Radio Opole » Dobrze być w formie
2024-03-27, 07:30 Autor: Matacz Marek / PAP

Powszechne chemikalia mogą uszkadzać mózg

mózg, zdjęcie poglądowe. [fot. elements.envato.com]
mózg, zdjęcie poglądowe. [fot. elements.envato.com]
Substancje chemiczne używane powszechnie w gospodarstwie domowym mogą niszczyć lub uszkadzać komórki mózgowe, zwane oligodendrocytami. Ich zniszczenie wiąże się m.in. z takimi chorobami, jak stwardnienie rozsiane czy autyzm.
Naukowcy z Case Western Reserve University (USA), na łamach pisma “Nature Neuroscience” (https://www.nature.com/articles/s41593-024-01599-2), przestrzegają przed znajdowanymi często w domach chemikaliami.

Opisane przez nich związki mogą mieć związek z poważnymi zaburzeniami neurologicznymi, takimi jak stwardnienie rozsiane czy zaburzenia ze spektrum autyzmu. Jak zwracają uwagę badacze, genetyka tylko w niedużej części tłumaczy rozwój tych chorób, więc ważne przyczyny leżą w czynnikach środowiskowych.

Wspomniane substancje mogą uszkadzać oligodendrocyty – komórki, które wytwarzają osłonkę chroniącą neurony. „Utrata oligodendrocytów leży u podstaw stwardnienia rozsianego i innych chorób neurologicznych. Pokazaliśmy, że konkretne chemikalia obecne w codziennych produktach mogą bezpośrednio uszkadzać te komórki. Stanowi to nieznany wcześniej czynnik ryzyka schorzeń neurologicznych” – mówi prof. Paul Tesar, autor badania.

Pod kątem potencjalnego oddziaływania na mózg naukowcy przeanalizowali ponad 1,8 tys. substancji, które mogą działać na ludzi. Okazało się, że stosowane w meblach czy elektronice - jako środki opóźniające palenie - organofosforany mogą zapobiegać dojrzewaniu wspomnianych komórek. Natomiast czwartorzędowe związki amoniowe używane w wielu środkach dezynfekujących (w tym żelach czy chusteczkach do rąk) mogą te komórki zabijać.

Do takich wniosków badacze doszli po serii różnych eksperymentów prowadzonych na komórkach oraz na modelu mysim. „Odkryliśmy, że oligodendrocyty - choć inne komórki nie - są zaskakująco wrażliwe na działanie czwartorzędowych związków amoniowych oraz organofosforanowych opóźniaczy palenia. Zrozumienie narażenia ludzi na działanie tych substancji może pomóc w znalezieniu brakującego czynnika wzrostu zachorowań na zaburzenia neurologiczne” – mówi pierwsza autorka publikacji Erin Cohn.

Eksperci podkreślają, że potrzebne są dalsze badania sprawdzające związki między tymi substancjami i zdrowiem mózgu. Zalecają sprawdzanie stężenia tych związków w organizmach dorosłych i dzieci i badanie ich wpływu na ryzyko chorób.

„Nasze wyniki wskazują, że dokładniejsze badania wpływu na mózg tych powszechnych w domach substancji jest konieczne. Mamy nadzieję, że nasza praca pomoże podejmować lepsze decyzje odnośnie regulacji prawnych oraz wpłynie na zachowania, które zminimalizują ekspozycję i będą chronić zdrowie” – mówi prof. Tesar.

Dobrze być w formie

2023-05-15, godz. 08:00 Eksperci: po ukończeniu 40 lat każdy mężczyzna powinien się wybrać do urologa Po ukończeniu 40. roku życia każdy mężczyzna powinien odwiedzić urologa - przypominają eksperci. Zwiększa to szansę na wczesne wykrycie trzech nowotworów… » więcej 2023-05-12, godz. 07:00 Akcja „Zabierz swoje serce na spacer” w Opolu „Zabierz swoje serce na spacer” to kolejna impreza organizowana przez Opolski Oddział NFZ, tym razem w plenerze. Wydarzenie odbędzie się w sobotę (13.05)… » więcej 2023-05-11, godz. 07:00 1 lipca będzie odwołany stan zagrożenia epidemicznego Do lipca wszystkie instytucje i zakłady pracy powinny przygotować się do takiego funkcjonowania jak przed pandemią - powiedział wiceminister zdrowia Waldemar… » więcej 2023-05-10, godz. 07:00 Biologiczny wiek jest elastyczny Stres różnego typu przesuwa biologiczny wiek do przodu; można go jednak też cofnąć - sugerują badania z udziałem ludzi i zwierząt. Ciało postarzają… » więcej 2023-05-09, godz. 07:00 EKG 2023: choroby cywilizacyjne, do których należą m.in. schorzenie sercowo-naczyniowe, odpowiadają za 90 proc. przedwczesnych… „Jednym z podejść do leczenia ostrych zespołów wieńcowych i rehabilitacji kardiologicznej w Europie jest program KOS-zawał. Ten model to skuteczne podejście… » więcej 2023-05-08, godz. 07:00 Ciągła praca i brak samodzielnej zabawy przyczyną pogarszającego się zdrowia psychicznego dzieci Duży wzrost odsetka przypadków zaburzeń zdrowia psychicznego u dzieci i nastolatków wynika w dużej mierze z obserwowanego spadku możliwości swobodnej zabawy… » więcej 2023-05-05, godz. 07:00 Negatywny wpływ zanieczyszczenia powietrza na rozwój mózgu dzieci zbadają polscy naukowcy Które dokładnie szlaki nerwowe - i jakie cześci mózgu są uszkadzane przez zanieczyszczenia powietrza, zbadają naukowcy z Instytutów Psychologii i Psychologii… » więcej 2023-05-04, godz. 09:57 Naukowiec: geny człowieka nie nadążają z adaptacją do współczesnej diety Funkcjonowanie ludzkiego organizmu jest wynikiem ewolucji. Zwykle ludzki genom adaptuje się do zmian w środowisku tysiące lat, jednak tylko w ostatnich 50 lat… » więcej 2023-05-02, godz. 07:00 Kardiolog: dobrze dobrany sport jest wskazany po przebytym zawale Odpowiednio dobrane ćwiczenia fizyczne przynoszą korzyści osobom po przebytym zawale, z niewydolnością serca, po operacji wad zastawkowych i innych schorzeniach… » więcej 2023-04-28, godz. 07:00 Cztery miliony osób cierpi na astmę, a tylko połowa z nich wie, że jest chora Około 4 milionów Polaków cierpi na astmę, a tylko połowa z nich wie, że jest chora. Średnio mija 7 lat od wystąpienia pierwszych objawów do postawienia… » więcej
37383940414243
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »