Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2024-06-29, 06:00 Autor: IAR/J.Leszczyńska/dok.

Kartka z kalendarza

29 czerwca - Dzień Ratownika Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Tego dnia Kościół katolicki obchodzi Dzień Świętego Piotra, który jest patronem między innymi WOPR.

29 czerwca - Święto Wojskowych Oddziałów Gospodarczych. Jest obchodzone od 2013 roku.

29 czerwca - Światowy Dzień Chorych na Twardzinę.

29 czerwca - Międzynarodowy Tydzień Wiedzy o Osobach Głuchoniewidomych, trwający od 24 do 30 czerwca.

29 czerwca - Międzynarodowy Dzień Tropików.

29 czerwca - Dzień Rybaka.

29 czerwca - Święto Morza.

29 czerwca - Dzień Szwagra
1312 - Henryk VII Luksemburski został koronowany na Cesarza Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Po koronacji wydał encyklikę koronacyjną, w której oświadczył, że tak jak Bóg rządzi wszystkim w niebiosach, tak wszyscy ludzie na ziemi muszą być posłuszni cesarzowi.

1440 - 13-letni Kazimierz Jagiellończyk został wybrany na Wielkiego Księcia Litewskiego. Ponieważ był nieletni, rządy sprawowała rada bojarska. Siedem lat później Jagiellończyk został królem Polski. Zanim powrócił do kraju, wystawił przywilej dla Litwy, w którym rozszerzył swobody osobiste i prawa majątkowe bojarów oraz zagwarantował całość i nienaruszalność terytorium litewskiego. Był jednym z najaktywniejszych polskich władców, za panowania którego Korona, pokonując zakon krzyżacki w wojnie trzynastoletniej, odzyskała - po 158 latach - Pomorze Gdańskie, a dynastia Jagiellonów stała się jedną z czołowych panujących w Europie.

1797 - Urodził się Józef Lompa, śląski działacz społeczny i narodowy, badacz folkloru śląskiego, poeta i publicysta, współpracownik wielu ówczesnych pism, prekursor procesu odrodzenia narodowego na Górnym Śląsku. Był autorem pierwszej napisanej po polsku historii Śląska - „Krótkie wyobrażenie historyi Śląska”, poradników rolniczych oraz polskich podręczników szkolnych - „Książka do czytania dla klasy średniej szkół katolickich miejskich i wiejskich”. Zmarł 29 marca 1863 roku.

1798 - Urodził się Giacomo Leopardi, włoski poeta romantyczny, filozof, filolog, jeden z najwybitniejszych poetów włoskich, prekursor pesymizmu, jako spójnego i całościowego systemu filozoficznego. Jego twórczość stanowiła wyraz skrajnej rozpaczy. Egzystencję ludzką pojmował w kategoriach "niekończącego się cierpienia” i "bezlitosnej natury”. Autor zbioru poetyckiego "Pieśni”. Zaliczany do grona największych liryków XIX-wiecznej literatury światowej. Zmarł 14 czerwca 1837 roku.

1886 - Urodziła się Ada Sari, właściwie Jadwiga Szayer, śpiewaczka operowa, sopran koloraturowy, pedagog, występowała niemal na wszystkich scenach operowych Europy i obu Ameryk. Od 1947 roku - profesor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. Od 1985 roku w Nowym Sączu, miejscu urodzenia artystki, odbywa się Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Sztuki Wokalnej imienia Ady Sari. Zmarła 12 lipca 1968 roku.

1886 - Urodził się Robert Schumann, francuski polityk, uznawany za jednego z ojców zjednoczonej Europy, minister rządu generała Charles'a de Gaulle'a, zwolennik ścisłej współpracy ze Stanami Zjednoczonymi, autor planu zwanego "planem Schumanna", na podstawie którego w 1951 roku powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali. Jej następcą stała się Wspólnota Europejska, a od 2009 roku - dzisiejsza Unia Europejska. Deklarację Schumana ogłoszono 9 maja 1950 roku - dla upamiętnienia tego dnia 9 maja obchodzony jest, jako Dzień Europy. Robert Schumann zmarł 4 września 1963 roku.

1888 - Urodził się Stanisław Piotr Koczorowski, bibliotekarz i bibliograf, współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Książek w Paryżu, kustosz Biblioteki Narodowej w Warszawie w latach 1931-1938. Autor publikacji dotyczących czytelnictwa, biografii polskich pisarzy i poetów, recenzent książek. Zmarł 30 listopada 1958 roku.

1900 - Urodził się Antoine de Saint-Exupéry, pisarz, lotnik, autor powieści: "Mały książę", "Nocny lot", "Ziemia, planeta ludzi”. Zginął podczas lotu zwiadowczego, 31 lipca 1944 roku. Przez wiele lat dokładny los jego samolotu nie był znany. W 1998 roku rybak wyłowił z Morza Śródziemnego w okolicy Marsylii bransoletkę należącą do pisarza, a części jego samolotu znaleziono w 2000 roku. Maszynę zidentyfikowano dzięki zachowanym numerom seryjnym i przekazano do Muzeum Lotnictwa i Astronautyki Le Bourget.

1908 - Urodził się Edward Ałaszewski, sportowiec i artysta grafik. Był mistrzem Polski w siatkówce i koszykówce. Stworzył wiele karykatur osób związanych ze sportem - trenerów i zawodników. Rysował między innymi dla "Przeglądu Sportowego" i "Sportu". Za swoje rysunki zdobył wiele nagród, między innymi w 1975 roku złoty i srebrny medal na międzynarodowej wystawie rysunków satyrycznych w Ankonie. Wydał kilka albumów, ilustrował też książki o tematyce sportowej - na przykład "Piłkarskie asy". Zmarł 11 grudnia 1983 roku.

1916 - Urodził się Jan Kosiński, scenograf, wykładowca warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, od lat 50. - współtwórca inscenizacji, głównie w teatrach warszawskich. Zaprojektował dekoracje do pierwszej powojennej inscenizacji "Dziadów” Adama Mickiewicza, w Teatrze Polskim, w reżyserii Aleksandra Bardiniego. Ostatnią sceniczną realizacją scenografa była "Elektra" Jeana Giraudoux, w reżyserii Kazimierza Dejmka, przygotowana w 1973 roku, na scenie warszawskiego Teatru Dramatycznego. Autor esejów, między innymi: "Kształt teatru”. Zmarł 30 września 1974 roku.

1917 - Zmarł Frans Schollaert, belgijski polityk, działacz Partii Katolickiej, prawnik, premier Belgii. W latach 1901-1908 pełnił funkcję premiera Belgii. Dwukrotnie zajmował stanowisko przewodniczącego Izby Reprezentantów. Od 1914 roku był członkiem emigracyjnych władz Belgii. Urodził się 19 sierpnia 1851 roku.

1922 - Wojsko Polskie wkroczyło uroczyście do Pszczyny. Od 20 czerwca 1922 roku, oddziały Wojska Polskiego dowodzone przez generała Stanisława Szeptyckiego zajmowały część Górnego Śląska, przyznaną Polsce decyzją Konferencji Ambasadorów. Te tereny wróciły do Polski na skutek plebiscytu i III Powstania Śląskiego.

1924 - Urodził się Gustaw Lutkiewicz, aktor związany ze scenami Warszawy i Łodzi, zagrał w 120 filmach, między innymi - "Ogniem i mieczem", "Kamienne tablice" czy "Lekcja martwego języka", a także serialach - "Czterdziestolatek" oraz "Alternatywy 4". Często występował w słuchowiskach radiowych. Za tę formę twórczości w 1994 roku otrzymał nagrodę Polskiego Radia - Złoty Mikrofon, za kreację postaci Polikarpa Lepieszki w powieści radiowej "W Jezioranach”. Występował również w Teatrze Telewizji. Jest też cenionym wykonawcą ballad Bułata Okudżawy. Zmarł 24 lutego 2017. 100. rocznica

1929 - Urodziła się Oriana Fallaci, włoska dziennikarka i pisarka. W czasie II wojny światowej - działaczka włoskiego ruchu oporu. Znana, jako autorka wywiadów ze znanymi ludźmi, w tym z Henry Kissingerem, ajatollahem Chomeinim, Willy Brandtem, Lechem Wałęsą, Goldą Meir. W ostatnich latach życia była bardzo krytycznie nastawiona do współczesnego islamu. Zmarła 15 września 2006 roku. 95. rocznica

1930 - Urodził się Sławomir Mrożek, jeden z najwybitniejszych polskich dramatopisarzy i prozaików, także satyryk i rysownik. Mistrz absurdu i groteski. Pozostawił po sobie ogromną spuściznę, która na trwałe weszła do kanonu nie tylko polskiej, ale i światowej literatury. Pisał opowiadania i znakomite sztuki, które podbijały sceny w najdalszych zakątkach globu. Był także autorem błyskotliwych rysunków, które dziś są klasyką polskiego humoru. Autor między innymi dramatów: "Tango", "Ambasador", "Indyk". Zmarł 15 sierpnia 2013 roku.

