Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-29, 07:30 Autor: szuk/ aszw/

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
29 grudnia
1380 - W Budzie zmarła Elżbieta, królowa Węgier, córka Władysława Łokietka i księżnej Jadwigi, żona Karola Roberta i babka Jadwigi Andegaweńskiej.

1655 - Potop szwedzki: w Tyszowicach szlachta i wojsko utworzyły konfederację przeciwko Szwedom i Karolowi X Gustawowi.

1809 - W Warszawie zmarł Stanisław Małachowski, marszałek Sejmu Czteroletniego.

1820 - W Radomiu urodził się Tytus Chałubiński, lekarz, przyrodnik, społecznik, jeden z pionierów taternictwa, współzałożyciel Towarzystwa Tatrzańskiego i Muzeum Tatrzańskiego.

1879 - W Warszawie urodził się Witold Wojtkiewicz, malarz, rysownik, ilustrator.

1902 - W Warszawie urodził się Henryk Wars (właśc. Warszawski), kompozytor, pianista, dyrygent, pionier jazzu w Polsce; autor muzyki do blisko 50 polskich filmów oraz wielu piosenek, które stały się przebojami, m.in. "Umówiłem się z nią na dziewiątą" czy "Miłość ci wszystko wybaczy".

1904 - W Krakowie urodził się Witold Zechenter, poeta, prozaik, satyryk, dziennikarz. Współzałożyciel krakowskiego "Dziennika Polskiego" i "Echa Krakowa".

1911 - W Lwowie zmarł Edmund Biernacki, lekarz, neurolog i patolog, odkrywca tzw. odczynu Biernackiego - wartości diagnostycznej szybkości opadania erytrocytów w osoczu.

1913 - W Krakowie zmarła Jadwiga Sarnecka, pianistka i kompozytorka.

1915 - W Warszawie urodził się Stanisław Broniewski, ps. Stefan Orsza, ppor. AK, harcmistrz, naczelnik Szarych Szeregów (1943-1944), dowódca Akcji pod Arsenałem.

1920 – Podniesiono banderę na kanonierce ORP Komendant Piłsudski, jednym z pierwszych okrętów polskiej Marynarki Wojennej.

1920 - W Łodzi urodził się Ludwik Jerzy Kern, poeta, satyryk, tłumacz, autor utworów dla dzieci "Ferdynand Wspaniały", "Proszę słonia" i słów do wielu popularnych przebojów muzycznych m.in. "Nie bądź taki szybki Bill", "Cicha woda", "Wojna domowa".

1924 - W Bogdanach w powiecie przasnyskim urodził się Jerzy Kłoczowski, historyk, profesor KUL, badacz dziejów Kościoła; w czasie II wojny światowej żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego.

1926 - W Gdyni rozpoczęło działalność przedsiębiorstwo Żegluga Polska.

1929 - Powołano rząd Kazimierza Bartla.

1937 - W Warszawie zmarł Stefan Czarnowski, socjolog, historyk kultury, żołnierz Legionów Polskich i uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku.

1942 - W Warszawie wykonany został wyrok śmierci - wydany przez KC PPR - na komunistycznym działaczu Bolesławie Mołojcu, oskarżonym o zamordowanie Marcelego Nowotki - pierwszego przywódcy PPR; inna data wykonania wyroku podawana w publikacjach to 31 grudnia 1942 r.

1944 - W Aszchabadzie zmarł Juliusz Gardan, reżyser i scenarzysta, twórca filmów "Trędowata", "Doktor Murek".

1949 - W Warszawie powstała Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych.

1949 - W Łodzi utworzono Wytwórnię Filmów Oświatowych.

1962 - Wydano pierwszy tom Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN.

1972 - W Tarnowie urodził się Wilhelm Sasnal, malarz, twórca komiksów, filmowiec.

1977 - Do Polski przybył z trzydniową wizytą prezydent USA Jimmy Carter; towarzyszył mu m.in. doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Zbigniew Brzeziński.

1980 - W Ustrzykach Dolnych rolnicy rozpoczęli strajk okupacyjny w budynku Urzędu Miasta i Gminy, domagając się rejestracji NSZZ Rolników "Solidarność Wiejska".

1982 - W Londynie zmarł pułkownik Roman Umiastowski, żołnierz, pisarz, historyk, autor radiowego apelu z 6 września 1939, w którym wezwał mężczyzn do opuszczenia Warszawy i udania się na wschód kraju, gdzie miały być tworzone nowe jednostki wojskowe.

1987 - W Konstancinie zmarł Jan Rybkowski, reżyser, scenarzysta, pedagog, scenograf; twórca seriali "Chłopi", "Kariera Nikodema Dyzmy", "Rodzina Połanieckich".

1987 - W Krakowie zmarł Stanisław Igar, popularny aktor teatralny i filmowy, odtwórca ról Grunspana w "Ziemi obiecanej" Andrzeja Wajdy i don Gaspara Soareza w "Rękopisie znalezionym w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hasa.

1989 - Sejm uchwalił ustawę o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przywracając historyczną nazwę państwa - Rzeczpospolita Polska oraz dawne godło - orła w koronie.

1999 - W Warszawie zmarł Jerzy Waldorff, krytyk muzyczny, znawca sztuki, obrońca zabytków, twórca Komitetu Ochrony Starych Powązek.

2005 - Urząd prezesa Instytutu Pamięci Narodowej objął Janusz Kurtyka; zginął w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r.

2012 - W Przemyślu zmarł Ignacy Tokarczuk, arcybiskup metropolita przemyski; w czasach PRL wspierał działania opozycji antykomunistycznej, m.in. KOR, ROPCiO, a następnie Solidarności; wielokrotnie szykanowany przez Służbę Bezpieczeństwa.

2013 - W Katowicach zmarł Wojciech Kilar, wybitny kompozytor i pianista, twórca muzyki do blisko 150 filmów, m.in. "Ziemi obiecanej", "Smugi cienia", "Pana Tadeusza", "Rejsu", "Pianisty", a także seriali "Przygody Pana Michała" i "Rodzina Połanieckich".

2016 - Skarbu Państwa zakupił liczącą 86 tysięcy eksponatów Kolekcję Książąt Czartoryskich dla. Wśród najsłynniejszych dzieł z kolekcji jest "Dama z gronostajem" Leonarda da Vinci i "Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem" Rembrandta.

2016 – W Krakowie zmarł Jerzy Pomianowski, znawca współczesnej Rosji i krajów Europy Wschodniej, sowietolog, pisarz, eseista, tłumacz "Archipelagu GUŁag" Aleksandra Sołżenicyna i książek Izaaka Babla, Antona Czechowa, Lwa Tołstoja.

2017 – W Warszawie zmarła prof. Maria Nietyksza, historyk związana z Instytutem Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, specjalistka z zakresu historii XIX i XX wieku, badaczka dziejów społecznych, varsavianistka.

2020 – W Warszawie zmarł Edmund Baranowski ps. "Jur" - powstaniec warszawski z batalionu "Miotła", były wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich, sekretarz generalny Rady Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie”.

Zobacz także

2023-12-28, godz. 15:00 Karta muzealna coraz bardziej popularna Belgijska karta muzealna bardzo popularna. Coraz więcej osób korzysta ze stałej przepustki do 235 muzeów i ponad 300 wystaw w całej Belgii. » więcej 2023-12-28, godz. 13:00 W Muzeum Narodowym w Krakowie 20 nowych wystaw [DŹWIĘK] Dwadzieścia nowych wystaw czasowych i pokazów w przyszłym roku przygotuje Muzeum Narodowe w Krakowie. Trzy duże ekspozycje zostaną zaprezentowane w gmachu… » więcej 2023-12-28, godz. 11:00 Muzeum Hutnictwa w Chorzowie przygotowuje wniosek o wpis hutniczych tradycji na listę niematerialnego dziedzictwa W styczniu zostanie złożony wniosek o wpis tradycji hutniczych na listę niematerialnego dziedzictwa. Przygotowuje go Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. Chodzi o… » więcej 2023-12-28, godz. 09:00 42 lata temu w kopalni Piast zakończył się podziemny strajk górników 42 lata temu, 28 grudnia 1981 roku, w kopalni "Piast" w Bieruniu zakończył się ostatni w Polsce strajk protestacyjny przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego… » więcej 2023-12-28, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 28 grudnia » więcej 2023-12-27, godz. 12:00 Obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego Główne obchody 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego rozpoczęły się koło południa w Poznaniu. Zostanły złożone kwiaty na mogile pierwszego… » więcej 2023-12-27, godz. 11:45 105 lat temu wybuchło Powstanie Wielkopolskie 27 grudnia mija 105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918 roku. Był to zwycięski zryw niepodległościowy Polaków, który doprowadził do wyzwolenia… » więcej 2023-12-27, godz. 11:00 Plany rozbudowy Muzeum Historii Wojska Polskiego W tym roku 13 sierpnia Muzeum Historii Wojska Polskiego otworzyło się w nowej lokalizacji na Cytadeli Warszawskiej. Na razie odwiedzający mogą zwiedzać wystawę… » więcej 2023-12-27, godz. 09:00 79 lat temu odbył się ostatni lot cichociemnych do Polski 79 lat temu, w nocy z 26 na 27 grudnia 1944 roku, odbył się ostatni lot cichociemnych. Żołnierze mieli potajemnie przedostać się na teren okupowanej Polski… » więcej
8990919293
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »