Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 60 lat temu padł niedźwiedź Wojtek, żołnierz…
2023-12-02, 09:00 Autor: IAR/D.Panek/O.Kłosińska/dok.

60 lat temu padł niedźwiedź Wojtek, żołnierz armii generała Andersa

Niedźwiedź Wojtek [fot. wikipedia]
Niedźwiedź Wojtek [fot. wikipedia]
60 lat temu, 2 grudnia 1963 roku, w ogrodzie zoologicznym w stolicy Szkocji Edynburgu na wieczną wartę odszedł syryjski niedźwiedź brunatny Wojtek, znany ze służby w armii generała Władysława Andersa. Zwierzę zostało przygarnięte przez polskich żołnierzy w Iranie w 1942 roku. Odkupili oni małego niedźwiadka od przygodnie spotkanego arabskiego chłopca za kilka puszek konserw, czekoladę i garść monet.
Miś został oficjalnie wciągnięty do ewidencji 22. Kompanii Zaopatrywania Artylerii i nadano mu stopień kaprala. Z żołnierzami przeszedł cały szlak bojowy - z Iranu przez Irak, Syrię, Palestynę, Egipt do Włoch, a po demobilizacji - do Wielkiej Brytanii. Podczas walk o Monte Cassino zwierzę pomagało w noszeniu ciężkich skrzyń z amunicją artyleryjską. Niedźwiedź z pociskiem w łapach stał się symbolem jednostki. Odznaka taka pojawiła się na samochodach wojskowych, proporczykach i mundurach żołnierzy.

Polscy żołnierze opiekowali się niedźwiadkiem bardzo troskliwie. Jego ulubionymi przysmakami były owoce, słodkie syropy, marmolada, miód oraz piwo, które dostawał za dobre zachowanie. Jadał razem z żołnierzami i spał z nimi w namiocie. Kiedy urósł, dostał własną sypialnię w dużej drewnianej skrzyni. Nie lubił jednak samotności i często w nocy chodził do śpiących w namiocie żołnierzy. Wojskowi wspominają, że Wojtek uwielbiał jazdę ciężarówkami - w szoferce, a czasami na skrzyni, czym wzbudzał sporą sensację na drodze. Zwierzak znany był z tego, że pomagał żołnierzom, ale też podkradał im piwo i papierosy, lubił też zapasy z ludźmi. Pokonanych lizał po twarzy.

Gdy zakończyły się działania wojenne, 22. Kompania, jako część 2. Korpusu Polskiego, została przetransportowana do Glasgow w Szkocji. Po demobilizacji jednostki zapadła decyzja o oddaniu Wojtka do ogrodu zoologicznego w Edynburgu. Niedźwiedź mieszkał tam od 15 listopada 1947 roku. Był często odwiedzany przez mieszkańców, ale też weteranów polskiego wojska. Pod koniec lat 50. XX wieku pojawiły się pomysły sprowadzenia misia do Polski. Nie zgodzili się jednak na to żołnierze weterani. Miś padł 2 grudnia 1963 roku, w wieku 22 lat. O jego śmierci poinformowała brytyjska prasa i stacje radiowe.

(więcej)

Niedźwiedź Wojtek stał się po wojnie bohaterem licznych piosenek, filmów, gier, a nawet przedstawień teatralnych. O bohaterskim żołnierzu śpiewali między innymi Maleo Reggae Rockers i Marika w utworze "Piosenka o Wojtku" oraz zespół Őszibarack w piosence "Wojtek, the bear soldier”.

Historię misia można było zobaczyć w filmach "Piwko dla niedźwiedzia!" w reżyserii Marii Dłużewskiej oraz produkcji BBC i TVP "O niedźwiedziu, co poszedł na wojnę". W warszawskim Teatrze Dramatycznym wystawiono z kolei spektakl "Niedźwiedź Wojtek" według Tadeusza Słobodzianka. Waleczny niedźwiedź jest też bohaterem gry komputerowej "Hearts of Iron IV" oraz gry planszowej wydanej przez IPN "Miś Wojtek".

Łukasz Wierzbicki poświęcił mu książkę dla dzieci "Dziadek i niedźwiadek" opartą na wspomnieniach jednego z opiekunów niedźwiedzia profesora Wojciecha Narębskiego. W liście do czytelników Wojciech Narębski napisał: "Trzeba Wam wiedzieć, że moja kompania miała potężne, czterotonowe samochody ciężarowe, przeznaczone do przewozu pocisków dla naszej ciężkiej artylerii, a zaopatrzenie trzeba było często dowozić nocą, bez używania świateł, zazwyczaj jeżdżąc po górskich, krętych i ostrzeliwanych przez Niemców drogach. Gdy skrajnie zmęczeni wracaliśmy do miejsca postoju kompanii, Wojtek witał nas zawsze radośnie, co bardzo poprawiało nam nastrój. Zdarzało się też, że pomagał nam w załadowywaniu i rozładowywaniu ciężkich skrzynek z amunicją".

Pomniki Wojtka odsłonięto między innymi w Edynburgu, Londynie, Krakowie i Warszawie.

Zobacz także

2023-12-13, godz. 13:00 42. rocznica wprowadzenia stanu wojennego – Zapal Światło Wolności "Ofiarom stanu wojennego. Zapal światło wolności" to kampania, w którą mogą się włączyć wszyscy. Instytut Pamięci Narodowej zaprasza do udziału w niej… » więcej 2023-12-13, godz. 09:30 Dzisiaj (13.12) początek konferencji “Biskup Wincenty Urban (1911-1983) – pasterz Kościoła wrocławskiego (…)… Pierwszy dzień konferencji odbędzie się w restauracji Bajka przy ul. Klasztornej 5, w miejscowości Grodziec k. Opola » więcej 2023-12-13, godz. 09:00 42. rocznica wprowadzenia stanu wojennego – działania IPN IPN W OPOLU 13 grudnia 2023, Opole – specjalne lekcje dla młodzieży szkolnej związane z rocznicą wprowadzenia stanu wojennego (siedziba IPN w Opolu, ul… » więcej 2023-12-13, godz. 09:00 42 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Muzeum na Rakowieckiej Od 9 do 13 grudnia 2023 r. w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL odbywają się wydarzenia i uroczystości upamiętniające ofiary systemu… » więcej 2023-12-13, godz. 08:45 42. rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Opolskie wspomina 42. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego wspominać będą dzisiaj (13.12) w Opolu uczestnicy tamtych wydarzeń. Uroczystości rozpoczną się od złożenia… » więcej 2023-12-13, godz. 07:30 42 lata temu komunistyczne władze wprowadziły w Polsce stan wojenny 42 lata temu, w nocy z 12-go na 13-ty grudnia 1981 roku, komunistyczne władze, niezgodnie z konstytucją, wprowadziły w Polsce stan wojenny. Jego celem była… » więcej 2023-12-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 13 grudnia » więcej 2023-12-12, godz. 13:00 60 lat temu zmarł gen. Józef Zając, we wrześniu 1939 naczelny dowódca lotnictwa i obrony przeciwlotniczej 60 lat temu, 12 grudnia 1963 roku, w Ottawie zmarł generał dywizji Józef Zając, w czasie wojny obronnej w 1939 naczelny dowódca lotnictwa i obrony przeciwlotniczej… » więcej 2023-12-12, godz. 12:00 Konferencja "Kolekcje królów polskich" Na Zamku Królewskim w Warszawie od wczoraj (11.12) trwa konferencja poświęcona kolekcjom królów polskich. Badacze różnych dziedzin rozmawiają o tworzeniu… » więcej 2023-12-12, godz. 11:00 Rok temu zmarł Mirosław Hermaszewski, pierwszy i jedyny Polak, który odbył lot w kosmos Rok temu, 12 grudnia 2022 roku, generał zmarł Mirosław Hermaszewski, pierwszy i jedyny Polak, który odbył lot w kosmos. W 1978 roku wziął udział w misji… » więcej
9596979899
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »