta filmowy; twórca seriali "Dom" i "Modrzejewska", a także filmów "Akcja pod Arsenałem" i "Jeszcze tylko ten las".

2017 - W Izraelu zmarł rosyjski historyk Arsenij Roginski, współzałożyciel i przewodniczący Stowarzyszenia Memoriał, dokumentującego zbrodnie komunistyczne, w tym dokonane na Polakach.

2018 – W Warszawie zmarł Kazimierz Kutz, jeden z najbardziej cenionych polskich reżyserów filmowych, reżyser takich filmów jak „Sól ziemi czarnej”, „Perła w koronie”, „Paciorki jednego różańca”, „Śmierć jak kromka chleba”, „Pułkownik Kwiatkowski”.(PAP)

Zobacz także

2023-12-29, godz. 13:00 105 lat Biblioteki Uniwersyteckiej KUL Biblioteka Uniwersytecka KUL obchodzi 105 lat istnienia. "W tym roku nie tylko Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II świętuje swoje okrągłe urodziny… » więcej 2023-12-29, godz. 11:00 60 lat temu zmarł Aleksander Ładoś, polski dyplomata ratujący Żydów podczas II wojny światowej 60 lat temu, 29 grudnia 1963 roku, zmarł Aleksander Ładoś, polski dyplomata, nieformalny przywódca tzw. Grupy Berneńskiej, ratującej Żydów podczas II wojny… » więcej 2023-12-29, godz. 10:00 Rośnie liczba eksponatów przekazywanych do nowego muzeum powstania Rośnie liczba eksponatów przekazywanych i wypożyczanych do nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Poznaniu, która ma być gotowa za trzy… » więcej 2023-12-29, godz. 07:30 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem 108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II… » więcej 2023-12-29, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 29 grudnia » więcej 2023-12-28, godz. 15:00 Karta muzealna coraz bardziej popularna Belgijska karta muzealna bardzo popularna. Coraz więcej osób korzysta ze stałej przepustki do 235 muzeów i ponad 300 wystaw w całej Belgii. » więcej 2023-12-28, godz. 13:00 W Muzeum Narodowym w Krakowie 20 nowych wystaw [DŹWIĘK] Dwadzieścia nowych wystaw czasowych i pokazów w przyszłym roku przygotuje Muzeum Narodowe w Krakowie. Trzy duże ekspozycje zostaną zaprezentowane w gmachu… » więcej 2023-12-28, godz. 11:00 Muzeum Hutnictwa w Chorzowie przygotowuje wniosek o wpis hutniczych tradycji na listę niematerialnego dziedzictwa W styczniu zostanie złożony wniosek o wpis tradycji hutniczych na listę niematerialnego dziedzictwa. Przygotowuje go Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. Chodzi o… » więcej 2023-12-28, godz. 09:00 42 lata temu w kopalni Piast zakończył się podziemny strajk górników 42 lata temu, 28 grudnia 1981 roku, w kopalni "Piast" w Bieruniu zakończył się ostatni w Polsce strajk protestacyjny przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego… » więcej 2023-12-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 grudnia » więcej
8889909192
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »