Marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska poinformowała w środę, że z porządku obrad trwającego posiedzenia wykreślono nowelizację ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, która wdraża unijną dyrektywę DSM (Digital Single Market). Komisja Kultury i Środków Przekazu ma się zająć nowelą w czwartek o godz. 8.30.

W środę marszałek Senatu, premier Donald Tusk i wiceminister kultury Andrzej Wyrobiec spotkali się z przedstawicielami mediów. Szef rządu przekonywał, że "w interesie zarówno mediów, dziennikarzy, twórców, ale też w interesie każdej przyzwoitej władzy publicznej jest utrzymanie maksymalnego poziomu niezależności mediów (od Big Techów - PAP), i to nie tylko niezależności politycznej".

Bartosz Węglarczyk, redaktor naczelny Onetu i przewodniczący Rady Polskich Mediów, przekazał dziennikarzom, że spotkanie było "bardzo dobre". "Dwie rzeczy główne, które są do przekazania: powstanie grupa rządowa złożona z przedstawicieli wydawców, która będzie pracować bardzo szybko nad rozwiązaniami, które usatysfakcjonują obie strony. Dostaliśmy obietnice od pana premiera i od pani marszałek Senatu, bo oboje byli obecni na spotkaniu, w obecności pani minister kultury, że jutro komisja senacka rozważy poprawki do ustawy o prawie autorskim, a następnie zawiesi obrady" - powiedział. Według niego premier zobowiązał się również, że porozmawia z marszałkiem Sejmu Szymonem Hołownią, żeby Sejm jeszcze podczas ostatniej sesji lipcowej rozważył poprawki senackie i przyjął do ustawy.

Wicemarszałek Senatu Maciej Żywno (Trzecia Droga), który zasiada w Komisji Kultury i Środków Przekazu, powiedział w rozmowie z PAP, że chciałby, aby środowe spotkanie premiera i marszałek Senatu z przedstawicielami mediów "otworzyło drogę do szerszych rozmów na jesieni o ustawie medialnej i prawach autorskich". "Praktycznie co godzinę pojawiają się pomysły na nowe poprawki z różnych środowisk" - powiedział.

Żywno odniósł się też do zapowiadanych poprawek Lewicy, które mają zabezpieczać interesy dziennikarzy i wydawców prasy wobec gigantów cyfrowych. Jedna z nich zakłada, że jeżeli w ciągu trzech miesięcy od złożenia wniosku o rozpoczęcie negocjacji nie zostanie osiągnięte porozumienie, każda ze stron może wystąpić do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o przeprowadzenie mediacji. Gdy mediacje nie przyniosą oczekiwanych rezultatów w ciągu kolejnych trzech miesięcy, prezes UOKiK mógłby ustalić w drodze decyzji warunki wynagrodzenia.

"UOKiK nie jest w żaden sposób przygotowany ani rekomendowany do uczestniczenia w negocjacjach. Ta instytucja służy do regulacji kwestii monopolistycznych, a nie bycia mediatorem, a jednak ta poprawka ma duże szanse na pojawienie się w Senacie" - ocenił wicemarszałek.

Jego zdaniem celem prac Senatu jest analizowanie, czy proponowane przepisy są "życiowe dla zainteresowanych stron oraz instytucji, które będą je potem wprowadzać". Jak dodał, senatorowie Trzeciej Drogi planują złożyć własną poprawkę dotyczącą potencjalnego wykorzystania zawodowych mediatorów w negocjacjach. "Przy każdym sądzie okręgowym są mediatorzy zawodowi, więc są narzędzia instytucjonalne do prowadzenia oraz wsparcia dyskusji między Big Techami i wydawcami" - tłumaczył wicemarszałek.

Ocenił, że rozwiązanie proponowane przez Lewicę może być jednak tematem jesiennych rozmów. "Nie jesteśmy ani w kontrze do Lewicy, ani do ich poprawki, ale chcemy oceniać konkretne pomysły przez pryzmat wykonawczy. Ta ustawa mówi tak naprawdę o prawie materialnym, natomiast te poprawki dotykają prawa procesowego. Tu są zupełnie odmienne od siebie przepisy i jedną poprawką nie załatwiamy tej sprawy skutecznie" - dodał.

Dopytywany o czwartkowe posiedzenie komisji kultury przyznał, że "trudno będzie zakończyć prace w półtorej czy dwie godziny". "Ilość wniosków, które wpłynęły do senatorów, może oznaczać, że wydłuży się praca komisji" - powiedział.

Podkreślił, że celem Senatu jest przyjęcie ustawy do końca lipca ze względu na kary związane z niewprowadzaniem dyrektyw na czas. "Temat ciągnie się od 2013 r., co oznacza, że rząd Prawa i Sprawiedliwości mógł przyjąć dyrektywy co najmniej kilka razy, a takiej woli nie było" - dodał.

Wydawcy i dziennikarze polskich mediów - ponad 350 tytułów gazet i portali lokalnych - w ramach jednodniowej akcji protestacyjnej zaapelowali do polityków, by zmienili uchwalone w Sejmie niekorzystne dla mediów przepisy prawa autorskiego. Podkreślili, że w trakcie uchwalania przepisów o prawie autorskim w świecie cyfrowym zlekceważono ich postulaty. "Oczekiwaliśmy wprowadzenia instrumentów mediacji między platformami i wydawcami w przypadku sporu o tantiemy, rekompensaty za ekspozycję treści w sieci oraz ochrony przed ich kopiowaniem" - napisali.

Jedna z poprawek przyjętych przez Sejm do noweli zakłada zwiększenie z 3 proc. do 25 proc. objętości utworu, który może być wykorzystany na potrzeby zilustrowania treści w celach dydaktycznych lub związanych z prowadzeniem działalności naukowej. Druga poprawka zastępuje sformułowanie "artyści i wykonawcy" słowami "twórcy i wykonawcy" oraz zakłada, że także twórcy opracowania "utworu literackiego, publicystycznego, naukowego, muzycznego lub słowno-muzycznego" są uprawnieni do stosownego wynagrodzenia.

Sejm nie poparł jednak poprawek Lewicy. Parlamentarzyści zapowiedzieli złożenie tożsamych poprawek w Senacie. (PAP)

Autorka: Agata Andrzejczak

andr/ par/ wus/