1933 - Zmarł Roscoe Arbuckle, amerykański aktor komediowy z okresu kina niemego, jedna z największych gwiazd swojej epoki, symbol komedii slapstikowej, jeden z najbardziej zasłużonych dla tego gatunku, obok Charlesa Chaplina, Bustera Keatona i Harolda Lloyda. Zagrał między innymi w filmach: "Charlie pielęgniarzem" i "Gangsters". Urodził się 24 marca 1887 roku.

1934 - W nocy z 29 na 30 czerwca w Niemczech miała miejsce tzw. noc długich noży. Akcja ta zmierzała do wyeliminowania przeciwników Adolfa Hitlera z Narodowościowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników NSDAP. Zamordowano blisko sto osób, wśród nich dowódców SA - Oddziałów Szturmowych NSDAP, Ernsta Röhma i Gregora Strassera. 90. rocznica

1936 - Urodził się Kazimierz Paweł Braun, pisarz, reżyser teatralny, autor książek - "Nowy teatr na świecie", "Wielka reforma teatru", wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego i krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej oraz amerykańskich uczelni teatralnych. W 1994 roku Sławomir Grünberg nakręcił o nim film dokumentalny "Kazimierz Braun - na pograniczu kultur". Od 1985 roku mieszka w Stanach Zjednoczonych.

1940 - Zmarł Paul Klee, szwajcarski malarz, grafik, teoretyk sztuki, jeden z najbardziej oryginalnych artystów XX wieku. Zwolennik surrealizmu i dadaizmu, związany też z ekspresjonizmem i kubizmem. Jego prace odwołują się do poezji, muzyki i snów. Uznany przez partię nazistowską za twórcę „sztuki zdegenerowanej”, musiał opuścić Niemcy. Od 2005 roku w Bernie działa muzeum jego imienia, w którym zgromadzono ponad cztery tysiące prac artysty. Urodził się 18 grudnia 1879 roku.

1941 - Wojska niemieckie zajęły Lwów i Mińsk. Była to część operacji Barbarossa, zapoczątkowanej 22 czerwca 41 roku, której celem było zajęcie terenów Związku Radzieckiego przez III Rzeszę. Agresja na ZSRR nie powiodła się i ostatecznie stała się przyczyną klęski wojsk niemieckich w całej II wojnie światowej.

1941 - W Nowym Jorku zmarł Ignacy Jan Paderewski, współtwórca niepodległej Polski, wybitny pianista i kompozytor. Jego działalność w dziedzinie polityki i kultury zapewniła mu miejsce w gronie najwybitniejszych osobowości pierwszej połowy XX wieku. Zdobył międzynarodową sławę, jako pianista. Koncertował w najsłynniejszych salach, a jego recitale zaszczycały obecnością koronowane głowy Europy. Był też kompozytorem, napisał między innymi koncert fortepianowy a-moll, operę "Manru", symfonię "Polonia" oraz "Fantazję Polską" na fortepian i orkiestrę. W 1919 roku, jako premier i minister spraw zagranicznych podpisał w imieniu Polski Traktat Wersalski. W latach 1920 -1921 był stałym przedstawicielem Polski w Lidze Narodów. Prochy artysty sprowadzono do kraju w 1992 roku i złożono w krypcie Bazyliki Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela. Urodził się 18 listopada 1860 roku.

1942 - Zmarł Jan Alfred Szal, konstruktor i wynalazca lotniczy. Zajmował się także astronomią. Zgłosił wiele patentów i wynalazków w dziedzinie lotnictwa i wojskowości. W 1932 roku założył własną Wytwórnię Akcesoriów Lotniczych i Samochodowych MOTOLUX. Opracował między innymi synchronizator karabinu maszynowego pilota i konstruował gondolę pierwszego polskiego balonu stratosferycznego (do startu nie doszło z powodu wybuchu wojny). Konstruktor i wynalazca działał także w konspiracji, należał do ZWZ/AK, przygotowywał dla podziemia ładunki wybuchowe. Został aresztowany przez zakopiańskie Gestapo i w jego siedzibie zamordowany. Urodził się 23 grudnia 1899 roku.

1943 - W Wałbrzychu zmarła księżna Maria Teresa Oliwia Hochberg von Ples, nazywana Daisy, angielska arystokratka, małżonka księcia pszczyńskiego Hansa Heinricha XV Hochberga, związana z zamkiem w Pszczynie i zamkiem Książ. Zajmowała się działalnością charytatywną, niosła pomoc podczas I i II wojny światowej. Uważana za jedną z najpiękniejszych kobiet epoki edwardiańskiej. Urodziła się 28 czerwca 1873 roku.

1948 - Urodził się Ian Paice, angielski muzyk, współzałożyciel i perkusista grupy Deep Purple, jedyny członek zespołu występujący w nim nieprzerwanie od jego powstania. Grał gościnnie na płytach wielu artystów, w tym Paula McCartneya i George'a Harrisona.

1951 - Joseph Ratzinger, późniejszy papież Benedykt XVI, oraz jego brat Georg Ratzinger otrzymali święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa Monachium i Freising Michaela von Faulhabera. Benedykt XVI zasiadał na stolicy Piotrowej od 2005 do 2013 roku, był pierwszym od XV wieku papieżem, który ustąpił z urzędu, od 28 lutego 2013 roku jest tytułowany papieżem - emerytem. Georg Ratzinger był kapelmistrzem w katedrze ratyzbońskiej i kierownikiem działającego tam chóru chłopięcego "Regensburger Domspatzen".

1952 - Zmarł Jan Chruściński, piłkarz i trener. Dziewięciokrotnie, w latach 1924-1932, reprezentował barwy narodowe, strzelając jednego gola. Dwukrotnie był kapitanem reprezentacji. Jako trener prowadził Garbarnię Kraków, RKS Czechowice, TS Mościce, KS Chełmek oraz Cracovię. Urodził się 17 lutego 1899 roku.

1958 - Reprezentacja Brazylii została po raz pierwszy piłkarskim mistrzem świata, pokonując w finale turnieju rozgrywanego w Szwecji kadrę gospodarzy 5:2. Reprezentacja Brazylii jest najbardziej utytułowaną narodową drużyną piłkarską na świecie. Jako jedyna w historii pięć razy zdobyła Puchar Świata. Po turnieju w Szwecji, następnie wygrywali mundiale w latach 1962, 1970, 1994 i 2002.

1963 - Urodziła się Anne-Sophie Mutter, niemiecka skrzypaczka. W latach 70. grała z orkiestrą Filharmoników Berlińskich, prowadzoną przez Herberta von Karajana. W repertuarze ma wiele dzieł muzyki klasycznej, jednak szczególnie znane są jej wykonania muzyki współczesnej. Kilku znanych kompozytorów pisało utwory specjalnie dla niej, jednym z nich był Witold Lutosławski, który skomponował "Łańcuch II”. Krzysztof Penderecki stworzył dla artystki "II Koncert skrzypcowy". Ponadto Witold Lutosławski ofiarował skrzypaczce w 1989 roku w prezencie ślubnym kołysankę "Lullaby for Ann-Sophie". Anne-Sophie Mutter jest laureatką wielu nagród międzynarodowych.

1967 - Zmarła Jayne Mansfield, amerykańska modelka i aktorka, legenda kina lat 50. i 60. XX wieku. Zagrała między innymi w filmach: "Kobieca dżungla”, "Szeryf i blondynka”, "Wyzwanie”, "Męski piknik”, "Poradnik żonatego mężczyzny”, "Miłostki Herkulesa”. Urodziła się 19 kwietnia 1933 roku.

1971 - Trzej kosmonauci: Gieorgij Dobrowolski, Wiktor Pacajew i Władisław Wołkow zginęli podczas powrotu na Ziemię, w kapsule radzieckiego statku kosmicznego Sojuz 11. Kosmonauci od 6 czerwca prowadzili badania medyczne i biologiczne nad właściwościami w kosmosie różnych organizmów żywych oraz organizmów samych kosmonautów. Podczas powrotu, po planowym rozdzieleniu modułów statku, doszło do nagłej dekompresji na wysokości 170 kilometrów nad Ziemią. Sojuz 11 wylądował, ale członkowie załogi nie żyli.

1980 - Zmarł Aleksander Baumgardten, prozaik, poeta, krytyk teatralny i filmowy, tłumacz. Autor opowiadań: "Bitwa trwa”, "Oko za oko”, powieści: "Kulminacja”, "Oblężenie”, "Młody książę”, "Ulica Czterech Wiatrów”, a także poezji: "Usta na kamieniach”, "Łuny na wietrze”. Urodził się 31 maja 1908 roku.

1985 - Zmarł Andrzej Kijowski, pisarz, eseista, krytyk literacki i teatralny, autor opowiadań: "Diabeł, anioł i chłop”, "Pseudonimy”, szkiców: "Miniatury krytyczne”, "Szósta dekada”, "Gdybym był królem”, powieści: "Dziecko przez ptaka przyniesione”, "Oskarżony”. Jeden z twórców Polskiego Porozumienia Niepodległościowego. Sygnatariusz Listu 15 i Memoriału 101. Założyciel, wykładowca i członek rady programowej Towarzystwa Kursów Naukowych. Uczestnik Kongresu Kultury Polskiej w 1981. Urodził się 29 listopada 1928 roku.

1988 - Zmarła Franciszka Themerson, plastyczka, ilustratorka książek, a także czasopism "Świerszczyk” i "Wiadomości Literackie”. Razem z mężem realizowała filmy eksperymentalne i tworzyła Spółdzielnię Autorów Filmowych. Od 1940 roku mieszkała w Anglii, gdzie kontynuowała pracę artystyczną. Urodziła się 28 czerwca 1907 roku.

1988 - W nocy z 29 na 30 czerwca w Warszawie został brutalnie pobity profesor Jan Strzelecki, socjolog, eseista, uczestnik Powstania Warszawskiego, narciarz i taternik. Współpracował z Komitetem Obrony Robotników i Towarzystwem Kursów Naukowych, był doradcą "Solidarności". Internowany w stanie wojennym, zwolniony ze względu na stan zdrowia. Zmarł 11 lipca 1988 roku, nie odzyskawszy przytomności. Jan Strzelecki urodził się 4 lipca 1919 roku.

1991 - W FSO zakończono produkcję Fiata 125p, nazywanego "Dużym Fiatem". Uzupełnieniem był Polski Fiat 126p znany, jako "Mały Fiat" lub "Maluch". Inne potoczne określenia dla modelu 125p to - "Bandzior", "Kant" czy też "Kredens". W sumie powstało niemal 1,5 miliona egzemplarzy modelu, z czego prawie 900 tysięcy trafiło na eksport.

1993 - W Warszawie odbyło się uroczyste otwarcie Muzeum Katyńskiego. Jego pierwszą siedzibą był Fort Czerniaków. Obecnie znajduje się na Cytadeli. Powstało dzięki staraniom środowisk związanych z Rodzinami Katyńskimi i inicjatywie stołecznego Muzeum Wojska Polskiego. Gromadzi artefakty grobowe wydobyte podczas prac ekshumacyjnych w Katyniu, Miednoje, Charkowie i Bykowni, a także pamiątki, fotografie i archiwalia przekazywane przez rodziny ofiar zbrodni katyńskiej. 1995 - Amerykański prom kosmiczny „Atlantis” połączył się z rosyjską stacją orbitalną „Mir”. Razem okrążyły Ziemię 77 razy w ciągu 5 dób. Było to pierwsze międzynarodowe spotkanie w kosmosie od lipca 1975 roku.

1996 - Zmarł Stanisław Czycz, pisarz, fotograf, największy rozgłos przyniosło mu poświęcone Andrzejowi Bursie opowiadanie "And”. Autor powieści: "Nie wierz nikomu” i "Pawana”, opowiadań "Nim zajdzie Księżyc", a także poezji. Urodził się 6 kwietnia 1929 roku.

1999 - W Turcji sąd wydał wyrok śmierci na Abdullaha Öcalana, przywódcę Partii Pracujących Kurdystanu. Oskarżono go o zdradę państwa i działalność separatystyczną, obciążono odpowiedzialnością za śmierć 30 tysięcy ludzi. Wykonanie kary zostało bezterminowo odroczone. W 2002 roku w Turcji zakazano wykonywania kary śmierci. 25. rocznica

2000 - Zmarł Vittorio Gassman, włoski aktor i reżyser, zagrał w obrazach: "Gorzki ryż", "Anna", "Wojna i pokój", "Zapach kobiety", "Dzień weselny", "Wielka wojna”, "Kolacja”, "Baśnie tysiąca i jednej nocy". Pomimo sukcesu odniesionego w filmie, Vittorio Gassman nigdy nie opuścił teatru. Założył szkołę teatralną we Florencji. Urodził się 1 września 1922 roku.

2002 - Zmarł Jan Zamoyski, ostatni ordynat Ordynacji Zamoyskich, w okresie II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej, marszałek senior Senatu Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji, w latach 1991 -1998 - prezes Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. W wyniku powojennej reformy rolnej został pozbawiony majątku, następnie w 1949 roku skazano go na 15 lat pozbawienia wolności, zwolnienie uzyskał po ośmiu latach. Przez około 20 lat pracował dla szwajcarskich linii lotniczych Swissair. Urodził się 12 czerwca 1912 roku.

2002 - W miejsce Urzędu Ochrony Państwa utworzono Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencję Wywiadu.

2003 - Zmarła Katharine Hepburn, jedna z najsłynniejszych amerykańskich aktorek, legenda Hollywood. W 60-letniej karierze zagrała w ponad 50 filmach, między innymi: "Poranna chwała", "Opowieść filadelfijska", "Afrykańska królowa", "Zgadnij, kto przyjdzie na obiad", "Lew w zimie", "Nad Złotym Stawem", "Żebro Adama”. Była 12 razy nominowana do Oscara, otrzymała cztery statuetki. Urodziła się 12 maja 1907 roku.

2005 - W Chicago zmarł Tymoteusz Karpowicz, poeta, autor zbiorów wierszy: "Żywe wymiary", "Gorzkie źródła", "Słoje zadrzewne", twórca słuchowisk radiowych i sztuk teatralnych, badacz twórczości Bolesława Leśmiana. Urodził się 15 grudnia 1921 roku.

2007 - Zmarł Fred Saberhagen, amerykański pisarz science fiction i fantasy. Autor cykli: "Dracula", "Empire of the East", "Księga mieczy" i najbardziej znanego "Berserker". Urodził się 18 maja 1930 roku.

2007 - W centrum Londynu policja rozbroiła dwa samochody pułapki. Ówczesny Premier Wielkiej Brytanii Gordon Brown stwierdził, że Brytyjczycy znajdują się pod silnym zagrożeniem zamachami terrorystycznymi. Zapowiedział też, że muszą pozostawać cały czas czujni. Na terenie Wielkiej Brytanii wprowadzono najwyższy stan zagrożenia terrorystycznego.

2008 - Zmarła Anka Kowalska, poetka, prozaiczka i dziennikarka, działaczka opozycji demokratycznej. Autorka powieści "Pestka”, zbiorów poezji: "Psalm z doliny”, "Spojrzenie”, "Racja stanu”, "Credo najmniejsze”. Od 1976 współpracowała z Komitetem Obrony Robotników, wyjeżdżała, jako obserwator na procesy robotników w Radomiu. Działała w "Solidarności”. Od 13 grudnia 1981 do 1 czerwca 1982 była internowana. Urodziła się 22 lutego 1932 roku.

2008 - W finale XIII Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Hiszpania pokonała w Wiedniu Niemcy 1:0. Polska po porażkach z Niemcami i Chorwacją oraz remisie z Austrią zajęła ostatnie miejsce w grupie B pierwszej fazy rozgrywek.

2010 - Zmarł Rudolf Leopold, austriacki kolekcjoner dzieł sztuki, twórca największej w Austrii kolekcji i muzeum sztuki nowoczesnej - Muzeum Leopoldów. Rudolf Leopold zaczął zbierać dzieła sztuki w 1947 roku, najpierw kolekcjonował obrazy mistrzów XIX wieku, a od lat 50. - również dzieła malarzy austriackich początku XX wieku. Urodził się 1 marca 1925 roku

2013 - Zmarł Jim Kelly, znany też jako Dragon, amerykański sportowiec, aktor, tenisista i praktyk sztuk walki, który zyskał znaczną popularność w latach 70. XX wieku, jako główna gwiazda filmów blaxploitation. Najlepiej znany z roli Williamsa w filmie Roberta Clouse "Wejście smoka", gdzie zagrał z Bruce’em Lee. Urodził się 5 maja 1946 roku.

2014 - Na okupowanych przez dżihadystów terenach w Syrii i Iraku proklamowano samozwańczy kalifat pod nazwą Państwo Islamskie. 10. rocznica

2016 - Zmarł Jerzy Wroński, malarz, profesor, wykładowca Uniwersytetu Śląskiego. Jego twórczość w początkach działalności utrzymana była w konwencji malarstwa materii. W latach 80. zwrócił się ku fotografii, traktując światło jako kolejny, obok wody i ognia, czynnik kreacyjny swych dzieł. Zaczął wówczas tworzyć "fotogramy metamorficzne", określane później, jako "kopciogramy". Powstawały na zwilżonej wodą szklanej kliszy fotograficznej, przy udziale płomienia osadzającego na niej drobiny sadzy. Urodził się w 1930 roku.

2016 - Zmarła Janina Paradowska, dziennikarka, publicystka. Od 1991 roku związana z tygodnikiem "Polityka”, a od 2003 publicystka radia Tok FM. W 2002 została laureatką nagrody Grand Press dla Dziennikarza Roku, a w 2011 Nagrody Kisiela. Urodziła się 2 maja 1942 roku.

2017 - Zmarł Zbigniew Kwaśniewski, piłkarz, uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych graczy w polskiej kadrze narodowej, posługujący się perfekcyjną techniką gry. W 1978 roku rozegrał dwa zwycięskie mecze, z Luksemburgiem i Grecją. Zaczynał karierę od gry w Wigrach Suwałki, w latach 1972-1974 należał do Gwardii Warszawa, a później - z przerwą na grę we francuskim klubie LB Châteauroux - należał do drużyny Odry Opole. Urodził się 2 kwietnia 1948 roku.

2018 - Zmarła Irena Szewińska, wybitna lekkoatletka i działaczka sportowa, siedmiokrotna medalistka olimpijska, dama Orderu Orła Białego. W 1974 roku agencja prasowa United Press International wybrała ją najlepszą sportsmenką na świecie. Nazywana "królową lekkoatletyki", specjalizowała się w biegach sprinterskich i skokach w dal. Wśród siedmiu zdobytych medali olimpijskich miała trzy złote krążki, ponadto była trzynastokrotnie medalistką mistrzostw Europy, w tym dziesięć razy na otwartym stadionie i trzy razy w hali. Ośmiokrotnie poprawiała rekordy świata - indywidualnie i dwukrotnie w sztafecie. Urodziła się 24 maja 1946 roku.

2018 - Zmarł Andrzej Brzeski, aktor teatralny i filmowy. Występował w teatrach warszawskich - Na Targówku, Rozmaitości, Narodowym. Grał również w filmach: "Skradziona kolekcja”, "Miś”, "W biały dzień”, "Wielki tydzień”, a także w serialach telewizyjnych. Autor, kompozytor i wykonawca poezji śpiewanej. Był autorem piosenek między innymi dla Edyty Geppert i Maryli Rodowicz. Współpracował z audycjami rozrywkowymi radiowej Trójki, dla których napisał i wykonał kilkaset piosenek, a także monologi i mini-słuchowiska. Urodził się 14 listopada 1949 roku.

2018 - Zmarł Arvid Carlsson, szwedzki neurobiolog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. Jego badania przyczyniły się do poszerzenia wiedzy na temat choroby Parkinsona. Wykazał, że osoby cierpiące na tę chorobę mają w mózgu zbyt mało dopaminy. Na podstawie prac Arvida Carlssona opracowano wiele środków antydepresyjnych. W 2000 otrzymał Nagrodą Nobla za przełomowe w neurobiologii poznanie na poziomie molekularnym mechanizmów funkcjonowania mózgu. Urodził się 25 stycznia 1923 roku.

2018 - Zmarł Steve Ditko, amerykański autor komiksów i pisarz, twórca i współtwórca ze Stanem Lee oraz Jackiem Kirbym postaci superbohaterów Spider-Mana i Doktora Strange’a z komiksów Marvel Comics. Urodził się 2 listopada 1927 roku.

2020 - Zmarł Stanisław Opiela, jezuita, dziennikarz, były prowincjał prowincji wielkopolsko-mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego. Od 1982 do 1991 roku był redaktorem naczelnym miesięcznika „Przegląd Powszechny”. Później zajmował się misją odbudowania struktur jezuitów w Rosji po upadku komunizmu,. Doprowadził do rejestracji zakonu, był też sekretarzem Konfederacji Biskupów Federacji Rosyjskiej, jednak w 2000 roku z powodu odmowy wizy musiał wrócić do Polski. Urodził się 7 kwietnia 1938 roku.

2021 - Zmarł Andrzej Zakrzewski, reżyser filmowy, telewizyjny i radiowy. Wyreżyserował między innymi filmy: "W każdą pogodę" i "Szach i mat!" z cyklu filmów telewizyjnych "Opowieści niezwykłe". Laureat Grand Prix Festiwalu Słuchowisk Polskiego Radia w Bolimowie za "Kartotekę rozrzuconą" według Tadeusza Różewicza w 1997 roku i Nagrody Honorowej "Wielki Splendor” Teatru Polskiego Radia w 2001. Urodził się 28 czerwca 1935 roku.

2023 - Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych zakazał stosowania kryteriów rasowych w rekrutacji na studia. Uznał, że funkcjonującą od dekad polityka „akcji afirmatywnej" (affirmative action), narusza czternastą poprawkę do amerykańskiej konstytucji, która gwarantuje równą ochronę prawa wszystkim obywatelom. Zwolennicy „akcji afirmatywnej”, nazywanej wcześniej pozytywną dyskryminacją, twierdzą, że wyrównuje ona szanse historycznie dyskryminowanych mniejszości, jej krytycy - że dyskryminuje większość, a także uczniów o azjatyckich korzeniach. 1. rocznica.

2023 - Po raz pierwszy w historii dowódcą Eurokorpusu - wielonarodowej struktury wojskowej szybkiego reagowania został Polak - generał broni Jarosław Gromadziński. Zastąpił belgijskiego generała Petera Devogelaere’a. W marcu 2024 roku generała Gromadzińskiego po jego odwołaniu zastąpił na stanowisku generał broni Piotr Błazeusz, dotychczasowy pierwszy zastępca szefa Sztabu Generalnego WP. Eurokorpus bierze udziału w operacjach kryzysowych, humanitarnych, ratunkowych oraz wymuszania i utrzymania pokoju. Współdziała z Unią Europejską i NATO. Tworzy go sześć państw ramowych: Niemcy, Francja, Hiszpania, Belgia, Luksemburg i Polska oraz kraje stowarzyszone: Włochy, Grecja, Rumunia i Turcja. 1. rocznica

Zobacz także

2024-08-04, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 4 sierpnia - Międzynarodowy Dzień Pantery Mglistej. » więcej 2024-08-03, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 03 sierpnia 1015 roku - Wojna polsko-niemiecka: w wyniku bitwy pod Krosnem Odrzańskim armia cesarza Henryka II Świętego przełamała polską obronę na Odrze… » więcej 2024-08-02, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 2 sierpnia - Światowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti, obchodzony od 2011 roku. W nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 roku Niemcy zlikwidowali obóz cygański… » więcej 2024-08-01, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 1 sierpnia - Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego, obchodzony od 2010 roku. 1 sierpnia - Dzień Pamięci Warszawy - święto stolicy, ustanowione… » więcej 2024-07-31, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 31 lipca obchodzony jest w Polsce Dzień Skarbowości. To święto wszystkich urzędników, inspektorów, naczelników i pracowników izb i urzędów skarbowych… » więcej 2024-07-30, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 30 lipca - Międzynarodowy Dzień Przyjaźni. 30 lipca - Święto narodowe Republiki Vanuatu - Dzień Niepodległości, obchodzony od 1980 roku, kiedy kraj… » więcej 2024-07-29, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 29 lipca - Światowy Dzień Tygrysa. » więcej 2024-07-28, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 28 lipca - Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby. » więcej 2024-07-27, godz. 01:09 Kartka z kalendarza 27 lipca - Dzień Samotnych. 27 lipca - Międzynarodowy Dzień Bezpańskiego Psa. » więcej 2024-07-27, godz. 01:06 Kartka z kalendarza 26 lipca - Międzynarodowy Dzień Ochrony Ekosystemu i Lasów Namorzynowych. 26 lipca - W Kościele katolickim trwa 25. Ogólnopolski Tydzień Świętego Krzysztofa… » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »