Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 66 lat temu zmarł kontradmirał Włodzimierz Steyer…
2023-09-15, 10:00 Autor: IAR/E.Leo/K.Koziełł/

66 lat temu zmarł kontradmirał Włodzimierz Steyer, dowódca obrony Helu w 1939 roku

Wlodzimierz Steyer. [fot: wikipedia/domena publiczna/ R. Witkowski, Ostatnia reduta, Gdańsk 1973.]
Wlodzimierz Steyer. [fot: wikipedia/domena publiczna/ R. Witkowski, Ostatnia reduta, Gdańsk 1973.]
66 lat temu, 15 września 1957 roku, zmarł Włodzimierz Steyer, kontradmirał, morski oficer pokładowy okrętów nawodnych, jeden z twórców floty II Rzeczpospolitej. Po wojnie odbudowywał Marynarkę Wojenną, lecz po kilku latach znalazł się w gronie oficerów represjonowanych przez reżim komunistyczny.
W czasie kampanii polskiej 1939 roku był dowódcą Rejonu Umocnionego Hel. Od pierwszego dnia wojny półwysep był atakowany z powietrza i morza. Od 12 września również z lądu. Włodzimierz Steyer miał do dyspozycji około 3000 żołnierzy i marynarzy i kilka niewielkich okrętów. Po upadku obrony Oksywia, Hel był ostatnim punktem oporu na polskim Wybrzeżu. Bronił się do 2 października. "Odchodząc do niełatwej niewoli pamiętajcie, że jesteście Polakami, pamiętajcie, że Polak powinien mieć swój honor, i pamiętajcie, że my tu wrócimy" - powiedział Steyer do swoich żołnierzy tuż przed kapitulacją.

Po wkroczeniu na Hel, gdy Niemcy przesłuchiwali Włodzimierza Steyera, nie mogli uwierzyć, że ich pancernik Schleswig-Holstein został uszkodzony ostrzałem z niewielkiej baterii cyplowej Boforsa 152,4 milimetra. Przypuszczali, że na Helu znajduje się bateria o dwukrotnie większym kalibrze.

Do 1945 roku Steyer był więziony w niemieckich oflagach. Po wojnie, w przeciwieństwie do wielu innych oficerów przedwojennej marynarki, wrócił do rządzonej przez komunistów Polski. Został mianowany szefem Misji Morskiej w Moskwie i podpisał umowę, na podstawie której flota sowiecka przekazała Polsce 23 używane okręty. Awansowano go do stopnia kontradmirała. W latach 1947-1950 pełnił funkcję dowódcy Marynarki Wojennej.

W 1950 roku nie wydał zgody na aresztowanie przez Główny Zarząd Informacji Wojska Polskiego dowódcy ORP "Błyskawica" komandora Zbigniewa Węglarza. Ta decyzja była początkiem represji wojskowej bezpieki wobec Włodzimierza Steyera. W marynarce wojennej nastąpiła czystka, której kulminacyjnym momentem był pokazowy proces komandorów - siedmiu wysokich oficerów Marynarki Wojennej fałszywie oskarżonych o szpiegostwo i dywersję. Pięciu z nich skazano na karę śmierci, wykonano trzy wyroki. Włodzimierz Steyer uniknął procesu, jednak skazano go na zapomnienie - został odwołany ze stanowiska dowódcy marynarki i przeniesiony w stan spoczynku. W związku z niewielką emeryturą, podjął pracę między innymi w Powszechnej Kasie Oszczędności czy w Związku Gminnych Spółdzielni Samopomoc Chłopska.

Kontradmirał Steyer był także autorem i tłumaczem artykułów z dziedziny sił morskich. W latach 30-tych rozpoczął twórczość beletrystyczną, najpierw pod pseudonimem Brunon Dzimicz, a od 1947 roku pod własnym nazwiskiem. Napisał książki: "Samotny krążownik", "Skaza marynarska", "Eskadra niescalona", "Przygody mata Moreli" i "Samotny półwysep". Przedwojenny oficer zmarł 15 września 1957 roku. Został pochowany z honorami wojskowymi na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Gdyni-Redłowie.

(więcej)

Włodzimierz Steyer urodził się 15 lipca 1892 roku w Montrealu w rodzinie polskich emigrantów. Wkrótce rodzina przeniosła się do Petersburga. Steyer należał do tych oficerów Marynarki Wojennej, którzy pierwsze szlify zdobywali służąc pod carską banderą. W wieku kilkunastu lat wstąpił w szeregi Korpusu Marynarskiego, kształcącego przyszłych marynarzy rosyjskiej floty wojennej. W 1913 roku ukończył kurs artylerii morskiej i rozpoczął służbę na krążowniku "Askold", jako młodszy oficer artylerii. Wziął na nim udział w I wojnie światowej. Ranny w 1917 roku, pełnił potem służbę w Finlandii, a także w eskadrze murmańskiej. Po jej rozwiązaniu wrócił do Polski, która odradzała się po 123 latach niewoli.

Nasz kraj rozpoczynał budowę marynarki wojennej niemal od początku. W listopadzie 1918 roku przystąpiono do prac nad tworzeniem flotylli rzecznej na Wiśle, a rok później zakupiono pierwszy okręt, na którym podniesiona została polska bandera. Nie posiadając praktycznie potencjału bojowego, Polska miała jednak wyszkolone i doświadczone kadry dowódcze i marynarskie.

W 1919 roku Włodzimierz Steyer wstąpił w szeregi Wojska Polskiego i otrzymał nominację na zastępcę komendanta Portu Wojennego Modlin. Od 1921 do 1922 roku prowadził Tymczasowe Kursy Instruktorskie dla Oficerów. Pod koniec lat 20-tych został przewodniczącym komisji odbioru okrętów we Francji.

W kolejnych latach brał udział w przyjmowaniu do polskiej floty nowoczesnych okrętów - ORP "Grom", "Gryf" i "Błyskawica" - które w drugiej połowy lat 30-tych, wraz z ORP "Burza" i "Wicher", stanowiły podstawę nawodnych sił Marynarki Wojennej. Jej dowództwo rozwijało także infrastrukturę lądową. Za priorytet uznano wówczas budowę umocnień na Helu.

W 1937 roku Steyer został dowódcą Rejonu Umocnionego Hel. W 1939-tym, od 1 września przez miesiąc, współdowodził obroną Półwyspu Helskiego.

W nocy z 27 na 28 września na Hel dotarła zaszyfrowana depesza od generała Juliusza Rómmla, informująca o kapitulacji Warszawy. Decyzję o poddaniu Helu, Rómmel zostawił dowódcy Obrony Wybrzeża kontradmirałowi Józefowi Unrugowi, który zwołał naradę oficerów w celu podjęcia decyzji. Obecny na niej Steyer miał powiedzieć: "Wszyscy kapitulują we wrześniu. My wytrzymamy do października!". Unrug, Steyer i pozostali wyżsi oficerowie zdecydowali o poddaniu się, w związku z wyczerpywaniem się zapasów amunicji, żywności i obawą przed generalnym szturmem niemieckim. Hel bronił się do 2 października.

Do końca wojny Włodzimierz Steyer przebywał w niewoli w niemieckich oflagach. Potem wrócił do Polski. W 1947 roku został dowódcą Marynarki Wojennej. W 1950-tym nie wydał zezwolenia na aresztowanie dowódcy ORP "Błyskawica" komandora Zbigniewa Węglarza, co było jednym z powodów odwołania go w trybie natychmiastowym z funkcji dowódcy. Z symboliczną emeryturą odszedł w zapomnienie.

Kontradmirał Włodzimierz Steyer został uhonorowany wieloma odznaczeniami. W 1945 roku otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari. W komunistycznej Polsce przyznano mu Krzyż Oficerski, a potem Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Przed II wojną światową dostał między innymi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921, francuski Krzyż Wojenny z Palmą oraz Krzyż Wojenny z Gwiazdą, a także angielski Królewski Medal Wiktoriański oraz Medal Służby Ogólnej.

Zmarł 15 września 1957 roku w Szpitalu Marynarki Wojennej w Gdańsku-Oliwie.

Zobacz także

2023-09-15, godz. 12:00 Golgota Wschodu Już dzisiaj specjalny weekend poświęcony pamięci ofiar Katyńskiej tragedii. Odkryj historię i głębokie emocje ukryte za wystawą „Golgota Wschodu”… » więcej 2023-09-15, godz. 07:30 116 lat temu urodził się ksiądz Wacław Karłowicz, kapelan Powstania Warszawskiego 116 lat temu, 15 września 1907 roku, urodził się ksiądz Wacław Karłowicz, kapelan Powstania Warszawskiego, szambelan papieski, Kustosz Pamięci Narodowej… » więcej 2023-09-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne na dziś 15 września » więcej 2023-09-14, godz. 16:00 76 lat temu urodził się ksiądz Jerzy Popiełuszko, błogosławiony Kościoła katolickiego Bł. ksiądz Jerzy Popiełuszko - 76. roczn. urodzin dokumentacja 76 lat temu, 14 września 1947 roku, w Okopach na Podlasiu urodził się ksiądz Jerzy Popiełuszko… » więcej 2023-09-14, godz. 14:00 Sowieci do domu Już jutro czyli w piątek 15 września o godz. 10.00 w ramach Przystanku Historia IPN we Wrocławiu przy ul. Jana Długosza 48, gdzie odbędzie się sesja naukowa… » więcej 2023-09-14, godz. 12:00 Spotkania z Korfantym Weekend z Korfantym" - to niepowtarzalna okazja, by poznać sylwetkę Wojciecha Korfantego, jednego z ojców naszej niepodległości oraz wybitnego syna ziemi… » więcej 2023-09-14, godz. 10:00 79 lat temu na warszawską Pragę weszła Armia Czerwona i ludowe Wojsko Polskie 79 lat temu, 14 września 1944 roku, w 45. dniu Powstania Warszawskiego, na warszawską Pragę weszły oddziały Armii Czerwonej i 1. Armii ludowego Wojska Polskiego… » więcej 2023-09-14, godz. 08:00 70 lat temu rozpoczął się proces przeciwko biskupowi Czesławowi Kaczmarkowi 70 lat temu - 14 września 1953 roku - przed sądem wojskowym w Warszawie rozpoczął się proces przeciwko biskupowi kieleckiemu Czesławowi Kaczmarkowi. Razem… » więcej 2023-09-14, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 14 września » więcej
138139140141142
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »