Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu w podbiałostockiej Grabówce Niemcy…
2023-12-08, 13:00 Autor: IAR/komunikat IPN/d vey/w hm

80 lat temu w podbiałostockiej Grabówce Niemcy rozstrzelali ponad 250 Polaków

Karol Usakiewicz, Grabówka 1941–1944. Masowe egzekucje w świetle relacji świadków, Białystok 2016
Karol Usakiewicz, Grabówka 1941–1944. Masowe egzekucje w świetle relacji świadków, Białystok 2016
Mija 80 lat, od kiedy w podbiałostockiej Grabówce Niemcy rozstrzelali ponad 250 Polaków. Miał to być odwet za działalność polskiego podziemia zbrojnego. Była to jedna z najbardziej krwawych egzekucji podczas okupacji niemieckiej na Białostocczyźnie. Obecnie Grabówka jest miejscem pamięci narodowej ofiar niemieckich zbrodni popełnionych na mieszkańcach Białegostoku i regionu.
W lesie w Grabówce doszło do egzekucji dokonanej w odwecie za akcje przeprowadzone przez polskie podziemie niepodległościowe, podczas których zginęli dwaj wysocy rangą niemieccy policjanci narodowości ukraińskiej i konfident gestapo. Rozstrzelano osoby wcześniej zatrzymane na Białostocczyźnie, w tym związane z polskim podziemiem - ale nie tylko - oraz przebywające w białostockim więzieniu. W niemieckim obwieszczeniu o egzekucji, podpisanym 8 grudnia 1943 roku, straceni opisani byli jako "przynależni do warstwy przywódców moralnych polskości" i osądzeni za "dowiedzioną im działalność konspiracyjną na niekorzyść Rzeszy niemieckiej".

Wiosną 1944 roku Niemcy próbowali zniszczyć dowody zbrodni, ale zdołali wydobyć i spalić zwłoki pomordowanych tylko z trzech zbiorowych mogił. Po zakończeniu drugiej wojny światowej w Grabówce przeprowadzono prace ekshumacyjne, w wyniku których odkryto siedemnaście mogił zbiorowych. Tworzą trzy odrębne cmentarze, które znajdują się wokół Pomnika Ofiar Wojny. Na pomniku umieszczono napis "W hołdzie ofiarom hitlerowskiego ludobójstwa. W głębi, za pomnikiem, znajdują się zbiorowe mogiły. Ostatnie egzekucje odbyły się w czerwcu 1944 roku, dlatego w czerwcu organizowane są w Grabówce uroczystości rocznicowe.

W 2016 r. IPN wydał książkę autorstwa Karola Usakiewicza, Grabówka 1941–1944. Masowe egzekucje w świetle relacji świadków. Autor opisuje zbrodnie niemieckie w Grabówce w latach 1941-1943.

Zobacz także

2024-01-04, godz. 11:00 Na Wawelu otwarcie podziemnej trasy zwiedzania Jedno z najbardziej tajemniczych miejsc na Wawelu otwarte dla zwiedzających. Muzealnicy i konserwatorzy przygotowali w podziemiach wschodniego skrzydła królewskiej… » więcej 2024-01-04, godz. 09:00 77. rocznica pokazowego procesu działaczy I Zarządu WiN 77 lat temu, 4 stycznia 1947 roku, w Warszawie rozpoczął się proces przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość, walczącej z sowietyzacją… » więcej 2024-01-04, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 4 stycznia » więcej 2024-01-03, godz. 13:00 Rosyjskiemu reżimowi nie udało się zniszczyć Memoriału Rosyjskiemu reżimowi nie udało się zniszczyć stowarzyszenia Memoriał. Jedna z najbardziej cenionych na świecie organizacji badających stalinowskie zbrodnie… » więcej 2024-01-03, godz. 11:00 Plany Zamku Królewskiego w Warszawie na 2024 rok Prezentacja dzieł Rafaela, wystawa prac Władysława Hasiora i kolejne inwestycje - to plany Zamku Królewskiego w Warszawie na 2024 rok. Będzie to ostatni rok… » więcej 2024-01-03, godz. 10:00 Wszystkie drogi prowadzą do... muzeum - cykliczne oprowadzania tematyczne dla seniorów: Rozwój broni palnej w XIX w… Witold Garbal - kierownik Działu Historycznego Muzeum Śląska Opolskiego przybliży tajniki rozwoju broni palnej w dziewiętnastym wieku oraz oprowadzi po stałej… » więcej 2024-01-03, godz. 09:00 Sądeccy poszukiwacze znaleźli srebrne monety rzymskie z II wieku Grot i ostrogi średniowieczne, 30 krajcarów, pierścionkii dwie srebrne monety Cesarstwa Rzymskiego z II wieku naszej ery odnaleźli w Sylwestra poszukiwacze… » więcej 2024-01-03, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 3 stycznia » więcej 2024-01-02, godz. 15:00 Jan Ołdakowski o przygotowaniach do 80 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego Muzeum Powstania Warszawskiego rozpoczęło przygotowania do obchodów 80. rocznicy wybuchu zrywu. Dyrektor placówki Jan Ołdakowski podkreśla, że będą to… » więcej 2024-01-02, godz. 13:00 Radiowa Czwórka ma 48 lat Radiowa Czwórka ma 48 lat. Pierwszą audycję IV Programu Polskiego Radia - bo taką początkowo nosił nazwę - wyemitowano 2 stycznia 1976 roku na falach ultrakrótkich… » więcej
96979899100
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »