Cmentarz ewangelicki dawnych osadników niemieckich z XIX wieku, tzw. olędrów, położony jest przy ul. Kępa Tarchomińska 6 na terenie zamkniętego osiedla mieszkaniowego, tuż przy samym wale wiślanym. Nekropolia została ujęta w gminnej ewidencji zabytków.

Do naszych czasów na Kępie Tarchomińskiej zachowało się zaledwie pięć nagrobków dawnych osadników. "Ich stan jest zły i wymaga podjęcia działań konserwatorsko-restauratorskich" - przekazał stołeczny konserwator.

Poinformował, że na początku kwietnia miasto podpisało porozumienie z Parafią Ewangelicko-Augsburską Św. Trójcy w Warszawie na przeprowadzenie remontu nagrobków. Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków jest na etapie wyłaniania wykonawcy prac, które zostaną przeprowadzone ze środków miejskich. Odrestaurowane płyty zostaną na cmentarzu.

Cmentarz na Kępie Tarchomińskiej, w przeciwieństwie do cmentarza przy ul. Kamykowej czy na Szamocinie, jest we władaniu miasta.

Na początku kwietnia radny Białołęki Waldemar Roszak poinformował, że rozpoczęto masową ekshumację grobów na dawnym cmentarzu olędrów przy ulicy Kamykowej. Przy okazji wycięto też sporo drzew. O wycince nie wiedziała też dzielnica.

Podczas prac na cmentarzu pojawił się człowiek, który powiedział, że ma podpisaną umowę przedwstępną i po wykonaniu ekshumacji będzie budował na tym terenie osiedle domów.

Do urzędu dzielnicy nie wpłynął jednak żaden wniosek o wydanie warunków zabudowy dawnej nekropolii. Sprawą zainteresował się stołeczny konserwator zabytków jak również mazowiecki konserwator zabytków, który po kontroli rozpoczął procedurę wpisu nekropolii do rejestru zabytków.

Przez prawie sto lat osadnicy niemieccy meliorowali podmokłe tereny. Budowali domy prostopadle do drogi, z oknami na południe. Do dziś ich budowle można na Białołęce odnaleźć, choć jest ich już coraz mniej. Po II wojnie światowej zostali wysiedleni najpierw do Wielkopolski, potem do Niemiec. Pozostały po nich groby na pięciu ewangelickich cmentarzach na Białołęce. Po wojnie rozgrabionych, zaniedbanych, dziś porośniętych krzakami i mchem.

Nekropolia olędrów na Kępie Tarchomińskiej jest jednym z czterech cmentarzy ewangelickich na Białołęce. (PAP)

Autorka: Marta Stańczyk

mas/ miś/