Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-14, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 grudnia
1658 - Hetman Stefan Czarniecki na czele polskiej jazdy przeprawił się na duńską wyspę Als, odbijając ją z rąk Szwedów; wydarzenie to upamiętnia tekst "Mazurka Dąbrowskiego".

1666 - Urodził się Jerzy Andrzej Helwing, botanik i lekarz, pastor, założyciel doświadczalnego ogrodu aklimatyzacyjnego w Stulichach koło Węgorzewa.

1788 - W Warszawie urodził się Piotr Szembek, uczestnik wojen napoleońskich, generał; podczas Powstania Listopadowego w grudniu 1830 r. gubernator wojskowy Warszawy, następnie dowódca 4. Dywizji Piechoty, walczył m.in. w bitwach pod Wawrem i Olszynką Grochowską.

1789 - W Warszawie urodziła się Maria Szymanowska, pianistka, kompozytorka.

1883 - W Paryżu na emigracji zmarł Ludwik Nabielak, działacz polityczny, poeta, historyk literatury. W Powstaniu Listopadowym dowodził atakiem na Belweder, walczył pod Grochowem, Iganiami i Ostrołęką.

1886 –Zmarł Antoni Wincenty Rutkowski, kompozytor, pianista i skrzypek. Tworzył m.in. pieśni chóralne i solowe, utwory kameralne.

1897 - Urodził się Stanisław Ostoja-Chrostowski, malarz i grafik specjalizujący się w drzeworycie, specjalista od grafiki użytkowej.

1899 - We wsi Ossala w powiecie staszowskim urodził się Adam Bień, prawnik, działacz ludowy; w czasie II wojny światowej członek władz Polskiego Państwa Podziemnego; w 1945 r. aresztowany przez NKWD i sądzony w tzw. procesie szesnastu w Moskwie.

1901 - W Tarnopolu urodził się Kazimierz Michałowski, archeolog, egiptolog, historyk sztuki; w 1937 roku został kierownikiem pierwszej polskiej ekspedycji badawczej w Egipcie; dzięki wykopaliskom jego zespołu powstała galeria sztuki egipskiej w Muzeum Narodowym w Warszawie; twórca szkoły archeologii śródziemnomorskiej na UW.

1901 - W Kościanie urodził się Feliks Stamm, trener bokserski, wychowawca kilku pokoleń polskich pięściarzy, m.in. takich mistrzów ringu jak Jerzy Kulej, Józef Grudzień czy Zbigniew Pietrzykowski.

1908 - W Warszawie urodził się Eugeniusz Lokajski, lekkoatleta, w latach 30. należał do światowej czołówki oszczepników, olimpijczyk z Berlina (1936); ppor. Armii Krajowej ps. Brok; autor ponad 850 fotografii dokumentujących walkę i życie codzienne warszawskich powstańców; zginął 25 września 1944 r.

1911 - W Warszawie urodził się Jerzy Iwanow-Szajnowicz, pływak, reprezentant Polski w piłce wodnej; od 1926 r. w Salonikach; w czasie II wojny agent brytyjskich służb, bohater greckiego ruchu oporu.

1913 - W Samborze urodził się Artur Sandauer, prozaik, krytyk literacki, tłumacz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

1922 - Prezydent Gabriel Narutowicz przejął władzę z rąk Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. "Ja oficer czynnej służby, który nigdy przed nikim nie stawał na baczność, staję na baczność przed Polską, którą Ty reprezentujesz" - powiedział Piłsudski do Narutowicza podczas uroczystości w Belwederze.

1922 - Prezydent Gabriel Narutowicz przyjął dymisję rządu Juliana Nowaka.

1923 - Dymisja drugiego rządu Wincentego Witosa.

1939 - W związku z agresją na Finlandię Związek Sowiecki został wykluczony z Ligi Narodów.

1945 - W Sopocie urodził się Andrzej Dudziński, malarz, grafik i ilustrator.

1948 - W Warszawie podczas II Zjazdu PPR i XVIII Kongresu PPS zapadła decyzja o zjednoczeniu obu partii.

1948 - W Szczecinie urodził się Janusz Kijowski, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, pedagog; autor filmów "Kung-fu", "Głosy", "Maskarada", "Stan strachu" i "Tragarz puchu".

1948 - Powstał klub piłkarski Górnik Zabrze.

1950 - Prezydium rządu podjęło uchwałę o wybudowaniu w Warszawie do 1956 r. linii metra.

1960 - Powstała Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

1968 - W Mysłowicach urodziła się Jolanta Fraszyńska, aktorka.

1970 - Grudzień '70: Strajk robotników gdańskiej Stoczni im. Lenina żądających odwołania podwyżek i zmian personalnych w kierownictwie partii; manifestacje uliczne w Gdańsku - walki z milicją i wojskiem.

1970 - W Warszawie urodziła się Anna Maria Jopek, wokalistka, kompozytorka, pianistka, autorka tekstów.

1976 - W obecności najwyższych władz państwowych PRL oraz premiera ZSRS Aleksieja Kosygina odbyła się uroczystość oddania do eksploatacji Huty "Katowice".

1981 - W USA oficer wywiadu PRL Marian Zacharski został skazany na dożywocie za wykradzenie dokumentacji dotyczącej amerykańskiej obronności, m.in. systemów radarowych myśliwców F-16, bombowca strategicznego Rockwell B-1, systemu sonarowego dla okrętów podwodnych, ulepszonej rakiety ziemia-powietrze Hawk oraz pocisków rakietowych Phoenix i Patriot.

1985 - W Truskolasach koło Częstochowy urodził się Jakub Błaszczykowski, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski i kapitan drużyny narodowej, zawodnik m.in. Wisły Kraków, Borussii Dortmund, Fiorentiny, a od 2016 r. w VfL Wolfsburg.

1990 - Sejm przyjął dymisję rządu Tadeusza Mazowieckiego.

1995 - Premiera filmu "Tato" w reżyserii Macieja Ślesickiego.

2016 – Sejm uchwalił Ustawę o prawie oświatowym, zakładającą między innymi stopniową likwidację gimnazjów.

2020 – W zmarła aktorka Hanna Stankówna, znana m.in. z „Seksmisji”, „07 zgłoś się” i „Na Wspólnej”, a także wielu ról na scenie stołecznego Teatru Polskiego i Teatru Telewizji.

2020 – W Warszawie zmarł aktor Piotr Machalica, znany m.in. z ról w filmach: "Dekalog IX" Krzysztofa Kieślowskiego, "Dzień świra" Marka Koterskiego i "Sztuka kochania" Jacka Bromskiego. Był związany m.in. z Teatrem Powszechnym w Warszawie, Teatrem Polonia i Och-Teatrem.

2021 – W Warszawie zmarł Tadeusz Ross – aktor, scenarzysta, satyryk, znany przede wszystkim jako twórca programów satyrycznych, m.in. "Zulu-Gula" oraz "Rossmówki", które współtworzył wraz z Piotrem Fronczewskim.

Zobacz także

2023-12-12, godz. 13:00 60 lat temu zmarł gen. Józef Zając, we wrześniu 1939 naczelny dowódca lotnictwa i obrony przeciwlotniczej 60 lat temu, 12 grudnia 1963 roku, w Ottawie zmarł generał dywizji Józef Zając, w czasie wojny obronnej w 1939 naczelny dowódca lotnictwa i obrony przeciwlotniczej… » więcej 2023-12-12, godz. 12:00 Konferencja "Kolekcje królów polskich" Na Zamku Królewskim w Warszawie od wczoraj (11.12) trwa konferencja poświęcona kolekcjom królów polskich. Badacze różnych dziedzin rozmawiają o tworzeniu… » więcej 2023-12-12, godz. 11:00 Rok temu zmarł Mirosław Hermaszewski, pierwszy i jedyny Polak, który odbył lot w kosmos Rok temu, 12 grudnia 2022 roku, generał zmarł Mirosław Hermaszewski, pierwszy i jedyny Polak, który odbył lot w kosmos. W 1978 roku wziął udział w misji… » więcej 2023-12-12, godz. 10:00 Wernisaż wystawy "Dwie wojny - jedno cierpienie" Na placu przed Auditorium Maximum Uniwersytetu Warszawskiego można obejrzeć wystawę "Dwie wojny - jedno cierpienie". Ukazane są losy polskich dzieci - więźniów… » więcej 2023-12-12, godz. 09:00 Rok temu zmarł profesor Zbigniew Wawer, dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie Rok temu, 12 grudnia 2022 roku, zmarł profesor Zbigniew Wawer, historyk, muzealnik, popularyzator historii i kultury, dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie. Specjalizował… » więcej 2023-12-12, godz. 08:30 Obchody 42. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego na Białołęce "Stan wojenny był złem, wymierzonym w odradzającą się wolność, a jego skutkiem było stłumienie rozbudzonej nadziei na godne życie, prawo obywatelskie… » więcej 2023-12-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 12 grudnia » więcej 2023-12-11, godz. 13:00 29 lat temu zmarł generał Stanisław Maczek 29 lat temu - 11 grudnia 1994 roku - zmarł generał Stanisław Maczek, jeden z najwybitniejszych polskich dowódców II wojny światowej. Mawiał, że "żołnierz… » więcej 2023-12-11, godz. 11:00 105 lat temu urodził się urodził się Aleksander Sołżenicyn, pisarz, autor "Archipelagu GuŁag" 105 lat temu, 11 grudnia 1918 roku, urodził się Aleksander Sołżenicyn, pisarz, myśliciel, autor słynnej powieści "Archipelag GUŁag". Więzień sowieckich… » więcej 2023-12-11, godz. 09:00 Kilkanaście osób z medalami Pro Patria i Pro Bono Kilkanaście osób, działaczy podziemia antykomunistycznego z czasów stanu wojennego, zostało uhonorowanych medalami Pro Patria i Pro Bono. Medale przyznał… » więcej
96979899100
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »