Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 81 lat temu w Auschwitz-Birkenau zginęła Edyta…
2023-08-09, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka

81 lat temu w Auschwitz-Birkenau zginęła Edyta Stein.

Edyta Stein. fot. Ökumenisches Heiligenlexikon (public domain)
Edyta Stein. fot. Ökumenisches Heiligenlexikon (public domain)
81 lat temu, 9 sierpnia 1942 roku, w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz-Birkenau zginęła Edyta Stein, niemiecka filozof i teolog pochodzenia żydowskiego, święta Kościoła katolickiego.
W wieku 30 lat przyjęła chrzest, a kilkanaście lat później wstąpiła do zakonu karmelitanek bosych w Kolonii, przyjmując imię Teresa Benedykta od Krzyża. Podczas II wojny światowej aresztowana przez gestapo, została zamordowana 9 sierpnia 1942 roku w komorze gazowej Auschwitz-Birkenau, wraz ze swoją starszą siostrą Różą. Ich zwłoki spalono w obozowym krematorium. W 1998 roku Edyta Stein została kanonizowana przez Jana Pawła II. Jest pierwszą Żydówką, która przeszła na katolicyzm i została wyniesiona na ołtarze. Jest patronką Europy.

Obchody 81. rocznicy śmierci Edyty Stein rozpoczną się (9 sierpnia) o godzinie 14-tej w Oświęcimiu spotkaniem w Centrum Dialogu i Modlitwy z Amerykanką - Teresą Benedyktą McCarthy - cudownie uzdrowioną w 1987 roku jako dwuletnie dziecko za wstawiennictwem, wówczas kandydatki na ołtarze, Teresy Benedykty od Krzyża. Odbędzie się też między innymi czuwanie, i o godzinie 17-tej msza święta pod przewodnictwem biskupa bielsko-żywieckiego Romana Pindla, sprawowana w Kaplicy Sióstr Karmelitanek Bosych w Oświęcimiu.

Edyta Stein pozostawiła po sobie wiele pism filozoficznych i duchowych, między innymi "O zagadnieniu wczucia", "Byt skończony i wieczny", "Twierdza duchowa" oraz dzieło "Wiedza krzyża" poświęcone św. Janowi od Krzyża. Jej filozofia bywa określana mianem "filozofii światła". Odnosi się do człowieka jako istoty świadomej, myślącej i wolnej oraz Boga i drogi, która do niego prowadzi.

W jednym z listów Teresa Benedykta od Krzyża pisała: "Byłam zawsze daleka od mniemania, że Miłosierdzie Boże mogą wiązać granice widzialnego Kościoła. Bóg jest Prawdą. Kto szuka prawdy, szuka Boga, choćby o tym nie wiedział".

Beatyfikacji Edyty Stein dokonał Jan Paweł II 1 maja 1987 roku podczas wizyty w Kolonii, a kanonizował ją 11 października 1998 roku w Rzymie. Rok później ogłosił św. Teresę Benedyktę od Krzyża współpatronką Europy, obok św. Brygidy Szwedzkiej i św. Katarzyny ze Sieny. Papież podkreślił wówczas, że jest ona "symbolem dramatów Europy bieżącego stulecia". Wskazał ją jako nauczycielkę szacunku, tolerancji, otwartości oraz wzajemnego rozumienia, niezależnie od różnic etnicznych, kulturowych i religijnych.

Dzieła Edyty Stein są na nowo odkrywane. W latach 2000-2020 ukazało się, nakładem niemieckiego wydawnictwa Herdera, 28 tomów jej prac. Filozof i teolog, tworzyła także poezję, modlitwy i hymny, napisała - przetłumaczoną na wiele języków - historię rodzinną "Dzieje pewnej rodziny żydowskiej" oraz sztukę teatralną z filozoficznym przesłaniem. Jej ostatnim dziełem, nad którym pracowała do chwili aresztowania i deportacji do Auschwitz, było studium "Wiedza krzyża", które miało ukazać się w październiku 1942 roku.

Od 2017 roku Towarzystwo im. Edyty Stein we Wrocławiu przyznaje Nagrody im. św. Edyty Stein, za działania na forum krajowym i zagranicznym w dziedzinie publicystyki, literatury, mediów i nauki.

(więcej)

Edith Stein urodziła się 12 października 1891 roku we Wrocławiu, jako najmłodsze dziecko w wielodzietnej, pobożnej rodzinie żydowskiego kupca. Studiowała filozofię, germanistykę, historię i psychologię we Wrocławiu, Getyndze i Fryburgu Bryzgowijskim. Doktoryzowała się w 1916 roku we Fryburgu u Edmunda Husserla, później była jego asystentką. Przyjaźniła się między innymi z Martinem Heideggerem oraz Romanem Ingardenem, który był świadkiem jej duchowych przemian. Mimo rozległego wykształcenia i kwalifikacji do samodzielnych badań, kariera uniwersytecka była dla doktor Stein zamknięta, z uwagi na ówczesne ograniczenia w tym zakresie dla kobiet.

Uważała się za ateistkę do 1921 roku. Wtedy to, po lekturze książki św. Teresy z Avila, zdecydowała się przejść na katolicyzm, ochrzcić się i wstąpić do zakonu karmelitanek. Przyjęła chrzest 1 stycznia 1922 roku, wybierając imię Teresa Jadwiga. Następnie podjęła pracę w szkole prowadzonej przez siostry dominikanki w Spirze. Studiowała i tłumaczyła prace św. Tomasza z Akwinu, miała wykłady i pogadanki w radiu. Po dojściu Hitlera do władzy została zwolniona z pracy. W latach 1932-1933 wykładała w Niemieckim Instytucie Pedagogiki Naukowej w Münsterze.

Jesienią 1933 roku, w wieku 42 lat, wstąpiła do Karmelu w Kolonii i przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża. Na duchowych opiekunów wybrała św. Teresę z Avili i św. Jana od Krzyża. W 1938 roku złożyła śluby wieczyste.

Po "nocy kryształowej" 10 listopada 1938 roku - pogromie Żydów w Niemczech, przeprowadzonym przez nazistowskie bojówki - Edyta Stein, nie chcąc narazić karmelitanek na niebezpieczeństwo, przeniosła się do klasztoru w Echt w Holandii. Tam spędziła ponad trzy lata.

2 sierpnia 1942 roku gestapo aresztowało wszystkie zakonnice i zakonników pochodzenia żydowskiego, także Edytę i jej siostrę Różę, która również przeszła na katolicyzm i żyła w Karmelu w Echt. Po pobycie w obozie przejściowym ich transport został wysłany do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Zostały zamordowane 9 sierpnia 1942 roku.

Wspomnienie liturgiczne świętej przypada 9 sierpnia.

Zobacz także

2023-08-09, godz. 08:00 78 rocznica zrzucenia bomby atomowej na Nagasaki 78 lat temu, 9 sierpnia 1945 roku, Amerykanie zrzucili bombę atomową na Nagasaki, trzy dni po ataku jądrowym na Hiroszimę. Były to jedyne w historii przypadki… » więcej 2023-08-09, godz. 08:00 Kalendarz historyczny na dziś 9 sierpnia » więcej 2023-08-08, godz. 17:00 Na Jakubowym Szlaku Już 10 września tego roku w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa będzie można zwiedzać z przewodnikiem kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Małujowicac… » więcej 2023-08-08, godz. 15:00 Prąd dla walczącej Warszawy Elektrownia Powiśle działała od 1904 roku do wczesnych lat 90-tych XX wieku. Podczas Powstania Warszawskiego zatrudnieni w niej monterzy przedostawali się… » więcej 2023-08-08, godz. 12:00 79 lat temu zginął Antoni Godlewski pseudonim "Antek Rozpylacz" 79 lat temu, 8 sierpnia 1944 roku, w ósmym dniu Powstania Warszawskiego, zginął Antoni Szczęsny Godlewski, pseudonim "Antek Rozpylacz". Po śmierci stał się… » więcej 2023-08-08, godz. 10:00 79 lat temu rozpoczęła nadawanie powstańcza radiostacja Błyskawica 79 lat temu, 8 sierpnia 1944 roku, warszawscy powstańcy uruchomili stację nadawczą Armii Krajowej "Błyskawica". Była to pierwsza polska radiostacja, która… » więcej 2023-08-08, godz. 08:00 Dzisiaj (08.08) Pogrzeb Krzysztofa Adama Wolfa, działacza Solidarności Walczącej i Solidarności Huty Warszawa W Warszawie odbędzie się pogrzeb Krzysztofa Adama Wolfa, działacza Solidarności Walczącej i Solidarności Huty Warszawa, związanego z Międzyzakładowym… » więcej 2023-08-08, godz. 08:00 Kalendarz historyczny na dziś 8 sierpnia » więcej 2023-08-07, godz. 16:00 Wystawa o Ponurym Już za tydzień otwarcie wystawy poświęconej legendarnemu świętokrzyskiemu dowódcy AK "Ponuremu" » więcej
159160161162163
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »