Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-04-09, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
9 kwietnia
1241 - Pod Legnicą rycerstwo polskie, wspierane przez templariuszy i joannitów, poniosło klęskę w bitwie z Tatarami; poległ dowodzący siłami chrześcijańskimi książę Henryk II Pobożny.

1757 - W Glinnie koło Poznania urodził się Wojciech Bogusławski, aktor, dramatopisarz, reżyser, twórca polskiego teatru narodowego, autor m.in. libretta opery "Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale".

1831 - Powstanie Listopadowe: oddziały polskie dowodzone przez generałów Ludwika Kickiego i Józefa Dwernickiego pokonały Rosjan w bitwach pod Domanicami i Boremlem.

1887 - W Warszawie urodził się Konrad Tom, właściwie Konrad Runowiecki, aktor, piosenkarz, autor tekstów kabaretowych i piosenek, scenarzysta filmów "Antek policmajster", "Czy Lucyna to dziewczyna?", "Manewry miłosne", "Ada to nie wypada".

1901 - W Warszawie urodził się Stanisław Wigura, inżynier mechanik, konstruktor lotniczy, pilot sportowy; w 1929 r. wraz z Franciszkiem Żwirką odbył lot dookoła Europy samolotem RWD-2; zginął (wraz ze Żwirką) w 1932 r. w katastrofie lotniczej samolotu RWD-6 nad Cierlickiem Górnym koło Cieszyna.

1921 - W Konstantynopolu urodził się Anatol Potemkowski, satyryk, współpracownik kabaretów "Szpak", "Dudek" i "Radiokroniki Decybel", więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz i Mauthausen.

1924 - W Warszawie urodził się Jerzy Michalski, historyk, znawca XVIII-wiecznych dziejów Polski.

1927 - W Turynie urodził się Jacek Karpiński, inżynier, elektronik i informatyk, twórca pierwszego polskiego mikrokomputera K-202, w czasie II wojny światowej żołnierz harcerskiego batalionu "Zośka", powstaniec warszawski.

1935 - W Warszawie urodził się Marek Nowicki, reżyser i operator filmowy, reżyser m.in. filmów "Widziadło", "Miłość z listy przebojów".

1936 - Dekret Prezydenta RP o utworzeniu Funduszu Obrony Narodowej.

1936 - W Grodnie urodził się Jerzy Maksymiuk, dyrygent, kompozytor i pianista.

1937 - W Warszawie zmarł Franciszek Fiszer, filozof, erudyta, facecjonista, autor setek bon motów i anegdot, jedna z najbarwniejszych postaci międzywojennej Warszawy.

1937 - W Krakowie urodził się Marek Walczewski, aktor, znany m.in. z ról w filmach "Wesele", "Ziemia obiecana", "Śmierć prezydenta", "Golem", a także serialu "Polskie drogi".

1938 - W Teatrze Wielkim w Poznaniu odbyła się polska premiera baletu "Harnasie" Karola Szymanowskiego.

1939 - Premiera filmu "Doktór Murek " w reżyserii Juliusza Gardana.

1941 - Niemieckie zarządzenie o utworzeniu getta w Częstochowie.

1945 - Po czterodniowych walkach z Niemcami Armia Czerwona zajęła Królewiec; bitwa o miasto była częścią operacji wschodniopruskiej, zmierzającej do rozbicia wojsk niemieckich w Prusach Wschodnich.

1945 - Powstały Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

1951 - W Szczecinie wybuchły rozruchy z powodu zabicia Polaka przez pijanego żołnierza sowieckiego; spontaniczne protesty pacyfikowali żołnierze KBW, milicja i UB, były ofiary śmiertelne i ranni.

1953 - W Gołąbkach pod Warszawą zmarł Stanisław Wojciechowski, współzałożyciel PPS, działacz spółdzielczy; w latach 1919-1920 minister spraw wewnętrznych, członek PSL "Piast"; w 1922 r. wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta RP; w 1926 r. w czasie zamachu majowego zrzekł się sprawowanej funkcji, chcąc zapobiec wojnie domowej.

1961 - W Grudziądzu urodził się Mariusz Czajka, aktor teatralny i filmowy; wystąpił w filmach "Chłopaki nie płaczą", "Ekstradycja" oraz w przedstawieniu "Złe zachowanie" w reżyserii Andrzeja Strzeleckiego.

1968 - W Bielsku-Białej zmarła Zofia Kossak-Szczucka, pisarka, publicystka, w czasie II wojny światowej współorganizatorka Frontu Odrodzenia Polski i Rady Pomocy Żydom "Żegota", autorka m.in. książek "Krzyżowcy", "Pożoga", "Dziedzictwo".

1971 - W Poznaniu urodził się Rafał Szukała, pływak, srebrny medalista Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie, pięciokrotny medalista mistrzostw Europy (w tym dwa złote medale), mistrz świata na dystansie 100 metrów stylem motylkowym.

1991 - Początek oficjalnego wycofywania wojsk sowieckich; tego dnia z garnizonu Borne Sulinowo wyjechał eszelon transportujący w kilkudziesięciu wagonach jednostkę rakietową; ostatnia jednostka bojowa opuściła Polskę 28 października 1992 r.

1992 - W Katowicach zmarł Alfred Szklarski, pisarz, autor m.in. cyklu powieści przygodowych dla młodzieży o Tomku Wilmowskim oraz trylogii "Złoto Gór Czarnych".

2004 - W Warszawie zmarła Daria Trafankowska, aktorka filmowa i teatralna, znana m.in. z ról w filmach "Zdjęcia próbne", "Bołdyn", seriali "Polskie drogi" i "Na dobre i na złe".

2005 - W Warszawie zmarł Jerzy Grzegorzewski, reżyser teatralny, scenograf, dyrektor artystyczny Teatru Narodowego w Warszawie w latach 1997-2003.

2007 - W Warszawie zmarł Piotr Kuncewicz, pisarz, poeta, publicysta, krytyk literacki, autor m.in. książek "Samotni wobec historii", "Agonia i nadzieja", "Goj patrzy na Żyda. Dzieje braterstwa i nienawiści od Abrahama po współczesność".

2018 – W wieku 103 lat w Manchesterze zmarł porucznik Stefan Mustafa Abramowicz, ułan 1 Szwadronu Tatarskiego 13 Pułku Ułanów Wileńskich w Nowej Wilejce, więzień sowieckich łagrów, żołnierz II Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa, uczestnik kampanii włoskiej; uważany za ostatniego ułana Rzeczpospolitej.

2020 – W Suwałkach zmarł Andrzej Strumiłło, malarz, grafik, rzeźbiarz, fotograf, poeta, pisarz, scenograf. Razem z Czesławem Miłoszem i Tomasem Venclovą zainicjował wydanie publikacji "Księga Wielkiego Księstwa Litewskiego" zawierającej teksty historyków, pisarzy i artystów z Polski, Białorusi i Litwy, odwołującej się do tradycji i dziedzictwa Rzeczypospolitej.

2023 – Zmarł Maciej Prus, aktor, reżyser teatralny i operowy, dyrektor i kierownik artystyczny wielu teatrów, odznaczony m.in. Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Gloria Artis.

Zobacz także

2024-04-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 kwietnia » więcej 2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej 2024-04-19, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych 100 lat temu, 19 kwietnia 1924 roku, urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych. Świadek historii i działacz… » więcej 2024-04-19, godz. 09:00 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim 81 lat temu - 19 kwietnia 1943 roku - w warszawskim getcie wybuchło powstanie kierowane przez żydowskie podziemne formacje zbrojne. Stanowiło odpowiedź na… » więcej 2024-04-19, godz. 02:21 Kalendarium historyczne 19 kwietnia » więcej 2024-04-18, godz. 16:15 Na Zamku Królewskim obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków Spotkania i debaty w kręgu osób zaangażowanych w prace na rzecz ratowania dziedzictwa kulturowe. Na Zamku Królewskim w Warszawie odbywają się obchody Międzynarodowego… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »