Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2023-12-12, 07:30 Autor: Skrzydelski Przemysław / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
12 grudnia
1385 – W Krakowie zawarto pokój między królem Polski Jadwigą Andegaweńską a księciem płockim Siemowitem IV, który zrzekł się praw do korony polskiej.

1501 - W katedrze wawelskiej Aleksander Jagiellończyk koronowany został na króla Polski.

1575 - Prymas Jakub Uchański ogłosił królem Polski cesarza Maksymiliana II Habsburga; wybór ten został jednak oprotestowany przez szlachtę, która doprowadziła do elekcji Anny Jagiellonki.

1577 - Zawarto porozumienie pokojowe kończące wojnę Rzeczypospolitej z Gdańskiem. Na jego postawie Gdańsk wypłacił odszkodowanie w wysokości 200 tysięcy złotych, zachowując autonomię i przywileje.

1586 - W Grodnie zmarł król Stefan Batory, panujący od 1576 r.

1812 - W Tulczynie na Ukrainie zmarł Stanisław Trembecki, poeta, jeden z najwybitniejszych twórców epoki klasycyzmu stanisławowskiego; sekretarz i szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

1823 - W Wilnie urodził się Władysław Ludwik Anczyc, poeta, dramatopisarz, wydawca, tłumacz, uczestnik powstania krakowskiego w 1846 r.

1846 - Urodził się Stanisław Szczepanowski, ekonomista, inżynier, pionier przemysłu naftowego w Galicji.

1860 - W Szymborzu urodził się Jan Kasprowicz, poeta, dramaturg, krytyk teatralny i tłumacz; jeden z głównych przedstawicieli Młodej Polski, piewca przyrody tatrzańskiej, autor poematu "Miłość" i tomów "Krzak dzikiej róży", "Ginącemu światu", "Księga ubogich".

1861 - W Luboni k. Leszna zmarł Franciszek Morawski, żołnierz i poeta, uczestnik bitew pod Raszynem (1809) i Lipskiem (1813), minister wojny w Rządzie Narodowym w okresie Powstania Listopadowego, członek literackiego Towarzystwa Iksów i Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

1882 - W Stawiskach urodził się Akiba Rubinstein, arcymistrz szachowy, członek polskiej reprezentacji, która zdobyła złoty medal na III Olimpiadzie Szachowej w Hamburgu (1930).

1886 - W Pławowicach koło Miechowa urodził się Ludwik Hieronim Morstin, dramatopisarz, prozaik, poeta, tłumacz.

1886 - W Warszawie urodził się Adam Pragier, ekonomista, prawnik, działacz PPS, poseł na Sejm II RP, skazany w procesie brzeskim.

1890 - W Tarnopolu urodził się Kazimierz Ajdukiewicz, filozof, logik. Był jednym z najważniejszych polskich logików i autorem pierwszych w Polsce nowoczesnych sformułowań definicji „dowodu”, „wynikania”, i „twierdzenia”.

1906 - W Lublinie odbyło się uroczyste otwarcie Muzeum Lubelskiego.

1907 - W Łodzi urodziła się Halina Buyno-Łoza, aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z roli Anieli Kargulowej w filmach Sylwestra Chęcińskiego "Sami Swoi" i "Nie ma mocnych".

1915 - W Warszawie urodził się Jeremi Przybora, poeta, aktor, współtwórca "Kabaretu Starszych Panów".

1916 - Do Warszawy przybył entuzjastycznie witany komendant I Brygady Legionów Polskich Józef Piłsudski.

1939 – Na terenach RP okupowanych przez ZSRS wycofano z obiegu złotego i zastąpiono go rublem.

1945 - Podczas I Zjazdu Polskiej Partii Robotniczej Komitet Centralny powołał Władysława Gomułkę na stanowisko sekretarza generalnego.

1952 - W Warszawie odbył się zjazd księży popierających władze PRL, tzw. księży patriotów. W zjeździe wzięło udział ok. 1500 duchownych.

1953 - W Warszawie otwarto Halę Torwar.

1956 - W Warszawie zmarł Jerzy Nel (właśc. Jerzy Zyms), scenarzysta, autor tekstów piosenek m.in. "Już taki jestem zimny drań", "Baby, ach te baby"; uczestnik bitwy pod Kockiem, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego.

1963 - W Ottawie zmarł gen. Józef Zając, w czasie kampanii polskiej w 1939 r. naczelny dowódca lotnictwa i obrony przeciwlotniczej.

1968 - Zapadły wyroki w procesie studentów oskarżonych o udział w protestach Marca '68: Jan Lityński - 2,5 roku więzienia, Seweryn Blumsztajn - 2 lata.

1970 - Radio i telewizja nadały wieczorem komunikat o znaczących podwyżkach cen detalicznych artykułów spożywczych i przemysłowych; informacje te stały się bezpośrednią przyczyną strajków i demonstracji na Wybrzeżu.

1974 - List 15 polskich intelektualistów i artystów do władz PRL zawierający żądanie udostępnienia Polakom zamieszkałym w ZSRS kontaktu z polską kulturą oraz własnego szkolnictwa.

1981 - Początek operacji wprowadzania stanu wojennego: przed północą przy wsparciu wojska rozpoczęły działania jednostki MSW składające się z grup specjalnych, oddziałów ZOMO, jednostek antyterrorystycznych, funkcjonariuszy SB i oddziałów Jednostek Nadwiślańskich.

1981 - W Warszawie odbyło się pierwsze posiedzenie Prymasowskiej Rady Społecznej, której przewodniczył prof. Stanisław Stomma.

2000 - W Warszawie zmarł Jan Młodożeniec, grafik i plakacista.

2017 – Rząd premiera Mateusza Morawieckiego uzyskał w Sejmie wotum zaufania.

2019 - Olga Tokarczuk odebrała Literacką Nagrodę Nobla.

2020 – W Wólce Krasienińskiej na Lubelszczyźnie zmarł Dariusz Malinowski, basista i wokalista punkowej grupy Siekiera.

2022 – W Warszawie zmarł Mirosław Hermaszewski, pierwszy polski astronauta. W czerwcu 1978 r. odbył lot w kosmos na pokładzie radzieckiego statku Sojuz.

2022 – W Warszawie zmarł prof. Zbigniew Wawer, muzealnik, historyk wojskowości, w latach 2012-2016 dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, od marca 2017 r. dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Był członkiem Rady ds. Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej oraz Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Zobacz także

2024-01-11, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 11 stycznia » więcej 2024-01-10, godz. 15:00 15 lat temu zmarła generał Elżbieta Zawacka, kurierka AK, cichociemna 15 lat temu, 10 stycznia 2009 roku, zmarła generał Elżbieta Zawacka, legendarna kurierka Komendy Głównej Armii Krajowej, podczas II drugiej wojny światowej… » więcej 2024-01-10, godz. 13:00 105 lat temu zmarł Antoni Wiwulski, twórca Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie 105 lat temu, 10 stycznia 1919 roku, zmarł Antoni Wiwulski, rzeźbiarz, architekt, twórca Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie i pomnika Trzech Krzyży w Wilnie… » więcej 2024-01-10, godz. 11:00 II edycja konkursu „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny Instytut Śląski zaprasza do udziału w konkursie „Opowiem Ci o Kresach” – śląskie losy kresowej rodziny. » więcej 2024-01-10, godz. 09:00 132 lata temu urodził się Melchior Wańkowicz, pisarz, publicysta, mistrz reportażu 132 lata temu, 10 stycznia 1892 roku, urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej… » więcej 2024-01-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 stycznia » więcej 2024-01-09, godz. 15:00 82 lata temu zginął Jerzy Różycki, matematyk i kryptolog 82 lata temu, 9 stycznia 1942 roku, w katastrofie statku na Morzu Śródziemnym zginął Jerzy Różycki, matematyk i kryptolog, pracownik kontrwywiadu wojskowego… » więcej 2024-01-09, godz. 13:00 106 lat temu urodził się Stanisław Leopold, harcerz, dowódca 1. kompanii batalionu "Parasol" 106 lat temu, 9 stycznia 1918 roku, urodził się Stanisław Leopold, pseudonim "Rafał", harcerz, dowódca 1. kompanii batalionu "Parasol", szef akcji "Koppe"… » więcej 2024-01-09, godz. 11:00 227 lat temu powołano Legiony Polskie 227 lat temu, 9 stycznia 1797 roku, rozpoczęło się tworzenie Legionów Polskich we Włoszech, pierwszej polskiej formacji wojskowej po III rozbiorze i jednej… » więcej 2024-01-09, godz. 10:37 Nie żyje ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski Nie żyje ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Poinformowało o tym Stowarzyszenie "Wspólnota i Pamięć". » więcej
96979899100
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »