Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-02-05, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
5 lutego
1752 - Marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński powołał w Ostrowie Wielkopolskim pierwszą zawodową straż pożarną na ziemiach polskich.

1862 - W Dębinach koło Przasnysza urodził się Aleksander Kakowski, arcybiskup metropolita warszawski, kardynał, ostatni prymas Królestwa Polskiego.

1866 - W Stoku urodził się Ignacy Chrzanowski, historyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, współzałożyciel Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej, autor "Historii literatury niepodległej Polski"; zmarł w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen w 1940 r.
1893 - W Krakowie urodził się Roman Ingarden, filozof, uczeń Edmunda Husserla, twórca krakowskiej szkoły filozoficznej, fenomenolog, badacz podstaw teorii literatury i estetyki opisowej, członek PAN, wieloletni wykładowca i profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1905 - W Warszawie na VII Zjeździe Polskiej Partii Socjalistycznej powołano Organizację Spiskowo-Bojową PPS, mającą na celu osłanianie manifestacji robotniczych oraz szkolenie kadr na wypadek wybuchu antyrosyjskiego powstania. W czerwcu 1906 r. została ona przemianowana na Organizację Bojową PPS.

1909 - W Łodzi urodziła się Grażyna Bacewicz, kompozytorka, skrzypaczka; skomponowała m.in. "IV kwartet smyczkowy" i "VII Koncert skrzypcowy", za które otrzymała międzynarodowe nagrody.

1917 - W Chochołowie urodził się Stanisław Frączysty, kurier tatrzański, żołnierz AK, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Auschwitz i Buchenwald.

1919 - Dekretem papieża Benedykta XV w Polsce utworzone zostało Biskupstwo Polowe; pierwszym biskupem polowym mianowany został bp Stanisław Gall.

1930 - W Gnaszynie (dziś dzielnica Częstochowy) urodziła się Kalina Jędrusik, aktorka znana z ról w m.in. filmach "Upał", "Lekarstwo na miłość", "Ziemia obiecana"; także piosenkarka, która wylansowała przeboje: "Bo we mnie jest sex", "Do ciebie szłam", "Mój pierwszy bal".

1931 - We Lwowie urodziła się Krystyna Radzikowska, arcymistrzyni szachowa, 9-krotna mistrzyni Polski, uczestniczka pięciu olimpiad szachowych.

1934 – Podczas zjazdu Akcji Katolickiej w Krakowie powołano Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży.

1937 - Wicepremier i minister skarbu Eugeniusz Kwiatkowski na posiedzeniu Komisji Budżetowej Sejmu przedstawił plan budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP).

1943 - Początek akcji likwidacyjnej w getcie białostockim; w ciągu ośmiu dni hitlerowcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince 10 tys. ludzi, a 2 tys. zamordowali na miejscu.

1945 - W Bartoszowinach na Kielecczyźnie urodził się Leszek Mądzik, scenograf, reżyser; założyciel i kierownik Sceny Plastycznej KUL; do jego najważniejszych spektakli należą m.in. "Kir", "Powłoki", "Źródło".

1945 - W Przeworsku urodził się Marek Barbasiewicz, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmu "Zabij mnie, glino".

1947 - Sejm wybrał Bolesława Bieruta prezydentem RP.

1956 - W Nowej Rudzie urodził się Krzysztof Tyniec, aktor, znany m.in. z telewizyjnego kabaretu Olgi Lipińskiej, także z seriali "Boża podszewka", "Daleko od noszy".

1956 - We włoskiej miejscowości Cortina d'Ampezzo zakończyły się VII Zimowe Igrzyska Olimpijskie. Polska zdobyła na nich jeden medal - brąz w kombinacji norweskiej wywalczył Franciszek Gąsienica Groń.

1960 – Dokonano oblotu samolotu szkolno-treningowego PZL TS-11 Iskra.

1964 - W Łodzi urodził się Piotr Trzaskalski, reżyser filmowy, scenarzysta, autor filmów "Edi", "Mistrz" i "Mój rower".

1982 - Stan wojenny: w Świdniku na wezwanie władz Solidarności zaczęły się masowe spacery w porze nadawania Dziennika TV o 19.30. Z czasem do podobnej akcji przystąpili mieszkańcy innych miast.

1982 - W Londynie zmarł Tadeusz Bielecki, polityk narodowo-demokratyczny, działacz OWP, poseł na Sejm, prezes Stronnictwa Narodowego.

1985 - Z Paryża do Warszawy przyleciał szef tamtejszego Biura NSZZ "Solidarność" Seweryn Blumsztajn. Na lotnisku Okęcie unieważniono mu paszport i nakazano natychmiastowy powrót do Francji.

1990 - Premiera filmu "Marcowe migdały" w reżyserii Radosława Piwowarskiego.

1994 - W Opolu zmarł Joachim Halupczok, kolarz, mistrz świata w indywidualnym wyścigu szosowym z Chambery (1989) i wicemistrz olimpijski z Seulu (1988) w drużynowym wyścigu szosowym.

2005 - W Warszawie zmarła Michalina Wisłocka, ginekolog, cytolog i seksuolog, autorka pierwszych polskich popularnonaukowych książek dotyczących seksuologii, w tym poradnika "Sztuka kochania", którego nakład liczył w sumie 7 mln egzemplarzy.

2008 - W Warszawie zmarł Hubert Drapella, scenarzysta i reżyser, autor filmów "Historia jednego myśliwca", "Soból i panna" oraz popularnych seriali "Pan Samochodzik i templariusze" i "Znak orła"; żołnierz harcerskiego batalionu "Parasol", uczestnik Powstania Warszawskiego.

2016 - W Warszawie zmarła Maria Stypułkowska-Chojecka "Kama" - łączniczka i wywiadowca batalionu "Parasol" Armii Krajowej, uczestniczka wielu akcji zbrojnych AK, w tym udanego ataku na niemieckiego zbrodniarza Franza Kutscherę, dowódcę SS i policji w dystrykcie warszawskim; uczestniczka Powstania Warszawskiego.

2020 – W Los Angeles zmarł Kirk Douglas, potomek polskich Żydów z Kresów dawnej Rzeczypospolitej, wybitny amerykański aktor, legenda złotej ery Hollywood, znany z takich filmów jak "Spartakus", "Ostatni zachód słońca", "Układ", "Był sobie łajdak" oraz "Pasja życia".

2021 – W Warszawie zmarł Wojciech Burszta, antropolog, kulturoznawca, eseista i krytyk kultury. Zajmował się badaniami z kręgu antropologii współczesności i kulturoznawstwa.

Zobacz także

2024-02-28, godz. 11:00 10. edycja (O)polskiego Testu Wiedzy o Żołnierzach Wyklętych Rywalizacja odbędzie 4 marca się w trzech kategoriach wiekowych: szkoły podstawowe, szkoły ponadpodstawowe oraz studenci i dorośli. » więcej 2024-02-28, godz. 07:30 80. rocznica zbrodni na Polakach w Hucie Pieniackiej na Ukrainie 80 lat temu, 28 lutego 1944 roku, doszło do zbrodni na Polakach w Hucie Pieniackiej na Ukrainie. Miejscowy oddział UPA oraz ukraińscy ochotnicy z dywizji SS… » więcej 2024-02-28, godz. 07:30 Kalendarium na dziś 28 lutego » więcej 2024-02-27, godz. 23:20 Średniowieczna odznaka pielgrzyma trafiła do konserwatora zabytków Zdjęcie średniowiecznej odznaki pielgrzyma z Wólki Nieliskiej w powiecie zamojskim opublikował w mediach społecznościowych Lubelski Wojewódzki Konserwator… » więcej 2024-02-27, godz. 13:15 37. rocznica śmierci ks. Blachnickiego: powstaje film o ostatnich miesiącach życia kapłana Przypada 37. rocznica śmierci Sługi Bożego księdza Franciszka Blachnickiego. Kawaler Orderu Orła Białego był organizatorem Krucjaty Wstrzemięźliwości… » więcej 2024-02-27, godz. 11:00 Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych przypada 1 marca. To data symboliczna – tego dnia w 1951 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie strzałem w tył głowy zostali zamordowani przez komunistów członkowie IV Zarządu… » więcej 2024-02-27, godz. 09:00 20 lat temu radio Głos Ameryki nadało ostatnią audycję w języku polskim 20 lat temu, 27 lutego 2004 roku, radio Głos Ameryki nadało ostatnią audycję w języku polskim. Programy były emitowane przez ponad 60 lat, od 1942 roku… » więcej 2024-02-27, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 27 lutego » więcej 2024-02-26, godz. 19:00 Artefakty ze szkła - ciekawostką badań archeologicznych w Nysie 1,5 tony różnego rodzaju przedmiotów wydobyto podczas badań archeologicznych prowadzonych u zbiegu ulic Kramarskiej i Karola Miarki w Nysie. To tysiące fragmentów:… » więcej 2024-02-26, godz. 13:00 Spotkanie z prof. Stanisławem S. Nicieją Ukazał się XX tom „Kresowej Atlantydy” prof. Stanisława Sławomira Nicieji. Tom ten jest ostatnim w serii wydawanej od lat w Wydawnictwie MS Opole. Spotkanie… » więcej
6869707172
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »