Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-15, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
15 grudnia
1433 - W Łęczycy zawarto polsko-krzyżacki rozejm, który kończył czteroletnią wojnę Polski i Litwy z Zakonem.

1575 - Elekcja Stefana Batorego i Anny Jagiellonki na króla i królową Polski.

1595 - W Sandomierzu urodził się Jerzy Ossoliński, wojewoda sandomierski, kanclerz wielki koronny, najbliższy współpracownik króla Władysława IV Wazy; autor "Pamiętnika 1595-1621".

1772 - We Lwowie urodził się Jan Krukowiecki, generał, uczestnik wojen napoleońskich i Powstania Listopadowego.

1784 – Urodził się Wacław Seweryn Rzewuski, podróżnik, orientalista i pamiętnikarz.

1801 – Urodził się Karol August Freyer, polski kompozytor, organista i pedagog pochodzenia niemieckiego.

1828 - W Warszawie w Szkole Podchorążych Artylerii powstało konspiracyjne Sprzysiężenie Podchorążych, którego celem była walka o niepodległość Polski; na czele sprzysiężenia stanął ppor. Piotr Wysocki.

1859 - W Białymstoku urodził się Ludwik Zamenhof, lekarz, twórca języka esperanto.

1880 - Urodził się Wiesław Chrzanowski, inżynier, konstruktor, profesor politechnik we Lwowie i Warszawie.

1900 - W Warszawie otwarto gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.

1918 – Z powodu rosnącej temperatury sporu polsko-niemieckiego w Wielkopolsce rząd RP zerwał stosunki dyplomatyczne z Niemcami.

1921 - Urodził się Tymoteusz Karpowicz, poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz; czołowy twórca poezji lingwistycznej, uznawany za ostatniego wielkiego modernistę, którego twórczość zamyka doświadczenie polskiej awangardy poetyckiej XX wieku.

1923 - W Warszawie urodził się Leon Niemczyk, aktor; do historii kina przeszły jego kreacje w "Nożu w wodzie" Romana Polańskiego oraz "Pociągu" Jerzego Kawalerowicza.

1928 - W Chełmie urodziła się Ida Haendel, skrzypaczka, zaliczana do najwybitniejszych współczesnych wirtuozów; laureatka I Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Warszawie (1935); w 1936 r. wyjechała z Polski; zamieszkała w Wielkiej Brytanii, wiele lat spędziła w Kanadzie, a następnie przeniosła się na Florydę.

1929 - W Rudzieńcu koło Gliwic urodził się Tomasz Zaliwski, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Pełnia" Andrzeja Kondratiuka, "Wśród nocnej ciszy" Tadeusza Chmielewskiego, "Śmierć prezydenta" Jerzego Kawalerowicza, a także w serialu "Czterej pancerni i pies".

1936 - Polskie Koleje Państwowe uruchomiły elektryczną linię na trasie Otwock-Pruszków.

1936 - W Warszawie urodził się Krzysztof Sadowski, pianista, organista, kompozytor jazzowy.

1939 - Niemcy utworzyli Bank Emisyjny w Polsce, instytucję emitującą od 1940 r. pieniądze na terenie Generalnego Gubernatorstwa.

1939 – Władze litewskie formalnie zlikwidowały Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie.

1948 - W Warszawie rozpoczął się Kongres Zjednoczeniowy PPR i PPS, podczas którego utworzono Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą (PZPR); wybrany na Kongresie Komitet Centralny powołał Biuro Polityczne, z przewodniczącym Bolesławem Bierutem na czele.

1951 - W Warszawie w gmachu Związku Nauczycielstwa Polskiego odbył się pierwszy w powojennej Polsce publiczny pokaz działania telewizji.

1956 - Polskie Radio nadało pierwszy odcinek słuchowiska "Matysiakowie".

1961 - Sąd w Jerozolimie skazał na karę śmierci Adolfa Eichmanna, szefa wydziału żydowskiego w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy, "mordercy zza biurka", odpowiedzialnego za śmierć milionów Żydów.

1963 - W Ostrowcu Świętokrzyskim urodził się Mirosław Baka, aktor Teatru Wybrzeże w Gdańsku; wystąpił m.in. w "Krótkim filmie o zabijaniu" Krzysztofa Kieślowskiego i "Wyroku na Franciszka Kłosa" Andrzeja Wajdy.

1970 - Grudzień '70: Kolejny dzień robotniczych protestów na Wybrzeżu: początek strajków w Gdyni, Elblągu, Słupsku i Szczecinie; na ulicach Gdańska trwały starcia demonstrantów z milicją i wojskiem, padli zabici i ranni.

1971 - W Lublinie urodziła się Edyta Olszówka, aktorka, wystąpiła w filmach "Strefa ciszy", "Tam i z powrotem", "Lejdis", "Nigdy nie mów nigdy", "Śluby panieńskie" i "Prosta historia o miłości".

1981 - Stan wojenny: Oddziały ZOMO dokonały pacyfikacji strajków w kopalni "Manifest Lipcowy" w Jastrzębiu oraz w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku.

1991 - W Katowicach prezydent Lech Wałęsa odsłonił krzyż-pomnik poświęcony pamięci górników kopalni "Wujek", którzy polegli w pierwszych dniach stanu wojennego w czasie pacyfikacji strajku dokonanej przez oddziały ZOMO.

1992 - W Warszawie zmarł Andrzej Zahorski, historyk, dyrektor Wojskowego Instytutu Historycznego, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego (1982-1988); należał do najwybitniejszych badaczy epoki stanisławowskiej oraz napoleońskiej.

1993 - Premiera filmu "Samowolka" w reżyserii Feliksa Falka.

2006 – PKN Orlen kupił od rosyjskiego Jukosu litewską rafinerię ropy naftowej Mažeikiu Nafta.

2016 - W Poznaniu zmarł Bohdan Smoleń, aktor, piosenkarz, satyryk, artysta kabaretowy, znany z występów w kabarecie "Tey", założyciel Fundacji Stworzenia Pana Smolenia.

2017 - W Gdańsku zmarł Kazimierz Piechowski, żołnierz AK, uczestnik jednej z najsłynniejszych ucieczek z niemieckiego obozu KL Auschwitz-Birkenau 20 czerwca 1942 r.

2022 – Zmarł Andrzej Matul, jeden z najbardziej znanych polskich lektorów, dziennikarz Polskiego Radia prowadzący takie audycje radiowe jak m.in.: „Lato z radiem”, „Sygnały dnia”, „Cztery pory roku”

Zobacz także

2024-01-08, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 8 stycznia » więcej 2024-01-07, godz. 11:00 75 rocznica śmierci Jana Rodowicza "Anody" 07 stycznia 1949 roku, podczas śledztwa w budynku Ministerstwa Publicznego w Warszawie przy ulicy Koszykowej w niejasnych okolicznościach zginął Jan Rodowicz… » więcej 2024-01-07, godz. 09:00 Paryż: wkrótce rozpocznie się rozbiórka zabytkowej pracowni Marii Skłodowskiej-Curie W Paryżu wkrótce rozpocznie się rozbiórka zabytkowej pracowni Marii Skłodowskiej-Curie. Sprawa oburza francuskich obrońców dziedzictwa kulturowego. Działania… » więcej 2024-01-07, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 7 stycznia » więcej 2024-01-06, godz. 10:00 Uroczystość Objawienia Pańskiego - Święto Trzech Króli 6 stycznia Kościół katolicki i chrześcijanie innych wyznań obchodzą uroczystość Objawienia Pańskiego, popularnie nazywaną "Trzech Króli". Jest to jedno… » więcej 2024-01-06, godz. 09:00 105 lat temu powstańcy wielkopolscy zdobyli lotnisko Ławica 105 lat temu, 6 stycznia 1919 roku, powstańcy wielkopolscy zdobyli lotnisko Ławica pod Poznaniem. Polskie oddziały przejęły około 70 samolotów i sprzęt… » więcej 2024-01-06, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 6 stycznia » więcej 2024-01-05, godz. 15:00 Patroni na 2024 rok ustanowieni przez parlament Polski parlament ustanowił dwunastu patronów na 2024 rok. Jak powiedziała Joanna Bancerowska, rzeczniczka Narodowego Centrum Kultury, wiele będzie się działo… » więcej 2024-01-05, godz. 13:00 Ostatnie dni wystawy "Wokół nas morze ognia" w Muzeum Polin Tylko do 8 stycznia można oglądać wystawę "Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim" w Muzeum Historii Żydów… » więcej 2024-01-05, godz. 11:00 105 lat temu urodził się pułkownik Edmund Brzozowski 105 lat temu - 5 stycznia 1919 roku - urodził się pułkownik Edmund Brzozowski, uczestnik kampanii włoskiej w czasie II wojny światowej, potem wieloletni przewodniczący… » więcej
9596979899
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »