Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-04, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
4 grudnia
1574 - W Koszycach zmarł Retyk, właściwie Georg Joachim von Lauchen, matematyk, astronom, lekarz, autor tablic trygonometrycznych; od 1554 r. przebywał w Krakowie; przyjaciel Mikołaja Kopernika, jeden z inicjatorów wydania jego dzieł.

1563 - W Trydencie zakończył się sobór powszechny Kościoła katolickiego, który wśród wiernych zapoczątkował ruch kontrreformacji.

1689 - W Gdańsku urodził się Gotfryd Lengnich, prawnik, historyk.

1810 - Urodziła się Barbara Bronisława Czarnowska, polska podchorąża, Wojska Polskiego, odznaczona krzyżem Virtuti Militari.

1836 - W Poitiers we Francji ogłoszono "Manifest" Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, który zapowiadał m.in. walkę o niepodległość, równość obywateli i uwłaszczenie chłopów bez odszkodowania.

1840 - Urodził się Andrzej Edward Koźmian, literat, poeta, publicysta i działacz polityczny.

1907 - W Wolicy Kierekieszynej na Wołyniu urodził się Franciszek Ksawery Pruszyński, reporter, dyplomata, publicysta.

1908 - Urodziła się Barbara Abramow-Newerly, aktorka i reżyserka teatralna.

1911 - W Warszawie urodził się Andrzej Szalawski, właściwie Andrzej Pluciński, aktor, znany m.in. z roli Juranda ze Spychowa w filmie Aleksandra Forda "Krzyżacy" oraz z "Ziemi obiecanej" Andrzeja Wajdy, w której zagrał Hermana Bucholca. W 1939 r. uczestnik kampanii polskiej. Podczas okupacji niemieckiej grał w jawnych teatrach Warszawy, był również lektorem hitlerowskiej kroniki filmowej. Jesienią 1941 r. podjął współpracę z kontrwywiadem ZWZ-AK; był członkiem wydziału śledczego Komisji Walki Podziemnej na Warszawę. Po wojnie na kilka lat odsunięty od pracy aktorskiej. Aresztowany i oskarżony w 1948 r. "o działanie na szkodę narodu polskiego" został skazany na 4 lata więzienia. Po wyjściu na wolność w 1952 r. związany był ze scenami łódzkimi i warszawskimi.

1924 - W Krakowie urodził się Zdzisław Kozień, aktor, znany m.in. z seriali: "07 zgłoś się" - rola porucznika Zubka oraz "Królowa Bona", w którym zagrał króla Zygmunta I Starego.

1926 - W Poznaniu odbył się inauguracyjny zjazd Obozu Wielkiej Polski, na którym ogłoszono deklarację programową.

1926 - Utworzona została Liga Polska, najwyższa klasa męskich rozgrywek w piłce nożnej.

1927 - Rozpoczęło nadawanie Polskie Radio Katowice.

1930 - Rząd marszałka Józefa Piłsudskiego podał się do dymisji; na czele nowego gabinetu stanął Walery Sławek.

1933 - Pierwszy próbny lot samolotu polskiej konstrukcji RWD-9.

1938 - We Lwowie zmarł Józef Teodorowicz, arcybiskup lwowski obrządku ormiańskiego, teolog, poseł na Sejm Ustawodawczy (1919-1922), senator RP (1923).

1939 - Gen. Kazimierz Sosnkowski podpisał "Instrukcję Nr 1" dotyczącą organizowania w kraju Związku Walki Zbrojnej.

1941 - Gen. Władysław Sikorski i Józef Stalin podpisali w Moskwie polsko-sowiecką deklarację o walce z Niemcami.

1942 - W Warszawie przy Delegaturze Rządu na Kraj powstała Rada Pomocy Żydom "Żegota" - jedyna w okupowanej przez Niemców Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady.

1956 - Władze reaktywowały Związek Harcerstwa Polskiego.

1956 - Na tzw. Ziemiach Odzyskanych Kościół katolicki mianował biskupów, rządców diecezjalnych w miejsce dotychczasowych wikariuszy kapitulnych.

1978 - W Montrealu zmarł gen. Tadeusz Kasprzycki, członek Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego, dowódca I Kompanii Kadrowej, komendant Polskiej Organizacji Wojskowej, ostatni minister spraw wojskowych II RP.

1979 - Zmarł Jerzy Mańkowski, polski powieściopisarz, autor opowiadań i sztuk teatralnych.

1980 - W Cleveland, w czasie napadu na sklep, została śmiertelnie postrzelona Stanisława Walasiewicz, polska lekkoatletka, wielokrotna rekordzistka świata, mistrzyni olimpijska w biegu na 100 m z Los Angeles w 1932 r.

1985 - Gen. Wojciech Jaruzelski złożył wizytę we Francji - pierwszą na Zachodzie od 1981 r.

2003 – Rządowy śmigłowiec Mi-8 z premierem Leszkiem Millerem rozbił się pod Piasecznem koło Warszawy, w wyniku czego rannych zostało 14 spośród 15 osób na pokładzie.

2011 - W Warszawie zmarł Adam Hanuszkiewicz, reżyser, aktor; współtwórca i pierwszy reżyser naczelny Teatru TV; dyrektor teatrów warszawskich: Powszechnego, Narodowego i Nowego.

2013 - Zmarł Wacław Gaziński, pisarz, rzeźbiarz, kompozytor, wszechstronny artysta z pokolenia Kolumbów.

2014 - W Katowicach zmarł Kazimierz Świtoń, działacz opozycji w czasach PRL, represjonowany przez władze komunistyczne; członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO), współzałożyciel Wolnych Związków Zawodowych (1978), członek NSZZ "Solidarność"; poseł na Sejm (1991-1993).

2016 - W Warszawie zmarł Tadeusz Chmielewski, reżyser filmowy i scenarzysta. Autor komedii "Nie lubię poniedziałku" i "Jak rozpętałem II wojnę światową".

Zobacz także

2023-12-01, godz. 13:00 Targi Książki Historycznej Rozpoczęły się XXXI Targi Książki Historycznej. Wydarzenie organizowane jest przez Porozumienie Wydawców Książki Historyczne i odbywa się na Zamku Królewskim… » więcej 2023-12-01, godz. 11:00 81. rocznica utworzenia niemieckiego obozu dla polskich dzieci w Łodzi 81 lat temu, 1 grudnia 1942 roku, Niemcy utworzyli w Łodzi obóz dla polskich dzieci i młodzieży, na obszarze wydzielonym z getta, przy ulicy Przemysłowej… » więcej 2023-12-01, godz. 09:00 105 lat temu wprowadzono biało-czerwoną szachownicę, znak polskiego lotnictwa wojskowego 105 lat temu, 1 grudnia 1918 roku, wszedł w życie rozkaz wprowadzający biało-czerwoną szachownicę, jako standardowe oznaczenie polskich samolotów wojskowych… » więcej 2023-12-01, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 1 grudnia » więcej 2023-11-30, godz. 16:00 z Instytuty pamięci z krajów bałtyckich, Polski i Ukrainy chcą wpisania listów na korze brzozowej na listę UNESCO Pięć instytutów pamięci - z Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy - chce wpisania na listę UNESCO listów zesłańców napisanych na korze brzozowej. W… » więcej 2023-11-30, godz. 15:00 Jan Józef Kasprzyk odznaczył dziennikarzy Informacyjnej Agencji Radiowej Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk odznaczył pięcioro dziennikarzy Polskiego Radia - Informacyjnej Agencji Radiowej… » więcej 2023-11-30, godz. 11:00 30 lat temu zmarł Wacław Jędrzejewicz, działacz konspiracyjny, oficer wywiadu 30 lat temu - 30 listopada 1993 roku - w Stanach Zjednoczonych zmarł Wacław Jędrzejewicz, działacz konspiracyjny, oficer polskiego wywiadu, w 1914 roku współorganizator… » więcej 2023-11-30, godz. 09:00 Mija 215. rocznica szarży polskiej kawalerii pod Somosierrą 215 lat temu, 30 listopada 1808 roku, polska kawaleria przeprowadziła słynną szarżę w przełęczy Somosierra w Hiszpanii. Był to przykład niezwykłego męstwa… » więcej 2023-11-30, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 30 listopada » więcej 2023-11-29, godz. 16:00 Jutro (30.11) prezentacja książki o braciach Kowalczykach Konferencja odbędzie się w Urzędzie Wojewódzkim. Tytuł publikacji to: "Bracia Polscy - oczami UB i SB". Jest ona zapisem historii braci Kowalczyków i Kmiołków… » więcej
100101102103104
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »