Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-01, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
1 grudnia
1018 - W Merseburgu zmarł Thietmar, kronikarz, biskup merseburski; jego kronika jest jednym z najważniejszych źródeł do poznania wydarzeń z czasów panowania Mieszka I i Bolesława Chrobrego, między innymi zjazdu gnieźnieńskiego w 1000 r.

1338 - Pojawił się pierwszy opis Warszawy w pozwie dotyczącym zatargu pomiędzy królem Polski Kazimierzem Wielkim a Zakonem Krzyżackim.

1415 - W Brzeźnicy urodził się Jan Długosz, kronikarz, historyk, autor "Roczników, czyli kronik sławnego Królestwa Polskiego", kanonik krakowski, arcybiskup nominat lwowski.

734 - W Gdańsku urodził się Adam Kazimierz Czartoryski, generał ziem podolskich (1758-1794), członek Familii, od 1768 r. komendant Szkoły Rycerskiej; działacz Komisji Edukacji Narodowej; poseł na Sejm Czteroletni, zwolennik Konstytucji 3 Maja; pisarz, krytyk literacki, mecenas sztuki.

1825 - W Taganrogu nad Morzem Azowskim zmarł Aleksander I Romanow, cesarz rosyjski panujący od 1801 r., król Polski od 1815 r.

1830 - W Warszawie powstało Towarzystwo Patriotyczne (Klub Patriotyczny), którego prezesem został Joachim Lelewel.

1867 - W Mierzanowie w pow. ciechanowskim urodził się Ignacy Mościcki, działacz niepodległościowy, chemik technolog, profesor Politechniki Lwowskiej, autor ponad 60 prac i patentów; od 1922 r. dyrektor naczelny Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie; prezydent RP w latach 1926-1939.

1869 - W Warszawie urodził się Eligiusz Niewiadomski, malarz, krytyk sztuki, związany ideowo z Narodową Demokracją; 16 grudnia 1922 r. w warszawskiej Zachęcie dokonał zamachu na prezydenta RP Gabriela Narutowicza; skazany na karę śmierci i rozstrzelany.

1880 - Zmarł Adolf Schuch, architekt, twórca wielu warszawskich budowli, m.in. Pałacu Mniszchów.

1896 - W Paryżu w wypadku zginął Stefan Szolc-Rogoziński, podróżnik, badacz Afryki, w szczególności Kamerunu.

1899 - W Paryżu zmarł Edmund Chojecki, pisarz, publicysta, podróżnik.

1905 - Urodził się Szczepan Skorupka, malarz, autor portretów, pejzaży, scen rodzajowych i martwej natury.

1910 - Urodził się Zdzisław Gozdawa, komediopisarz, poeta, autor tekstów piosenek, satyryk, także kompozytor.

1912 - Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych powierzyła Józefowi Piłsudskiemu funkcję komendanta głównego polskich sił wojskowych.

1916 - Do Warszawy uroczyście wkroczyli żołnierze Legionów Polskich, których entuzjastycznie witali mieszkańcy miasta; był to pierwszy od Powstania Listopadowego przemarsz regularnych wojsk polskich przez stolicę Polski.

1918 - Rozkaz Sztabu Generalnego WP wprowadzający biało-czerwoną szachownicę jako oficjalne oznakowanie polskich samolotów wojskowych.

1923 - Urodził się Jan Adamczewski, dziennikarz, prozaik, publicysta, miłośnik Krakowa.

1926 - W Kowalewku urodził się Mieczysław Rakowski, działacz komunistyczny, dziennikarz, publicysta; redaktor naczelny tygodnika "Polityka" (1958-1982); członek Biura Politycznego KC PZPR (1987-1990); ostatni I sekretarz KC PZPR (1989-1990); wicepremier (1981-1985) i premier PRL (1988-1989).

1926 - W Warszawie urodził się Tadeusz Drewnowski, krytyk literacki.

1926 - W Słonimiu urodził się Zbigniew Chmielewski, reżyser, scenarzysta; autor seriali "Daleko od szosy" i "Blisko, coraz bliżej".

1939 - Niemieckie władze okupowanej Warszawy wydały zarządzenie o obowiązku noszenia przez Żydów powyżej 12. roku życia opasek z gwiazdą Dawida oraz o oznakowaniu żydowskich sklepów i przedsiębiorstw.

1939 - W Paryżu powstał Polski Uniwersytet na Obczyźnie; od 1940 r. działający w Londynie.

1942 - W Łodzi na wyodrębnionym terenie Litzmannstadt Ghetto Niemcy utworzyli obóz dla polskich dzieci i młodzieży.

1943 - W Teheranie zakończyła się konferencja "Wielkiej Trójki", w której uczestniczyli Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt i Józef Stalin; podczas rozmów ustalono, że wschodnią granicą Polski będzie linia Curzona, natomiast zachodnią linia Odry i Nysy; Polska miała też uzyskać część Prus Wschodnich: Warmię i Mazury.

1973 - W Ramat Gan zmarł Dawid Ben Gurion, działacz syjonistyczny; w latach 1948-1953 i 1955-1963 premier i minister obrony Izraela; urodzony w 1886 r. w Płońsku.

1976 - W Żywcu urodził się Tomasz Adamek, bokser, zawodowy mistrz świata w wadze półciężkiej i junior ciężkiej.

1977 - W Watykanie papież Paweł VI spotkał się z I sekretarzem KC PZPR Edwardem Gierkiem.

1980 - W Warszawie rozpoczęło obrady VII plenum KC PZPR, na którym podjęto decyzję o usunięciu z KC byłego I sekretarza Edwarda Gierka.

1982 - Stan wojenny: Prezydent Warszawy gen. Mieczysław Dębicki rozwiązał na wniosek ministra kultury i sztuki Związek Artystów Scen Polskich (ZASP).

1989 - Premiera filmu "Ostatni prom" w reżyserii Waldemara Krzystka.

1993 - Prymas Polski kardynał Józef Glemp dokonał oficjalnego otwarcia Katolickiej Agencji Informacyjnej.

1994 - Zmarła Wanda Szuman, działaczka społeczna, pedagog. Jej zainteresowania naukowe obejmowały głównie rozwój sierot i dzieci chowanych w izolacji, dzieci niepełnosprawnych, niewidomych, głuchych.

2006 - W Warszawie zmarł płk Zbigniew Brym "Zdunin", oficer w wojnie obronnej 1939 r., żołnierz Armii Krajowej, dowódca "Żelaznej Reduty" w Powstaniu Warszawskim; autor fotografii z powstania, po wojnie działał w antykomunistycznej opozycji niepodległościowej.

2013 - W Warszawie zmarł Jerzy Matałowski, aktor, znany m.in. z roli Kolumba w serialu Janusza Morgensterna "Kolumbowie".

2021 – W Krakowie zmarł prof. Stanisław Tabisz, rektor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 2012-2020, malarz, rysownik, grafik, scenograf, krytyk i teoretyk sztuki.

Zobacz także

2023-12-31, godz. 09:00 91 lat temu polscy matematycy złamali szyfr Enigmy 91 lat temu, 31 grudnia 1932 roku, polscy matematycy: Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali szyfr Enigmy, niemieckiej maszyny szyfrującej… » więcej 2023-12-31, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 31 grudnia » więcej 2023-12-30, godz. 13:00 Miłość i relacje jeńców wojennych pod lupą naukowców CMJW Historia związków małżeńskich, przyjaźni korespondencyjnych nawiązanych z "mateczkami wojennymi", które czasem kończyły się ślubami, i relacje wśród… » więcej 2023-12-30, godz. 11:00 85 lat temu zmarł arcybiskup Aleksander Kakowski, ostatni prymas Królestwa Polskiego 85 lat temu, 30 grudnia 1938 roku, zmarł arcybiskup Aleksander Kakowski, metropolita warszawski w latach 1913-1938, mąż stanu, ostatni prymas Królestwa Polskiego… » więcej 2023-12-30, godz. 09:00 135 lat temu urodził się Eugeniusz Kwiatkowski, ekonomista i polityk 135 lat temu, 30 grudnia 1888 roku, urodził się Eugeniusz Kwiatkowski, ekonomista, wicepremier, minister przemysłu i skarbu w II Rzeczypospolitej. Autor słynnego… » więcej 2023-12-30, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 30 grudnia » więcej 2023-12-29, godz. 13:00 105 lat Biblioteki Uniwersyteckiej KUL Biblioteka Uniwersytecka KUL obchodzi 105 lat istnienia. "W tym roku nie tylko Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II świętuje swoje okrągłe urodziny… » więcej 2023-12-29, godz. 11:00 60 lat temu zmarł Aleksander Ładoś, polski dyplomata ratujący Żydów podczas II wojny światowej 60 lat temu, 29 grudnia 1963 roku, zmarł Aleksander Ładoś, polski dyplomata, nieformalny przywódca tzw. Grupy Berneńskiej, ratującej Żydów podczas II wojny… » więcej 2023-12-29, godz. 10:00 Rośnie liczba eksponatów przekazywanych do nowego muzeum powstania Rośnie liczba eksponatów przekazywanych i wypożyczanych do nowej siedziby Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Poznaniu, która ma być gotowa za trzy… » więcej 2023-12-29, godz. 07:30 108 lat temu urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", dowódca akcji pod Arsenałem 108 lat temu, 29 grudnia 1915 roku, urodził się Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Podczas II… » więcej
8889909192
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »