Tadeusz Dołęga-Mostowicz był dziennikarzem, scenarzystą i prozaikiem, gwiazdą przedwojennej kultury masowej w Polsce. Spod jego pióra wyszło kilkanaście poczytnych powieści, z których część została zekranizowana jeszcze w 20-leciu międzywojennym, cisząc się wielkim powodzeniem.

Były to między innymi filmy "Prokurator Alicja Horn" z Jadwigą Smosarską, "Znachor" z Kazimierzem Junoszą-Stępowskim oraz "Trzy serca" z Aleksandrem Żabczyńskim i Elżbietą Barszczewską. Z tych powojennych najbardziej znany jest serial "Kariera Nikodema Dyzmy" z Romanem Wilhelmim w roli głównej. Po wojnie powieści pisarza były atakowane przez krytykę, a w 1951 roku większość z nich objęto zakazem cenzury, wskutek tego zostały wycofane z bibliotek. Później wznowiono te, które uważano za najbardziej "demaskatorskie", zaś na przełomie lat 80. i 90. wydano wszystkie.

Tadeusz Dołęga-Mostowicz był autorem znanego aforyzmu: "Są trzy rzeczy wieczne: wieczne pióro, wieczna miłość i wieczna ondulacja. Najtrwalsze z tego wszystkiego jest wieczne pióro".

(więcej)

Urodził się 10 sierpnia w 1898 roku w Okuniewie na Witebszczyźnie, obecnie na Białorusi. Jego ojciec, Stefan, był prawnikiem, matka, Stanisława z Potapowiczów, administrowała folwarkiem i zajmowała się wychowywaniem dzieci. Tadeusz ukończył gimnazjum w Wilnie, a po maturze wyjechał na studia do Kijowa. Należał do konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. Wybuch I wojny światowej i rewolucji październikowej w Rosji zmusił rodzinę Mostowiczów do opuszczenia rodzinnego majątku.

Przyszły pisarz, przez Finlandię i Szwecję, dotarł do Warszawy. Wstąpił do tworzącego się Wojska Polskiego, służył w kawalerii, brał udział w wojnie z bolszewikami. W 1922 roku został zecerem w dzienniku "Rzeczpospolita", potem współpracownikiem, a następnie - redaktorem pisma do 1928 roku. Pisał artykuły o wymowie antysanacyjnej, ale po porwaniu i pobiciu przez nieznanych sprawców zrezygnował z dziennikarstwa i poświęcił się pracy literackiej.

W 1932 roku ukazała się najważniejsza powieść pisarza "Kariera Nikodema Dyzmy", która dała początek kolejnym publikacjom. Do wojny Dołęga-Mostowicz napisał kilkanaście książek oraz kilka zrealizowanych scenariuszy filmowych. Dzięki temu dorobił się znacznego majątku i prowadził luksusowe życie. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej. Okoliczności jego śmierci w Kutach, w pobliżu granicy polsko-rumuńskiej, nie zostały do końca wyjaśnione. Prawdopodobnie stało się to podczas walki polskiego patrolu osłonowego, którym dowodził, z sowieckimi żołnierzami.

W 1978 roku prochy Tadeusza Dołęgi-Mostowicza zostały sprowadzone do Polski i pochowane w katakumbach na warszawskich Powązkach.