Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz…
2023-07-01, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

80 lat temu dowódcą AK został generał Tadeusz "Bór" Komorowski

Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
Tadeusz Bór-Komorowski [www.wikipedia.pl]
80 lat temu - 1 lipca 1943 roku - po aresztowaniu przez gestapo generała Stefana Roweckiego "Grota", generał Tadeusz "Bór" Komorowski przejął dowodzenie Armią Krajową, wówczas kilkusettysięczną podziemną armią. To on w 1944 roku wydał rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. Po wojnie mieszkał w Londynie. Zmarł w 1966 roku.
Obejmując funkcję Komendanta Głównego AK, generał "Bór" Komorowski zastąpił znanego z charyzmy i silnego charakteru Roweckiego "Grota". On sam jest uznawany za wybitnego kawalerzystę i znakomitego konspiratora, nie miał jednak doświadczenia w pracy sztabowej czy w dowodzeniu na wysokim szczeblu. Historycy podkreślają, że nowy dowódca w warunkach bezwzględnej gry o losy Polski nie był w stanie zbudować wśród podwładnych autorytetu. Niektórzy z nich - jak pułkownik Stanisław Tatar „Tabor” - niemal otwarcie odmawiali mu posłuchu. Wielu, także bliskich współpracowników, odnosiło się do niego z krytycyzmem.

20 listopada 1943 roku generał Komorowski wydał rozkaz rozpoczęcia Akcji "Burza" Jej celem było przejmowanie kontroli nad terenami wchodzącymi w skład II Rzeczpospolitej, z których wycofywali się Niemcy. Przedstawiciele Armii Krajowej mieli występować przed Sowietami jako pełnoprawni gospodarze ziem polskich. Jednak najtrudniejszą decyzją Tadeusza "Bora" Komorowskiego była decyzja o wybuchu Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 roku, która do dziś budzi sprzeczne opinie. Sam generał Komorowski na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa tak tłumaczył wydanie rozkazu o rozpoczęciu działań zbrojnych w mieście: "Gdybyśmy zachowali się biernie, Warszawa nie uniknęłaby zniszczeń i strat. Musieliśmy się liczyć z tym, że jeśli stolica stanie się polem bitwy i walk ulicznych między Niemcami a Sowietami, może ją czekać los Stalingradu" - powiedział.

Przez cały okres powstania "Bór" Komorowski pozostawał w Warszawie. 30 września, po zdymisjonowaniu generała Kazimierza Sosnkowskiego, prezydent RP Władysław Raczkiewicz mianował go Naczelnym Wodzem. Swoje obowiązki miał wykonywać do momentu, kiedy będzie to możliwe. Ostatecznie, wobec olbrzymiej przewagi wroga, wielkich strat w ludziach, wyczerpania amunicji i żywności, po 63 dniach krwawych walk, w nocy z 2 na 3 października, podpisano akt kapitulacji powstania. Generał trafił do niemieckich oflagów, gdzie był przetrzymywany do maja 1945 roku.

Po zakończeniu wojny osiadł w Wielkiej Brytanii. Był premierem Rządu RP na uchodźstwie w latach 1947-1949.

Zmarł 24 sierpnia 1966 roku. Pochowano go na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Pośmiertnie został uhonorowany Orderem Orła Białego, najwyższym polskim odznaczeniem.

(więcej)

Urodził się 1 czerwca 1895 roku w Chorobrowie na Ukrainie w rodzinie ziemiańskiej. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Wiedniu, którą ukończył jako podporucznik kawalerii. W czasie I wojny światowej służył na frontach rosyjskim i włoskim. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Brał udział w wojnie obronnej w 1939. Po zakończeniu walk przedostał się do Krakowa, gdzie podjął działalność konspiracyjną. Na początku 1940 roku dołączył do Związku Walki Zbrojnej i objął dowództwo nad Obszarem Południowo-Zachodnim. W tym samym roku został awansowany do stopnia generała brygady.

W lecie 1941 objął funkcję zastępcy dowódcy ZWZ generała Stefana Roweckiego "Grota". 14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej rozkazem Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego został przemianowany na Armię Krajową. 1 lipca 1943, po aresztowaniu "Grota", generał "Bór" Komorowski przejął dowodzenie nad Armią Krajową.

Zobacz także

2023-07-03, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 3 lipca » więcej 2023-07-02, godz. 10:00 Archiwum Akt Nowych zaprezentowało oryginalne archiwalia w 80. rocznicę aresztowania gen. S. Roweckiego "Grota" W osiemdziesiątą rocznicę aresztowania dowódcy Armii Krajowej - generała Stefana Roweckiego "Grota" - Archiwum Akt Nowych w Warszawie zaprezentowało oryginalne… » więcej 2023-07-02, godz. 08:00 100 lat temu urodziła się Wisława Szymborska, poetka, laureatka literackiego Nobla Sto lat temu, 2 lipca 1923 roku, urodziła się Wisława Szymborska, wybitna poetka, eseistka, laureatka literackiego Nobla. Nazywana "pierwszą damą polskiej… » więcej 2023-07-02, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 2 lipca » więcej 2023-07-01, godz. 08:00 Mija 43. rocznica protestów Lipca 1980 43 lata temu, 1 lipca 1980 roku, rząd PRL bez uprzedzenia wprowadził podwyżki cen niektórych gatunków mięs i wędlin, a to spowodowało masowe strajki. Lipiec… » więcej 2023-07-01, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 1 lipca » więcej 2023-06-30, godz. 16:00 40 lat temu zakończono produkcję samochodu Syrena Cieszyła się niezwykłą popularnością i było marzeniem wielu Polaków. 40 lat temu, 30 czerwca 1983 roku, zakończyła się produkcja legendarnego samochodu… » więcej 2023-06-30, godz. 14:00 75 lat temu został aresztowany przez bezpiekę Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka" 75 lat temu - 30 czerwca 1948 roku - w Osielcu pod Jordanowem funkcjonariusze bezpieki aresztowali ukrywającego się Zygmunta Szendzielarza "Łupaszkę", jednego… » więcej 2023-06-30, godz. 12:00 W 500 rocznicę urodzin ks.Jerzego Już dzisiaj druga część uroczystości związanych z pięćsetną rocznicą urodzin księcia Jerzego II Piasta, wśród których głównym wydarzeniem będzie… » więcej
177178179180181
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »