1331 - Roszczący sobie pretensje do korony polskiej król Czech Jan Luksemburski, w porozumieniu z zakonem krzyżackim, najechał Wielkopolskę.

1608 - Na pokładzie angielskiego statku "Mary and Margaret' przybyło do osady Jamestown w Wirginii pięciu pierwszych polskich imigrantów w Ameryce Północnej. Byli to rzemieślnicy, produkujący mydło, potaż oraz szkło: Michał Łowicki, Zbigniew Stefański, Jan Bogdan, Jan Mata i Stanisław Sadowski. Polacy uruchomili w Jamestown hutę szkła i manufaktury produkujące dziegieć, smołę, potaż i liny okrętowe. W 1619 roku Polacy, którym odmówiono prawa do głosowania, zorganizowali strajk. Władze ugięły się pod naciskiem i przyznały im prawo wyborcze. 415. rocznica

1626 - Zakończyła się nierozstrzygnięta polsko-szwedzka bitwa pod Gniewem, trwająca od 22 września. Armią polską dowodził król Polski Zygmunt III Waza, zaś wojskami szwedzkimi - król Szwecji Gustaw Adolf. Obie strony osiągnęły swoje cele - Polacy nie utracili Gdańska, a Szwedzi nie dali się rozbić i nie stracili Gniewu, co miało dla znaczenie prestiżowe. Co roku organizowana jest rekonstrukcja historyczna tej bitwy pod nazwą "Vivat Vasa!".

1684 - Zmarł Pierre Corneille, francuski poeta i dramaturg, ojciec klasycystycznej tragedii. Autor dramatów: "Cyd", "Horacjusze”, "Łgarz”, "Andromeda”, "Cynna" i "Polieukt". Prawnik z wykształcenia, przez 20 lat pełnił urząd rzecznika królewskiego. Krótki czas należał do grupy "Pięciu Autorów”, których obowiązkiem było pisanie sztuk teatralnych na wyznaczony przez ministra - kardynała Richelieu - temat. Urodził się 6 czerwca 1606 roku.

1798 - W Warszawie powstało Towarzystwo Republikanów Polskich - tajna organizacja, której celem była walka o odzyskanie przez Polskę niepodległości. W programie politycznym głosiło wskrzeszenie niepodległego państwa polskiego, które według Towarzystwa miało być demokratyczną republiką z suwerenną władzą parlamentu, wybieranego na podstawie cenzusu majątkowego. Organizacja swym zasięgiem objęła ziemie zaboru pruskiego i austriackiego, a za swojego przywódcę uznawała Tadeusza Kościuszkę, przebywającego na emigracji w Paryżu. Towarzystwo działało do połowy 1801 roku. 225. rocznica

1802 - Kardynał Giuseppe Doria Pamphili wydał w imieniu papieża Piusa VII edykt dotyczący ochrony zabytków w Państwie Kościelnym. Ochroną zostały objęte przede wszystkim dzieła sztuki antycznej, ale także niektóre prace pochodzące z następnych epok historycznych. Zabroniono wywozu poza granice Państwa Kościelnego rzeźb, płaskorzeźb, malarstwa starożytnego, zdejmowania z murów mozaik, przenoszenia obelisków, urn, inskrypcji i sarkofagów.

1808 - Izba Edukacji Publicznej pod przewodnictwem Stanisława Kostki Potockiego powołała w Warszawie Szkołę Prawa. Izbę, w której poza Potockim działali również Stanisław Staszic, Samuel Bogumił Linde i Onufry Kopczyński utworzyła Komisja Rządząca, tymczasowy rząd Księstwa Warszawskiego. Celem Izby Edukacyjnej był przede wszystkim rozwój szkolnictwa elementarnego, ale zajmowała się też rozbudową szkolnictwa średniego i wyższego. 215. rocznica

1810 - Rodzina Chopinów przeprowadziła się z Żelazowej Woli do Warszawy. Chopinowie zamieszkali w nieistniejącej już kamienicy należącej do Jana Böhma przy Krakowskim Przedmieściu. Wkrótce potem przeprowadzili się do służbowego mieszkania w pałacu Saskim, w którym mieściło się Liceum Warszawskie, gdzie Mikołaj Chopin - ojciec Fryderyka - miał uczyć języka francuskiego. Tam też na przełomie czwartego i piątego roku życia Fryderyk Chopin rozpoczął naukę gry na fortepianie.

1817 - W Wilnie grupa studentów Uniwersytetu Wileńskiego powołała tajne Towarzystwo Filomatyczne, zwane też Towarzystwem Filomatów. Wśród twórców byli między innymi Adam Mickiewicz, Tomasz Zan i Jan Czeczot. Celem była działalność społeczno-patriotyczna i samokształceniowa. Po wykryciu stowarzyszenia przez władze carskie w 1823 roku, większość filomatów skazano na zsyłkę w głąb Rosji.

1845 - W Sianowie koło Koszalina uruchomiono fabrykę zapałek. Był to mały zakład rzemieślniczy zajmujący się wyrobem tego artykułu. Początkowo zatrudniał tylko dwóch pracowników. Co pewien czas wytwórnia przerywała pracę na czas potrzebny do wyprzedaży zapałek. Sprzedażą zajmował się właściciel wytwórni, który zbywał swój towar w okolicznych miejscowościach. Po sprzedaniu zapasów znowu wznawiał produkcję. Fabrykę zlikwidowano w 2007 roku.

1859 - W Warszawie ukazało się pierwsze wydanie "Tygodnika Ilustrowanego” założonego przez drukarza i wydawcę Józefa Ungra. Pismo nie było związane z żadną opcją polityczną, publikowało wiele materiałów historycznych i utworów literackich, zamieszczało również reprodukcje dzieł plastycznych. Z pismem współpracowało wielu pisarzy, między innymi Wincenty Pol, Henryk Sienkiewicz i Eliza Orzeszkowa. W okresie dwudziestolecia międzywojennego popularność pisma stopniowo malała, aż stało się ono niewyróżniającym się magazynem literackim. Ostatni, 4116., numer "Tygodnika Ilustrowanego” ukazał się 3 września 1939 roku.

1869 - Urodziła się Stefania Sempołowska, nauczycielka i działaczka oświatowa, bojowniczka o prawa dziecka, dziennikarka i pisarka. Była inicjatorką zjazdu delegatów kół nauczycielskich Królestwa Polskiego, 1 października 1905 roku w Pilaszkowie. Na zjeździe nauczyciele zadeklarowali solidarność z protestującym ludem oraz wbrew zakazowi zaborcy postanowili prowadzić nauczanie w szkołach ludowych w języku polskim. Zmarła 31 stycznia 1944 roku.

1874 - W Prusach rozpoczęły działalność urzędy stanu cywilnego. Prowadziły one powszechną i świecką rejestrację urodzeń, małżeństw oraz zgonów, którą powierzono specjalnym urzędnikom stanu cywilnego mianowanym i nadzorowanym przez władze administracyjne. Na podstawie przepisów niemieckich, uzupełnianych w okresie międzywojennym przez rozporządzenia i interpretacje polskich władz państwowych, urzędy stanu cywilnego na terenie byłego zaboru pruskiego działały aż do końca 1945 roku. Dopiero od 1 stycznia 1946 roku dekretem "Prawo o aktach stanu cywilnego" wprowadzono świecką rejestrację stanu cywilnego oraz urzędy stanu cywilnego w całej Polsce.

1876 - Zmarł James Lick, amerykański stolarz, budowniczy fortepianów, inwestor, milioner, filantrop, sponsor nauki. W momencie śmierci był najbogatszym człowiekiem w Kalifornii, sfinansował budowę największego, w latach 80. XIX wieku, teleskopu na świecie. Urodził się 25 sierpnia 1796 roku.

1901 - Urodziła się Stanisława Przybyszewska, autorka dramatów historycznych związanych z historią rewolucji francuskiej, między innymi "Sprawy Dantona", malarka. Zmarła 15 sierpnia 1935 roku.

1902 - Urodziła się Kazimiera Olszewska, nauczycielka, uczestniczka konspiracji niepodległościowej w czasie II wojny światowej, żołnierz AK. Pracowała w sanitarnej służbie kobiet, ale była także saperem i minerem - zespół, którym kierowała prowadził akcje dywersyjne na kolei, wysadzając niemieckie pociągi. Brała udział w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie należała do WiN. Była prześladowana przez służby bezpieczeństwa PRL i skazana na 8 lat więzienia. Zmarła 13 grudnia 1985 roku.

1903 - Urodził się Vladimir Horowitz, amerykański pianista pochodzenia żydowskiego, jeden z największych pianistów XX. wieku. Styl artysty był unikatowy i niepodrabialny, znakomicie interpretował Fryderyka Chopina. Był jednym z pierwszych współczesnych muzyków, którzy zwrócili uwagę na zapomnianą twórczość kompozytorską Muzio Clementiego. Zmarł 5 listopada 1989 roku. 120. rocznica

1905 - W Pilaszkowie koło Łowicza odbył się tajny zjazd nauczycieli ludowych z Królestwa Polskiego. Na zjazd przyjechało około 35 osób. W uchwalonej deklaracji nauczyciele ogłosili, że w szkołach ludowych będą uczyć wyłącznie w języku i duchu polskim. Data ta została uznana za początek ruchu związkowego nauczycielstwa polskiego.

1909 - Zmarł August Bogochwalski, architekt związany ze Lwowem. Zaprojektował między innymi: Hotel "Austria" przy obecnej ulicy Kniazia Romana, gmach szkoły imienia Tadeusza Kościuszki przy ulicy Zamkniętej oraz kamienice przy ulicy Głębokiej 12 i przy obecnej ulicy Iwana Franki 84. Urodził się w 1864 roku.

1914 - Urodził się Maciej Maciejewski, aktor filmowy, teatralny, telewizyjny i radiowy. Najbardziej znany z roli porucznika Gustawa w filmie "Kanał". Grał też między innymi w: "Krótkim filmie o zabijaniu", "Epilogu norymberskim" i "Życiu na gorąco". Od 1951 roku do 2003 był związany z Teatrem Polskiego Radia. Zmarł 17 maja 2018 roku.

1916 - W Niemczech przeprowadzono pierwszą w historii zmianę czasu letniego na zimowy.

1919 - Urodził się Jerzy Popławski, pilot, major Wojska Polskiego, major Królewskich Sił Powietrznych, as myśliwski II wojny światowej. Dowódca dywizjonu 308 oraz 315. dywizjonu myśliwskiego "Dęblińskiego". Zmarł 21 czerwca 2004 roku.

1922 - Urodził się Tadeusz Pelak pseudonim "Junak” porucznik, żołnierz Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej. W czasie II wojny światowej działał w konspiracji niepodległościowej. W 1941 wstąpił do Związku Walki Zbrojnej. Później został żołnierzem Kedywu Okręgu AK-Lublin. Od jesieni 1943 roku był w oddziale Hieronima Dekutowskiego "Zapory”. Uczestniczył w wielu akcjach dywersyjnych i bojowych przeciwko okupantom, w tym w akcji rozbicia więzienia w Opolu Lubelskim. Należał do Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość” w okresie powojennym. Po ujęciu przez służby bezpieczeństwa i sfingowanym procesie - został stracony w więzieniu mokotowskim 7 marca 1949.

1922 - Niemieckie wówczas Zabrze uzyskało prawa miejskie. W styczniu 1927 roku Zabrze liczyły 125 tysięcy 392 mieszkańców, a w październiku 1933 roku 131 tysięcy 309. Już w sierpniu 1923 roku otwarto polskie szkoły mniejszościowe w Mikulczycach i Zaborzu. Pierwsza z nich działała aż do wybuchu II wojny światowej. Ta druga, z powodu braku uczniów zamknięta została w 1935 roku. Polacy zorganizowani byli w Związku Polaków w Niemczech, działało polskie harcerstwo i polskie chóry.

1923 - Urodziła się Stefania Staszewska, polska aktorka teatralna i filmowa żydowskiego pochodzenia. Od 1971 do śmierci aktorka Teatru Żydowskiego w Warszawie. Podczas II wojny światowej przebywała w getcie warszawskim. Działała w konspiracji i ruchu oporu, w Żydowskiej Organizacji Bojowej, organizowała koncerty, przedstawienia dziecięce, a także tajne nauczanie. Do 1971 występowała w warszawskich teatrach: Dzieci Warszawy, Nowej Warszawy, Młodej Warszawy, Klasycznym i Rozmaitości. W 1971 związała się z Państwowym Teatrem Żydowskim imienia Ester Rachel Kamińskiej. Zmarła 30 września 2004 roku. 100. rocznica

1924 - Urodził się Jimmy Carter, amerykański polityk, działacz Partii Demokratycznej, 39. prezydent USA w latach 1977-1981, a także międzynarodowy działacz humanitarny i na rzecz praw człowieka. Laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 2002 roku.

1928 - Zmarł Stanisław Noakowski, architekt, malarz, historyk sztuki, profesor Politechniki Warszawskiej. Tworzył kolorowe rysunki na temat architektury europejskiej wszystkich epok i stylów, a także projekty nowoczesne. W jego twórczości widoczny jest wpływ secesji. Zaznaczył się on w projektach dworków wiejskich i mauzoleów parkowych, a także w ornamentyce exlibrisów. Malował tuszem, sepią lub akwarelą. Stanisław Noakowski tworzył tak zwaną fantazję architektoniczną, czyli pokazywał jak mógłby wyglądać dowolny obiekt w każdej epoce. Urodził się 21 marca 1867 roku. 95. rocznica

1931 - W Hiszpanii przyznano prawa wyborcze kobietom.

1934 - Zmarł Antoni Mateczny, architekt, radny krakowski, odkrywca źródeł leczniczych w podkrakowskim Podgórzu, założyciel uzdrowiska "Mateczny”. Jednocześnie prowadził analizy, które dowiodły walorów zdrowotnych wody pochodzącej z odkrytych źródeł. Urodził się 21 kwietnia 1858 roku.

1936 - W Cowes w Anglii odbyło się wodowanie okrętu ORP "Błyskawica", najstarszego na świecie zachowanego niszczyciela. Statek uczestniczył w działaniach w czasie II wojny światowej od pierwszych do ostatnich dni walk w Europie, operując na Atlantyku, Morzu Północnym i Morzu Śródziemnym. Brał udział między innymi w kampanii norweskiej, ewakuacji Dunkierki i bitwie o Atlantyk. Od 1 maja 1976 roku zacumowany jest w Porcie Gdynia, jako okręt muzeum. W 1987 roku został odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari, a w 2012 Medalem "Pro Memoria”.

1938 - Na mocy układu monachijskiego wojska niemieckie wkroczyły na teren czeskich Sudetów. Porozumienie w Monachium zostało zawarte między Niemcami, Włochami, Wielką Brytanią i Francją, przy nieobecności Czechosłowacji, mimo, że jej terytorium państwowe i suwerenność nad nim były przedmiotem konferencji. Tak zwany Kraj Sudetów, zajmował 40 procent obszaru Czech i w większości był zamieszkany przez Niemców. 85. rocznica

1938 - Rząd Czechosłowacji przyjął polskie ultimatum dotyczące odstąpienia części Śląska Cieszyńskiego, tak zwanego Zaolzia. Polska przejęła okupowany w 1919 i zajęty bez plebiscytu przez Czechosłowację obszar, określony przez władze praskie, jako powiat Czeski Cieszyn. Zaanektowany obszar miał powierzchnię 906 kilometrów kwadratowych i zamieszkany był przez około 218 tysięcy osób, z tego 200 tysięcy Polaków, 10 tysięcy Czechów i osiem tysięcy Niemców. 85. rocznica

1938 - Urodził się Andrzej Paczkowski, historyk, badacz najnowszych dziejów Polski, członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej, przewodniczący Rady IPN. W okresie PRL działacz opozycji demokratycznej. W latach 1974-1995 prezes Polskiego Związku Alpinizmu. W 2013 powołany w skład Rady Muzeum przy Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie. W 2019 ukazała się jego biografia, opracowana przez Patryka Pleskota w formie wywiadu "Góry i teczki. Opowieść człowieka umiarkowanego. Biografia mówiona Andrzeja Paczkowskiego". 85. rocznica

1939 - Dowództwo obrony Helu po naradzie sztabu zadecydowało o rozpoczęciu rozmów z Niemcami w sprawie kapitulacji. Oddziały polskie wstrzymały ogień o godzinie 11.00 tego samego dnia, a o godzinie 16:00 ogień wstrzymała strona niemiecka. Tuż przed rozejmem Polacy zestrzelili 32. niemiecki samolot nad Helem. Akt kapitulacji Helu podpisany został następnego dnia.

1939 - Oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza przegrały bitwę pod Wytycznem, koło Włodawy, z jednostkami pancernymi Armii Czerwonej. Spośród dwóch tysięcy polskich żołnierzy zginęło 93, a 200 zostało rannych. Z 1200 sowieckich żołnierzy zginęło 36, a rannych zostało 105.

1939 - Urodził się Karol Lutkowski, ekonomista, profesor, pracownik naukowy Szkoły Głównej Handlowej. Od grudnia 1991 do lutego 1992 był ministrem finansów w rządzie Jana Olszewskiego. Opublikował liczne prace naukowe o tematyce finansowej i ekonomicznej. Specjalizuje się w zakresie finansów międzynarodowych, stosunków gospodarczych i zarządzaniu finansami. W 2002 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski

1940 - Niemcy utworzyli getto żydowskie w Żyrardowie. Rok później mieszkało w nim około pięciu tysięcy Żydów z miasta i jego okolic. Od 1 do 9 lutego 1941 miało miejsce wysiedlenie Żydów z Żyrardowa do getta w Warszawie. W 1942 wszyscy zostali wywiezieni do Treblinki i tam zamordowani. Na miejscowym kirkucie znajduje się pomnik poświęcony pamięci żyrardowskich Żydów. Żyrardowska synagoga przetrwała wojnę. Została zburzona w latach 60. XX wieku.

1940 - Albert Einstein został zaprzysiężony, jako obywatel USA. Jest uznawany za jednego z największych fizyków w historii, obok Newtona, Maxwella czy Galileusza. W 1999 roku czasopismo naukowe "Physics World" w gronie 100 wiodących fizyków przeprowadziło ankietę. Jako największego fizyka wszech czasów wskazała właśnie Einsteina. W 1999 roku był też wybrany człowiekiem stulecia według amerykańskiego tygodnika "Time”. Jego ogólna teoria względności jest uważana za jeden z największych przełomów w fizyce XX wieku. Do Stanów Zjednoczonych Albert Einstein przeprowadził się po tym, jak naziści przejęli władzę w Niemczech.

1941 - W Wilnie Niemcy rozpoczęli trwającą do grudnia 1942 roku akcję eksterminacyjną, w czasie której zamordowano około 33,5 tysiąca Żydów.

1942 - Zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau ksiądz Antoni Rewera, duchowny katolicki, prałat, męczennik, błogosławiony Kościoła katolickiego. Był wychowawcą i wicedyrektorem w Seminarium Duchownym w Sandomierzu, później duszpasterzem, proboszczem tamtejszej parafii pod wezwaniem Świętego Józefa, Należał do rady głównej III Zakonu św. Franciszka i założył żeński zakon - Zgromadzenie Córek Świętego Franciszka Serafickiego. Urodził się 6 stycznia 1869 roku.

1943 - Harcerski oddział Armii Krajowej "Agat” zabił w Warszawie Ernsta Weffelsa, kierownika zmiany oddziału kobiecego na Pawiaku. Ernst Weffels znany był z sadyzmu i okrutnego traktowania więźniów. Do egzekucji wybrano róg ulic Koszykowej i 6 sierpnia, obecnie Alei Wyzwolenia. Ranny Niemiec uciekł do pobliskiego Parku Ujazdowskiego gdzie został zastrzelony. 80. rocznica

1943 - Urodził się Jean-Jacques Annaud, francuski reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Laureat Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego za swój debiut kinowy "Czarne i białe w kolorze" oraz dwóch Cezarów za film "Walka o ogień". Jest także reżyserem filmów: "Imię róży", "Niedźwiadek", "Siedem lat w Tybecie" oraz "Wróg u bram". 80. rocznica

1944 - W 62.dniu Powstania Warszawskiego, podczas zawieszenia broni, Śródmieście opuściło osiem tysięcy osób. Liczbę ludności podlegającej ewakuacji strona niemiecka określiła na około 250 tysięcy. Wobec beznadziejnej sytuacji po upadku Mokotowa i Żoliborza oraz w braku jakiejkolwiek realnej pomocy, Komenda Główna AK i Delegatura Rządu zdecydowały o kontynuowaniu rozmów w sprawie kapitulacji. Opracowany został polski projekt umowy o zaprzestaniu działań bojowych w Warszawie. Po godzinie 19.00, po upłynięciu terminu rozejmu, Niemcy wznowili silny ostrzał artyleryjski Śródmieścia.

1944 - Zmarł Stefan Kwaśniewski, pseudonim "Quas", dziennikarz, felietonista - pisał głównie dla "Wieczoru Warszawskiego". Walczył w Powstaniu Warszawskim, jako żołnierz batalionu "Sokół" w stopniu starszego strzelca. Poległ w jego ostatnim dniu, podczas ostrzału artyleryjskiego, który nastąpił po zawieszeniu broni. Urodził się w 1898 roku.

1944 - Po zawarciu przez Finlandię separatystycznego pokoju z ZSRR wybuchła wojna fińsko-niemiecka. W wyniku walk toczonych na terenie Laponii stolica regionu Rovaniemi i inne miejscowości zostały w całości zniszczone. Ponad 100 tysięcy Lapończyków znalazło się bez dachu nad głową.

1945 - Urodził się Wiesław Wójcik, aktor. W 1969 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie. Debiutował na scenie 19 października 1969 roku. Występował w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu, Teatrze Rozmaitości w Krakowie oraz w Starym Teatrze w Krakowie. Wystąpił w filmach: "Człowiek z marmuru", "Party przy świecach", "Kornblumenblau", "Katyń", a także w serialu "Z biegiem lat, z biegiem dni ". Zmarł 4 kwietnia 2021 roku.

1946 - Międzynarodowy Trybunał w Norymberdze ogłosił wyrok w sprawie 22 niemieckich zbrodniarzy wojennych. Wydano 12 wyroków śmierci, z których dziesięć, między innymi na Hansie Franku i Joachimie von Ribbentropie, zostało wykonanych 16 października 1946. Wyrok na Martina Bormana był wydany zaocznie, a Herman Goering popełnił samobójstwo 15 października. Trybunał uznał za przestępcze cztery organizacje powołane przez Adolfa Hitlera: NSDAP, SS, SD i gestapo.

1946 - Urodziła się Anna Bojarska, pisarka, eseistka, autorka sztuk scenicznych i scenarzystka filmowa. Była autorką kilkudziesięciu książek i laureatką wielu nagród, między innymi międzynarodowej nagrody pokojowej imienia Maksymiliana Kolbego-Reinholda Schneidera w 1976 roku. Mieszkała w Paryżu. Zmarła 26 lipca 2019 roku.

1947 - Urodził się Aaron Ciechanover, izraelski biolog. W 2004 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za odkrycie procesu degradacji białek w komórkach, w którym bierze udział białko ubikwityna. Aaron Ciechanover ma polskie korzenie - jego rodzina przybyła do Izraela z Polski przed II wojną światową. Nazwisko pochodzi od Ciechanowa, skąd wywodzą się jego przodkowie ze strony ojca.

1949 - Otwarto dla ruchu odbudowaną po zniszczeniach wojennych ulicę Nowy Świat w Warszawie. Nowy Świat była pierwszą po wojnie odbudowaną ulicą stolicy. W trakcie prac zniszczona zabudowa ulicy została odtworzona. Wyrównano wysokość pierzei ulicy obniżając najwyższe budynki.

1949 - Przywódca chińskich komunistów Mao Zedong ogłosił powstanie Chińskiej Republiki Ludowej po wygranej przez jego zwolenników wojnie domowej. Chińska Republika Ludowa objęła większość historycznych terenów Chin, a jej granice zostały dodatkowo poszerzone w 1950 roku w wyniku interwencji w Tybecie. W polityce wewnętrznej na początku lat 50. przeprowadzono reformę rolną, w wyniku której pośród 300 milionów chłopów rozdzielono 47 milionów hektarów ziemi, znacjonalizowano głównie wartość zagraniczną, własność miejscowej burżuazji pozostała prywatna. W rocznicę proklamowania ChRL w Chinach obchodzone jest święto narodowe.

1949 - Urodził się André Rieu, holenderski skrzypek, dyrygent. W 1987 utworzył Orkiestrę Johanna Straussa, z którą koncertuje na całym świecie i nagrywa płyty. W czasie występów André Rieu zmienia się z dyrygenta w solistę i odwrotnie. Zdarzało się, że muzyce orkiestry towarzyszyło uderzanie młotem kowalskim w kowadło i wystrzały rewolwerowe. Publiczność bywa zachęcana do wspólnego śpiewania partii operetkowych lub tańca

1951 - Uroczysta inauguracja pierwszego roku akademickiego Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Naukę rozpoczęli studenci z kompanii akademickich przy Politechnice Warszawskiej i Politechnice Gdańskiej, w sumie 631 podchorążych w 12 specjalnościach. Uczelnia miała początkowo pięć fakultetów, do których doszły trzy kolejne. Były to fakultety: wojsk pancernych, artyleryjsko-techniczny, wojsk inżynieryjnych, wojsk lotniczych, wojsk łączności, wojsk samochodowych, uzbrojenia i radiolokacji. Dziś na 22 kierunkach studiów uczelnia kształci około 10 tysięcy studentów.

1951 - Izba Reprezentantów Kongresu USA powołała komisję do zbadania sprawy Zbrodni Katyńskiej. 22 grudnia 1952 Komisja ogłosiła końcowy raport, tak zwany Raport Maddena, w którym za winnych zbrodni katyńskiej uznała Sowietów i wezwała społeczność międzynarodową do powołania międzynarodowego trybunału dla osądzenia tej zbrodni. Wiosną 1940 roku funkcjonariusze NKWD zamordowali prawie 22 tysiące obywateli Polski, w tym ponad 10 tysięcy oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej. Decyzję o zbrodni podjęły najwyższe władze ZSRR.

1952 - Powstało Państwowe Wydawnictwo Młodzieżowe "Iskry". Zasłynęło książkami dla młodzieży i literaturą piękną. W "Iskrach” swe debiutanckie książki wydali między innymi: Ernest Bryll, Stanisław Grochowiak, Małgorzata Hillar i Aleksander Minkowski. Wśród wydawanych autorów rekordzistami byli: Arkady Fiedler i Janusz Meissner.

1954 - W Warszawie uruchomiono pierwszą polską stację radiofoniczną UKF. Przez pierwsze cztery lata na częstotliwości 97,6 MHz nadawany był Program II Polskiego Radia. Nadajnik o mocy 10 kW znajdował się na terenie stacji w Forcie Mokotowskim, która nieco ponad rok wcześniej zakończyła emisję na falach średnich.

1858 - Elvis Presley rozpoczął służbę wojskową w Niemczech Zachodnich. Amerykański piosenkarz i aktor, jedna z najważniejszych ikon popkultury XX wieku, sam zgłosił się do armii. Trafił do 3. Dywizji Pancernej stacjonującej w Niemczech. Oddał swoje wynagrodzenie z wojska na cele charytatywne, kupił telewizory do bazy i dodatkowy zestaw mundurów dla każdego z jego rozmiarem. 65. rocznica

1959 - Zmarł Enrico De Nicola, włoski prawnik, polityk, pierwszy prezydent Republiki Włoskiej od 1 lipca 1946 do 12 maja 1948 roku, prezes Sądu Konstytucyjnego i przewodniczący Senatu. W czasie reżimu faszystowskiego nie angażował się w działalność polityczną. Do działalności publicznej powrócił po upadku faszyzmu. Urodził się 9 listopada 1877 roku.

1961 - Zmarł Jędrzej Marusarz Jarząbek, góral podhalański, przewodnik tatrzański, cieśla, ratownik górski. Był jednym z najpopularniejszym przewodników tatrzańskich. Przed I wojną światową należał do najaktywniejszych wspinaczy, a jako przewodnik działał do starości, także po II wojnie światowej. Od 1911 jeździł w Tatrach na nartach, a do 1939 pracował, jako przewodnik narciarski. Marusarz Jarząbek należał do najbardziej czynnych ratowników tatrzańskich. Jako cieśla, po II wojnie światowej, pracował przy odbudowie zamku w Niedzicy, Dworku Moniaków w Zubrzycy Górnej i kościołów w Białce Tatrzańskiej i Dębnie. Wyznaczał również szlaki turystyczne w Tatrach i pracował przy budowie zakopiańskich domów. Urodził się 28 lipca 1877 roku.

1962 - Zmarł komandor podporucznik Henryk Kłoczkowski, dowódca okrętu podwodnego ORP Orzeł, obwiniony o dezercję i skazany na degradację. Okręt Kłoczkowskiego we wrześniu 1939 należał do grupy obrony Helu, ale został skierowany na Westerplatte. Komandor nie wykonał tego rozkazu na skutek zmiany sytuacji wojennej. Z powodu choroby nie był w stanie dalej dowodzić okrętem, a mimo to nie oddał dowództwa, podejmując coraz gorsze decyzje. Ostatecznie okręt został internowany w Estonii, skąd załoga zdołała wyprowadzić jednostkę i uciec, zostawiając Kłoczkowskiego przebywającego w szpitalu. Później komandor trafił do Wielkiej Brytanii i w 1942 roku został postawiony przed polskim sądem wojennym, skazany na degradację, usunięcie z wojska i 4 lata więzienia. Kary nie wykonano, a zdegradowany oficer wyjechał do USA, gdzie przebywał do śmierci. W 2006 roku rozpoczęto w Polsce jego proces rehabilitacyjny. Urodził się 26 października 1902 roku.

1964 - W Japonii otwarto pierwszą linię superszybkiej kolei Shinkansen. Pierwsza linia połączyła Tokio z Osaką przed Igrzyskami Olimpijskimi w stolicy Japonii, które rozpoczęły się 10 października. Pierwsze pociągi jeździły z prędkością 200 kilometrów na godzinę, potem zwiększoną do 220 kilometrów na godzinę. Dziś prędkości pociągów są różne w zależności od linii, a najszybsze z nich przewożą pasażerów z prędkością około 400 kilometrów na godzinę.

1968 - Rozpoczęło działalność Studio Jazzowe Polskiego Radia, zespół pod kierownictwem Jana Ptaszyna Wróblewskiego. Jego skład zmieniał się w zależności od poszczególnych przedsięwzięć artystycznych. Skupiał wszystkich czołowych polskich jazzmanów, którzy spotykali się na comiesięcznych sesjach nagraniowych. Twórcami repertuaru byli między innymi: Wojciech Karolak, Włodzimierz Nahorny, Zbigniew Namysłowski, Tomasz Stańko i Michał Urbaniak. Dokonane podczas sesji nagrania prezentowane były w Polskim Radiu i Telewizji Polskiej. Zespół został rozwiązany w 1978 roku. 55. rocznica

1968 - Premiera amerykańskiego horroru "Noc żywych trupów" w reżyserii George’a Romero. Dziś film uznawany jest za jeden z klasyków kina grozy. Film wprowadził do kultury masowej postać zombie, jako nieumarłego niezwiązanego z voodoo. Jak na realia lat 60. XX wieku film był także niezwykle krwawy i brutalny. Główne role zagrali: Duane Jones, Judith O’Dea i Karl Hardman. 55. rocznica

1970 - Zmarła Anna Szarzyńska-Rewska, jedna z trzech kobiet biorących udział w zamachu na "kata Warszawy” - Franza Kutscherę 1 lutego 1944 roku. Od 1941 była członkiem Związku Walki Zbrojnej. Wiosną 1943 otrzymała przydział do Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej - Oddział Specjalny "Lena" - "Dysk". Jesienią 1943 znalazła się w Batalionie "Parasol". Była więźniem politycznym w okresie PRL. Została skazana za współpracę z Jerzym Giedroyciem. Urodziła się 9 kwietnia 1915 roku.

1971 - Otwarto Walt Disney World na Florydzie. To jeden z największych parków rozrywki na świecie. Zajmuje łączną powierzchnię ponad 100 kilometrów kwadratowych. W skład kompleksu wchodzą parki tematyczne Magic Kingdom, Epcot, Disney's Hollywood Studios i Disney's Animal Kingdom, a także dwa parki wodne, sześć pól golfowych, kompleks sportowy, tor wyścigów samochodowych, ponad 20 hoteli oraz liczne sklepy i restauracje. 1975 - Muhammad Ali pokonał Joe Fraziera w pojedynku o tytuł zawodowego mistrza świata w bokserskiej wadze ciężkiej stoczonym w Manili. Po morderczej 14-rundowej "Thrilla in Manila”, rozgrywanej w olbrzymim upale, Ali zwyciężył, gdyż Frazier nie mógł wznowić walki - miał tak zapuchnięte oczy, że nie widział i jego trener poddał walkę.

1977 - Brazylijski piłkarz Pelé zakończył karierę sportową. Uznawany za najlepszego piłkarza w historii Pele jest jedynym trzykrotnym mistrzem świata. Mundiale wygrywał w 1958, 1962 i 1970 roku. Karierę czynnego piłkarza zakończył mając na koncie 1281 goli i 1363 rozegranych meczów. Był autorem 92 hat-tricków. W jednym z meczów strzelił osiem goli. Podczas gali w Zurychu w 2014 roku otrzymał honorową "Złotą Piłkę”. Zmarł 29 grudnia 2022 roku.

1978 - W Londynie zmarł Adam Ciołkosz, instruktor harcerski, porucznik piechoty Wojska Polskiego, publicysta, jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej w kraju i na emigracji, poseł na Sejm II i III kadencji w II RP, członek Komitetu dla Spraw Kraju od 28 stycznia 1941 roku. Podpisał list pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z sygnatariuszami protestu przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W PRL informacje na temat Adama Ciołkosza podlegały cenzurze. Jego nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób z całkowitym zakazem publikacji. Urodził się 5 stycznia 1901 roku. 45. rocznica

1979 - Początek pierwszej wizyty Jana Pawła II w Stanach Zjednoczonych. Trwała do 8 października. W jej trakcie, 2 października, papież wygłosił przemówienie na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Była to trzecia zagraniczna podróż Jan Pawła II, po Meksyku i Polsce.

1982 - Wszedł do sprzedaży pierwszy odtwarzacz płyt kompaktowych Sony CDP-101. Firma Sony o miesiąc wyprzedziła konkurenta - Royal Philips Electronics, która wprowadziła na rynek swój pierwszy konsumencki odtwarzacz CD, Philips CD-100, 1 listopada. Odtwarzacz Sony na początku sprzedaży dostępny był tylko w Europie i Japonii. Pierwsze egzemplarze trafiły na rynek USA dopiero na początku 1983 roku.

1983 - W Warszawie przy murach Starego Miasta przy ulicy Podwale został odsłonięty pomnik Małego Powstańca dłuta Jerzego Jarnuszkiewicza, upamiętniający najmłodszych uczestników Powstania Warszawskiego. Z inicjatywą wzniesienia takiego pomnika wystąpili harcerze z Chorągwi Stołecznej ZHP imienia Bohaterów Warszawy. Pieniądze na pokrycie kosztów prac związanych z odlaniem i ustawieniem monumentu zostały zebrane przez harcerzy. 40. rocznica

1985 - W Warszawie rozpoczął się XI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny imienia Fryderyka Chopina. Wzięło w nim udział 124 pianistów z 32 krajów, w tym 12 z Polski. Rekordowo liczna była grupa pianistów japońskich - 26 osób i amerykańskich - 17. Zwyciężył pianista rosyjski Stanisław Bunin, który nagrodę przeznaczył dla, jak to określił, "młodych pokoleń chopinowskich adeptów". Najlepszy Polak - Krzysztof Jabłoński - zajął trzecie miejsce. Nagrodę Polskiego Radia, za najlepsze wykonanie mazurków, zdobył Francuz Marc Laforet.

1989 - Zmarła Stanisława Fleszarowa-Muskat, pisarka, poetka, autorka sztuk scenicznych i utworów dla dzieci. Napisała między innymi powieści: "Pozwólcie nam krzyczeć!”, "Przerwa na życie”, "Kochankowie róży wiatrów”, 'Zatoka śpiewających traw”, "Most nad rwącą rzeką” oraz utwory dla dzieci: "Wycieczka-ucieczka” i "Papuga pana profesora”. Urodziła się 21 stycznia 1919 roku.

1989 - Zmarł Witold Rowicki, dyrygent, pedagog, organizator życia muzycznego, propagator muzyki. Po II wojnie światowej organizował i był kierownikiem artystycznym oraz I dyrygentem Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. W 1950 roku został dyrektorem artystycznym Orkiestry Filharmonii w Warszawie, obecnie Filharmonii Narodowej. Urodził się 26 lutego 1914 roku.

1990 - W Warszawie rozpoczął się XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny imienia Fryderyka Chopina. Wzięło w nim udział 110 pianistów z 28 krajów, w tym 11 z naszego kraju. Żaden z Polaków nie znalazł się w finale. Był to pierwszy Konkurs Chopinowski w historii, w którym jury nie przyznało pierwszej nagrody. Zdobywcą drugiej nagrody został Amerykanin Kevin Kenner. Po raz pierwszy w historii nikomu nie przyznano nagrody za wykonanie mazurków.

1995 - W Warszawie rozpoczął się XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny imienia Fryderyka Chopina. Wzięło w nim udział 130 pianistów z 32 krajów, w tym 16 z naszego kraju. Był to drugi Konkurs Chopinowski, w którym jury nie przyznało pierwszej nagrody, a Polskie Radio swojego wyróżnienia za najlepsze wykonanie mazurków. Drugą nagrodę zdobyli wspólnie Francuz Philippe Giusiano i Rosjanin Aleksiej Sułtanow. Najlepsza Polka - Magdalena Lisak - zajęła szóste miejsce.

2000 - W Sydney zakończyły się XXVII Letnie Igrzyska Olimpijskie. Reprezentacja Polski zdobyła 14 medali, w tym sześć złotych. W igrzyskach wzięli udział przedstawiciele 199 państw. Medale zdobyli reprezentanci 80 krajów. W Sydney po raz pierwszy przeprowadzono rywalizację w taekwondo, triatlonie, w skokach synchronicznych do wody, a także po raz pierwszy wśród kobiet: w pięcioboju nowoczesnym, podnoszeniu ciężarów oraz w konkurencjach trampoliny i skoku o tyczce oraz rzucie młotem. W australijskich igrzyskach zawodnicy 48-krotnie poprawiali lub wyrównywali rekordy świata.

2003 - Zmarł Zbigniew Lengren, rysownik, satyryk, karykaturzysta, autor aforyzmów i fraszek, twórca postaci Profesora Filutka, którego przygody zamieszczał przez ponad 50 lat w "Przekroju”. Ilustrator "Szpilek”, 'Świata”, "Trybuny Robotniczej”, "Playboya” oraz literatury dla dzieci. Na wniosek polskich dzieci otrzymał Order Uśmiechu. Urodził się 2 lutego 1919 roku. 20. rocznica

2004 - Zmarł Richard Avedon, amerykański fotograf, który pracował, jako fotograf mody, zajmował się także przygotowywaniem portretów. Pozowali mu między innymi Marlin Monroe, Charlie Chaplin, Dwight Eisenhower. Współpracował z magazynami "Vouge”, "Life”, "Harper’s Bazaar”, "The New Yorker". Urodził się 15 maja 1923 roku.

2006 - Rozpoczęła działalność Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służba Wywiadu Wojskowego w miejsce zlikwidowanych Wojskowych Służb Informacyjnych.

2008 - Rosyjski Sąd Najwyższy zrehabilitował ostatniego cara Mikołaja II Romanowa i jego rodzinę zamordowanych przez bolszewików w 1918 roku. Sąd uznał, że zostali zabici z powodów politycznych, oraz że nastąpiło to na mocy decyzji organu państwowego - Uralskiej Rady Obwodowej. Mikołaj II wraz z rodziną zostali kanonizowani przez rosyjską Cerkiew prawosławną w 2000 roku razem z 860 innymi męczennikami za wiarę w XX wieku. 15. rocznica

2010 - Zmarł profesor Gerard Labuda, historyk, mediewista, rektor Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w latach 1962-1965, członek Polskiej Akademii Umiejętności oraz Polskiej Akademii Nauk. Urodził się 28 grudnia 1916 roku.

2013 - W Jerozolimie zmarł Israel Gutman, członek Żydowskiej Organizacji Bojowej, uczestnik powstania w getcie warszawskim. Więziony w niemieckich obozach koncentracyjnych na Majdanku, w Auschwitz i Mauthausen-Gusen, historyk Holokaustu. W 1961 roku był świadkiem w procesie niemieckiego zbrodniarza wojennego Adolfa Eichmanna. W latach 2000-2012 wiceprzewodniczący Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Był autorem 11 książek. Urodził się 20 maja 1923 roku w Warszawie. 10. rocznica

2013 - Zmarł Tom Clancy, amerykański pisarz powieści sensacyjnych. Międzynarodową sławę przyniosła mu w 1984 roku debiutancka powieść "Polowanie na Czerwony Październik". Tom Clancy stworzył postać Jacka Ryana, historyka, analityka CIA, a później nawet prezydenta Stanów Zjednoczonych. Ta fikcyjna postać występuje w najbardziej znanych książkach autora, takich jak: "Czas patriotów", "Stan zagrożenia" czy "Suma wszystkich strachów". Urodził się 12 kwietnia 1947 roku. 10. rocznica

2014 - Zmarł Tadeusz Szymczak, prawnik konstytucjonalista, wieloletni profesor Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Był też członkiem Komitetu Nauk Prawnych PAN, Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów, sędzią Trybunału Stanu, ekspertem Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. Urodził się 6 września 1923 roku.

2014 - Zmarł Andrzej Zaborski, filolog i orientalista, kierował Katedrą Językoznawstwa Afroazjatyckiego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Urodził się 7 października 1942 roku.

2015 - Zmarł Stanisław Kociołek, działacz komunistyczny, I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Warszawie, a następnie I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego w Gdańsku. W latach 1968-1971 członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego PZPR, wicepremier PRL od czerwca do grudnia 1970 roku, a po 1989 roku sądzony za przyczynienie się do masakry robotników na Wybrzeżu w grudniu 1970. Urodził się 3 maja 1933 roku.

2016 - W miejsce Akademii Obrony Narodowej utworzono Akademię Sztuki Wojennej z siedzibą w Warszawie-Rembertowie. Prócz kształcenia kadr Akademia jest również ośrodkiem naukowo-badawczym, działającym na potrzeby Sił Zbrojnych RP oraz instytucji państwowych.

2017 - 64-letni Stephen Paddock ostrzelał z okna na 32. piętrze hotelu Mandalay Bay w Las Vegas uczestników koncertu muzyki country, w wyniku czego zginęło 59 osób, a 527 zostało rannych. Sprawca masakry popełnił samobójstwo.

2018 - Zmarł Charles Aznavour, francuski kompozytor, piosenkarz, aktor pochodzenia ormiańskiego. Skomponował około tysiąca piosenek. Wśród jego największych przebojów są między innymi: "La boheme", "La Mamma", "She", "Isabelle”. Sprzedał ponad 200 milionów płyt na całym świecie. Wystąpił w ponad 60 filmach, między innymi w: "Yiddish Connection", "Blaszanym bębenku", "La tete contre les murs". W 1984 był gwiazdą Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie. Urodził się 22 maja 1924 roku. 5. rocznica

2018 - Zmarł Carlos Ezquerra, hiszpański rysownik komiksowy. Autor między innymi przygód sędziego Dredda, policjanta z dystopijnej przyszłości, dla magazynu science fiction "AD 2000" oraz komiksu opisującego przygody majora Eazy'ego, charyzmatycznego i niesubordynowanego brytyjskiego żołnierza. Urodził się 12 listopada 1947 roku. 5. rocznica

2018 - Zmarł ksiądz Arkadiusz Olczyk, duchowny katolicki, kapłan archidiecezji częstochowskiej, teolog, nauczyciel akademicki. Autor 13 książek oraz ponad 300 artykułów naukowych i popularyzatorskich. Urodził się 13 lipca 1966 roku. 5. rocznica
2019 - Zmarł Karel Gott, uznawany za najbardziej znanego czeskiego, a wcześniej czechosłowackiego, piosenkarza w historii. W karierze został 42 razy nagrodzony nagrodą Złotego/Czeskiego Słowika. Trzykrotnie nagrodzony Złotym Kamertonem. Jego głos klasyfikowany był, jako tenor. Śpiewał między innymi piosenki pop, arie operowe i operetkowe, adaptacje klasycznych pieśni, narodowych i ludowych piosenek, aranżacje melodii z musicali i piosenki country. Szczególnie znane jest jego wykonanie arii z "West Side Story" - "Maria". Urodził się 14 lipca 1939 roku.

2019 - Zmarł Karol Tendera, robotnik przymusowy, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, polski świadek Zagłady. Był tam wykorzystywany do pseudomedycznych eksperymentów, w tym tych przeprowadzanych bezpośrednio przez Josefa Mengele. Autor pozwu przeciwko niemieckiej telewizji publicznej ZDF, za używanie przez stację określenia "polskie obozy zagłady” w kontekście wybudowanych przez Niemców na terenie przedwojennej Polski obozów zagłady. Urodził się 7 lipca 1921 roku.

2020 - Zmarł Stanisław Pietrzak, generał brygady, w młodości pilot-akrobata. Pełnił szereg funkcji dowódczych w lotnictwie w tym, był dowódcą 28. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, szefem sztabu Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej. Wykładał w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie. Urodził się 13 października 1935 roku.

2022 - Zmarł Lech Paprzycki, profesor nauk prawnych, prezes Sądu Najwyższego kierujący Izbą Karną w latach 1999-2016, poseł na Sejm X kadencji. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu w podzespole do spraw reformy prawa i sądów. Jest autorem publikacji z zakresu postępowania karnego. Urodził się 14 kwietnia 1947 roku. 1. rocznica

2022 - Zmarł Edward Dobrzański, aktor teatralny i filmowy oraz nauczyciel akademicki, prodziekan, dziekan i prorektor w krakowskiej PWST. W latach 50. i 60. XX wieku grał główne role, między innymi w spektaklach reżyserowanych przez Aleksandra Bardiniego i Zdzisława Mrożewskiego. Współpracował z Konradem Swinarskim, Jerzym Jarockim, Jerzym Grzegorzewskim, Krzysztofem Kieślowskim i Andrzejem Wajdą. Na deskach Starego Teatru w Krakowie stworzył ponad 60 kreacji aktorskich. Zagrał między innymi w filmach: "Śmierć Johna L.", "Perła w koronie" oraz "Sól ziemi czarnej". Urodził się 22 kwietnia 1929 roku. 1. rocznica