Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Polska naukowa ekstraklasa
2021-04-05, 08:25 Autor: Bolesław Bezeg

Polska naukowa ekstraklasa

Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
140 lat temu po raz pierwszy na świecie dokonano skroplenia azotu. Dokonało tego w początkach kwietnia 1883 roku dwóch profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski.
Z Historycznego Punktu Widzenia 5 kwietnia 2021
Mogłoby się wydawać, że dokonanie dwóch polskich profesorów sprzed 140 lat to nic spektakularnego, wydarzenie historyczne na miarę małego akademickiego laboratorium w prowincjonalnym mieście, gdzieś na północnych rubieżach austriackiego imperium. Nic bardziej błędnego.

Faktem jest, że Uniwersytet Jagielloński w tamtym okresie geograficznie znajdował się gdzieś na dalekich rubieżach cesarstwa Habsburgów, ale pod względem naukowym jego profesorowie znajdowali się w ścisłej światowej czołówce.

Druga połowa XIX wieku to czas, gdy choć Polska formalnie nie istniała na mapach, t ojej naukowcy odnosili największe sukcesy i po wielokroć udowodnili, że w naszym kraju rodzą się nie tylko żołnierze i powstańcy, ale także świetni wynalazcy i naukowcy.

Udany proces skroplenia azotu przez Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego był wydarzeniem przełomowym dla światowej chemii. Bez skroplenia azotu trudno dziś sobie wyobrazić syntezę amoniaku, niezbędnego w wielu gałęziach chemicznej produkcji począwszy od nawozów sztucznych, a skończywszy na materiałach wybuchowych. Ale bez tamtego przełomowego odkrycia nie byłoby także lodówek i klimatyzatorów, a więc nowoczesnego przemysłu spożywczego, ale i transplantologii, której dziś nadal nie potrafimy sobie wyobrazić bez ciekłego azotu.

Postacie takie jak Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski, ale także Maria Skłodowska-Curie, czy wynalazca metody rafinacji ropy naftowej a potem lampy naftowej Ignacy Łukasiewicz i wielu, wielu innych polskich naukowców i wynalazców, napełniają nas przekonaniem, że polska myśl naukowo-techniczna ma piękne i szczytne tradycje.

Z historycznego punktu widzenia polska nauka ma w światowym dziedzictwie zaszczytne i ugruntowane miejsce. Często o tym zapominamy, a przecież także dzisiaj jesteśmy jednym z największych eksporterów jeśli nie myśli technologicznej to na pewno ludzi wykształconych i pełnych naukowej inwencji, którzy w instytutach i uczelniach całego świata dają dowody wielkości polskiej nauki. Czas zacząć myśleć pozytywnie.

Zobacz także

2021-01-17, godz. 08:40 Fatalne rozwiązanie Armii Krajowej Za trzy dni będziemy obchodzić 76 rocznicę, dla jednych kontrowersyjnego, dla innych koniecznego wydarzenia. 19 stycznia 1945 roku generał Leopold Okulicki… » więcej 2021-01-16, godz. 08:21 Trzy i pół wieku w objęciach Moskwy Jutro przypada 367 rocznica wydarzenia, które sprowokowali zbuntowani przeciwko Polsce Kozacy, nie zdający sobie sprawy z faktu, że sprowadzają sobie na głowę… » więcej 2021-01-10, godz. 08:30 Dziady przeciw Moskalom 53 lata temu – w styczniu 1968 roku władze PRL podjęły decyzję o zawieszeniu przedstawienia „Dziadów” Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka… » więcej 2021-01-09, godz. 08:30 Skazani na wymarcie Wczoraj minęła 53 rocznica tragicznej śmierci wybitnego polskiego aktora Zbigniewa Cybulskiego. Wśród wielu ról, jakie zagrał, jego najsłynniejszą kreacją… » więcej 2021-01-06, godz. 08:30 O co chodzi z trzema królami Dziś Święto Trzech Króli, już dziewiąty raz w tym stuleciu jest to dzień wolny od pracy. Co jednak właściwie niesie ze sobą ta uroczystość? » więcej 2021-01-03, godz. 08:23 Czy III wojna światowa już trwa? Przeciętny polski czterdziestolatek oraz każdy obywatel jeszcze starszy wiekiem, obudzony w środku nocy i zapytany kiedy rozpoczęła się II wojna światowa… » więcej 2021-01-02, godz. 07:40 Jesteśmy z Zachodu Niewątpliwie żyjemy w czasach przełomowych. Można to poznać zarówno po zachodzących na naszych oczach dynamicznych zmianach, jak i po trwających od kilku… » więcej 2021-01-01, godz. 07:40 Fiasko reform z 1999 r. 22 lata temu 1 stycznia 1999 roku weszły w życie słynne cztery wielkie reformy kierowanego przez Jerzego Buzka rządu Unii Wolności i AWS. Były to reforma… » więcej
1819202122
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »