Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 80. rocznica rozpoczęcia zwycięskiej fazy walk…
2024-05-11, 18:23 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

80. rocznica rozpoczęcia zwycięskiej fazy walk o Monte Cassino

Ruiny klasztoru na Monte Cassino [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Ruiny klasztoru na Monte Cassino [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Mija 80 lat od rozpoczęcia zwycięskiej fazy bitwy o Monte Cassino we Włoszech. W nocy z 11 na 12 maja 1944 roku wojska alianckie przystąpiły do decydującego szturmu. Operacja pod kryptonimem "Honker" z udziałem polskich żołnierzy, po tygodniu walk przyniosła sukces. Drugi Korpus Polski, dowodzony przez generała Władysława Andersa, 18 maja przełamał obronę Niemców i otworzył aliantom drogę na Rzym.
Bitwa o Monte Cassino była jedną z najkrwawszych i najtrudniejszych walk okresu II wojny światowej. Leżące w południowych Włoszech Cassino wraz z kilkoma innymi wzgórzami stanowiło kluczową pozycję obronną niemieckiej tzw. linii Gustawa, strzegącej drogi z Neapolu do Rzymu. Masywu Monte Cassino broniła elitarna niemiecka 1. Dywizja Spadochronowa oraz pułki wysokogórskie. Od stycznia 1944 roku Niemcy odparli trzy ataki wojsk alianckich, w których uczestniczyły oddziały amerykańskie, angielskie, francuskie, hinduskie i nowozelandzkie. Dopiero czwarta faza walk - nazwana "Honker" lub "Diadem" - zakończyła się sukcesem.

Wśród atakujących wojsk alianckich był 2. Korpus Polski, który nacierał na najtrudniejszym odcinku, uderzając od północy na grzbiet górski, łączący pozycje niemieckie z klasztorem Monte Cassino. Najbardziej zacięte walki toczono o wzgórze "Widmo", gdzie Niemcy, wyposażeni w broń maszynową, bronili się w systemie betonowych bunkrów. Dodatkowo byli osłaniani ogniem moździerzy i artylerii, a teren wokół był gęsto zaminowany. Polskie natarcie 12 maja zakończyło się niepowodzeniem, jednak zmusiło przeciwnika do ujawnienia stanowisk obronnych, co umożliwiło ich rozpoznanie i pomogło przy kolejnym natarciu, nocą z 16 na 17 maja.

18 maja 1944 roku na ruinach benedyktyńskiego klasztoru na szczycie Monte Cassino załopotała biało-czerwona flaga, a w samo południe plutonowy Emil Czech zagrał ze wzgórza hejnał mariacki. Po kilku godzinach, na polecenie generała Andersa, wywieszono też brytyjską flagę.

W walkach zginęło 55 tysięcy żołnierzy alianckich, wśród nich śmierć poniosło niemal tysiąc Polaków, a blisko trzy tysiące zostało rannych.

(więcej)

Na przełomie 1944 i 1945 roku na zboczach Monte Cassino powstał Polski Cmentarz Wojenny, który jest jednym z najważniejszych miejsc pamięci narodowej. Zostało tam pochowanych ponad tysiąc polskich żołnierzy. Zgodnie z wolą generała Władysława Andersa, który zmarł w Londynie w 1970 roku, jego prochy również spoczęły na Monte Cassino. W 2011 roku pochowano tam także wdowę po generale - Irenę Anders.

Na murze wokół cmentarza umieszczono sentencje "Przechodniu, powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie" oraz "Za naszą i waszą wolność my żołnierze polscy oddaliśmy Bogu ducha, ciało ziemi włoskiej, a serca Polsce".

Generał Władysław Anders był twórcą Armii Polskiej w Związku Radzieckim w 1941 roku, dowódcą 2. Korpusu Polskiego w czasie kampanii włoskiej. Jego żołnierze wsławili się nie tylko w walkach o Monte Cassino, ale też między innymi w bitwach o Ankonę i Bolonię. Wyzwolenie Ankony, miasta i portu nad Adriatykiem, było kolejnym, po Monte Cassino, wielkim sukcesem Polaków i przyczyniło się do skrócenia czasu walk aliantów z Niemcami we Włoszech.

Po wojnie generał Anders pozostał na uchodźstwie w Londynie. W 1946 roku komunistyczne władze pozbawiły go polskiego obywatelstwa. Na emigracji cieszył się wielkim szacunkiem Polaków.

Walki o słynne wzgórze opisał Melchior Wańkowicz, w 1944 roku korespondent wojenny przy 2. Korpusie generała Andersa. Poświęcił im serię reportaży oraz trzytomową książkę "Bitwa o Monte Cassino". Powstała ona na podstawie relacji żołnierzy niemal wszystkich stopni i została wydana w latach 1945-1947 w Rzymie i Mediolanie.

Monte Cassino - 80. roczn. rozpoczęcia zwycięskiej fazy walk dokumentacja

Zobacz także

2024-07-15, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 15 lipca » więcej 2024-07-14, godz. 10:10 Obchody rocznicy tragicznej śmierci litewskich lotników W południe w Pszczelniku pod Myśliborzem rozpoczną się uroczystości ku czci litewskich lotników: Steponasa Dariusa i Stasysa Girenasa. » więcej 2024-07-14, godz. 09:00 81 lat temu Stanisław Mikołajczyk został premierem rządu RP na uchodźstwie 81 lat temu, 14 lipca 1943 roku, Stanisław Mikołajczyk, przywódca ruchu ludowego, został premierem rządu RP na uchodźstwie. Tekę premiera objął po śmierci… » więcej 2024-07-14, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 14 lipca » więcej 2024-07-13, godz. 11:00 24 lata temu zmarł Jan Karski, kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego 24 lata temu, 13 lipca 2000 roku, zmarł Jan Karski, prawnik, historyk i dyplomata, podczas II wojny światowej kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego… » więcej 2024-07-13, godz. 09:00 Obchody 614. rocznicy bitwy pod Grunwaldem - rekonstrukcja Tętent koni w galopie i bitewna wrzawa - to będą mogli usłyszeć ci, którzy w sobotę 13 lipca przybędą na pola Grunwaldu. Ponad 1250 rekonstruktorów z… » więcej 2024-07-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 lipca » więcej 2024-07-12, godz. 15:29 Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej - nowe ustalenia IPN w sprawie zbrodni niemieckiej W Dniu Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej Instytut Pamięci Narodowej przedstawił nowe ustalenia w sprawie zbrodni niemieckiej z 12 lipca 1943 roku. Po ponad 80… » więcej 2024-07-12, godz. 12:00 Mija 79 lat od Obławy Augustowskiej 79 lat temu, 12 lipca 1945 roku, oddziały Armii Czerwonej, NKWD i Smiersz rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której zginęło co najmniej kilkuset… » więcej 2024-07-12, godz. 10:00 Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, obchodzony w rocznicę pacyfikacji wsi Michniów 12 lipca przypada Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, obchodzony w rocznicę niemieckiej pacyfikacji wsi Michniów w województwie świętokrzyskim. 12 i… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »