Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-13, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
13 grudnia
1253 - Głogów otrzymał prawa miejskie.

1349 - Wikary katedry krakowskiej Marcin Baryczka został z rozkazu króla Kazimierza III Wielkiego uwięziony, a następnie utopiony w Wiśle.

1575 - Anna Jagiellonka została w wolnej elekcji wybrana na króla Polski.

1689 - W Królewcu zmarł Zbigniew Morsztyn, poeta, arianin.

1801 - Urodził się Antoni Auleitner, polski leśnik i popularyzator wiedzy leśnej.

1830 - Sejm Królestwa Polskiego uznał Powstanie Listopadowe za powstanie narodowe.

1860 - W Warszawie powstało Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych.

1867 - W Amelie-les-Bains we Francji zmarł Artur Grottger, malarz, rysownik, autor prac poświęconych m.in. Powstaniu Styczniowemu.

1898 - We Lwowie urodził się Henryk Wereszycki, historyk.

1898 - W Warszawie urodził Feliks Parnell, tancerz i choreograf.

1907 - W Kijowie urodził się Jerzy Zagórski, poeta i tłumacz, współzałożyciel wileńskiej grupy literackiej "Żagary", Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.


1913 - Podział Polskiego Stronnictwa Ludowego na PSL "Piast" i PSL "Lewica".

1915 - W Warszawie urodził się Michał Sumiński, zoolog, podróżnik, dziennikarz, autor popularnego telewizyjnego programu przyrodniczego dla młodzieży "Zwierzyniec".

1919 - Powstał rząd Leopolda Skulskiego.

1927 - Na mocy rozporządzenia Prezydenta RP odcień koloru czerwonego na fladze Rzeczpospolitej zmieniony został z karmazynu na cynober.

1930 - W Borysławiu urodził się Zdzisław Leśniak, aktor teatralny, filmowy i kabaretowy.

1933 - W Wilnie urodziła się Natasza Zylska (właśc. Natasza Zygelman), piosenkarka, wykonawczyni takich przebojów jak "Bajo-Bongo", Kasztany", "Klipsy", "Choć wiem".

1936 - Oblot pierwszego prototypu dwusilnikowego bombowca polskiej konstrukcji PZL 37 Łoś.

1936 - W obecności wicepremiera i ministra skarbu Eugeniusza Kwiatkowskiego uroczyście otwarto zaporę wodną na Sole w Porąbce - największą inwestycję hydrologiczną II RP.

1942 - Pierwszy transport do KL Auschwitz Polaków wysiedlanych z Zamojszczyzny w ramach realizacji niemieckiego "Generalplan Ost" (Generalnego Planu Wschodniego).

1943 - W Warszawie żołnierze oddziału dyspozycyjnego "Agat" Komendy Głównej AK pod dowództwem Kazimierza Kardasia "Orkana" przeprowadzili udany zamach na Emila Brauna, kierownika niemieckiego Urzędu Kwaterunkowego, współorganizatora ulicznych łapanek w Warszawie i inicjatora tajnego planu masowego wysiedlania ludności z miasta.

1949 - Zmarł Jan Morawiński, historyk sztuki i muzeolog. W 1939 roku ratował zabytki warszawskie.

1954 - Z miejsca odosobnienia zwolniony został Władysław Gomułka; działacz komunistyczny; od 1943 r. przywódca PPR; w latach 1944-1949 wicepremier, minister Ziem Odzyskanych (1945-1949); oskarżony o tzw. odchylenia prawicowo-nacjonalistyczne i usunięty ze stanowiska sekretarza PPR; w 1951 r. zatrzymany.

1957 - Sejm podjął decyzję o przywróceniu zniesionej w 1952 r. Najwyższej Izby Kontroli.

1961 - W basenie portowym Stoczni Gdańskiej doszło do pożaru na M/S Maria Konopnicka; zginęło 21 osób.

1966 - W Waszyngtonie zmarł Stanisław Mikołajczyk - działacz ruchu ludowego, premier rządu RP na uchodźstwie w latach 1943-1944; jako wicepremier i minister rolnictwa w powojennym Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej stał się symbolem opozycji wobec komunistów.

1972 - W Warszawie zmarł Jan Cybis, malarz, krytyk sztuki.

1981 - O godz. 6 rano Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.

1983 - W Rudzie Śląskiej urodziła się Otylia Jędrzejczak, pływaczka; trzykrotna medalistka igrzysk olimpijskich w Atenach (2004): na 200 m stylem motylkowym wywalczyła złoty medal, a na 100 m stylem motylkowym i 400 m stylem dowolnym była druga; wielokrotna medalistka mistrzostw świata i Europy; trzykrotna rekordzistka świata.

1984 - W Wilnie urodziła się Joanna Moro, aktorka, odtwórczyni głównej roli w serialu telewizyjnym poświęconym Annie German.
1987 - W Warszawie zmarł Stanisław Radkiewicz, działacz komunistyczny, członek KPP; podczas II wojny światowej w ZSRS; w Armii Czerwonej (1941-1943); członek Biura Politycznego KC PPR i PZPR (1945-1955); w latach 1944-1954 stał na czele Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego; odpowiedzialny za zbrodnie komunistycznego reżimu.

1989 - Premiera filmu "Przesłuchanie" w reżyserii Ryszarda Bugajskiego.

1991 - Premiera filmu "Rozmowy kontrolowane" w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego.

1991 - W Warszawie zmarł Andrzej Twerdochlib, pisarz i scenarzysta.

2008 - Otwarto nowy gmach Opery Krakowskiej.

2014 - W Rydze podczas gali Europejskich Nagród Filmowych "Ida" Pawła Pawlikowskiego zdobyła nagrody w kategoriach: najlepszy film europejski, najlepsza reżyseria oraz najlepszy scenariusz i zdjęcia.

2019 – W Krakowie zmarł gen. Tadeusz Bieńkowicz ps. Rączy, żołnierz AK, kawaler Orderu Virtuti Militari, w 1950 r. skazany przez komunistyczne władze na karę śmierci, zamienioną na dożywocie.

2021 – W Warszawie zmarł Józef Tejchma, minister kultury i sztuki (w latach 1974–1978 i 1980–1982), minister oświaty i wychowania (1979–1980), w latach 1972–1979 wiceprezes Rady Ministrów, jeden z najważniejszych działaczy partyjnych lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych.

2022 – W Warszawie zmarł Mariusz Walter, redaktor naczelny Redakcji Widowisk Publicystycznych i Form Dokumentalnych Studia-2 Telewizji Polskiej w latach 1978–1982, działacz PZPR, w 1984 r. twórca koncernu ITI oraz istniejącej od 1997 r. telewizji TVN.

Zobacz także

2024-01-12, godz. 09:00 100 lat temu urodził się Henryk Kończykowski, ps. Halicz, żołnierz batalionu Zośka Sto lat temu, 12 stycznia 1924 roku, urodził się Henryk Kończykowski, pseudonim "Halicz", żołnierz legendarnego batalionu "Zośka", uczestnik Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-01-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 12 stycznia » więcej 2024-01-11, godz. 15:00 "Powstaniec 1863" wejdzie do kin w piątek. W Warszawie odbyła się premiera filmu "Powstaniec 1863" w reżyserii Tadeusza Syki - pierwszego od ponad 30 lat filmu fabularnego opowiadającego o powstaniu… » więcej 2024-01-11, godz. 13:00 Rok temu zmarł Jan Ludwiczak, przewodniczący "Solidarności" w kopalni Wujek Rok temu, 11 stycznia, w wieku 85 lat zmarł Jan Ludwiczak, przewodniczący "Solidarności" w kopalni Wujek w Katowicach w 1981 roku. To w jego obronie, gdy został… » więcej 2024-01-11, godz. 11:00 100 lat temu Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej 100 lat temu, 11 stycznia 1924 roku, Sejm uchwalił ustawę o naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej, zwanej reformą Grabskiego. Była to jedna z kluczowych… » więcej 2024-01-11, godz. 09:00 105 lat temu Józef Piłsudski podpisał dekret o ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby 105 lat temu, 11 stycznia 1919 roku, Naczelnik Państwa Józef Piłsudski podpisał dekret o obowiązkowym ubezpieczeniu pracowników na wypadek choroby. Był… » więcej 2024-01-11, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 11 stycznia » więcej 2024-01-10, godz. 15:00 15 lat temu zmarła generał Elżbieta Zawacka, kurierka AK, cichociemna 15 lat temu, 10 stycznia 2009 roku, zmarła generał Elżbieta Zawacka, legendarna kurierka Komendy Głównej Armii Krajowej, podczas II drugiej wojny światowej… » więcej 2024-01-10, godz. 13:00 105 lat temu zmarł Antoni Wiwulski, twórca Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie 105 lat temu, 10 stycznia 1919 roku, zmarł Antoni Wiwulski, rzeźbiarz, architekt, twórca Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie i pomnika Trzech Krzyży w Wilnie… » więcej 2024-01-10, godz. 11:00 II edycja konkursu „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny Instytut Śląski zaprasza do udziału w konkursie „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny. » więcej
8283848586
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »