Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-02, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
2 grudnia
1422 - W Lubicy na Spiszu zmarł Mikołaj Trąba, arcybiskup gnieźnieński, pierwszy prymas Polski.

1695 - W Jedlińsku koło Radomia urodził się Andrzej Stanisław Załuski, kanclerz wielki koronny (1735-1746); mecenas sztuki, współfundator Biblioteki Załuskich w Warszawie.

1762 - W Oprawczykach na Podlasiu urodził się Franciszek Ksawery Dmochowski, poeta, publicysta; w czasie Powstania Kościuszkowskiego kierownik Wydziału Insurekcji w Radzie Najwyższej Narodowej; współzałożyciel Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

1789 - W Warszawie w czasie obrad Sejmu Wielkiego odbyła się manifestacja przedstawicieli miast królewskich, tzw. czarna procesja; jej uczestnicy, na czele z prezydentem Starej Warszawy Janem Dekertem, złożyli na ręce króla prośbę o przywrócenie i rozszerzenie dawnych przywilejów miejskich.

1844 - W Sławucie na Wołyniu zmarł gen. Eustachy Sanguszko, ziemianin, poseł na Sejm Czteroletni; brał udział w wojnie z Rosją w 1792 r., odznaczony za bitwę pod Zieleńcami jednym z pierwszych krzyży Virtuti Militari; uczestnik Powstania Kościuszkowskiego i wyprawy na Moskwę w 1812 r.

1847 - W Berlinie zapadły wyroki w największym procesie polskiego ruchu narodowego - tzw. procesie moabickim, w którym władze pruskie oskarżyły o zbrodnię stanu 254 osoby; ośmiu oskarżonych, wśród nich Ludwika Mierosławskiego, skazano na karę śmierci, 23 na dożywocie, a kilkudziesięciu na długoletnie więzienie. Wybuch rewolucji w marcu 1848 r. uniemożliwił wykonanie wyroków i doprowadził do uwolnienia skazanych.

1861 - W Krakowie urodził się Franciszek Stefczyk, nauczyciel, założyciel pierwszej na ziemiach polskich wiejskiej spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowej.

1872 - W Krakowie zmarł Wincenty Pol, poeta, badacz geografii ziem polskich; uczestnik powstania listopadowego.

1908 - Urodziła się Helena Bechlerowa, pisarka i tłumaczka literatury rosyjskiej, autorka utworów dla dzieci.

1908 - Urodził się Sylwester Czosnowski, kompozytor, dyrygent i pedagog.

1914 - I wojna światowa: Początek bitwy pod Limanową, w której Legiony Polskie u boku wojsk austro-węgierskich walczyły przeciwko armii rosyjskiej.

1933 - Urodził się Włodzimierz Plaskota, muzyk, kompozytor, kabareciarz, szef muzyczny magazynu Polskiego Radia "Studio 202" oraz kabaretu "Elita".

1938 - Wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski przedstawił w Sejmie założenia 15-letniego programu gospodarczego, którego jednym z celów było zatarcie różnic pomiędzy tzw. Polską A i B.

1941 – Generał Władysław Sikorski przybył do Moskwy; w trakcie wizyty dwukrotnie spotkał się ze Stalinem.

1941 - W Warszawie zmarł marszałek Edward Śmigły-Rydz; pochowany został na Cywilnym Cmentarzu na Powązkach pod nazwiskiem Adama Zawiszy.

1942 - Gen. Władysław Sikorski rozpoczął wizytę w Stanach Zjednoczonych, w czasie której prowadził rozmowy z prezydentem USA Franklinem Delano Rooseveltem.

1942 - Uchwalono statuty Komisji Koordynacyjnej Żydowskiego Komitetu Narodowego i powołanej przez nią Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB).

1944 - W Lublinie ukazało się pierwsze wydanie Polskiej Kroniki Filmowej.

1946 - Urodziła się Joanna Sobieska, aktorka związana z warszawskimi teatrami Narodowym i Polskim.

1947 - Zmarł Stanisław Łempicki, historyk literatury polskiej, redaktor naczelny "Pamiętnika Literackiego".

1948 - W Krakowie urodził się Jan Prochyra, aktor; w latach 2003-2011 dyrektor artystyczny Teatru Rampa na Targówku.

1960 - Sejm uchwalił ustawę o powołaniu Komitetu do spraw Radia i Telewizji "Polskie Radio i Telewizja"; na jego czele stanął Włodzimierz Sokorski.

1966 - Zmarł Witold Orłowski, lekarz, profesor Uniwersytetu w Kazaniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego, II Kliniki Wewnętrznej w Warszawie, pionier fizjopatologii.

1980 – Edward Gierek został usunięty z Komitetu Centralnego PZPR.

1981 - W Warszawie odziały milicji, m.in. przy pomocy desantu helikopterowego, dokonały pacyfikacji trwającego od 25 listopada strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej.

1983 - Premiera filmu "Krzyk" w reżyserii Barbary Sass.

1984 - W Krakowie zmarł Marian Eile, dziennikarz, satyryk; twórca tygodnika "Przekrój" i jego redaktor naczelny (1945-1969).

1990 - Powstała Unia Demokratyczna, jej przywódcą został Tadeusz Mazowiecki.

1991 - Polska jako pierwsze państwo na świecie uznała niepodległość Ukrainy.

1998 - W Kioto w Japonii na posiedzeniu UNESCO wpisano Stare Miasto we Lwowie na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego.

2004 - Zmarł Stefan Morawski, filozof kultury i sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk, redaktor naczelny pisma "Studia estetyczne".

2007 - Zmarł Władysław Pawelec, skrzypek, kompozytor muzyki rozrywkowej.

2012 - W Warszawie zmarła Maria Fołtyn, śpiewaczka, reżyser operowa, propagatorka twórczości Stanisława Moniuszki.

2017 - Zmarł Jerzy Kłoczowski historyk, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, senator I kadencji, współzałożyciel i wieloletni dyrektor Instytutu Europy Środkowo - Wschodniej w Lublinie. W 2004 r. odznaczony Orderem Orła Białego.

2021 - W Olsztynie zmarł Stefan Połom, poeta, historyk, promotor kultury Warmii i Mazur.

Zobacz także

2023-11-28, godz. 14:00 105 lat temu Józef Piłsudski powołał Marynarkę Wojenną 105 lat temu, 28 listopada 1918 roku, Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski specjalnym dekretem powołał Marynarkę Wojenną. Dokument został wydany… » więcej 2023-11-28, godz. 12:00 80 lat temu "Wielka Trójka" spotkała się na konferencji w Teheranie 80 lat temu - 28 listopada 1943 roku - w Teheranie rozpoczęła się konferencja "Wielkiej Trójki", czyli przywódców koalicji antyhitlerowskiej podczas drugiej… » więcej 2023-11-28, godz. 08:30 "Walery Sławek - wspomnienia zebrane" - najlepsze wspomnienia 14. konkursu "Książka Historyczna Roku" "Walery Sławek - wspomnienia zebrane" to zwycięska publikacja w kategorii "Najlepsze wspomnienia dotyczące historii Polski i Polaków w XX wieku". 14. Konkursu… » więcej 2023-11-28, godz. 10:00 Nagroda Moczarskiego dla "Pińskich błot" Sławomira Łotysza Książka "Pińskie błota" Sławomira Łotysza wyróżniona Nagrodą Historyczną miasta stołecznego Warszawy imienia Kazimierza Moczarskiego. Publikacja przedstawia… » więcej 2023-11-28, godz. 09:00 Wystawa "Pomiędzy… historią a pamięcią. Górny Śląsk w latach 1918–1922" W południe (29.11) ekspozyjca nowej wystawy w Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny pt. "Pomiędzy… historią a pamięcią. Górny Śląsk w latach… » więcej 2023-11-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 listopada » więcej 2023-11-27, godz. 15:00 Dobiega końca wystawa „Koniec i początek. Powstańcy warszawscy w niewoli niemieckiej” w Pruszkowie Wystawa przygotowana przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach pt.: „Koniec i początek. Powstańcy warszawscy w niewoli niemieckiej” prezentowana… » więcej 2023-11-27, godz. 13:00 Dziś poznamy laureatów 14. Konkursu "Książka Historyczna Roku" Konkurs, który ma popularyzować dzieje Polski w XX wieku oraz promować czytelnictwo książek historycznych, organizują: Instytut Pamięci Narodowej, Polskie… » więcej 2023-11-27, godz. 11:00 81. rocznica niemieckiej pacyfikacji Zamojszczyzny 81 lat temu, w nocy z 27 na 28 listopada 1942 roku, Niemcy rozpoczęli pacyfikację Zamojszczyzny. Do sierpnia 1943 roku okupant wysiedlił blisko 110 tysięcy… » więcej 2023-11-27, godz. 09:00 Obchody rocznicy wybuchu Powstania Listopadowego Będziemy zawsze pamiętać, we wspólnocie siła - mówił prezes Komitetu Katyńskiego, przewodniczący Kręgu Pamięci Narodowej Andrzej Melak podczas uroczystości… » więcej
104105106107108
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »