Jak podkreślił w rozmowie z PAP dyrektor Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Waldemar Dąbrowski, "Ukrainian Freedom Orchestra nie jest zjawiskiem efemerycznym". "Tournée jest z naszej strony gestem przyjaźni oraz wsparcia ludzi ukraińskiej kultury i Ukraińców w ogóle w sytuacji niezwykłego kryzysu, jakim jest wojna" - dodał. Zwrócił również uwagę, że znaczenie istnienia tego zespołu najlepiej określa motto, które zostało zaczerpnięte ze słów pierwszej damy Ukrainy Ołeny Zełenskiej: "Nie oswajajcie się z naszym cierpieniem".

"Przypominam sobie pierwsze trudne chwile i koncerty, podczas których w ramach bisów muzycy ukraińscy stawali i przepięknie wykonywali hymn Ukrainy. W oczach publiczności widziałem łzy, czuć było takie wzruszenie, które jest rzadkie na koncertach. W czasie koncertów muzycy zamienili karabiny na skrzypce, wiolonczele, flety i klarnety. Robili to z poczuciem odpowiedzialności za swój kraj, z pragnieniem poruszenia serc i umysłów ludzi żyjących w świecie wolnym i demokratycznym, któremu potrzebne są tego typu impulsy, aby zrozumieć miarę tragedii ukraińskiej" – podkreślił Waldemar Dąbrowski.

Podczas Tournee Wolności zespół zaprezentuje IX Symfonię Ludwiga van Beethovena, upamiętniając dwusetną rocznicę powstania tego utworu. "Ten utwór jest wielkim hymnem wolności. Nie przez przypadek +Oda do radości+ stała się hymnem Unii Europejskiej - najlepszego w historii człowieka projektu politycznego, który wyznaczył granice dobrego, mądrego, przyzwoitego, godnego życia dla kilkuset milionów Europejczyków" – podkreślił Waldemar Dąbrowski. "Naszym wspólnym pragnieniem jest, żeby do tego projektu dołączyła możliwie szybko Ukraina, która wybrała sposób życia różny od tego rosyjskiego według świata wartości przynależnego demokracji parlamentarnej, gospodarce rynkowej i prawom człowieka" - dodał.

Orkiestra zaprezentuje wersję dzieła z tekstem "Ody do radości" po ukraińsku. Jak przypomniał dyrektor Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, był to pomysł dyrygentki Keri-Lynn Wilson, która ma ukraińskie korzenie. "Miała ona potrzebę zamanifestowania ukraińskiego słowa wplecionego w sens tego niezwykłego utworu".

Ukrainian Freedom Orchestra po raz pierwszy wykonała "Odę" z tekstem ukraińskim podczas koncertu w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej w Warszawie w sierpniu 2023 r. Nagranie tej interpretacji zostało wydane w lutym bieżącego roku przez wytwórnię Deutsche Grammophon w przededniu drugiej rocznicy rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

Ukrainian Freedom Orchestra pojawiła się także w filmie "Beethoven’s 9: Ode to Humanity" ("IX Symfonia Beethovena: Oda do ludzkości") ukazującym historyczne i współczesne znaczenie dzieła Beethovena zarówno w czasach wojny, jak i pokoju. W dokumencie można zobaczyć zdjęcia z prób i występów orkiestry oraz wywiady z Keri-Lynn Wilson i członkami zespołu. Premiera filmu odbyła się 28 kwietnia podczas Hot Docs Festiwal w Toronto. Film ten można obejrzeć bezpłatnie na stronie arte.tv.

Trasa koncertowa rozpocznie w piątek, 12 lipca od koncertu w historycznym Kościele św. Eustachego w Paryżu. Następnie w niedzielę zespół wystąpi w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej. Towarzyszyć mu będzie Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku.

Kolejne występy odbędą się w Stoczni w Gdyni (23 lipca), Katedrze św. Pawła w Londynie (29 lipca), a także w Katedrze św. Jana Bożego w Nowym Jorku (1 sierpnia) oraz Kennedy Center w Waszyngtonie (4 sierpnia).

Jako soliści i solistki podczas trasy koncertowej wystąpią Olga Bezsmertna (sopran), Nataliia Kukhar (mezzosopran), Valentyn Dytiuk (tenor) i Andrii Kymach (bas-baryton). Ukraińskim artystom towarzyszyć będą lokalne chóry związane ze społecznością ukraińską – w Londynie będzie to zespół Songs for Ukraine Chorus działający przy Operze Królewskiej, w skład którego wchodzą uchodźcy i członkowie ukraińskiej diaspory w Londynie oraz artyści Chóru Opery Królewskiej.

Każdy koncert rozpocznie się od wykonania specjalnie skomponowanego z tej okazji utworu "Wolność", którego autorką jest uznana ukraińska kompozytorka Victoria Poleva. Artystka tworzy muzykę orkiestrową, chóralną, wokalną i kameralną, często wykorzystując w swych kompozycjach teksty sakralne. Artystka skomponowała także utwór "Bucha. Lacrimosa" poświęcony pamięci ofiar rosyjskiej masakry w Buczy w 2022 r.

Podczas tegorocznej trasy koncertowej Ukrainian Freedom Orchestra rozpoczyna także współpracę z Baltic Opera Festival, w ramach której weźmie udział w dwóch wykonaniach opery "Turandot" Giacomo Pucciniego w scenerii Opery Leśnej w Sopocie.

Organizatorem trasy koncertowej jest Teatr Wielki - Opera Narodowa we współpracy z Askonas Holt.(PAP)

Autorka: Anna Kruszyńska

akr/ aszw/