Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 165 lat temu zmarł Zygmunt Krasiński, wybitny poeta…
2024-02-23, 09:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

165 lat temu zmarł Zygmunt Krasiński, wybitny poeta i pisarz epoki romantyzmu

Zygmunt Krasiński, fotografia portretowa Karola Beyera sprzed 1859 roku [fot. wikipedia/domena publiczna/Biblioteka Narodowa]]
Zygmunt Krasiński, fotografia portretowa Karola Beyera sprzed 1859 roku [fot. wikipedia/domena publiczna/Biblioteka Narodowa]]
165 lat temu, 23 lutego 1859 roku, zmarł Zygmunt Krasiński, wybitny poeta, pisarz i myśliciel epoki romantyzmu. Autor dramatu metafizycznego "Nie-boska komedia" oraz poematu dramatycznego "Irydion", poematu "Przedświt", a także prozy poetyckiej i listów literackich. Krasiński jest uważany za jednego z trzech polskich "wieszczów", obok Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego, profetycznych poetów, których refleksja nad dziejami ludzkości i narodu jest zarazem wizją przyszłości. Jego utwory zostały przetłumaczone na wiele języków obcych, a najwięcej przekładów zyskała "Nie-boska komedia".
W publicystyce i korespondencji pisarz przedstawił swe poglądy filozoficzne i społeczne oraz idee katastroficzne. Zaniepokojony sytuacją rewolucyjną, wydał w 1845 roku "Psalmy przyszłości". W poemacie "Przedświt" zawarł własną koncepcję mesjanizmu narodowego. Zgodnie z nią, w wędrówce ku celom ostatecznym ludzkości przewodzi naród polski zasłużony przeszłością i cierpieniem, a narodem kierują stare rody szlacheckie, prezentujące najwznioślejsze tradycje.

Krasiński jako pisarz, filozof oraz ideolog odegrał ważną rolę w polskim życiu intelektualnym i kulturze narodowej. W okresie romantyzmu zyskał popularność, głównie dlatego, że jego utwory odczytywano jako nawoływanie do walki o wolność ojczyzny, nie zawsze zgodnie z intencją autora. W latach 1847-1858 pisał memoriały do papieża Piusa IX i Napoleona III, w których nakłaniał do podjęcia działań w sprawie przywrócenia Polsce niepodległości.

Współcześnie żywe są jego dramaty "Nie-boska komedia" oraz "Irydion". Wieloznaczność tych utworów zachęca do realizacji przedstawień, pozwalając, zarówno reżyserom, jak i widzom, na różnorodność interpretacji. Ponadto nowoczesny teatr dysponuje odpowiednimi środkami technicznymi, odpowiadającymi wymogom sztuk Krasińskiego.

Za najciekawsze inscenizacje "Nie-boskiej (...)" uważa się między innymi spektakle Leona Schillera, Konrada Swinarskiego, Adama Hanuszkiewicza i Jerzego Grzegorzewskiego. Muzykę do dramatu Krasińskiego pisali wybitni kompozytorzy - Ludomir Różycki, Grażyna Bacewicz i Krzysztof Penderecki.

(więcej)

Hrabia Zygmunt Krasiński herbu Ślepowron urodził się 19 lutego 1812 roku w Paryżu. Wcześnie osierocony przez matkę, pozostawał pod silnym wpływem ojca, wybitnej lecz kontrowersyjnej postaci ówczesnego życia politycznego i kulturalnego. Najpierw generał w armii napoleońskiej, potem zaś - po klęsce Bonapartego - carski dygnitarz w Królestwie Polskim. Wincenty Krasiński narzucał synowi poglądy polityczne, między innymi nie zgodził się na jego udział w Powstaniu Listopadowym. Wewnętrzną walkę między miłością synowską a służbą ojczyźnie, Zygmunt wyraził później w wielu utworach oraz listach do przyjaciół i znajomych.

Zygmunt Krasiński studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Studia przerwał z powodu bojkotu kolegów, ponieważ nie uczestniczył w manifestacjach patriotycznych. W 1829 roku wyjechał do Genewy i na stałe pozostał za granicą, głównie we Włoszech i Francji. Chciał w ten sposób uniknąć planów ojca co do jego kariery dyplomatycznej w służbie cara. Prowadził pogłębione studia nad literaturą i filozofią europejską. W Szwajcarii poznał Adama Mickiewicza, który wywarł wpływ na jego dojrzewanie intelektualne.

W 1838 roku we Włoszech nawiązał romans z Delfiną Potocką, który po latach przekształcił się w przyjaźń i wyraźnie odbił na jego twórczości. Tylko do niej napisał około 700 listów i ponad pięć tysięcy kartek, i jej dedykował swój słynny "Album sycylijski", dziennik podróży do Włoch. W 1843 roku poślubił Elżbietę Branicką, z którą miał czworo dzieci. Zygmunt Krasiński zmarł 23 lutego 1859 roku, w wieku 47 lat. Został pochowany w rodzinnej Opinogórze koło Ciechanowa. Tam, od lat 60. XX wieku prowadzi działalność Muzeum Romantyzmu.

W 2017 roku nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu ukazało się 8-tomowe wydanie "Dzieł zebranych" Zygmunta Krasińskiego.

Zobacz także

2024-07-18, godz. 09:00 Otwarcie wystawy "Od Racławic do Radzymina" W Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Radzyminie można oglądać obrazy współczesnych artystów o tematyce związanej z Insurekcją Kościuszkowską. Wystawa… » więcej 2024-07-18, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 18 lipca » więcej 2024-07-17, godz. 15:00 Obchody 80 rocznicy wyzwolenia Ankony Od uroczystego Apelu Poległych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto rozpoczną się dziś o 18.00 obchody przypadającej jutro 80. rocznicy wyzwolenia Ankony… » więcej 2024-07-17, godz. 13:00 15 lat temu zmarł Leszek Kołakowski, filozof, pisarz i publicysta 15 lat temu, 17 lipca 2009 roku, zmarł Leszek Kołakowski, filozof, pisarz i publicysta, uznany w świecie myśliciel, autor moralistyczno-filozoficznych esejów… » więcej 2024-07-17, godz. 11:00 „Zanurz ręce w historii” - wakacyjne warsztaty w CMJW Wakacyjne warsztaty archeologiczne „Zanurz ręce w historii” - to propozycja Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych. Uczestnicy będą mieli okazję przekonać… » więcej 2024-07-17, godz. 09:00 Pożegnano dziennikarza Zygmunta Gutowskiego organizatora festiwali "Niepokalana" i "Losy Polaków” Rodzina, przyjaciele, środowisko dziennikarsko-filmowe oraz solidarnościowe pożegnało w Warszawie Zygmunta Gutowskiego - dziennikarza radiowego i telewizyjnego… » więcej 2024-07-17, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 17 lipca » więcej 2024-07-16, godz. 15:00 Litwa: w Kownie odsłonięto pomnik króla Aleksandra Jagiellończyka W Kownie odsłonięty został pomnik Aleksandra Jagiellończyka. Był on wielkim księciem litewskim, ale później został też królem Polski. Pomnik stworzyli… » więcej 2024-07-16, godz. 13:00 55. rocznica lądowania na Księżycu 16 lipca 1969 r. rozpoczęła się misja Apollo 11, dzięki której 21 lipca o godz. 2:56 czasu uniwersalnego człowiek po raz pierwszy stanął na powierzchni… » więcej 2024-07-16, godz. 11:00 40 lat temu sąd ogłosił wyrok w sprawie zabójstwa maturzysty Grzegorza Przemyka 40 lat temu, 16 lipca 1984 roku, sąd ogłosił wyrok w sprawie zabójstwa maturzysty Grzegorza Przemyka, syna poetki i działaczki opozycyjnej w PRL Barbary Sadowskiej… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »