Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-01, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
1 grudnia
1018 - W Merseburgu zmarł Thietmar, kronikarz, biskup merseburski; jego kronika jest jednym z najważniejszych źródeł do poznania wydarzeń z czasów panowania Mieszka I i Bolesława Chrobrego, między innymi zjazdu gnieźnieńskiego w 1000 r.

1338 - Pojawił się pierwszy opis Warszawy w pozwie dotyczącym zatargu pomiędzy królem Polski Kazimierzem Wielkim a Zakonem Krzyżackim.

1415 - W Brzeźnicy urodził się Jan Długosz, kronikarz, historyk, autor "Roczników, czyli kronik sławnego Królestwa Polskiego", kanonik krakowski, arcybiskup nominat lwowski.

734 - W Gdańsku urodził się Adam Kazimierz Czartoryski, generał ziem podolskich (1758-1794), członek Familii, od 1768 r. komendant Szkoły Rycerskiej; działacz Komisji Edukacji Narodowej; poseł na Sejm Czteroletni, zwolennik Konstytucji 3 Maja; pisarz, krytyk literacki, mecenas sztuki.

1825 - W Taganrogu nad Morzem Azowskim zmarł Aleksander I Romanow, cesarz rosyjski panujący od 1801 r., król Polski od 1815 r.

1830 - W Warszawie powstało Towarzystwo Patriotyczne (Klub Patriotyczny), którego prezesem został Joachim Lelewel.

1867 - W Mierzanowie w pow. ciechanowskim urodził się Ignacy Mościcki, działacz niepodległościowy, chemik technolog, profesor Politechniki Lwowskiej, autor ponad 60 prac i patentów; od 1922 r. dyrektor naczelny Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie; prezydent RP w latach 1926-1939.

1869 - W Warszawie urodził się Eligiusz Niewiadomski, malarz, krytyk sztuki, związany ideowo z Narodową Demokracją; 16 grudnia 1922 r. w warszawskiej Zachęcie dokonał zamachu na prezydenta RP Gabriela Narutowicza; skazany na karę śmierci i rozstrzelany.

1880 - Zmarł Adolf Schuch, architekt, twórca wielu warszawskich budowli, m.in. Pałacu Mniszchów.

1896 - W Paryżu w wypadku zginął Stefan Szolc-Rogoziński, podróżnik, badacz Afryki, w szczególności Kamerunu.

1899 - W Paryżu zmarł Edmund Chojecki, pisarz, publicysta, podróżnik.

1905 - Urodził się Szczepan Skorupka, malarz, autor portretów, pejzaży, scen rodzajowych i martwej natury.

1910 - Urodził się Zdzisław Gozdawa, komediopisarz, poeta, autor tekstów piosenek, satyryk, także kompozytor.

1912 - Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych powierzyła Józefowi Piłsudskiemu funkcję komendanta głównego polskich sił wojskowych.

1916 - Do Warszawy uroczyście wkroczyli żołnierze Legionów Polskich, których entuzjastycznie witali mieszkańcy miasta; był to pierwszy od Powstania Listopadowego przemarsz regularnych wojsk polskich przez stolicę Polski.

1918 - Rozkaz Sztabu Generalnego WP wprowadzający biało-czerwoną szachownicę jako oficjalne oznakowanie polskich samolotów wojskowych.

1923 - Urodził się Jan Adamczewski, dziennikarz, prozaik, publicysta, miłośnik Krakowa.

1926 - W Kowalewku urodził się Mieczysław Rakowski, działacz komunistyczny, dziennikarz, publicysta; redaktor naczelny tygodnika "Polityka" (1958-1982); członek Biura Politycznego KC PZPR (1987-1990); ostatni I sekretarz KC PZPR (1989-1990); wicepremier (1981-1985) i premier PRL (1988-1989).

1926 - W Warszawie urodził się Tadeusz Drewnowski, krytyk literacki.

1926 - W Słonimiu urodził się Zbigniew Chmielewski, reżyser, scenarzysta; autor seriali "Daleko od szosy" i "Blisko, coraz bliżej".

1939 - Niemieckie władze okupowanej Warszawy wydały zarządzenie o obowiązku noszenia przez Żydów powyżej 12. roku życia opasek z gwiazdą Dawida oraz o oznakowaniu żydowskich sklepów i przedsiębiorstw.

1939 - W Paryżu powstał Polski Uniwersytet na Obczyźnie; od 1940 r. działający w Londynie.

1942 - W Łodzi na wyodrębnionym terenie Litzmannstadt Ghetto Niemcy utworzyli obóz dla polskich dzieci i młodzieży.

1943 - W Teheranie zakończyła się konferencja "Wielkiej Trójki", w której uczestniczyli Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt i Józef Stalin; podczas rozmów ustalono, że wschodnią granicą Polski będzie linia Curzona, natomiast zachodnią linia Odry i Nysy; Polska miała też uzyskać część Prus Wschodnich: Warmię i Mazury.

1973 - W Ramat Gan zmarł Dawid Ben Gurion, działacz syjonistyczny; w latach 1948-1953 i 1955-1963 premier i minister obrony Izraela; urodzony w 1886 r. w Płońsku.

1976 - W Żywcu urodził się Tomasz Adamek, bokser, zawodowy mistrz świata w wadze półciężkiej i junior ciężkiej.

1977 - W Watykanie papież Paweł VI spotkał się z I sekretarzem KC PZPR Edwardem Gierkiem.

1980 - W Warszawie rozpoczęło obrady VII plenum KC PZPR, na którym podjęto decyzję o usunięciu z KC byłego I sekretarza Edwarda Gierka.

1982 - Stan wojenny: Prezydent Warszawy gen. Mieczysław Dębicki rozwiązał na wniosek ministra kultury i sztuki Związek Artystów Scen Polskich (ZASP).

1989 - Premiera filmu "Ostatni prom" w reżyserii Waldemara Krzystka.

1993 - Prymas Polski kardynał Józef Glemp dokonał oficjalnego otwarcia Katolickiej Agencji Informacyjnej.

1994 - Zmarła Wanda Szuman, działaczka społeczna, pedagog. Jej zainteresowania naukowe obejmowały głównie rozwój sierot i dzieci chowanych w izolacji, dzieci niepełnosprawnych, niewidomych, głuchych.

2006 - W Warszawie zmarł płk Zbigniew Brym "Zdunin", oficer w wojnie obronnej 1939 r., żołnierz Armii Krajowej, dowódca "Żelaznej Reduty" w Powstaniu Warszawskim; autor fotografii z powstania, po wojnie działał w antykomunistycznej opozycji niepodległościowej.

2013 - W Warszawie zmarł Jerzy Matałowski, aktor, znany m.in. z roli Kolumba w serialu Janusza Morgensterna "Kolumbowie".

2021 – W Krakowie zmarł prof. Stanisław Tabisz, rektor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 2012-2020, malarz, rysownik, grafik, scenograf, krytyk i teoretyk sztuki.

Zobacz także

2023-12-29, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 29 grudnia » więcej 2023-12-28, godz. 15:00 Karta muzealna coraz bardziej popularna Belgijska karta muzealna bardzo popularna. Coraz więcej osób korzysta ze stałej przepustki do 235 muzeów i ponad 300 wystaw w całej Belgii. » więcej 2023-12-28, godz. 13:00 W Muzeum Narodowym w Krakowie 20 nowych wystaw [DŹWIĘK] Dwadzieścia nowych wystaw czasowych i pokazów w przyszłym roku przygotuje Muzeum Narodowe w Krakowie. Trzy duże ekspozycje zostaną zaprezentowane w gmachu… » więcej 2023-12-28, godz. 11:00 Muzeum Hutnictwa w Chorzowie przygotowuje wniosek o wpis hutniczych tradycji na listę niematerialnego dziedzictwa W styczniu zostanie złożony wniosek o wpis tradycji hutniczych na listę niematerialnego dziedzictwa. Przygotowuje go Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. Chodzi o… » więcej 2023-12-28, godz. 09:00 42 lata temu w kopalni Piast zakończył się podziemny strajk górników 42 lata temu, 28 grudnia 1981 roku, w kopalni "Piast" w Bieruniu zakończył się ostatni w Polsce strajk protestacyjny przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego… » więcej 2023-12-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 grudnia » więcej 2023-12-27, godz. 12:00 Obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego Główne obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego rozpoczęły się koło południa w Poznaniu. Zostanły złożone kwiaty na mogile pierwszego… » więcej 2023-12-27, godz. 11:45 105 lat temu wybuchło Powstanie Wielkopolskie 27 grudnia mija 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918 roku. Był to zwycięski zryw niepodległościowy Polaków, który doprowadził do wyzwolenia… » więcej 2023-12-27, godz. 11:00 Plany rozbudowy Muzeum Historii Wojska Polskiego W tym roku 13 sierpnia Muzeum Historii Wojska Polskiego otworzyło się w nowej lokalizacji na Cytadeli Warszawskiej. Na razie odwiedzający mogą zwiedzać wystawę… » więcej 2023-12-27, godz. 09:00 79 lat temu odbył się ostatni lot cichociemnych do Polski 79 lat temu, w nocy z 26 na 27 grudnia 1944 roku, odbył się ostatni lot cichociemnych. Żołnierze mieli potajemnie przedostać się na teren okupowanej Polski… » więcej
8990919293
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »