Ministerstwo Finansów w ubiegłym tygodniu przedstawiło propozycję zwiększenia skali podwyżek akcyzy na wyroby tytoniowe – poinformował główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich Łukasz Kozłowski. "Ministerstwo Finansów przedstawiło nową propozycję zmian w akcyzie na wyroby tytoniowe. Obecnie zmiany w akcyzie są zapisane w tzw. mapie drogowej, która zakłada wzrost tego podatku o 10 proc. każdego roku. Tymczasem nowa propozycja MF zakłada, że akcyza na papierosy od 2025 r. wzrosłaby o 25 proc., na tytoń do palenia – o 38 proc., na wyroby nowatorskie – o 50 proc., a na płyn do e-papierosów – o 75 proc." – powiedział PAP Kozłowski. MF przekazało wówczas, że jest w trakcie dialogu w sprawie zmian w podatku akcyzowym.

"Polska może zaprzepaścić 10 lat wychodzenia z problemu nielegalnego handlu papierosami. Szara strefa jest obecnie na najniższym od lat poziomie. Sprzedaż papierosów pochodzących z nielegalnych źródeł, która w 2015 r., po skokowej podwyżce akcyzy, wzrosła do prawie 20 proc., spadła i wynosi obecnie 5 proc. Nadmierna i gwałtowna podwyżka akcyzy, którą zaproponowało Ministerstwo Finansów, może ponownie doprowadzić do sytuacji, kiedy co czwarty papieros sprzedawany w Polsce pochodził z nielegalnego źródła" - powiedziała podczas wtorkowej konferencji przedstawicieli branży tytoniowej dyrektor Krajowego Stowarzyszenia Przemysłu Tytoniowego Magdalena Szewczyk-Pochrzęst.

Jak podkreśliła, poziom zaproponowanych podwyżek jest absolutnie bezprecedensowy. "Minister Finansów proponuje już od 2025 roku 25 proc. podwyżkę na papierosy, 38 proc. na tytoń do palenia, 50 proc. na tytoń podgrzewany i 75 proc. na płyny do e-papierosów" - wskazała.

Dodała, że wprowadzenie przedstawionych propozycji w życie oznaczałoby złamanie ustaleń przewidzianych w tzw. mapie akcyzowej zawartej w ustawie w 2021 r., która przewiduje do 2027 r. stopniowe, coroczne 10-proc. podwyżki akcyzy na wyroby tytoniowe. "Przyjęta po długich, półtorarocznych rozmowach z przedsiębiorcami mapa dobrze dziś funkcjonuje, wpływy do budżetu rosną. Mimo to chce się ją nagle przekreślić" - stwierdziła dyrektor KSPT.

Szewczyk-Pochrzęst zwróciła uwagę, że propozycja MF zaskoczyła branżę. "Minister zdrowia powiedziała w wywiadzie 4 lipca, że minister finansów powinien zwiększyć akcyzę na papierosy. Już następnego dnia interesariusze z branży zostali zaproszeni na 9 lipca na spotkanie w ministerstwie, podczas którego minister poinformował nas, że mapa drogowa nie działa i podwyżki będą większe, niż w niej zakładano" - poinformowała.

Według wyliczeń KSPT najtańsza paczka papierosów miałaby po zapowiedzianej podwyżce kosztować 20 zł, a w 2027 r. co najmniej 30 zł. "Różnica cenowa między najtańszymi papierosami dostępnymi legalnie a tymi w szarej strefie wynosić będzie 10 zł. Przewidujemy, że konsumenci będą przenosić się do szarej strefy" - prognozuje Szewczyk-Pochrzęst.

Obecny na konferencji prezes Polskiej Izby Handlu Maciej Ptaszyński wskazał, że wprowadzenie podwyżek w styczniu, tak jak zakłada Ministerstwo Finansów, będzie oznaczać krótkie vacatio legis. "W najlepszym razie, jeśli projekt zaraz po wakacjach trafiłby do Sejmu, vacatio legis wynosiłoby 2-3 miesiące. To nieakceptowalne i będziemy występować przeciw takim praktykom" - zapowiedział. Jego zdaniem odejście do mapy akcyzowej oznacza "złamanie kompromisu i zasady zaufania do państwa".

Według Ptaszyńskiego podwyżka uderzy w drobny handel, gdyż wyroby tytoniowe stanowią co najmniej 20 proc. obrotu małych przedsiębiorców. "Im mniejszy sklep, tym ten udział jest większy" - dodał.

Prezes Polskiego Związku Plantatorów Tytoniu Przemysław Noworyta zauważył, że gwałtowna podwyżka akcyzy uderzy w rolników uprawiających tytoń. "Związek reprezentuje ponad 20 tys. plantatorów oraz pracowników, którzy żyją z tytoniu. Mieliśmy nadzieję, że do 2027 r. mapa drogowa będzie obowiązywać. Przedstawiona przez ministerstwo propozycja oznacza wywrócenie stolika do góry nogami i zaburzenie rynku zbytu" - argumentował Noworyta.

W jego opinii wprowadzenie podwyżki będzie miało negatywne konsekwencje zdrowotne dla palaczy, wzrośnie bowiem konsumpcja papierosów z nielegalnej produkcji. "To jest najgorszy produkt wytwarzany w warunkach urągających wszelkim normom, znacznie bardziej szkodliwy, niż ten legalny produkowany z certyfikowanego surowca" - podkreślił.

Dyrektor KSPT poinformowała PAP, że na wtorek zaplanowano spotkanie z przedstawicielami branży w Ministerstwie Finansów. Informację potwierdziło PAP biuro prasowe MF.

Prof. Jarosław Pinkas, były konsultant krajowy w dziedzinie zdrowia publicznego, dziekan Szkoły Zdrowia Publicznego Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie stwierdził w rozmowie z PAP, że badania naukowe nie pozostawiają wątpliwości. "Wynika z nich, że jeśli alkohol i papierosy są tanie, to ich konsumpcja wzrasta, a gdy ich cena rośnie, to spożycie spada" - wskazał

W opinii Pinkasa twierdzenie, że podwyższenie akcyzy doprowadzi do zwiększenia szarej strefy i nie ograniczy spożycia wyrobów tytoniowych jest nieprawdziwe. "Osoby, które tak twierdzą, mijają się z prawdą. Obserwacje na całym świecie potwierdzają, że im droższe są używki, tym popyt na nie jest mniejszy" - podkreślił. (PAP)

(planujemy kontynuację tematu)

gkc/ pad/ amac/