Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 107 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgow…
2024-07-09, 09:00 Autor: IAR/K.Koziełł/dok.

107 lat temu doszło do tzw. kryzysu przysięgowego

Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
Odmowa złożenia przysięgi w 2 pułku piechoty, 1917. [fot. wikipedia, domena publiczna]
107 lat temu - 9 lipca 1917 roku - na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami. Wydarzenie to przeszło do historii jako "kryzys przysięgowy". W jego rezultacie Piłsudskiego uwięziono w Magdeburgu, a legionistów w większości internowano w obozach w Beniaminowie i Szczypiornie.
Wcześniej, w listopadzie 1916 roku, ponad dwa lata po wybuchu I wojny światowej, władze niemieckie i austro-węgierskie wydały tak zwany Akt 5 listopada. Dokument zawierał obietnicę powstania Królestwa Polskiego, choć nie precyzował jego granic. Zakładał też utworzenie armii polskiej. Jednym z warunków było złożenie przez legionistów nowej przysięgi wojskowej na wierność cesarzowi niemieckiemu. Tę sytuację postanowił wykorzystać Józef Piłsudski, który szukał pretekstu, by zerwać sojusz z państwami centralnymi, u boku których Legiony Polskie walczyły niemal od początku I wojny światowej.

Piłsudski doszedł bowiem do wniosku, że Niemcy nie będą mogły wygrać wojny. Zaczął więc skłaniać się w stronę krajów Ententy, uznając, że dalszy sojusz z państwami centralnymi może być nieopłacalny dla polskich interesów narodowych. W lipcu 1917 roku Józef Piłsudski wezwał wiernych sobie żołnierzy do bojkotu nowej przysięgi na wierność cesarzowi niemieckiemu. Większość żołnierzy I i III Brygady demonstracyjnie uchyliła się od niej 9 lipca. Przysięgi nie złożyło 166 oficerów i około pięciu tysięcy żołnierzy. Wezwania nie posłuchała większość II Brygady generała Józef Hallera.

Niemcy uznali kryzys przysięgowy za przejaw buntu i Legiony zostały rozwiązane. Szeregowych i podoficerów, którzy odmówili złożenia przysięgi, internowano w obozie w Szczypiornie pod Kaliszem, a oficerów - w obozie w Beniaminowie pod Zegrzem. Józef Piłsudski został aresztowany i osadzony w twierdzy w Magdeburgu, skąd oswobodzono go w listopadzie 1918 roku.

Zobacz także

2024-08-06, godz. 10:30 Obchody 80. rocznicy rzezi Woli [DŹWIĘK] To był największy mord na ludności cywilnej podczas II wojny światowej. Szacuje się, że w ciągu zaledwie jednego tygodnia Niemcy na Woli zamordowali ponad… » więcej 2024-08-06, godz. 11:00 110 lat temu I Kompania Kadrowa rozpoczęła historyczny Marsz ku Wolności 110 lat temu, 6 sierpnia 1914 roku, przed świtem Pierwsza Kompania Kadrowa, utworzona trzy dni wcześniej przez Józefa Piłsudskiego, rozpoczęła historyczny… » więcej 2024-08-06, godz. 09:00 Mija 135. rocznica urodzin Kazimiery Iłłakowiczówny, poetki i sekretarza marszałka Piłsudskiego 135 lat temu, 6 sierpnia 1889 roku, urodziła się Kazimiera Iłłakowiczówna, poetka, autorka utworów dramatycznych i przekładów literackich. Nazywana "Iłłą"… » więcej 2024-08-06, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 6 sierpnia » więcej 2024-08-05, godz. 15:00 80 lat temu żołnierze Armii Krajowej uwolnili więźniów KL Warschau 80 lat temu, 5 sierpnia 1944 roku, w piątym dniu Powstania Warszawskiego, żołnierze Batalionu "Zośka" Armii Krajowej w brawurowej akcji zdobyli niemiecki nazistowski… » więcej 2024-08-05, godz. 13:00 80 lat temu rozpoczęła się Rzeź Woli [DŹWIĘK] 80 lat temu rozpoczęła się Rzeź Woli, czyli masakra cywilnej ludności Warszawy, dokonana przez oddziały SS oraz niemieckie siły policyjne. Liczba ofiar… » więcej 2024-08-05, godz. 11:00 Wystawa „Służba członkiń Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Powstaniu Warszawskim” Były łączniczkami, sanitariuszkami, przeprowadzały cywilów kanałami, angażowały się w działania bojowe. W siedzibie głównej Muzeum Niepodległości… » więcej 2024-08-05, godz. 10:58 160. rocznica stracenia Romualda Traugutta i 4 innych przywódców Powstania Styczniowego 160 lat temu, 5 sierpnia 1864 roku, na stokach Cytadeli Warszawskiej władze carskie przeprowadziły egzekucję generała Romualda Traugutta, dyktatora Powstania… » więcej 2024-08-05, godz. 09:00 Armia rozpoczyna przygotowania do święta wojska Polscy żołnierze rozpoczynają przygotowania do obchodów święta wojska, które przypada 15 sierpnia. Uroczystości zwieńczy defilada, która po raz kolejny… » więcej 2024-08-05, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 5 sierpnia » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »