Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-18, 07:30 Autor: szuk/ skp/

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
18 grudnia
1423 – Zbigniew Oleśnicki otrzymał święcenia kapłańskie, a następnego dnia został mianowany biskupem krakowskim.

1529 - W Piotrkowie sejm koronny wybrał 9-letniego królewicza Zygmunta Augusta jako przyszłego króla Polski. Bezprecedensowa elekcja "vivente rege" (za życia poprzednika - Zygmunta I Starego) wywołała protesty.

1575 - Zmarł Marcin Bielski, kronikarz, poeta, autor "Kroniki wszystkiego świata".

1601 - Wojska polskie pod dowództwem hetmana Jana Zamoyskiego zdobyły Wolmar (obecnie Valmiera na Łotwie) podczas wojny polsko-szwedzkiej.

1765 – Tadeusz Kościuszko wstąpił do Korpusu Kadetów Szkoły Rycerskiej w Warszawie.

1820 - W Taganrogu urodził się Sokrates Starynkiewicz, rosyjski generał, prezydent Warszawy w latach 1875-1892; zasłużony dla rozwoju miasta m.in. budową nowoczesnych wodociągów i kanalizacji.

1830 - Powstanie Listopadowe: Sejm przyjął uchwałę o narodowym charakterze powstania.

1878 - W Gori w Gruzji urodził się Józef Stalin, właściwie Iosif Dżugaszwili, przywódca totalitarnego państwa sowieckiego, zbrodniarz odpowiedzialny za prześladowania i śmierć milionów ludzi; wśród jego ofiar były setki tysięcy Polaków.

1896 - W Petersburgu urodził się Stanisław Mackiewicz, ps. Cat, konserwatysta, pisarz, publicysta, założyciel i redaktor wileńskiego "Słowa"; poseł na Sejm II RP z list BBWR; więzień Berezy Kartuskiej; po wybuchu II wojny światowej członek Rady Narodowej (1940-1941); w latach 1954-1955 premier rządu RP na emigracji.

1913 - W Rzymie zmarł Teodor Rygier, rzeźbiarz, autor pomnika Adama Mickiewicza na krakowskim Rynku Głównym.

1916 - I wojna światowa: Zakończyła się trwająca ponad dziewięć miesięcy bitwa pod Verdun we Francji; w jej wyniku walczący ze sobą Niemcy i Francuzi stracili ogółem ponad 700 tys. zabitych żołnierzy.

1921 - Polska reprezentacja piłkarska rozegrała w Budapeszcie swój pierwszy oficjalny mecz międzypaństwowy, przegrywając z Węgrami 0:1.

1925 - W Pabianicach urodził się Stanisław Staszewski, poeta, bard.

1929 - W Inowrocławiu urodził się Józef Glemp, w latach 1967-1979 osobisty sekretarz prymasa Stefana Wyszyńskiego, biskup warmiński od 1979 r.; po śmierci Prymasa Tysiąclecia w 1981 r. wyniesiony przez papieża Jana Pawła II do godności arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego i warszawskiego oraz prymasa Polski (1981-2009); kardynał; przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski (1981-2004).

1933 – Działacz Komunistycznej Partii Polski Bolesław Bierut został skazany na karę 7 lat pozbawienia wolności za współpracę z wywiadem ZSRS.

1937 - We Lwowie urodził się Janusz Onyszkiewicz, polityk, matematyk, alpinista; w 1980 r. członek prezydium MKZ NSZZ "Solidarność", następnie Zarządu Regionu Mazowsze; w 1981 r. rzecznik prasowy Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "S"; internowany po wprowadzeniu stanu wojennego; członek Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ "S" (1988-1990); uczestnik obrad Okrągłego Stołu; od 1989 do 2001 r. poseł na Sejm (OKP, UD, UW); minister obrony narodowej (1992-1993 i 1997-2000); w 2004 r. wybrany z list UW posłem do Parlamentu Europejskiego, w latach 2004-2007 wiceprzewodniczący PE; przewodniczący Partii Demokratycznej (2006-2009); w latach 2001-2016 prezes Polskiego Związku Alpinizmu.

1939 - W odwecie za atak na posterunek policji niemieckiej w Bochni, dokonany 16 grudnia 1939 r. przez dwóch członków konspiracyjnej Organizacji Orła Białego (powieszonych następnego dnia), Niemcy rozstrzelali 52 Polaków; egzekucji dokonano na bocheńskim wzgórzu Uzbornia.

1941 - W nocy z 17 na 18 grudnia w Katowicach gestapo dokonało masowych aresztowań wśród członków Katowickiego Inspektoratu ZWZ.

1941 - W Drogomyślu w pow. cieszyńskim urodził się Jan Kowalczyk, jeździec, złoty medalista igrzysk olimpijskich w Moskwie w indywidualnym konkursie skoków przez przeszkody.

1942 - Prezydent RP na uchodźstwie Władysław Raczkiewicz wystosował list do papieża Piusa XII, prosząc o interwencję w obronie mordowanych Polaków i Żydów.

1944 – W nocy z 18 na 19 grudnia 236 samolotów RAF dokonało nalotu bombowego na bazę Kriegsmarine w Gdyni, niszcząc całą jej infrastrukturę.

1952 - W Starachowicach urodziła się Krystyna Janda, aktorka, reżyserka; laureatka Złotej Palmy za rolę w "Przesłuchaniu" Ryszarda Bugajskiego, wystąpiła również w filmach Andrzeja Wajdy "Człowiek z marmuru", "Człowiek z żelaza", "Tatarak", a także "Wróżby kumaka", "Pestka" i w serialu "Modrzejewska"; w 2004 r. założyła Fundację Krystyny Jandy Na Rzecz Kultury, rok później otworzyła w Warszawie Teatr Polonia, a w 2010 r. Och-Teatr.

1954 - W Łodzi urodził się Tomasz Mędrzak, aktor, reżyser teatralny; wystąpił m.in. w filmach "W pustyni i w puszczy" Władysława Ślesickiego oraz serialu "Dom" Jana Łomnickiego.

1959 - Rządy ZSRS, Polski i NRD podpisały umowę o budowie rurociągu naftowego "Przyjaźń".

1964 - Premiera filmu "Panienka z okienka" w reżyserii Marii Kaniewskiej.

1968 - W Krakowie zmarł Stanisław Pigoń, historyk literatury, edytor.

1970 - Grudzień '70: Większość Biura Politycznego KC PZPR opowiedziała się za politycznym rozwiązaniem konfliktu na Wybrzeżu; decyzja ta była zgodna z sugestią przekazaną premierowi Józefowi Cyrankiewiczowi przez Leonida Breżniewa i oznaczała klęskę Władysława Gomułki; w tym czasie robotnicze protesty trwały jeszcze w Elblągu oraz w Szczecinie, gdzie ostatecznie 22 grudnia przerwano strajk.

1978 - Na Wawelu ogłoszono powstanie Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

1979 - Wolne Związki Zawodowe i Ruch Młodej Polski zorganizowały w Gdańsku kilkutysięczną manifestację w rocznicę krwawej pacyfikacji robotniczych protestów w grudniu 1970 r.; przed bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej przemawiał Lech Wałęsa.

1979 - Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet.

1988 - W Warszawie został utworzony Komitet Obywatelski przy Przewodniczącym NSZZ "Solidarność" Lechu Wałęsie; sekretarzem Komitetu został Henryk Wujec; dodatkowo powołano 15 komisji, które miały zajmować się przygotowaniem stanowiska opozycji na obrady Okrągłego Stołu.

1992 - W Warszawie zmarł Józef Nalberczak, aktor, wystąpił w filmach "Trudna miłość", "Kaprysy Łazarza", "Awans", "Co mi zrobisz jak mnie złapiesz", "Oko proroka", "Warszawskie gołębie", a także w serialach "Czterej pancerni i pies" oraz "Droga".

1998 - Sejm odrzucił weto prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego do ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej.

2002 - W Warszawie zmarł Jan Łomnicki, reżyser i scenarzysta filmowy; twórca seriali "Dom" i "Modrzejewska", a także filmów "Akcja pod Arsenałem" i "Jeszcze tylko ten las".

2017 - W Izraelu zmarł rosyjski historyk Arsenij Roginski, współzałożyciel i przewodniczący Stowarzyszenia Memoriał, dokumentującego zbrodnie komunistyczne, w tym dokonane na Polakach.

2018 – W Warszawie zmarł Kazimierz Kutz, jeden z najbardziej cenionych polskich reżyserów filmowych, reżyser takich filmów jak „Sól ziemi czarnej”, „Perła w koronie”, „Paciorki jednego różańca”, „Śmierć jak kromka chleba”, „Pułkownik Kwiatkowski”.(PAP)

Zobacz także

2024-07-14, godz. 10:10 Obchody rocznicy tragicznej śmierci litewskich lotników W południe w Pszczelniku pod Myśliborzem rozpoczną się uroczystości ku czci litewskich lotników: Steponasa Dariusa i Stasysa Girenasa. » więcej 2024-07-14, godz. 09:00 81 lat temu Stanisław Mikołajczyk został premierem rządu RP na uchodźstwie 81 lat temu, 14 lipca 1943 roku, Stanisław Mikołajczyk, przywódca ruchu ludowego, został premierem rządu RP na uchodźstwie. Tekę premiera objął po śmierci… » więcej 2024-07-14, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 14 lipca » więcej 2024-07-13, godz. 11:00 24 lata temu zmarł Jan Karski, kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego 24 lata temu, 13 lipca 2000 roku, zmarł Jan Karski, prawnik, historyk i dyplomata, podczas II wojny światowej kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego… » więcej 2024-07-13, godz. 09:00 Obchody 614. rocznicy bitwy pod Grunwaldem - rekonstrukcja Tętent koni w galopie i bitewna wrzawa - to będą mogli usłyszeć ci, którzy w sobotę 13 lipca przybędą na pola Grunwaldu. Ponad 1250 rekonstruktorów z… » więcej 2024-07-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 lipca » więcej 2024-07-12, godz. 15:29 Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej - nowe ustalenia IPN w sprawie zbrodni niemieckiej W Dniu Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej Instytut Pamięci Narodowej przedstawił nowe ustalenia w sprawie zbrodni niemieckiej z 12 lipca 1943 roku. Po ponad 80… » więcej 2024-07-12, godz. 12:00 Mija 79 lat od Obławy Augustowskiej 79 lat temu, 12 lipca 1945 roku, oddziały Armii Czerwonej, NKWD i Smiersz rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której zginęło co najmniej kilkuset… » więcej 2024-07-12, godz. 10:00 Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, obchodzony w rocznicę pacyfikacji wsi Michniów 12 lipca przypada Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, obchodzony w rocznicę niemieckiej pacyfikacji wsi Michniów w województwie świętokrzyskim. 12 i… » więcej 2024-07-12, godz. 08:00 W Warszawie uczczono ofiary rzezi wołyńskiej W Warszawie upamiętniono ofiary rzezi wołyńskiej. Główna uroczystość odbyła się przy Pomniku Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »