Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2023-07-05, 08:00 Autor: PAP/szuk/skp

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
5 lipca
1600 - Kanclerz wielki koronny i hetman Jan Zamoyski wystawił akt fundacyjny Akademii Zamojskiej, ustalający jej organizację, uposażenie i program nauczania.

1607 - Pod Guzowem wojska wierne królowi Zygmuntowi III Wazie, dowodzone przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, pokonały rokoszan.

1626 - Początek kolejnej wojny polsko-szwedzkiej, tzw. wojny o ujście Wisły.

1634 – Papież Urban VIII wydał bullę zatwierdzającą fundację ufundowanie przez króla Władysława IV Orderu Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, który miał być pierwszym polskim odznaczeniem państwowym, lecz na skutek nacisków szlachty, został zlikwidowany w 1638 roku, nie doczekawszy się żadnego odznaczonego.

1881 - W Brzęczkowicach, dzielnica Mysłowic, urodził się August Hlond, kardynał, prymas Polski w latach 1926-1948.

1920 - W Rzeszowie urodził się Ignacy Machowski, aktor, występował m.in. na scenach Teatru Narodowego w Warszawie, Teatru Ateneum i Teatru Polskiego; zagrał w filmach "Eroica", "Orzeł", "Popiół i diament", "Pociąg", "Marysia i Napoleon", "Ojciec królowej", a także w serialu "Stawka większa niż życie".

1935 - W Borysławiu urodził się Szewach Weiss, izraelski polityk, dyplomata, profesor nauk politycznych, przewodniczący Rady Instytutu Pamięci Yad Vashem; w latach 1992-1996 przewodniczący Knesetu, ambasador Izraela w Polsce (2000-2003).

1935 - W Warszawie urodził się Krzysztof Szmagier, reżyser filmowy, twórca seriali "Przygody psa Cywila" i "07 zgłoś się".

1943 - Po śmierci gen. Władysława Sikorskiego funkcję premiera rządu RP na uchodźstwie objął Stanisław Mikołajczyk; Naczelnym Wodzem mianowany został gen. Kazimierz Sosnkowski.

1943 - Początek bitwy na Łuku Kurskim, największego starcia wojsk pancernych w historii, zakończonego klęską i odwrotem armii niemieckich.

1943 - Komendant Główny Armii Krajowej i Delegat Rządu RP na Kraj utworzyli Kierownictwo Walki Podziemnej.

1943 - W Warszawie przy ul. Poznańskiej śmiertelnie postrzelony został znany aktor Kazimierz Junosza-Stępowski; do zdarzenia doszło w trakcie wykonywania wyroku śmierci na jego żonie, skazanej przez sąd podziemny za współpracę z Niemcami.

1945 - Stany Zjednoczone uznały Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, cofając uznanie rządowi RP na uchodźstwie; następnego dnia to samo uczynił rząd Wielkiej Brytanii.

1945 - Polska administracja oficjalnie przejęła z rąk sowieckiego komendanta wojennego władzę nad Szczecinem.

1945 - W Łodzi urodził się Jerzy Kropiwnicki, ekonomista; członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ "S" i Komisji Krajowej, wiceprzewodniczący Zarządu Regionu NSZZ "S" Ziemia Łódzka; po wprowadzeniu stanu wojennego skazany na sześć lat więzienia za kierowanie akcją protestacyjną; w 1984 r. zwolniony na mocy amnestii; w 1989 r. był współzałożycielem ZChN (2002-2006 prezes); poseł na Sejm (1991-1993, 1997-2001); w rządzie Jana Olszewskiego minister pracy i polityki socjalnej, w rządzie Hanny Suchockiej kierował Centralnym Urzędem Planowania, a w gabinecie Jerzego Buzka - Centrum Studiów Strategicznych; prezydent Łodzi w latach 2002-2010.

1946 - Krajowa Rada Narodowa wydała dekret o utworzeniu cenzury - Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk.

1953 – Siły UB i MO rozbiły oddział porucznika Wacława Grabowskiego "Puszczyka", ostatniej formacji Narodowego Zjednoczenia Wojskowego działającej na Mazowszu Północnym.

1965 - W Warszawie urodziła się Małgorzata Walewska, śpiewaczka operowa, mezzosopranistka; dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Sztuki Wokalnej im. Ady Sari.

1978 - W rejonie miasta Arkałyk w Kazachstanie wylądował Mirosław Hermaszewski - jedyny w Polak, który odbył lot w kosmos na pokładzie statku kosmicznego "Sojuz 30".

1986 - W Monachium zmarł Jarosław Stećko - jeden z przywódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów.

1993 - W Polsce wszedł w życie podatek od towarów i usług VAT.

2002 - W Warszawie zmarł Zdzisław Mrożewski, aktor, związany z Teatrem Polskim w Warszawie, Teatrem Narodowym oraz Teatrem Współczesnym; wystąpił m.in. w filmach "Śmierć prezydenta" i "Polonia Restituta".

2013 - W Watykanie papież Franciszek zaprezentował swoją pierwszą encyklikę "Lumen fidei", w której podkreślił indywidualny i społeczny wymiar wiary.

2014 - W Warszawie zmarł Kazimierz Winkler, poeta, autor tekstów popularnych piosenek, m.in. "Czerwony autobus", "Gdy mi ciebie zabraknie", "Pierwszy siwy włos" i "O mnie się nie martw".

2017 – W Rzymie zmarł Joaquin Navarro-Valls, były wieloletni bliski współpracownik Jana Pawła II, rzecznik prasowy Watykanu w latach 1984-2006.

2020 – Zmarł Eugeniusz Szumiejko, działacz opozycji antykomunistycznej, współtwórca struktur NSZZ „Solidarność” na Dolnym Śląsku, po wprowadzeniu stanu wojennego działacz jej struktur podziemnych.

Zobacz także

2023-07-05, godz. 09:00 102 lata temu zakończyło się III powstanie śląskie 102 lata temu, 5 lipca 1921 roku, sukcesem zakończyło się III powstanie śląskie. Podobnie jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego… » więcej 2023-07-05, godz. 08:00 Trwa XVII „Polonijne Spotkanie z Historią Najnowszą” Ponad 50 nauczycieli polonijnych z kilkudziesięciu krajów, między innymi z Ukrainy, Litwy, Hiszpanii, Australii bierze udział w XVII „Polonijnym Spotkaniu… » więcej 2023-07-04, godz. 16:00 100 lat temu urodził się Ryszard Reiff, senator, prezes Związku Sybiraków Sto lat temu, 4 lipca 1923 roku, urodził się Ryszard Reiff, senator Rzeczpospolitej, przewodniczący Związku Sybiraków. W okresie PRL był wieloletnim prezesem… » więcej 2023-07-04, godz. 14:00 Mija 77 lat od pogromu kieleckiego 77 lat temu - 4 lipca 1946 roku - doszło do napadów na ludność żydowską Kielc. Według danych Instytutu Pamięci Narodowej zginęło 37 Żydów, a 35 zostało… » więcej 2023-07-04, godz. 12:00 Konkurs na książkę historyczną Centrum Historii Zajezdnia organizuje konkurs. Jesteś autorem nieopublikowanej monografii historycznej? Chciałbyś ją pokazać szerszej publiczności i przy… » więcej 2023-07-04, godz. 10:00 Mija 82. rocznica egzekucji profesorów lwowskich uczelni 82 lata temu, w nocy z 3 na 4 lipca 1941 roku, Niemcy aresztowali we Lwowie ponad 20 profesorów uczelni lwowskich, a także ich bliskich, przyjaciół oraz osoby… » więcej 2023-07-04, godz. 08:00 80 lat temu w katastrofie lotniczej nad Gibraltarem zginął generał Władysław Sikorski Mija 80 lat od katastrofy lotniczej nad Gibraltarem, w której zginął generał Władysław Sikorski, Naczelny Wódz i premier rządu Rzeczpospolitej na uchodźstwie… » więcej 2023-07-04, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 4 lipca » więcej 2023-07-03, godz. 16:00 80 rocznica zbrodni na Kresach W 80. rocznicę ukraińskiego ludobójstwa na Kresach we Wrocławiu odbędą się społeczne obchody rocznicy. » więcej
175176177178179
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »