Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-15, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
15 grudnia
1433 - W Łęczycy zawarto polsko-krzyżacki rozejm, który kończył czteroletnią wojnę Polski i Litwy z Zakonem.

1575 - Elekcja Stefana Batorego i Anny Jagiellonki na króla i królową Polski.

1595 - W Sandomierzu urodził się Jerzy Ossoliński, wojewoda sandomierski, kanclerz wielki koronny, najbliższy współpracownik króla Władysława IV Wazy; autor "Pamiętnika 1595-1621".

1772 - We Lwowie urodził się Jan Krukowiecki, generał, uczestnik wojen napoleońskich i Powstania Listopadowego.

1784 – Urodził się Wacław Seweryn Rzewuski, podróżnik, orientalista i pamiętnikarz.

1801 – Urodził się Karol August Freyer, polski kompozytor, organista i pedagog pochodzenia niemieckiego.

1828 - W Warszawie w Szkole Podchorążych Artylerii powstało konspiracyjne Sprzysiężenie Podchorążych, którego celem była walka o niepodległość Polski; na czele sprzysiężenia stanął ppor. Piotr Wysocki.

1859 - W Białymstoku urodził się Ludwik Zamenhof, lekarz, twórca języka esperanto.

1880 - Urodził się Wiesław Chrzanowski, inżynier, konstruktor, profesor politechnik we Lwowie i Warszawie.

1900 - W Warszawie otwarto gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.

1918 – Z powodu rosnącej temperatury sporu polsko-niemieckiego w Wielkopolsce rząd RP zerwał stosunki dyplomatyczne z Niemcami.

1921 - Urodził się Tymoteusz Karpowicz, poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz; czołowy twórca poezji lingwistycznej, uznawany za ostatniego wielkiego modernistę, którego twórczość zamyka doświadczenie polskiej awangardy poetyckiej XX wieku.

1923 - W Warszawie urodził się Leon Niemczyk, aktor; do historii kina przeszły jego kreacje w "Nożu w wodzie" Romana Polańskiego oraz "Pociągu" Jerzego Kawalerowicza.

1928 - W Chełmie urodziła się Ida Haendel, skrzypaczka, zaliczana do najwybitniejszych współczesnych wirtuozów; laureatka I Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Warszawie (1935); w 1936 r. wyjechała z Polski; zamieszkała w Wielkiej Brytanii, wiele lat spędziła w Kanadzie, a następnie przeniosła się na Florydę.

1929 - W Rudzieńcu koło Gliwic urodził się Tomasz Zaliwski, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Pełnia" Andrzeja Kondratiuka, "Wśród nocnej ciszy" Tadeusza Chmielewskiego, "Śmierć prezydenta" Jerzego Kawalerowicza, a także w serialu "Czterej pancerni i pies".

1936 - Polskie Koleje Państwowe uruchomiły elektryczną linię na trasie Otwock-Pruszków.

1936 - W Warszawie urodził się Krzysztof Sadowski, pianista, organista, kompozytor jazzowy.

1939 - Niemcy utworzyli Bank Emisyjny w Polsce, instytucję emitującą od 1940 r. pieniądze na terenie Generalnego Gubernatorstwa.

1939 – Władze litewskie formalnie zlikwidowały Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie.

1948 - W Warszawie rozpoczął się Kongres Zjednoczeniowy PPR i PPS, podczas którego utworzono Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą (PZPR); wybrany na Kongresie Komitet Centralny powołał Biuro Polityczne, z przewodniczącym Bolesławem Bierutem na czele.

1951 - W Warszawie w gmachu Związku Nauczycielstwa Polskiego odbył się pierwszy w powojennej Polsce publiczny pokaz działania telewizji.

1956 - Polskie Radio nadało pierwszy odcinek słuchowiska "Matysiakowie".

1961 - Sąd w Jerozolimie skazał na karę śmierci Adolfa Eichmanna, szefa wydziału żydowskiego w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy, "mordercy zza biurka", odpowiedzialnego za śmierć milionów Żydów.

1963 - W Ostrowcu Świętokrzyskim urodził się Mirosław Baka, aktor Teatru Wybrzeże w Gdańsku; wystąpił m.in. w "Krótkim filmie o zabijaniu" Krzysztofa Kieślowskiego i "Wyroku na Franciszka Kłosa" Andrzeja Wajdy.

1970 - Grudzień '70: Kolejny dzień robotniczych protestów na Wybrzeżu: początek strajków w Gdyni, Elblągu, Słupsku i Szczecinie; na ulicach Gdańska trwały starcia demonstrantów z milicją i wojskiem, padli zabici i ranni.

1971 - W Lublinie urodziła się Edyta Olszówka, aktorka, wystąpiła w filmach "Strefa ciszy", "Tam i z powrotem", "Lejdis", "Nigdy nie mów nigdy", "Śluby panieńskie" i "Prosta historia o miłości".

1981 - Stan wojenny: Oddziały ZOMO dokonały pacyfikacji strajków w kopalni "Manifest Lipcowy" w Jastrzębiu oraz w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku.

1991 - W Katowicach prezydent Lech Wałęsa odsłonił krzyż-pomnik poświęcony pamięci górników kopalni "Wujek", którzy polegli w pierwszych dniach stanu wojennego w czasie pacyfikacji strajku dokonanej przez oddziały ZOMO.

1992 - W Warszawie zmarł Andrzej Zahorski, historyk, dyrektor Wojskowego Instytutu Historycznego, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego (1982-1988); należał do najwybitniejszych badaczy epoki stanisławowskiej oraz napoleońskiej.

1993 - Premiera filmu "Samowolka" w reżyserii Feliksa Falka.

2006 – PKN Orlen kupił od rosyjskiego Jukosu litewską rafinerię ropy naftowej Mažeikiu Nafta.

2016 - W Poznaniu zmarł Bohdan Smoleń, aktor, piosenkarz, satyryk, artysta kabaretowy, znany z występów w kabarecie "Tey", założyciel Fundacji Stworzenia Pana Smolenia.

2017 - W Gdańsku zmarł Kazimierz Piechowski, żołnierz AK, uczestnik jednej z najsłynniejszych ucieczek z niemieckiego obozu KL Auschwitz-Birkenau 20 czerwca 1942 r.

2022 – Zmarł Andrzej Matul, jeden z najbardziej znanych polskich lektorów, dziennikarz Polskiego Radia prowadzący takie audycje radiowe jak m.in.: „Lato z radiem”, „Sygnały dnia”, „Cztery pory roku”

Zobacz także

2024-06-28, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 28 czerwca Narodowy Dzień Pamięci Poznańskiego Czerwca 1956 » więcej 2024-06-27, godz. 12:18 Muzeum Auschwitz wyremontuje dach i sufity w budynku tzw. sauny Muzeum Auschwitz podało, że zamierza poddać remontowi dach, sufity i kominy w historycznym budynku tak zwanej centralnej łaźni nazywanej sauną. Znajduje… » więcej 2024-06-27, godz. 11:50 Podczas rytuałów Majowie używali naparu z tytoniu Członkowie społeczności Majów spożywali tytoń w trakcie rytuałów na długo przed przybyciem europejskich kolonizatorów. Rośliny tej używano w formie… » więcej 2024-06-27, godz. 10:22 "Rz": Śledczy IPN zbadają obóz, w którym produkowano rakiety V-1 Prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej z Koszalina rozpoczęli śledztwo w sprawie zbrodni niemieckich popełnionych na terenie podobozu KL Ravensbrück, zlokalizowanego… » więcej 2024-06-27, godz. 09:14 USA/ Dom Marilyn Monroe wpisany na listę zabytków w Los Angeles Rada Miejska Los Angeles jednomyślnie uznała dom, w którym w 1962 roku zmarła gwiazda kina Marilyn Monroe, za zabytek historyczny. Ma to na celu uniknięcie… » więcej 2024-06-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 czerwca » więcej 2024-06-26, godz. 12:23 Poznań/ W środę premiera filmu "Zamek Królewski w mieście stołecznym Poznaniu" Mimo że w poznańskim zamku powstał herb Królestwa Polskiego, odbywały się śluby i wesela monarchów, to historia Zamku Królewskiego w Poznaniu nie jest… » więcej 2024-06-26, godz. 12:10 Gdańsk/ Wystawa główna w Muzeum II Wojny Światowej ma wrócić do wersji z 2017 roku; zdaniem byłego dyrektora jest… Dyrekcja Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, którą od kwietnia br. zarządza prof. Wnuk, poinformowała o planowanych i wprowadzonych już zmianach na wystawie… » więcej 2024-06-26, godz. 10:42 Hołownia o Muzeum II WŚ: przestrzegam przed robieniem kolejnego frontu wojny polsko-polskiej Przestrzegam przed robieniem kolejnego frontu wojny polsko-polskiej o historię; chciałbym, żeby wokół Muzeum II Wojny Światowej zapanował spokój i by to… » więcej 2024-06-26, godz. 08:26 Warszawa/ Wystawa "Pamięć Polski. Lista Krajowa Programu UNESCO Pamięć Świata – 5. edycja" - od wtorku przed Ko… Akt detronizacji cara Mikołaja I, rękopis "Chłopów", zbiór fotograficzny "Zapis socjologiczny" prof. Zofii Rydet oraz 14. innych dokumentów historycznych… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »