Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-03, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
3 grudnia
1645 - W Radziejowicach urodził się Augustyn Michał Stefan Radziejowski, kardynał, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski (1688-1705).

1830 - Powstanie Listopadowe: W Warszawie powstał Rząd Tymczasowy, na czele którego stanął książę Adam Jerzy Czartoryski; naczelne dowództwo nad wojskiem polskim objął gen. Józef Chłopicki.

1853 - Urodził się Stanisław Masłowski, malarz realistyczny, autor scen rodzajowych i pejzaży.

1857 - W Berdyczowie urodził się Józef Konrad Korzeniowski, znany jako Joseph Conrad, pisarz, autor "Jądra ciemności", "Lorda Jima", "Tajfunu", "Nostromo" oraz "Smugi cienia".

1886 - W Wierzchni Dolnej na Ukrainie urodził się Adam Skwarczyński, żołnierz Legionów Polskich, POW, polityk, publicysta, ideolog obozu piłsudczykowskiego.

1895 - W Warszawie urodził się Tadeusz Olsza, aktor, piosenkarz, tancerz; występował w kabaretach, teatrach rewiowych, m.in. w Qui Pro Quo, Morskim Oku i Cyruliku Warszawskim; zagrał w filmach "Uwiedziona" i "Jego wielka miłość".

1895 - Urodził się Aleksander Hertz, socjolog, pisarz, od 1940 r. mieszkający w Stanach Zjednoczonych. Autor prac "Żydzi w kulturze polskiej", "Klasycy socjologii", "Wyznania starego człowieka".

1896 - Uodził się Bolesław Szabelski, kompozytor, organista i pedagog związany z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Katowicach.

1905 - We Lwowie urodził się Kazimierz Wajda, aktor, w radiowej audycji "Wesoła lwowska fala" występował jako "Szczepko" w duecie z Henrykiem Vogelfangerem - "Tońko"; obaj aktorzy zagrali w filmach "Włóczęgi", "Będzie lepiej" i "Serce batiara".

1906 - W Warszawie utworzono Polskie Towarzystwo Krajoznawcze.

1907 - W Kijowie urodził się Jan Grudziński, kapitan polskiej Marynarki Wojennej; ostatni dowódca okrętu podwodnego ORP "Orzeł".

1918 - W Poznaniu rozpoczął obrady Polski Sejm Dzielnicowy.

1938 - Urodził się Jerzy Górzański, poeta, prozaik, felietonista, autor słuchowisk radiowych.

1940 - Premier rządu RP na uchodźstwie gen. Władysław Sikorski mianował Cyryla Ratajskiego Delegatem Rządu RP na Generalne Gubernatorstwo, a następnie na cały kraj.

1943 - W Warszawie rozstrzelany został przez Niemców Stefan Bryła, inżynier, pionier spawalnictwa w budownictwie; autor m.in. konstrukcji pierwszego na świecie mostu drogowego spawanego na rzece Słudwi koło Łowicza oraz wieżowca Prudential w Warszawie.

1947 - W Warszawie rozpoczął się pokazowy proces III Zarządu Głównego WiN oraz działaczy Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej.

1950 - Przeprowadzony został pierwszy po II wojnie światowej spis powszechny ludności w Polsce; liczba mieszkańców wynosiła 25 milionów, 61 proc. z nich mieszkało na wsi.

1955 - W Krakowie rozpoczął działalność Teatr Ludowy.

1956 - W Skaryszewie urodziła się Ewa Kopacz, lekarka, polityk; od listopada 2014 r. do stycznia 2016 r. p.o. przewodniczącej PO; posłanka na Sejm od 2001 r.; minister zdrowia (2007-2011); w latach 2011-2014 marszałek Sejmu; premier RP od września 2014 r. do listopada 2015 r.; eurodeputowana od 2019 r.

1957 - Zmarł Jakub Kania, polski poeta i pisarz ludowy, działacz oświatowy i narodowy.

1961 - W Sosnowcu-Zagórzu elektryk Stanisław Jaros podjął nieudaną próbę zamachu bombowego na ówczesnego I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę; w wyniku utajnionego procesu zamachowca skazano na karę śmierci i stracono na szubienicy.

1964 - Zmarł Stefan Bartik, aktor filmowy i teatralny, występował na wielu scenach, w Rzeszowie, Krakowie, Łodzi i Tarnowie

1964 – Ośmiu członków załogi zginęło w pożarze okrętu podwodnego ORP "Sęp".

1968 - Zmarł Zbigniew Mitzner, dziennikarz, satyryk i publicysta.

1977 - W Wiśle urodził się Adam Małysz, skoczek narciarski, zdobywca czterech medali olimpijskich, czterokrotny indywidualny mistrz świata i czterokrotny zdobywca Pucharu Świata; kierowca rajdowy.

1980 - Prezydent USA Jimmy Carter w depeszy do przywódcy ZSRS Leonida Breżniewa zażądał, by Polska mogła samodzielnie rozwiązać swoje trudności i ostrzegł przed skutkami użycia siły przez ZSRS przeciw Polsce.

1981 - W Radomiu rozpoczęło się nadzwyczajne posiedzenie rozszerzonego Prezydium Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", w czasie którego ponownie przedstawiono listę związkowych żądań: zaprzestanie represji, przyjęcie ustawy o związkach zawodowych, demokratyczne wybory do rad narodowych, utworzenie Społecznej Rady Gospodarki Narodowej i dostęp do środków masowego przekazu.

1984 - Uczniowie Zespołu Szkół Zawodowych we Włoszczowie rozpoczęli trwający dwa tygodnie strajk okupacyjny w obronie krzyży, które usunięto z klas na polecenie dyrekcji.

1985 - W Krakowie brutalnie pobity został związany z Solidarnością ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski.

1987 - We Wrocławiu powołano działającą jawnie Regionalną Komisję Wykonawczą "Solidarność" Dolnego Śląska - jej przewodniczącym został Władysław Frasyniuk.

1992 - Powstała Federacja Rodzin Katyńskich, której celem jest m.in. upamiętnienie ofiar zbrodni katyńskiej.

2004 - Zmarł Marek Stachowski, kompozytor muzyki współczesnej, rektor Akademii Muzycznej w Krakowie, laureat wielu konkursów kompozytorskich.

2012 - W Zakopanem zmarł Władysław Trebunia-Tutka, artysta plastyk, malarz, muzyk, członek zespołu folkowego Trebunie-Tutki.

2014 – Otwarto Muzeum Ognia w Żorach, którego ekspozycja opowiada o dziejach związków ludzkości z żywiołem ognia.

Zobacz także

2023-12-21, godz. 10:00 Nowa wystawa główna w Muzeum Auschwitz-Birkenau Dziennik regionalny "Gazeta Krakowska" informuje, że jeszcze w tym roku rozpoczną się prace związane z nową wystawą główną w Muzeum Auschwitz-Birkenau… » więcej 2023-12-21, godz. 09:00 145 lat temu urodził się Jan Łukasiewicz, logik i filozof, minister w rządzie Paderewskiego 145 lat temu, 21 grudnia 1878 roku, urodził się Jan Łukasiewicz, wybitny logik i filozof, minister w rządzie Ignacego Jana Paderewskiego, a także rektor Uniwersytetu… » więcej 2023-12-21, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 21 grudnia » więcej 2023-12-20, godz. 13:00 85 lat ma kolej linowo-terenowa na Gubałówkę 85 lat temu, 20 grudnia 1938 roku, uruchomiono kolej linowo-terenową na Gubałówkę, jeden z najpopularniejszych szczytów w polskich Tatrach. Kolejkę wybudowano… » więcej 2023-12-20, godz. 11:00 Podsumowanie projektu Hereditas - Digitalizacja i udostępnianie zbiorów Muzeum Liczba opublikowanych obiektów ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie na platformie Cyfrowe MNW przekroczyła właśnie sto tysięcy. W ramach projektu "Hereditas"… » więcej 2023-12-20, godz. 10:00 Powstała kronika dokumentująca strajk studentów w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu w 1981 W Archiwum Akt Nowych w Warszawie zaprezentowano kronikę dokumentującą dzień po dniu strajk studentów w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu w 1981 roku… » więcej 2023-12-20, godz. 09:00 60 lat temu zmarł Gustaw Morcinek, pisarz, który wprowadził Śląsk do polskiej literatury 60 lat temu, 20 grudnia 1963 roku, zmarł Gustaw Morcinek, pisarz, nauczyciel, publicysta, a także działacz społeczny i polityczny. Podczas II wojny światowej… » więcej 2023-12-20, godz. 07:30 Kartka z kalendarza 20 grudnia » więcej 2023-12-19, godz. 13:00 Środa w Instytucie Śląskim – grudzień 2023 Otwarte zebranie naukowe z cyklu Środy w Instytucie Śląskim odbędzie się 20 grudnia 2023 r., o godz. 14.00 w sali 301 Instytutu Śląskiego. Wydarzenie będzie… » więcej 2023-12-19, godz. 11:00 Inwentarz archiwalny IPN w nowej odsłonie Inwentarz archiwalny jest ogólnodostępnym źródłem informacji o dokumentach historycznych przechowywanych w Instytucie Pamięci Narodowej. Elektroniczny katalog… » więcej
9293949596
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »