Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Polska naukowa ekstraklasa
2021-04-05, 08:25 Autor: Bolesław Bezeg

Polska naukowa ekstraklasa

Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
140 lat temu po raz pierwszy na świecie dokonano skroplenia azotu. Dokonało tego w początkach kwietnia 1883 roku dwóch profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski.
Z Historycznego Punktu Widzenia 5 kwietnia 2021
Mogłoby się wydawać, że dokonanie dwóch polskich profesorów sprzed 140 lat to nic spektakularnego, wydarzenie historyczne na miarę małego akademickiego laboratorium w prowincjonalnym mieście, gdzieś na północnych rubieżach austriackiego imperium. Nic bardziej błędnego.

Faktem jest, że Uniwersytet Jagielloński w tamtym okresie geograficznie znajdował się gdzieś na dalekich rubieżach cesarstwa Habsburgów, ale pod względem naukowym jego profesorowie znajdowali się w ścisłej światowej czołówce.

Druga połowa XIX wieku to czas, gdy choć Polska formalnie nie istniała na mapach, t ojej naukowcy odnosili największe sukcesy i po wielokroć udowodnili, że w naszym kraju rodzą się nie tylko żołnierze i powstańcy, ale także świetni wynalazcy i naukowcy.

Udany proces skroplenia azotu przez Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego był wydarzeniem przełomowym dla światowej chemii. Bez skroplenia azotu trudno dziś sobie wyobrazić syntezę amoniaku, niezbędnego w wielu gałęziach chemicznej produkcji począwszy od nawozów sztucznych, a skończywszy na materiałach wybuchowych. Ale bez tamtego przełomowego odkrycia nie byłoby także lodówek i klimatyzatorów, a więc nowoczesnego przemysłu spożywczego, ale i transplantologii, której dziś nadal nie potrafimy sobie wyobrazić bez ciekłego azotu.

Postacie takie jak Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski, ale także Maria Skłodowska-Curie, czy wynalazca metody rafinacji ropy naftowej a potem lampy naftowej Ignacy Łukasiewicz i wielu, wielu innych polskich naukowców i wynalazców, napełniają nas przekonaniem, że polska myśl naukowo-techniczna ma piękne i szczytne tradycje.

Z historycznego punktu widzenia polska nauka ma w światowym dziedzictwie zaszczytne i ugruntowane miejsce. Często o tym zapominamy, a przecież także dzisiaj jesteśmy jednym z największych eksporterów jeśli nie myśli technologicznej to na pewno ludzi wykształconych i pełnych naukowej inwencji, którzy w instytutach i uczelniach całego świata dają dowody wielkości polskiej nauki. Czas zacząć myśleć pozytywnie.

Zobacz także

2021-03-28, godz. 08:34 Janusz zwany Janem Dziś przypada 489 rocznica śmierci ostatniego opolskiego władcy z dynastii Piastów Janusza II zwanego Janem Dobrym. Książę opolski, niemodliński i strzelecki… » więcej 2021-03-27, godz. 07:33 78 lat temu - Meksyk II Wczoraj minęła 78 rocznica dokonanej przez harcerzy z Szarych Szeregów akcji Meksyk II, która przeszła do historii jako akcja pod Arsenałem. » więcej 2021-03-21, godz. 08:30 Ekonomia i gwiazdy 499 lat temu 21 marca 1522 roku podczas obrad Sejmiku Generalnego Prus Królewskich ksiądz Mikołaj Kopernik wygłosił swój słynny traktat o monecie. » więcej 2021-03-20, godz. 07:29 Henrykowskie sny o koronie Dziś przypada 783 rocznica śmierci śląskiego księcia z dynastii Piastów Henryka Brodatego, który miał ambicję, ale przede wszystkim miał największe… » więcej 2021-03-14, godz. 08:30 Zjazd ważniejszy niż inne 1021 lat temu odbył się Zjazd Gnieźnieński, było to wydarzenie które często jest niedoceniane, a które legło u podstaw przetrwania państwa polskiego. » więcej 2021-03-13, godz. 07:15 Estonia w Rzeczpospolitej Wczoraj minęła 401 rocznica ogłoszenia przez króla polskiego Zygmunta III Wazę inkorporacji Estonii do Rzeczypospolitej. Jak należało się spodziewać stało… » więcej 2021-03-07, godz. 08:28 Korona Węgier dla Jagiellończyka 575 lat temu w katedrze wawelskiej delegacja stanów węgierskich ofiarowała Władysławowi III koronę Węgier. » więcej 2021-03-06, godz. 07:25 Korpus Poniatowskiego Dokładnie 209 lat temu Napoleon Bonaparte powołał złożony z Polaków V korpus Wielkiej Armii. Dowódcą korpusu został mianowany książę Józef Poniat… » więcej 2021-02-28, godz. 08:30 Promoskiewski grzech pierworodny Smutny jest los Tatarów Krymskich pod rosyjską okupacją. Smutny, bo gdy rozpoczęła się rosyjska hybrydowa inwazja na Krym opowiedzieli się za pozostaniem… » więcej 2021-02-27, godz. 07:30 Pierwsza Konstytucja II Rzeczpospolitej Przed nami marzec, a zatem wielkimi krokami zbliżamy się do 100 rocznicy uchwalenia konstytucji marcowej. 17 marca 1921 r. Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej… » więcej
1819202122
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »