Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2023-10-14, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
14 października
1257 - W Poznaniu urodził się książę wielkopolski i krakowski, przyszły król Polski Przemysł II.

1767 - W czasie obrad Sejmu w Warszawie na polecenie rosyjskiego ambasadora Nikołaja Repnina porwani zostali przez żołnierzy carskich i wywiezieni do Rosji przywódcy konfederacji radomskiej: biskup krakowski Kajetan Sołtyk, biskup kijowski Józef Andrzej Załuski oraz hetman polny koronny Wacław Rzewuski i jego syn Seweryn.

1773 - W obliczu pierwszego rozbioru sejm 1773 r. podjął wysiłek reformy państwa, obejmujący również zmianę systemu kształcenia. Do realizacji tego celu powołano Komisję Edukacji Narodowej. Była to jedna z pierwszych w Europie państwowa instytucja oświatowa.

1809 - Wojny napoleońskie: W Schoenbrunn podpisany został traktat pokojowy pomiędzy Francją i Austrią; na jego mocy do Księstwa Warszawskiego włączone zostały ziemie III zaboru austriackiego, jako departamenty: krakowski, radomski, lubelski i siedlecki.

1846 - W Surochowie w powiecie jarosławskim urodził się Kazimierz Badeni, konserwatysta, namiestnik Galicji w latach 1888-1895; od 1895 do 1897 r. premier i minister spraw wewnętrznych Austro-Węgier.

1861 - Władze rosyjskie wprowadziły stan wojenny na terytorium Królestwa Polskiego.

1864 - W Strawczynie koło Kielc urodził się Stefan Żeromski, wybitny pisarz, publicysta, autor powieści "Popioły", "Syzyfowe prace", "Wierna rzeka" oraz "Przedwiośnie".

1889 - Zmarł Jan Mieczkowski, właściciel zakładów fotograficznych w Warszawie, przez krótki okres również w Paryżu, w których zajmował się głównie wykonywaniem portretów. Na swoich zdjęciach uwiecznił m.in. Adama Mickiewicza, Deotymę i Stanisława Moniuszkę.

1913 - W Kijowie urodził się Józef Garliński, oficer Komendy Głównej AK, więzień KL Auschwitz, długoletni prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, historyk, działacz emigracyjny.

1926 - W Poznaniu urodził się Conrad Drzewiecki, tancerz i choreograf.

1930 - W Katowicach urodził się Bogusław Sochnacki, aktor, pedagog, związany z Teatrem im. Stefana Jaracza w Łodzi i łódzkim Teatrem Nowym; wystąpił m.in. w filmach "Pogrzeb kartofla", "Jeszcze tylko ten las", a także w serialach "Noce i dnie" oraz "Królowa Bona".

1936 - W Łodzi urodziła się Barbara Sass, reżyserka, scenarzystka; autorka filmów "Krzyk", "Dziewczęta z Nowolipek", "Historia niemoralna", "Pajęczarki", "Pokuszenie", "W imieniu diabła".

1941 - W Moskwie w sowieckim więzieniu na Butyrkach zmarł Aleksander Prystor, jeden z czołowych polityków obozu piłsudczykowskiego, premier w latach 1931-33, poseł, senator, w latach 1935-38 marszałek Senatu.

1942 - Powstała Ukraińska Powstańcza Armia, zbrojna formacja banderowskiej frakcji Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN-B); podczas II wojny światowej walczyła przeciwko Niemcom i ZSRS; od wiosny 1943 r. prowadziła działania zbrojne przeciwko polskiej ludności Wołynia, Polesia i Galicji Wschodniej, zmierzające do jej całkowitego usunięcia z tych terenów - zdaniem polskich historyków ukraińscy nacjonaliści zamordowali wówczas ok. 100 tys. Polaków.

1943 - W niemieckim obozie zagłady w Sobiborze wybuchł bunt więźniów.

1950 - Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego ogłosił wyroki w procesie IV Zarządu Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość". Dowódca WiN ppłk. Łukasz Ciepliński "Pług" oraz jego współpracownicy zostali skazani na karę śmierci wykonaną 1 marca 1951 r. 1 marca jest obchodzony jako święto państwowe - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

1955 - Zmarł prof. Zygmunt Wojciechowski, historyk, założyciel i dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu.

1969 - Premiera filmu obyczajowego "Struktura kryształu”. Był to reżyserski debiut Krzysztofa Zanussiego.

1981 - Początek wizyty we Francji delegacji NSZZ "Solidarność" z Lechem Wałęsą na czele.

1987 - W Warszawie zmarła Elżbieta Barszczewska, aktorka, w okresie międzywojennym wystąpiła m.in. w filmach "Trędowata", "Znachor", "Profesor Wilczur", "Dziewczęta z Nowolipek" i "Granica"; po wojnie związana z Teatrem Polskim w Warszawie.

1992 - Na polecenie prezydenta Rosji Borysa Jelcyna zostały opublikowane i przekazane Polsce dokumenty z kremlowskich archiwów, obarczające odpowiedzialnością za zbrodnię katyńską przywódców ZSRS: Józefa Stalina oraz jego towarzyszy z Politbiura KC WKP(b) - Ławrientija Berię, Wiaczesława Mołotowa, Klimenta Woroszyłowa, Anastasa Mikojana, Michaiła Kalinina i Łazara Kaganowicza.

1993 - Powstało Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze.

2011 - W Moskwie odsłonięto pierwszy w Rosji pomnik Jana Pawła II. Wykonany z brązu monument przedstawiający polskiego papieża stanął w atrium Wszechrosyjskiej Państwowej Biblioteki Literatury Obcej.

2019 - Zmarł grafik i ilustrator Bohdan Butenko, autor komiksów i książek, twórca scenografii dla Kabaretu Starszych Panów, projektant lalek i dekoracji do teatrów lalkowych.

Zobacz także

2023-10-14, godz. 08:00 Przedostatnie już oprowadzanie kuratorskie wystawy "Świat Biskupów Wrocławskich Książąt Nyskich Prezentowana wystawa jest próbą ukazania najświetniejszego okresu w dziejach miasta, kiedy zyskało ono miano "Śląskiego Rzymu". Osią ekspozycji jest sztuka… » więcej 2023-10-14, godz. 10:00 Wykład dr. Piotra Stanka z CMJW, poświęcony niewoli powstańców warszawskich W zasobach Wszechnicy znajduje się wykład dr. Piotra Stanka na temat – jak to sam autor ujął – siedmiomiesięcznego epilogu powstania warszawskiego, czyli… » więcej 2023-10-13, godz. 12:00 85 lat temu zmarł Władysław Belina-Prażmowski, jeden z twórców kawalerii legionowej, bohater wojny polsko-bolsze… 85 lat temu, 13 października 1938 roku, zmarł Władysław Belina-Prażmowski, jeden z twórców kawalerii legionowej, bohater wojny polsko-bolszewickiej. W II… » więcej 2023-10-13, godz. 12:00 Już jutro (14.10) kolejne spotkanie z cyklu "Rodem z Kresów. Historie osobiste" Tym razem w ramach cyklu spotkań wspomnieniowych z osobami pochodzącymi z Kresów Wschodnich II RP lub członkami rodzin o kresowym pochodzeniu w Muzeum Wsi… » więcej 2023-10-13, godz. 10:00 IPN wręczył medale Reipublicae Memoriae Meritum Instytut Pamięci Narodowej po raz pierwszy przyznał medale Reipublicae Memoriae Meritum. uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w warszawskim Centralnym… » więcej 2023-10-13, godz. 08:00 Przyznano nagrody BohaterONy im. Powstańców Warszawskich W studiu koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego podczas uroczystej gali wręczono Nagrody BohaterONy imienia Powstańców Warszawskich. » więcej 2023-10-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne na dziś 13 października » więcej 2023-10-12, godz. 14:00 80. rocznica bitwy pod Lenino Mija 80. rocznica bitwy pod Lenino, stoczonej przez Armię Czerwoną z siłami Wehrmachtu. Była ona jednym z najbardziej krwawych starć podczas II wojny światowej… » więcej 2023-10-12, godz. 12:00 103. rocznica podpisania zawieszenia broni w wojnie polsko-bolszewickiej 103 lata temu - 12 października 1920 roku - w Rydze podpisano zawieszenie broni w trwającej niemal dwa lata wojnie polsko-bolszewickiej, której przełomowym… » więcej
124125126127128
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »