Wraz z majorem Dekutowskim zostało skazanych, a potem straconych sześciu jego podkomendnych. Szczątki "Zapory" odnaleziono w 2012 roku w Kwaterze na Łączce na warszawskich Powązkach Wojskowych. Uroczysty pogrzeb odbył się 27 września 2015 roku. Major został pochowany w Panteonie - Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Hieronim Dekutowski "Zapora" walczył jako ochotnik w wojnie obronnej 1939 roku. Następnie bronił granic Francji, a po jej kapitulacji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. W 1943 roku przerzucono go na teren Polski jako cichociemnego. Został przydzielony do Kedywu Okręgu AK Lublin. Przeprowadził kilkadziesiąt akcji zbrojnych. W sierpniu 1944 roku podjął nieudaną próbę przedostania się na pomoc walczącej Warszawie.

Na początku 1945 roku skoncentrował żołnierzy zagrożonych aresztowaniami i rozpoczął akcje odwetowe wobec wojsk NKWD i organów władzy ludowej. Dowodził największym zgrupowaniem na Lubelszczyźnie, działającym do amnestii w 1947 roku. Podlegało mu około 200 żołnierzy, którzy wiosną 1945 roku oczyścili powiaty kraśnicki, część puławskiego i lubelskiego z posterunków Milicji Obywatelskiej.

W 1947 roku, po ogłoszeniu przez władze komunistyczne amnestii, zaprzestał akcji i ujawnił się. Zagrożony aresztowaniem, wraz z grupą podkomendnych, podjął próbę ucieczki poza granice kraju, jednak wszyscy zostali zatrzymani.

Major Dekutowski został poddany brutalnemu śledztwu w więzieniu przy Rakowieckiej w Warszawie. Wyrokiem sądu wojskowego skazano go na siedmiokrotną karę śmierci. Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Przed wykonaniem wyroku major Dekutowski podjął jeszcze jedną, nieudaną próbę ucieczki z celi.

Stracono go 7 marca 1949 roku. Jego ostatnie słowa brzmiały: "Przyjdzie zwycięstwo! Jeszcze Polska nie zginęła!". Został pochowany w zbiorowym grobie. Razem z "Zaporą" stracono też sześciu jego żołnierzy.

Wyrok wydany przez komunistyczne władze na "Zaporę" został unieważniony w 1994 roku.

W 2007 prezydent Lech Kaczyński pośmiertnie odznaczył Hieronima Dekutowskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Uhonorowanych zostało też sześciu żołnierzy majora straconych wraz z nim - Stanisław Łukasik, Roman Groński, Edmund Tudruj, Tadeusz Pelak, Arkadiusz Wasilewski i Jerzy Miatkowski.

(więcej)

Hieronim Dekutowski urodził się 24 września 1918 w roku w Dzikowie, obecnie część Tarnobrzega. W 1939 roku zdał maturę, a jesienią zamierzał podjąć studia we Lwowie. Jako ochotnik przyłączył się do jednostek Wojska Polskiego i walczył z Niemcami w Galicji Wschodniej. Następnie dotarł do Francji, gdzie wstąpił do Armii Polskiej. Walczył w szeregach 2. Dywizji Strzelców Pieszych. Po kapitulacji Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii i wcielony do plutonu czołgów 3. Baonu I Brygady Strzelców. Zaprzysiężony na cichociemnego, w nocy z 16 na 17 września 1943 został zrzucony w okolicach Wyszkowa. Przydzielony do Kedywu Okręgu AK Lublin.

Od stycznia do lipca 1944 roku przeprowadził kilkadziesiąt akcji zbrojnych w okręgu. W czasie akcji "Burza" ochraniał sztab Komendy Lubelskiego Okręgu AK. W sierpniu podjął nieudaną próbę przedostania się na pomoc walczącej Warszawie.

Od początku 1945 roku przeprowadził liczne akcje odwetowe wobec wojsk NKWD i organów władzy ludowej.

W 1947 roku, po ogłoszeniu przez władze komunistyczne amnestii, ujawnił się. Został aresztowany wraz z innymi w okolicach Nysy, w połowie września (1947), podczas próby ucieczki na Zachód.

Po brutalnym śledztwie w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie został skazany wyrokiem sądu wojskowego 15 listopada 1948 roku na siedmiokrotną karę śmierci. Pozostałych oskarżonych również skazano na śmierć. Wyroki wykonano 7 marca 1949 roku. Tylko jednemu ze skazanych - Władysławowi Siła-Nowickiemu - karę śmierci zamieniono na dożywocie. Więzienie opuścił w 1956 roku.

"Zapora" został odznaczony między innymi Krzyżem Walecznych oraz pośmiertnie na obczyźnie Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Także pośmiertnie, w 1988 roku, władze RP w Londynie awansowały go do stopnia pułkownika.