Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Jesteśmy z Zachodu
2021-01-02, 07:40 Autor: Bolesław Bezeg

Jesteśmy z Zachodu

Niewątpliwie żyjemy w czasach przełomowych. Można to poznać zarówno po zachodzących na naszych oczach dynamicznych zmianach, jak i po trwających od kilku lat wielkich migracjach, po których nic już nie będzie takie jak kiedyś.
My Polacy - ciekawe jak długo jeszcze taki mianownik liczby mnogiej będzie aktualny? Tzn. jak długo będzie się pod tym rzeczownikiem krył jakiś możliwy do uchwycenia i scharakteryzowania zespół cech? Na przestrzeni dziejów byliśmy świadkami procesów, w efekcie których zanikały całe narody a nawet cywilizacje.

Zacznijmy jeszcze raz: My Polacy dzięki podjętej w pewnym momencie dziejów przez księcia Mieszka I decyzji, jesteśmy częścią tzw. cywilizacji łacińskiej. Mało brakowało, a stalibyśmy się częścią cywilizacji bizantyjskiej, która tylko pozornie niewiele różni się od wspomnianej łacińskiej.

Na poziomie definicji określenie na czym opiera się cywilizacja łacińska wydaje się proste: jest to wypracowany przez starożytną cywilizację grecką i greckich filozofów system podstawowych pojęć oraz sposób pojmowania dobra i zła, a także estetyki, i tu kończą się cechy wspólne cywilizacji bizantyjskiej i łacińskiej, którą ponadto zdeterminowały rzymskie podejście do systemu prawa i sprawiedliwości oraz chrześcijańska wrażliwość.

Wspomniana cywilizacja bizantyjska przez pewien czas rozwijała się wspólnie z cywilizacją łacińską, ale różnice kulturowe pomiędzy cesarstwem wschodnim i zachodnim spowodowały rozłam, czego tylko naturalną konsekwencją, a nie jak chcieliby niektórzy badacze przyczyną była tzw. wielka schizma czyli rozłam kościoła na wschodni i zachodni.

Cywilizację bizantyjską charakteryzuje nieco inne podejście do norm moralnych i prawnych, a więc kult siły oraz brak zrozumienia dla samo ograniczającego władzę rzymskiego systemu prawnego. Również bizantyjskie ideały estetyczne nieco różnią się od łacińskich, stąd mowa o lubującym się w przepychu bizantynizmie.

Dla porządku trzeba jeszcze wspomnieć, że na przestrzeni ostatnich pięciu wieków również w łonie cywilizacji łacińskiej nastąpił rozłam na katolicyzm i protestantyzm, z których oba nurty bazując na wspólnej etyce chrześcijańskiej, ale na różnych wyobrażeniach dobra najwyższego, wypracowały dwa nieco odmienne podejścia do etycznej wrażliwości. Stąd np. różnice w poziomie akceptacji takich zjawisk jak rozwody, aborcja czy eutanazja. Ciągle jednak oba te nurty pozostają w łonie cywilizacji łacińskiej.

Warto w tym miejscu podkreślić, że mimo, iż źródła cywilizacji leżą w systemach religijnych, to sam fakt posiadania wiary lub jej nie posiadania, w żaden sposób nie wpływa na naszą kulturową przynależność do danej cywilizacji. Można być od urodzenia ateistą, a nawet być dzieckiem i wnukiem zadeklarowanych ateistów, ale będąc wychowanym w środowisku cywilizacji łacińskiej, będzie się akceptowało takie a nie inne podejście do etyki, taką a nie inną wrażliwość estetyczną oraz system podstawowych pojęć. To jest właśnie cywilizacja. Można by to nazwać łacińskim sposobem uporządkowania mózgu, albo porównując do informatyki określić sposobem jego sformatowania.

Można się przeciwko temu zżymać i buntować, tak jak komuś może się nie podobać binarny system zapisu danych w cząstkach cyfrowej pamięci, ale nie zmieni to faktu, że informacja jest tam zapisywana w kodzie zero jedynkowym. Nic tu nie pomoże opracowywanie alternatywnych koncepcji i systemów. Tak już po prostu jest.

Zobacz także

2021-05-01, godz. 07:30 Tobie Polsko 102 lata temu 1 maja 1919 roku w rejencji opolskiej doszło do wyjątkowej jak na to święto manifestacji. Tego dnia na ulice śląskich miast wyszło 200 000… » więcej 2021-04-25, godz. 08:38 Z Nysy do Serengetti 112 lat temu - 24 kwietnia 1909 roku urodził się wybitny niemiecki zoolog i założyciel najsłynniejszego na świecie parku narodowego Bernard Grzimek. » więcej 2021-04-24, godz. 07:45 Gdzie dwóch się bije... 744 lata temu 24 kwietnia 1277 roku w pobliżu wsi Stolec niedaleko Ząbkowic Śląskich doszło do bitwy pomiędzy dwoma stronnictwami książąt śląskich… » więcej 2021-04-18, godz. 08:20 Kompozytor z Grodkowa 167 lat temu 18 kwietnia 1854 roku w Warszawie zmarł pochodzący z Grodkowa Józef Elsner - pedagog, teoretyk muzyki, nauczyciel i mentor Fryderyka Chopina. » więcej 2021-04-17, godz. 07:30 Pierwszy polski Dominikanin 427 lat temu 17 kwietnia 1594 papież Klemens VIII uroczyście zaliczył błogosławionego Jacka Odrowąża w poczet świętych. » więcej 2021-04-11, godz. 06:23 Naczelnik Kościuszko W minioną niedzielę obchodziliśmy 227 rocznicę bitwy pod Racławicami co miało miejsce podczas tzw. insurekcji kościuszkowskiej. Jej przywódcę Tadeusza… » więcej 2021-04-10, godz. 07:21 Miesiąc Pamięci O tym, że kwiecień jest miesiącem pamięci narodowej ostatnimi laty słyszy się jakby rzadziej. W podstawówce co roku mniej więcej o tej porze roku na plastyce… » więcej 2021-04-05, godz. 08:25 Polska naukowa ekstraklasa 140 lat temu po raz pierwszy na świecie dokonano skroplenia azotu. Dokonało tego w początkach kwietnia 1883 roku dwóch profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego… » więcej 2021-04-04, godz. 08:24 Komu przeszkadza krzyż? W ostatnich latach szczególnie z tak zwanych bardziej rozwiniętych krajów Unii Europejskiej coraz częściej słyszymy informacje, że gdzieś tam komuś przeszkadzają… » więcej 2021-04-03, godz. 07:23 Początek końca Bizancjum Wczoraj minęła 568 rocznica rocznica rozpoczęcia przez sułtana Mehmeda II oblężenia Konstantynopola, które zakończyło się dwa miesiące później upadkiem… » więcej
1718192021
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »