Badanie PASAT OPEN to bezpłatne narzędzie dla podmiotów leczniczych, które udzielają świadczeń szpitalnych. Umożliwia elektroniczne zbieranie kwestionariuszy ankietowych zawierających opinie o doświadczeniach pacjentów z otrzymanej opieki szpitalnej oraz analizę pozyskanych danych.

Pierwszym ze zbadanych obszarów była "zrozumiała komunikacja pacjenta z lekarzem".

Zdecydowana większość respondentów - 92 proc. - rozumiała treść przekazywanych przez lekarza informacji, a 90 proc. badanych uczestniczyło w decyzjach odnośnie sprawowanej nad nimi opieki tak jakby sobie tego życzyli.

Niemal wszyscy respondenci (95 proc.) potwierdzili, że otrzymali wszystkie niezbędne informacje, aby zrozumieć na jakie objawy lub problemy zdrowotne powinni zwracać uwagę po opuszczeniu szpitala. Odmienne zdanie miało 5 proc. respondentów. Równie wysoki odsetek (96 proc.) potwierdzeń odnotowano w aspekcie posiadania wiedzy o kontynuowaniu opieki po opuszczeniu szpitala. 4 proc. odpowiedziało negatywnie.

W obszarze opieki psychologicznej i duchowej 81 proc. pacjentów nie odczuwało przygnębienia spowodowanego przebiegiem hospitalizacji. Odmienne zdanie wyraziło 19 proc. ankietowanych.

Zapytano również pacjentów, czy w trudnych momentach mieli możliwość porozmawiania z kimś. Najwięcej - 43 proc. - odpowiedziało, że nie miało takiej potrzeby. 39 proc. wskazało pielęgniarkę lub położną, a 32 proc. - lekarza. 11 proc. badanych odpowiedziało, że był to inna osoba z personelu. Jedna na dziesięć osób wskazała psychologa, a 7 proc. kapelana. Odpowiedź "z nikim" wskazał 5 proc. badanych.

Uśmierzanie bólu jest kluczowym aspektem opieki szpitalnej o wysokiej jakości i oznaką dbałości o komfort pacjenta. Co piąty pacjent (22 proc.) nie odczuwał bólu podczas pobytu w szpitalu. Na przeciwnym biegunie skali znalazło się 4 proc. pacjentów, którzy odczuwali najsilniejszy wyobrażalny ból. 90 proc. respondentów oceniła, że w chwilach odczuwania bólu personel podejmował skuteczne próby jego uśmierzenia, a przeciwnego zdania było 6 proc. pytanych.

W odniesieniu do warunków pobytu - 83 proc. nie miało uwag. Wśród osób, które miały uwagi najwięcej - 8 proc. - uznało, że w sali chorych było duszno. Do warunków odpoczynku zastrzeżenia miało 5 proc. Odpowiedź "w sali chorych było zbyt ciepło" wskazało 5 proc. pacjentów, a 4 proc. miało zastrzeżenia do czystości w łazience. Po 2 proc. badanych wskazywało na zbyt chłodną temperaturę w sali chorych i zastrzeżenia do czystości w sali chorych.

Brak uwag dotyczących żywienia w szpitalu miało w sumie 76 proc. pacjentów. Natomiast 16 proc. wskazywało na brak możliwości wyboru posiłków (brak menu). Po 8 proc. badanych zwróciło uwagę na zbyt małe porcje i zimne posiłki. 2 proc. pacjentów oceniło, że dystrybucja i podawane posiłków nie były higieniczne. Po 1 proc. badanych wskazywało na to, że personel nie służył pomocą przy spożywaniu posiłków, choć było to konieczne; złe warunki przechowywania żywności pacjentów w lodówce lub jej brak oraz to, że dystrybucja i podawanie posiłków nie było bezpieczne.

Podczas ankiet zbadano również poczucie bezpieczeństwa u pacjentów. W sumie 96 proc. odpowiedziało, że w czasie pobytu w szpitalu było przekonanych co do bezpieczeństwa opieki nad nim i stosowanych procedur medycznych. W tym 84 proc. wskazywało, że "zdecydowanie" jest o tym przekonanych, a 12 proc., że "w określonym zakresie".

Pacjenci mieli też przeświadczenie o dobrej komunikacji personelu medycznego ze sobą odnośnie opieki nad pacjentem – 95 proc. wybrało w tym aspekcie odpowiedź: "zawsze (76 proc.)" lub "zazwyczaj (19 proc.)". Odpowiedź "czasami" wybrało 3 proc., a "nigdy" - 2 proc.

"Niemal 9 proc. ankietowanych udzieliło odpowiedzi, że podczas pobytu w szpitalu doświadczyło zdarzenia niepożądanego/incydentu związanego z bezpieczeństwem opieki lub leczenia" - czytamy w badaniu.

W tej grupie najczęściej wskazywanym typem zdarzeń niepożądanych były zdarzenia związane z podaniem leku (np. podanie niewłaściwego leku lub dawki) – 36 proc. odpowiedzi. 24 proc. wskazało na upadki, a 16 proc. na zdarzenia związane z anestezją/znieczuleniem (np. nieskuteczne znieczulenie). Po 14 proc. wskazało na zdarzenie związane ze sprzętem medycznym (np. awaria) oraz odleżynę powstałą w trakcie pobytu w szpitalu.

7 proc. odpowiedzi dotyczyło zakażenia MRSA (bakterią gronkowca złocistego) lub bakterią New Delhi. Po 3 proc. ankietowanych wskazało na pozostawienie ciała obcego po zabiegu pooperacyjnym, operację niewłaściwej strony oraz zdarzenie związane z transfuzją (np. niewłaściwa jednostka krwi). 2 proc. wybrało odpowiedź "poparzenie pacjenta na sali operacyjnej".

"W badaniu PASAT OPEN zdefiniowano wskaźnik (ikoz – indeks komunikacji o zdarzeniach) mówiący jak często personel samodzielnie informuje pacjentów, którzy doświadczyli zdarzenia niepożądanego o tym, że ono zaszło. Wartość mediany tego wskaźnika odnotowano na poziomie niemal 77 proc. Oznacza to, że co 4 pacjent, który podlegał incydentowi, nie został o tym poinformowany przez personel" - wyjaśniono.

Ponad 95 proc. ankietowanych nie miało zastrzeżeń dotyczących przestrzegania praw pacjenta. Jeżeli pojawiały się zastrzeżenia w tym aspekcie opieki, to dotyczyły one: prawa do poszanowania intymności (2 proc.), prawa do poszanowania godności (2 proc.), prawa do kontaktu z osobami bliskimi (1 proc.), prawa do tajemnicy informacji (1 proc.) oraz prawa do wyrażania zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych (1 proc.). Najrzadziej wskazywano zastrzeżenia do poszanowania prawa do zabezpieczenia rzeczy wartościowych w depozycie (0,4 proc.) oraz prawa do opieki duszpasterskiej (0,3 proc.).

Zdecydowana większość badanych (97 proc.) uważała, że personel medyczny w zrozumiały sposób wyjaśnił, jak zażywać przepisane leki, włącznie z tymi, które zlecono przed przyjęciem do szpitala. Ankietowani potwierdzili to, wybierając w odpowiedzi opcję: "tak, zdecydowanie" (83 proc.) lub "tak, w określonym zakresie" (14 proc.). Odmiennego zdania było 3 proc. badanych.

W badaniu PASAT OPEN na temat doświadczeń pacjentów z pobytu w szpitalu w 2023 roku wypowiedziało się ponad 138 tys. respondentów. W badaniu wzięło udział 178 placówek. Analizowane dane zostały zgromadzone między 1 stycznia a 31 grudnia 2023 roku, a respondenci stanowili niemal równoliczne grupy wiekowe pacjentów. (PAP)

ak/ agz/