Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 105 lat temu Sejm Ustawodawczy uchwalił Małą …
2024-02-20, 09:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/D.Panek/K.Koziełł/dok.

105 lat temu Sejm Ustawodawczy uchwalił Małą Konstytucję

Mała Konstytucja [gov.pl]
Mała Konstytucja [gov.pl]
105 lat temu, 20 lutego 1919 roku, Sejm Ustawodawczy II RP uchwalił Małą Konstytucję. Uchwała oddawała władzę ustawodawczą w ręce jednoizbowego Sejmu, zaś wykonawczą Naczelnikowi Państwa, którym został Józef Piłsudski. Weszła w życie jeszcze tego samego dnia.
Mała Konstytucja została zapisana na jednej stronie i składała się z dwóch punktów. W pierwszym posłowie dziękowali Józefowi Piłsudskiemu za dotychczasowe "pełne trudów sprawowanie urzędu" Naczelnika Państwa. Jednocześnie ponownie powierzono mu tę funkcję. Punkt drugi, składający się z pięciu podpunktów, określał tymczasową organizację władz RP - ustawodawczą oddawał w ręce jednoizbowego Sejmu, wykonawczą - zarówno cywilna, jak i wojskową - Józefowi Piłsudskiemu. Naczelnik Państwa powoływał rząd. Według dokumentu - Naczelnik Państwa oraz Rząd byli odpowiedzialni przed Sejmem za sprawowanie swego urzędu.

25 lutego 1920 roku do Małej Konstytucji dodano zakaz wprowadzania do obiegu środków płatniczych oraz zaciągania pożyczek państwowych lub przyjmowania przez Państwo gwarancji finansowych bez uprzedniej zgody Sejmu.

Mała Konstytucja była rozwiązaniem tymczasowym i przestała obowiązywać w marcu 1921 roku, kiedy uchwalono nową, pełną już konstytucję, nazywaną Konstytucją Marcową. Józef Piłsudski władzę złożył 14 grudnia 1922 roku na ręce wybranego przez Zgromadzenie Narodowe, na mocy Konstytucji Marcowej, prezydenta Gabriela Narutowicza.

(więcej)

Sejm Ustawodawczy został wybrany 26 stycznia 1919 roku w pierwszych w odrodzonej Polsce wyborach parlamentarnych. Głosowanie, zorganizowane niespełna trzy miesiące po odzyskaniu niepodległości, przeprowadzono na podstawie prawa przyjętego w prowizorycznym trybie, który był konieczny właśnie z uwagi na brak parlamentu. Stosowny dekret uchwali rząd, zatwierdził zaś Naczelnik Państwa Józef Piłsudski. Wybierano jednoizbowy Sejm Ustawodawczy, który miał uchwalić konstytucję II Rzeczypospolitej. Wybory były pięcioprzymiotnikowe: powszechne - z udziałem kobiet, co było wówczas nowością - a ponadto: równe, tajne, bezpośrednie i proporcjonalne.

Gdy Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę zasadniczą - Konstytucję Marcową, nazwaną tak od daty uchwalenia 17 marca 1921 roku, jego misja została spełniona. Izba funkcjonowała do momentu ukonstytuowania się nowego Sejmu i Senatu, co nastąpiło 1 grudnia 1922 roku. Dokonano wówczas wyboru marszałków obu izb.

Zobacz także

2024-03-13, godz. 09:00 X edycja ogólnopolskiego konkursu recytatorskiego "W kręgu poezji i prozy lagrowej więźniarek KL Ravensbrück" Jeszcze tylko do piątku przyjmowane są zgłoszenia do ogólnopolskiego konkursu recytatorskiego "W kręgu poezji i prozy lagrowej więźniarek KL Ravensbrück"… » więcej 2024-03-13, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 13 marca » więcej 2024-03-12, godz. 15:00 W poniedziałek (18.03) uroczystości 79. rocznicy wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf Zbliża się rocznica wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf. CMJW organizuje wydarzenie rocznicowe w poniedziałek 18 marca. Odbędą się przed Pomnikiem Martyrologii… » więcej 2024-03-12, godz. 13:00 80 lat temu ukraińscy nacjonaliści zamordowali w Palikrowach ponad 360 Polaków 80 lat temu, 12 marca 1944 roku, Ukraińcy z 4. Pułku Policji SS i współpracujący z nimi nacjonaliści z Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordowali 365 Polaków… » więcej 2024-03-12, godz. 11:00 Uroczystości MON z okazji 25-lecia obecności w NATO Kierownictwo resortu obrony świętuje 25 lat obecności Polski w NATO. Z okazji jubileuszu na terenie Cytadeli warszawskiej, na placu przed nową siedziba Muzeum… » więcej 2024-03-12, godz. 09:00 25 lat Polski w NATO 25 lat temu, 12 marca 1999 roku, Polska została przyjęta do NATO. Tego dnia w Independence w Stanach Zjednoczonych minister spraw zagranicznych Bronisław Geremek… » więcej 2024-03-12, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 12 marca » więcej 2024-03-11, godz. 15:00 Konkurs „Żołnierze Niezłomni – nigdy się nie poddamy” Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Biuro Przystanków Historia Instytutu Pamięci Narodowej ogłasza nowy konkurs, który ma na celu upamiętnienie… » więcej 2024-03-11, godz. 13:00 Trwa zgłaszanie prac do konkursu „Sztafeta Pamięci..." [DŹWIĘK] Trwa ogólnopolski konkurs „Sztafeta Pamięci - losy mojej rodziny w czasie II wojny światowej”. Konkurs organizowany jest przez Instytut Pamięci Narodowej… » więcej 2024-03-11, godz. 11:00 50 lat temu zmarła Stanisława Leszczyńska, bohaterska położna z Auschwitz 50 lat temu, 11 marca 1974 roku, zmarła Stanisława Leszczyńska, bohaterska położna z Auschwitz. nazwana "ikoną położnictwa". Podczas II wojny światowej… » więcej
6162636465
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »