Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-27, 07:30 Autor: szuk/ aszw/

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
27 grudnia
1355 – W Kaliszu książę mazowiecki Siemowit III złożył hołd lenny królowi Kazimierzowi Wielkiemu.

1459 - W Krakowie urodził się Jan Olbracht, król Polski w latach 1492-1501.

1529 - Po wygaśnięciu męskiej linii książąt mazowieckich Zygmunt I Stary przyłączył Mazowsze do Polski.

1587 - W katedrze wawelskiej na króla Polski koronowany został Zygmunt III Waza (1587-1632).

1614 - We Lwowie zmarł Bartosz Paprocki, heraldyk, historyk, autor "Herbów rycerstwa polskiego".

1817 - W Berezowicy Małej urodził się Florian Ziemiałkowski, prawnik, polityk, prezydent Lwowa, poseł do Sejmu Krajowego i wiedeńskiej Rady Państwa, w latach 1873-1888 minister do spraw Galicji.

1836 - W Żołudku na Białorusi urodził się Antoni Walery Wróblewski, jeden z dowódców Powstania Styczniowego, związany z "czerwonymi"; działacz Zjednoczenia Emigracji Polskiej; generał Komuny Paryskiej; członek władz I Międzynarodówki; od 1895 r. w PPS.

1856 - Uruchomione zostały pierwsze w Warszawie uliczne latarnie gazowe: wzdłuż Ludnej, Książęcej, Nowego Światu i Krakowskiego Przedmieścia, a także na Placu Zamkowym.

1891 - W Noisy-le-Sec we Francji zmarł Aleksander Chodźko, slawista, orientalista, poeta, profesor College de France.

1894 - W Warszawie urodził się Mieczysław Grydzewski, publicysta, krytyk literacki, współzałożyciel i członek redakcji miesięcznika "Skamander", twórca i redaktor tygodnika "Wiadomości Literackie" (1924-1939); w czasie II wojny światowej wspólnie z Zygmuntem Nowakowskim doprowadził do powstania "Wiadomości Polskich"; w latach 1946-1966 redaktor naczelny londyńskich "Wiadomości".

1898 - W Warszawie urodził się Stanisław Nakoniecznikoff-Klukowski, pułkownik, komendant główny Narodowych Sił Zbrojnych (1944).

1903 - W Sosnowcu urodził się Bogdan Suchodolski, pedagog, filozof, historyk kultury.

1909 - W Waliszewie koło Łowicza urodził się Henryk Jabłoński, polityk, historyk; działacz PPS; żołnierz kampanii polskiej 1939 r., uczestnik walk pod Narwikiem (1940), członek polskiego ruchu oporu we Francji; po wojnie członek PZPR, minister oświaty i szkolnictwa wyższego (1966-1972); przewodniczący Rady Państwa (1972-1985); członek Biura Politycznego KC PZPR (1971-1981).

1913 - W Słupiu urodził się Szczepan Pieniążek, sadownik, profesor SGGW, twórca i dyrektor Instytutu Sadownictwa w Skierniewicach, członek Polskiej Akademii Nauk.

1918 - Wybuchło Powstanie Wielkopolskie, które miało na celu wyparcie Niemców z Wielkopolski i przyłączenie jej do odradzającej się Rzeczypospolitej; impulsem do wybuchu walk stał się przyjazd do Poznania Ignacego Jana Paderewskiego, którego powitanie przerodziło się w manifestację patriotyczną; powstanie zakończyło się zwycięstwem Polaków.

1928 - Powstało państwowe przedsiębiorstwo Linie Lotnicze LOT.

1936 - W Warszawie zmarł Leon Wyczółkowski, malarz, grafik, rysownik, autor m.in. obrazów "Rybacy", "Ujrzałem raz" i "Sarkofag św. Stanisława biskupa".

1939 - W Wawrze pod Warszawą Niemcy rozstrzelali 106 mężczyzn, wyciągniętych z mieszkań w trakcie nocnej obławy. Zbrodni dokonał oddział 31 pułku policji porządkowej w odwecie za zabicie dwóch niemieckich podoficerów, do których w wawerskiej restauracji strzelali kryminaliści.

1941 - Z Moskwy do okupowanej Polski odleciała tzw. pierwsza Grupa Inicjatywna, której zadaniem było odtworzenie partii komunistycznej na terenach znajdujących się pod okupacją niemiecką; w jej składzie znaleźli się Marceli Nowotko, Paweł Finder, Bolesław Mołojec, Pinkus Kartin, Czesław Skoniecki i Maria Rutkiewicz.

1945 - Powołano Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

1947 - Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał na śmierć ppłk. Wacława Lipińskiego, historyka, żołnierza Legionów Polskich, działacza piłsudczykowskiego, współorganizatora Konwentu Organizacji Niepodległościowych (1942), założyciela i przewodniczącego podziemnego Stronnictwa Niezawisłości Narodowej (1946), członka Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej (1946-1947); Wacław Lipiński zmarł w komunistycznym więzieniu w 1949 r.

1949 - W Warszawie zmarł Antoni Ponikowski, inżynier, profesor i rektor Politechniki Warszawskiej; premier RP oraz minister oświaty, kultury i sztuki w latach 1921-1922; od 1928 r. w Chrześcijańskiej Demokracji; poseł na Sejm (1930-1935); w czasie II wojny światowej w Delegaturze Rządu RP na Kraj.

1953 - W Zakopanem zmarł Julian Tuwim, poeta, tłumacz, satyryk, współtwórca grupy poetyckiej "Skamander", kierownik literacki wielu kabaretów warszawskich m.in. sławnego "Qui Pro Quo", autor "Balu w operze", "Kwiatów polskich", a także piosenek, wśród nich "Miłość ci wszystko wybaczy" czy "Na pierwszy znak" oraz popularnych wierszy dla dzieci.

1966 - W Zduńskiej Woli urodził się Rafał Królikowski, aktor, zgrał główna rolę. w filmie "Pierścionek z orłem w koronie" w reżyserii Andrzeja Wajdy.

1982 - Stan wojenny: Służba Bezpieczeństwa aresztowała Janusza Pałubickiego, przewodniczącego konspiracyjnego Tymczasowego Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Wielkopolska oraz członka Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej, kierującej podziemną Solidarnością.

1983 - W Lod (Izrael) zmarł Seweryn Steinwurzel, operator filmowy, autor zdjęć do wielu filmów z okresu dwudziestolecia międzywojennego, m.in. "Córki generała Pankratowa", "Barbary Radziwiłłówny", "Trędowatej" i "Dziewcząt z Nowolipek".

1984 - W Toruniu przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oskarżonych o uprowadzenie i zamordowanie księdza Jerzego Popiełuszki.

1995 - Marek Kamiński zdobył Biegun Południowy. Był pierwszym człowiekiem, który zdobył oba bieguny Ziemi w ciągu jednego roku.

2002 – Amerykański koncern Lockheed Martin, oferujący samolot F-16, wygrał przetarg na dostawę samolotu wielozadaniowego dla Sił Powietrznych.

2002 – W „Gazecie wyborczej” ukazał się artykuł opisujący złożenie przez producenta filmowego Lwa Rywina propozycji korupcyjnej Adamowi Michnikowi. Afera doprowadziła do ogromnego spadku poparcia dla lewicy postkomunistycznej i premiera Leszka Millera, wzrostu znaczenia PO i PiS oraz narodzin idei budowy IV Rzeczypospolitej.

2004 - W Gdyni zmarł Janusz Popławski, muzyk, kompozytor, popularyzator muzyki, gitarzysta zespołu Niebiesko-Czarni.

2007 - W Warszawie zmarł Jerzy Kawalerowicz, reżyser filmowy, scenarzysta; autor filmów "Pociąg", "Matka Joanna od Aniołów", "Austeria", "Faraon" i "Quo vadis"; współzałożyciel i pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich (1966-1978).

2018 - W Krakowie zmarł bp Tadeusz Pieronek, biskup pomocniczy sosnowiecki w latach 1992-1998, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski w latach 1993-1998, rektor Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie w latach 1998-2004.

2022 – W Krakowie zmarł Andrzej Iwan, były znakomity piłkarz m.in. Wisły Kraków, Górnika Zabrze i reprezentacji Polski, z którą w 1982 roku zajął trzecie miejsce w mistrzostwach świata w Hiszpanii.

Zobacz także

2024-01-24, godz. 15:00 „Papierowa amunicja” – wystawa wydawnictw drugiego obiegu PRL Blisko sto tytułów prasy i książek wydanych w PRL poza cenzurą pokazano na wystawie „Papierowa amunicja”, otwartej we wtorek w bibliotece Uniwersytetu… » więcej 2024-01-24, godz. 13:00 Polska koprodukcja "Strefa interesów" z szansą na Oscara dla najlepszego filmu Brytyjsko-polsko-amerykańska koprodukcja "Strefa interesów" ma szansę na Oscara dla najlepszego filmu. Obraz w reżyserii Jonathana Glazera to opowieść o… » więcej 2024-01-24, godz. 12:00 W Londynie premiera gry edukacyjne IPN "Lotnicy - Wojna w przestworzach" Gra "Lotnicy - Wojna w przestworzach" to kolejna produkcja Instytutu Pamięci Narodowej, która dzięki wirtualnym narzędziom pozwoli wcielić się w bohaterów… » więcej 2024-01-24, godz. 10:00 103 lata temu urodził się Tadeusz Zawadzki "Zośka", harcmistrz, podporucznik AK 103 lata temu, 24 stycznia 1921 roku, urodził się Tadeusz Zawadzki, pseudonim "Zośka", harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, dowódca warszawskich Grup Szturmowych… » więcej 2024-01-24, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 24 stycznia » więcej 2024-01-23, godz. 15:00 Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu przygotowuje ekspozycję Garnki, dzbanki, fragmenty infrastruktury oraz inne przedmioty związane z działalnością dawnego Gimnazjum Piastowskiego w Brzegu zostaną udostępnione zwiedzającym… » więcej 2024-01-23, godz. 13:00 135 lat temu zmarł Ignacy Domeyko, geolog i mineralog, badacz Ameryki Południowej 135 lat temu, 23 stycznia 1889 roku, w Chile zmarł Ignacy Domeyko, geolog i mineralog, przyjaciel Adama Mickiewicza, badacz Ameryki Południowej. W latach 1867-1883… » więcej 2024-01-23, godz. 11:00 Polacy oddali hołd Powstańcom Styczniowym [DŹWIĘK] Powstanie objęło tereny zaboru rosyjskiego i miało charakter wojny partyzanckiej. Stoczono podczas jego trwania około 1200 potyczek. Największe z nich to… » więcej 2024-01-23, godz. 09:00 Toomas Hendrik Ilves laureatem Medalu Kuriera z Warszawy Były prezydent Estonii Toomas Hendrik Ilves został laureatem Medalu Kuriera z Warszawy. Wyróżnienie wręczono podczas uroczystej gali w Muzeum Powstania Warszawskiego… » więcej 2024-01-23, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 23 stycznia » więcej
8889909192
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »