Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-02-26, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
26 lutego
1289 – Zwycięstwo wojsk koalicji władców Mazowsza i Kujaw Bolesława II i Władysława Łokietka nad siłami księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa w bitwie pod Siewierzem na Śląsku.

1634 - Wojna polsko-rosyjska; kapitulacja wojsk rosyjskich broniących Smoleńska.

1768 - Sejm, obradujący w Warszawie w otoczeniu rosyjskich wojsk, uchwalił tzw. prawa kardynalne, dotyczące podstaw ustrojowych państwa; m.in. wolnej elekcji oraz liberum veto.

1831 - Powstanie Listopadowe: Gen. Jan Skrzynecki mianowany został naczelnym wodzem wojsk polskich.

1832 - Car Mikołaj I ogłosił Statut Organiczny Królestwa Polskiego, który zastąpił zniesioną po Powstaniu Listopadowym konstytucję.

1834 - We Lwowie urodził się Aleksander Zarzycki, kompozytor, pedagog, pierwszy dyrektor Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, dyrektor Instytutu Muzycznego (1879-88).

1861 - W Paryżu zmarł gen. Wojciech Chrzanowski, generał, topograf wojskowy; w Powstaniu Listopadowym szef Sztabu Głównego; w 1849 r. naczelny wódz armii piemonckiej.

1887 - W Kamionce Strumiłowej urodził się Stefan Grabiński, pisarz, przedstawiciel nurtu literatury fantastycznej z pogranicza horroru, autor m.in. "Demona ruchu", "Szalonego pątnika" oraz powieści "Salamandra" i "Cień Bafometa".

1900 - W Rawie Mazowieckiej urodziła się Halina Konopacka, lekkoatletka, zdobywczyni pierwszego złotego medalu olimpijskiego dla Polski - w 1928 r. wygrała konkurs rzutu dyskiem podczas igrzysk w Amsterdamie; we wrześniu 1939 r. uczestniczyła w ewakuacji za granicę złota ze skarbca Banku Polskiego.

1901 - W Warszawie zmarła Lucyna Ćwierczakiewiczowa, publicystka, autorka popularnych książek kucharskich "Jedyne praktyczne przepisy wszelkich zapasów spiżarnianych oraz pieczenia ciast" oraz "365 obiadów za 5 złotych".

1903 - Urodził się Jan Fethke, pisarz, reżyser i scenarzysta, esperantysta; reżyser filmów "Zapomniana melodia", "Złota maska", Sprawa do załatwienia", "Irena, do domu".

1909 - W Rostowie urodziła się Emilia Malessa "Marcysia", kapitan Armii Krajowej, w latach 1940-1945 kierowała wydziałem łączności zagranicznej Oddziału V KG ZWZ-AK;
aresztowana przez władze komunistyczne i skazana 1947 r. w procesie ZG Zrzeszenia WiN na 2 lata więzienia; ułaskawiona przez prezydenta Bolesława Bieruta. "Marcysia" wyjawiła nazwiska swoich współpracowników po zapewnieniu przez MBP ich nietykalności oraz będąc przekonaną o bezcelowości dalszej konspiracji. Oskarżana o zdradę przez część żołnierzy AK w 1949 roku popełniła samobójstwo.

1910 - W Siedlcach urodził się Aleksander Fogiel, aktor, reżyser, scenograf, dyrektor teatrów; zagrał m.in. w filmach "Baza ludzi umarłych", "Krzyż walecznych", "Krzyżacy", "Sami swoi", "Nie ma mocnych", "Kochaj albo rzuć".

1914 - W Taganrogu urodził się Witold Rowicki, dyrygent, pedagog, wieloletni dyrektor artystyczny Filharmonii Narodowej w Warszawie.

1922 - W Krakowie urodził się Józef Kostecki, aktor teatralny i filmowy, odtwórca ról porucznika Żaka w "Eroice" Andrzeja Munka i księcia Witolda w "Krzyżakach" Aleksandra Forda.

1927 - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP wydało okólnik ogłaszający "Mazurka Dąbrowskiego" hymnem narodowym. Autor melodii opartej na motywach ludowego mazura jest nieznany; słowa napisał pisarz i polityk Józef Wybicki. Pieśń powstała w dniach 16-19 lipca 1797 r. we włoskim miasteczku Reggio nell'Emilia we Włoszech. Pierwszy raz została wykonana publicznie 20 lipca 1797 roku.

1940 - W Warszawie powołano Polityczny Komitet Porozumiewawczy przy Związku Walki Zbrojnej.

1940 - W Palmirach Niemcy rozstrzelali około 190 mieszkańców Legionowa i jego okolic.

1941 - Niemcy rozpoczęli likwidację getta w Górze Kalwarii, jego mieszkańców deportowali do getta warszawskiego.

1943 - W KL Auschwitz-Birkenau Niemcy utworzyli tzw. rodzinny obóz cygański dla Romów.

1944 - Organizacja Małego Sabotażu "Wawer" rozlepiła w Warszawie plakaty z fikcyjnym zarządzeniem ewakuacji ludności niemieckiej z Generalnego Gubernatorstwa.

1945 - Prezydent RP powierzył gen. Władysławowi Andersowi pełnienie obowiązków Naczelnego Wodza.

1945 - W Rokitowie urodził się Aleksander Skiba, siatkarz, trener, mistrz świata z roku 1974, trzykrotny mistrz Polski, trener reprezentacji Polski (2 razy zdobył z nią srebrny medal mistrzostw Europy) i Włoch.

1950 - W Warszawie urodził się Andrzej Celiński, członek KSS "KOR", organizator tzw. Uniwersytetu Latającego, współzałożyciel Towarzystwa Kursów Naukowych; sekretarz Prezydium MKZ NSZZ "S" Gdańsk; sekretarz Krajowej Komisji Porozumiewawczej (1981); szef gabinetu przewodniczącego KKP Lecha Wałęsy; internowany w stanie wojennym; sekretarz KKW NSZZ "S" (1987-1989); uczestnik obrad Okrągłego Stołu; członek UD, UW, SLD i SDPL; senator, poseł; minister kultury (2001-2002); przewodniczący Partii Demokratycznej (2012-2015).

1973 - W Krakowie urodziła się Małgorzata Szumowska, reżyserka, scenarzystka i producentka filmowa; autorka filmów "Szczęśliwy człowiek", "Ono", "33 sceny z życia", "W imię" oraz "Body/Ciało", za który otrzymała nagrodę Srebrnego Niedźwiedzia na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie w 2015 r., trzy lata później za film „Twarz” otrzymała tę samą nagrodę.

1977 - Na Wyspie Króla Jerzego w zachodniej Antarktyce rozpoczęła działalność polska stacja polarna im. Henryka Arctowskiego.

1978 - Premiera serialu telewizyjnego "Noce i dnie" w reżyserii Jerzego Antczaka.

1978 - Odbyła się pierwsza edycja Biegu Gwarków, jednego z największych biegów narciarskich w Polsce.

1999 - Prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisał dokumenty ratyfikujące członkostwo Polski w NATO.

2000 - W Krakowie zmarł Andrzej Hiolski, śpiewak operowy.

2016 - We Frankfurcie nad Menem zmarł Karl Dedecius, tłumacz, propagator kultury polskiej w Niemczech, zwolennik pojednania polsko-niemieckiego, kawaler Orderu Orła Białego.

Zobacz także

2024-02-25, godz. 13:00 30 lat temu zmarł obrońca opozycjonistów mecenas Władysław Siła-Nowicki 30 lat temu - 25 lutego 1994 roku - zmarł Wladysław Siła-Nowicki, mecenas, żołnierz i polityk. W czasach PRL-u bronił opozycjonistów w głośnych procesach… » więcej 2024-02-25, godz. 11:00 82 lata temu powołano Pierwszą Dywizję Pancerną gen. Maczka 82 lat temu, 25 lutego 1942 roku, została powołana Pierwsza Dywizja Pancerna, dowodzona przez generała Stanisława Maczka. Formacja należała do największych… » więcej 2024-02-25, godz. 09:00 193. rocznica bitwy pod Olszynką Grochowską 193 lata temu, 25 lutego 1831 roku, rozegrała się bitwa pod Olszynką Grochowską, jedno z największych i najbardziej krwawych starć w Powstaniu Listopadowym… » więcej 2024-02-25, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 25 lutego » więcej 2024-02-24, godz. 13:00 55. rocznica ostatniego rejsu MS "Batorego" 55 lat temu, 24 lutego 1969 roku, do macierzystego portu w Gdyni powrócił ze swego ostatniego rejsu transatlantyk MS "Batory". Przez ponad 30 lat służby -… » więcej 2024-02-24, godz. 11:00 Uroczystości upamiętniające generała Fieldorfa „Nila” w 71. rocznicę jego śmierci 71 lat temu komuniści zamordowali generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”, jednego z bohaterów drugiej wojny światowej. W kwietniu 1952 roku komunistyczny… » więcej 2024-02-24, godz. 09:00 2. rocznica wojny na Ukrainie 24 lutego mija 2. rocznica rosyjskiej agresji na Ukrainę. Wojska Putina, gromadzone przy ukraińskiej granicy od jesieni 2021, ruszyły do natarcia. Atak nastąpił… » więcej 2024-02-24, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 24 lutego » więcej 2024-02-23, godz. 13:00 IPN: projekt edukacyjny o Wandzie Madlerowej Postaci Wandy Madlerowej, organizatorki tajnego nauczania, więźniarki Ravensbruck, był poświęcony projekt edukacyjny IPN w Lublinie, skierowany do młodzieży… » więcej
5859606162
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »