Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 20 lat temu zmarł prezydent USA Ronald Reagan
2024-06-05, 13:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

20 lat temu zmarł prezydent USA Ronald Reagan

Ronald Reagan. [fot. WikiImages z pixabay.com]
Ronald Reagan. [fot. WikiImages z pixabay.com]
20 lat temu - 5 czerwca 2004 roku - zmarł Ronald Reagan, 40. prezydent Stanów Zjednoczonych, uważany za jednego z największych amerykańskich przywódców. Jego polityka przyczyniła się do zakończenia zimnej wojny, a w konsekwencji - upadku Związku Radzieckiego i bloku wschodniego.
Zanim został prezydentem z ramienia Partii Republikańskiej, był gubernatorem Kalifornii i aktorem. Najwyższy urząd w państwie zapewnił sobie w wyborach 1980 roku, pokonując Jimmy'ego Cartera. W głosowaniu cztery lata później został wybrany prezydentem na drugą kadencję.

Po objęciu urzędu, w styczniu 1981 roku, zmienił kurs polityki zagranicznej prowadzonej przez Stany Zjednoczone, uznając za nieefektywne próby odprężenia w stosunkach USA - ZSRR. Przyjął agresywną taktykę wobec komunistycznych władz w Moskwie, określaną później doktryną Reagana. W przemówieniu z marca 1983 roku nazwał ZSRR "imperium zła".

Jednym z elementów jego polityki wobec Związku Radzieckiego było wciągnięcie tego kraju w niekontrolowany wyścig zbrojeń. Osłabiona gospodarka radziecka nie wytrzymała tempa wyścigu, jakie narzuciły jej Stany Zjednoczone. W rezultacie komunistyczne mocarstwo upadło.

Do historii przeszło przemówienie Reagana wygłoszone podczas wizyty w Berlinie w 1987 roku, gdzie przed Bramą Brandenburską i Murem Berlińskim zaapelował do Michaiła Gorbaczowa o dokonanie przełomowych zmian. Wezwał radzieckiego przywódcę do zniszczenia symbolu żelaznej kurtyny, oddzielającej kraje kapitalistyczne od komunistycznych. Powiedział wtedy: "Niech pan zburzy ten mur!".

Jako przywódca USA udzielił znaczącej pomocy "Solidarności" w walce z komunizmem w Polsce, wspierając niepodległościowe dążenia Polaków. Po wprowadzeniu stanu wojennego, w grudniu 1981 roku, wezwał władze PRL do jego odwołania, wypuszczenia na wolność wszystkich aresztowanych i wznowienia zabiegów na rzecz osiągnięcia kompromisu. W obliczu braku reakcji na ten apel ogłosił nałożenie sankcji na PRL.

W 1990, już jako były prezydent, Ronald Reagan przyjechał do Polski i wygłosił 15 września przemówienie w Stoczni Gdańskiej. Rok później został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. W 2007 roku uhonorowano go pośmiertnie Orderem Orła Białego - najwyższym polskim odznaczeniem państwowym.

W polityce wewnętrznej Ronald Reagan wprowadził doktrynę nazwaną reaganomiką, która, mimo deficytu handlowego, zapewniła wzrost koniunktury gospodarczej i wyraźny spadek bezrobocia.

(więcej)

Urodził się 6 lutego 1911 roku w Tampico w stanie Illinois. Studiował ekonomię i socjologię. W 1932 został reporterem radiowym, prowadzącym audycje sportowe, a następnie zajął się aktorstwem. W czasie II wojny światowej, na zlecenie armii, kręcił filmy propagandowe. W 1945 roku powrócił do Hollywood, gdzie aktywnie działał w ruchu związkowym filmowców. Do 1957 roku Reagan zagrał w ponad 50 filmach, między innymi "Dark Victory", "This Is the Army" oraz "Prisoner of War".

Po zakończeniu kariery aktorskiej rozpoczął działalność polityczną. Początkowo należał do Partii Demokratycznej, ale w 1962 roku przeszedł do republikanów. W latach 1967-1975 był gubernatorem Kalifornii, w 1980 po raz pierwszy zwyciężył w wyborach prezydenckich. W 1984 roku został wybrany na kolejną kadencję.

Przez ostatnie lata życia cierpiał na chorobę Alzheimera. W 1994 roku ostatni raz wypowiedział się publicznie, w liście do narodu. Zmarł 5 czerwca 2004 roku. Miał 93 lata. Jego pogrzeb zgromadził najważniejszych polityków z całego świata. Ronald Reagan spoczął w Simi Valley w Kalifornii, na wzgórzu koło Biblioteki Prezydenckiej swego imienia.

Zobacz także

2024-07-11, godz. 09:00 81. rocznica tzw. krwawej niedzieli, apogeum zbrodni wołyńskiej 81 lat temu, 11 lipca 1943 roku, podczas II wojny światowej oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii przypuściły skoordynowany atak na ponad sto polskich miejscowości… » więcej 2024-07-11, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 11 lipca Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej » więcej 2024-07-10, godz. 15:00 Bieruński Szlak Historyczny gotowy Można już zwiedzać Bieruński Szlak Historyczny. To układ tablic informacyjnych, które ustawiono przy ważnych i ciekawych punktach miasta. Rzeczniczka bieruńskiego… » więcej 2024-07-10, godz. 13:00 Zaprezentowano program obchodów 80 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego [DŹWIĘK] Koncerty, wystawy, spotkania, a także tradycyjne zatrzymanie się życia w stolicy w godzinę "W". Warszawa jak co roku uczci pamięć bohaterów Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-07-10, godz. 11:00 Grunwald: przygotowania do rekonstrukcji bitwy W sobotę rekonstruktorzy odtworzą pod Grunwaldem bitwę z 1410 roku. Jej przebieg i rezultat jest znany, nie maleje jednak ogromne zainteresowanie widzów, którzy… » więcej 2024-07-10, godz. 09:00 84 lata temu rozpoczęła się bitwa o Anglię 84 lata temu, 10 lipca 1940 roku, rozpoczęła się bitwa o Anglię. Było to pierwsze w historii starcie o zasadniczym znaczeniu, które rozegrało się wyłącznie… » więcej 2024-07-10, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 10 lipca » więcej 2024-07-09, godz. 15:00 Na cmentarzu w Kalwarii Wileńskiej odsłonięty został wyremontowany grób żołnierza AK M. Półtoraka Na Litwie, na cmentarzu w Kalwarii Wileńskiej został odsłonięty wyremontowany grób żołnierza 4. Brygady Wileńskiej AK, kawalera orderu Virtuti Militari… » więcej 2024-07-09, godz. 12:39 W Berlinie zaprezentowano mural poświęcony Powstaniu Warszawskiemu W berlińskiej dzielnicy Treptow-Koepenick w poniedziałek jego twórcy w obecności ambasadora RP zaprezentowali mural poświęcony Powstaniu Warszawskiemu. Dzieło… » więcej 2024-07-09, godz. 11:00 W miejscowości Bogusze oddano hołd dowódcom Wileńskiego Sztabu AK W miejscowości Bogusze oddano hołd oficerom Wileńskiego Sztabu Armii Krajowej, którzy dowodzili operacją "Ostra Brama". Po zakończeniu walk, zostali oni… » więcej
1415161718
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »