Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 368 lat temu rozpoczęło się szwedzkie oblężenie…
2023-11-18, 09:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/dok.

368 lat temu rozpoczęło się szwedzkie oblężenie klasztoru na Jasnej Górze

Obrona Jasnej Góry na obrazie Januarego Suchodolskiego [rys. wikipedia/domena publiczna]
Obrona Jasnej Góry na obrazie Januarego Suchodolskiego [rys. wikipedia/domena publiczna]
368 lat temu, 18 listopada 1655 roku, rozpoczęło się szwedzkie oblężenie klasztoru paulinów na Jasnej Górze. Trwało do końca grudnia. Wojska szwedzkie pod dowództwem generała Burcharda Müllera, po kilku nieudanych próbach ostrzelania klasztoru, poniosły dotkliwe straty i zostały zmuszone do odwrotu. Obrona klasztoru stała się najbardziej utrwalonym w polskiej świadomości historycznej epizodem z okresu "potopu szwedzkiego".
Dla Polaków miała wielkie znaczenie moralne. Było to pierwsze, spektakularne zwycięstwo militarne odniesione nad uznawaną za niepokonaną armią szwedzką, rzutujące na dalsze losy wojny polsko-szwedzkiej. Wielu historyków jest zdania, że obrona Jasnej Góry stanowiła przełom w zmaganiach wojennych.

Załoga klasztoru stawiała opór przez blisko 6 tygodni. Na czele obrońców Jasnej Góry stał przeor klasztoru ojciec Augustyn Kordecki. Wywiózł on cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, a na Jasnej Górze zawiesił jego kopię. Mimo "listu żelaznego”, gwarantującego nietykalność klasztoru, Szwedzi zażądali wpuszczenia swoich wojsk na jego teren.

Siły polskie, zgromadzone przez ojca Kordeckiego, składały się ze 160 żołnierzy, 50 puszkarzy, 20 szlachciców i 70 zakonników i były nieporównywalnie mniejsze od szwedzkich, liczących ponad 3 tysiące żołnierzy. Mimo to, przeor odrzucił trzy propozycje kapitulacji. W rezultacie, po licznych walkach i kilku nieudanych próbach ostrzelania klasztoru, w nocy z 26 na 27 grudnia Szwedzi odstąpili od jego oblężenia i odtrąbili odwrót. Powodem był rozkaz wyruszenia do Prus Królewskich i wsparcia walczących tam oddziałów.

Obrona klasztoru na Jasnej Górze w 1655 roku była punktem zwrotnym w wojnie, którą kilka miesięcy wcześniej król Szwecji Karol X Gustaw wypowiedział Rzeczypospolitej. Celem było objęcie panowania nad Morzem Bałtyckim. Zbrojny najazd Szwedów na nasz kraj przeszedł do historii jako "potop szwedzki", bo najeźdźcy niszczyli i palili całe wioski i miasta, grabiąc mienie i dobra kultury, a także łamiąc wszelkie prawa.

Polska, zaangażowana w wojnę z najazdem rosyjskim i osłabiona powstaniami kozackimi, nie zdołała odeprzeć militarnie najazdu, dlatego pierwsze miesiące "potopu" były pasmem szwedzkich sukcesów. Dopiero później znaczący opór stawili chłopi i mieszczanie, do których dołączyła szlachta. Sytuację zmieniła zwycięska obrona klasztoru na Jasnej Górze. Od tej pory kraj ruszył do walki z najeźdźcą i szala zwycięstwa przechyliła się na naszą stronę.

"Potop", nazywany też "drugą wojną północną", przerodził się w konflikt zbrojny na skalę europejską. Wzięli w nim udział Duńczycy, Brandenburczycy, Węgrzy, Polacy i Szwedzi. Zakończył się pokojem podpisanym w Oliwie, 3 maja 1660 roku.
Wojna ta stała się w XIX wieku inspiracją dla Henryka Sienkiewicza, który poświęcił jej część słynnej Trylogii, zatytułowanej "Potop". Napisana podczas zaborów "ku pokrzepieniu serc" Polaków cieszyła się ogromną popularnością.

Zobacz także

2024-07-03, godz. 14:33 Śląskie/ Pochód Gwarkowski na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Organizowany co roku w Tarnowskich Górach Pochód Gwarkowski został wpisany na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. O decyzji resortu kultury… » więcej 2024-07-03, godz. 09:15 Przed 90 laty zmarła Maria Skłodowska-Curie, powodem zgonu była złośliwa anemia Przed 90 laty 4 lipca 1934 r. w wieku zaledwie 67 lat z powodu anemii złośliwej zmarła Maria Skłodowska-Curie, jedyna kobieta, która otrzymała Nagrodę Nobla… » więcej 2024-07-03, godz. 08:41 80 lat temu zmarł Adolf Nowaczyński, pisarz, satyryk i publicysta związany z endecją 3 lipca 1944 roku zmarł w Warszawie Adolf Nowaczyński, pisarz, satyryk i publicysta, autor felietonów i dramatów, związany z Narodową Demokracją. Jego -… » więcej 2024-07-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 lipca » więcej 2024-07-02, godz. 13:13 Szefowie MSZ Polski i Niemiec rozmawiali m.in. o zadośćuczynieniu wobec Polski za straty wojenne Gest zadośćuczynienia wobec Polski za szkody i straty wywołane niemiecką agresją i okupacją, potrzeba dalszego wspierania Ukrainy oraz szczyt NATO - to główne… » więcej 2024-07-02, godz. 10:35 Wrocław/ Muzealnicy otworzyli kapsułę czasu sprzed ponad 150 lat; to pamiątka po remoncie wodociągów Zawartość kapsuły czasu z 1865 roku została zaprezentowana w Muzeum Archeologicznym we Wrocławiu. To list podpisany przez trzech sąsiadów z ul. Nożowniczej… » więcej 2024-07-02, godz. 09:56 Wojenny „Blitz” Steve’a McQueena otworzy 68. Londyński Festiwal Filmowy 9 października w Londynie rozpocznie się 68. edycja miejscowego festiwalu filmowego. Filmem, który otworzy to wydarzenie podczas specjalnej gali będzie „Blitz”… » więcej 2024-07-02, godz. 08:46 MKiDN: wyniki konkursu "Zabytek Zadbany 2024" Willa Maxa Erfurta w Jeleniej Górze, kasyno oficerskie w Twierdzy Modlin, Kościół w Lubiechni Małej oraz Muzeum "Dom Szewca" w Pszczewie - to niektórzy laureaci… » więcej 2024-07-02, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 2 lipca » więcej 2024-07-01, godz. 14:15 Instytut Polonika po raz drugi ogłasza konkurs "Dziedzictwo bez granic". Polska w poniedziałek obejmuje po raz siódmy roczne przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej; motto przewodnie to: "V4: powrót do korzeni" - przypomniało MSZ… » więcej
910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »