Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Polska naukowa ekstraklasa
2021-04-05, 08:25 Autor: Bolesław Bezeg

Polska naukowa ekstraklasa

Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
140 lat temu po raz pierwszy na świecie dokonano skroplenia azotu. Dokonało tego w początkach kwietnia 1883 roku dwóch profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski.
Z Historycznego Punktu Widzenia 5 kwietnia 2021
Mogłoby się wydawać, że dokonanie dwóch polskich profesorów sprzed 140 lat to nic spektakularnego, wydarzenie historyczne na miarę małego akademickiego laboratorium w prowincjonalnym mieście, gdzieś na północnych rubieżach austriackiego imperium. Nic bardziej błędnego.

Faktem jest, że Uniwersytet Jagielloński w tamtym okresie geograficznie znajdował się gdzieś na dalekich rubieżach cesarstwa Habsburgów, ale pod względem naukowym jego profesorowie znajdowali się w ścisłej światowej czołówce.

Druga połowa XIX wieku to czas, gdy choć Polska formalnie nie istniała na mapach, t ojej naukowcy odnosili największe sukcesy i po wielokroć udowodnili, że w naszym kraju rodzą się nie tylko żołnierze i powstańcy, ale także świetni wynalazcy i naukowcy.

Udany proces skroplenia azotu przez Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego był wydarzeniem przełomowym dla światowej chemii. Bez skroplenia azotu trudno dziś sobie wyobrazić syntezę amoniaku, niezbędnego w wielu gałęziach chemicznej produkcji począwszy od nawozów sztucznych, a skończywszy na materiałach wybuchowych. Ale bez tamtego przełomowego odkrycia nie byłoby także lodówek i klimatyzatorów, a więc nowoczesnego przemysłu spożywczego, ale i transplantologii, której dziś nadal nie potrafimy sobie wyobrazić bez ciekłego azotu.

Postacie takie jak Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski, ale także Maria Skłodowska-Curie, czy wynalazca metody rafinacji ropy naftowej a potem lampy naftowej Ignacy Łukasiewicz i wielu, wielu innych polskich naukowców i wynalazców, napełniają nas przekonaniem, że polska myśl naukowo-techniczna ma piękne i szczytne tradycje.

Z historycznego punktu widzenia polska nauka ma w światowym dziedzictwie zaszczytne i ugruntowane miejsce. Często o tym zapominamy, a przecież także dzisiaj jesteśmy jednym z największych eksporterów jeśli nie myśli technologicznej to na pewno ludzi wykształconych i pełnych naukowej inwencji, którzy w instytutach i uczelniach całego świata dają dowody wielkości polskiej nauki. Czas zacząć myśleć pozytywnie.

Zobacz także

2021-02-21, godz. 08:35 Szef Kedywu W najbliższą środę 24 lutego przypada 68 rocznica egzekucji generała Augusta Emila Fieldorfa pseudonim „Nil”. Ten legendarny dowódca Kedywu Armii Krajowej… » więcej 2021-02-20, godz. 07:33 Czarne orły atakują Trzy dni temu – w środę 17 lutego 249 rocznica zawarcia pierwszego rosyjsko-pruskiego porozumienia w sprawie planowanych rozbiorów Polski. Gdy w efekcie dwudziestokilkuletniej… » więcej 2021-02-14, godz. 08:40 Marsz Śmierci Zima to cały szereg ważkich rocznic narodowych, a wśród nich rocznica trwającego przez wiele dni wydarzenia, jakim był mający miejsce 76 lat temu marsz… » więcej 2021-02-13, godz. 07:35 Harcerstwo alternatywne Wczoraj minęła 32 rocznica powołania Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. W zebraniu założycielskim uczestniczyło dwoje instruktorów z Opola. » więcej 2021-02-07, godz. 08:40 Ryszard Kukliński wizytował Opolszczyznę W nadchodzącym tygodniu przypada siedemnasta rocznica śmierci pułkownika Ryszarda Kuklińskiego. Postać ta wciąż budzi sprzeczne emocje i zapewne tak już… » więcej 2021-02-06, godz. 07:40 Bunt Żeligowskiego Trudno sobie wyobrazić zamieszanie jakie wybuchło sto lat temu w domu moich pradziadków we Lwowie gdy w pierwszych dniach lutego mój pradziadek Karol Franz… » więcej 2021-01-31, godz. 08:31 Złamanie kodu enigmy 88 lat temu 31 stycznia 1933 roku zespół polskich matematyków złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, zmieniając w ten sposób losy świata… » więcej 2021-01-30, godz. 07:35 Prawo, pięść i teatr Dziś przypada 20 rocznica śmierci wybitnego polskiego aktora i piosenkarza Edmunda Fettinga. Mało kto wie, że wybitny polski aktor i piosenkarz Edmund Andrzej… » więcej 2021-01-24, godz. 08:36 Wątpliwe wyzwolenie Druga połowa stycznia, na Opolszczyźnie przez wiele lat kojarzona była z tzw. wyzwoleniem przez sowiecką armię w 1945 roku. W tym roku mija 76 lat od tamtych… » więcej 2021-01-23, godz. 06:36 W podręcznikach nadal cisza Jutro przypada 433 rocznica stoczenia bitwy pod Byczyną. Obok bitwy o Górę Świętej Anny z 1921 roku to jedno z dwóch wydarzeń historycznych jakie miały… » więcej
1819202122
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »